Η εξέγερση του Πολυτεχνείου ήταν η κορυφαία πράξη μαζικής αντίστασης ενός τμήματος της φοιτητικής νεολαίας ενάντια στη δικτατορία και προκάλεσε τη συμμετοχή και άλλων στρωμάτων του ελληνικού λαού, νέων κυρίως.

Η ελληνική κοινωνία έχει ενσωματώσει τον Νοέμβρη του ΄73 στις μεγάλες ιστορικές στιγμές του τόπου αναδεικνύοντάς τον σε σύμβολο. Το «Πολυτεχνείο», μαζί με τους αγώνες για τη στερέωση της δημοκρατίας στη μεταπολίτευση, συνιστά ιστορικό θεμέλιο της 3ης ελληνικής δημοκρατίας.

 Κύριε Χατζησωκράτη, υπήρξατε μέλος της Γραμματείας της Συντονιστικής Επιτροπής κατάληψης του Πολυτεχνείου του ‘73. Για το βιβλίο σας δε, «Πολυτεχνείο ‘73. Αναστοχασμός μιας Πραγματικότητας» αποσπάσατε το Κρατικό Βραβείο Λογοτεχνίας 2005 / Χρονικό, Μαρτυρία. Μια πρώτη σκέψη για τα 50 χρόνια από την Εξέγερση.

 

     -Η εξέγερση του Πολυτεχνείου ήταν η κορυφαία πράξη μαζικής αντίστασης ενός τμήματος  της φοιτητικής νεολαίας ενάντια στη δικτατορία και προκάλεσε τη συμμετοχή και άλλων στρωμάτων του ελληνικού λαού, νέων κυρίως.

    

Πολλοί κάνουν το λάθος να συνδέουν το "Πολυτεχνείο" με τη "γενιά του Πολυτεχνείου". Συνήθως το λάθος αυτό το κάνουν όσοι θέλουν να απαξιώσουν το ίδιο το γεγονός, της εξέγερσης δηλαδή των φοιτητών ενάντια στη δικτατορία.

«Το Πολυτεχνείο είναι μια στοιχειωμένη ιστορία, και οι στοιχειωμένες ιστορίες δεν ησυχάζουν», εκτιμά ο Αντώνης Λιάκος, με συνέντευξή του στο iEidiseis, ενώ απαντά σε μείζονα ερωτήματα σε μια εποχή που επιχειρείται η «αναθεώρηση» της ιστορίας.

«Το Πολυτεχνείο δεν ηττήθηκε, δεν έφυγαν μόνοι τους οι άνθρωποι από τον δημόσιο χώρο που είχαν καταλάβει βλέποντας ότι δεν μπορούν να κουνήσουν τη δικτατορία. Το Πολυτεχνείο ανακόπηκε.

Η εξέγερση του Νοέμβρη ΄73 αποτέλεσε την κορυφαία πράξη αντίστασης ενάντια στην χούντα των συνταγματαρχών του μαζικού αντιδικτατορικού φοιτητικού κινήματος, η οποία και προκάλεσε τη συμμετοχή και άλλων στρωμάτων του ελληνικού λαού, νέων κυρίως.

Ο ηρωισμός των εξεγερμένων, η κτηνώδης επέμβαση και η ωμή βία των στρατοκρατών, τα θύματα, οι νεκροί συνετέλεσαν ώστε το ΠΟΛΥΤΕΧΝΕΙΟ, από εκείνες τις στιγμές, να καταλάβει στη συνείδηση του δημοκρατικού λαού την κορυφαία θέση μεταξύ όλων των αντιστασιακών ενεργειών ενάντια στην Απριλιανή δικτατορία.

Θα περίμενε κανείς από έναν καθηγητή πανεπιστημίου (τον Αγγ. Συρίγο), που εξ ορισμού είναι ερευνητής, όταν μιλά να βασίζεται σε δεδομένα και επιχειρήματα και να έχει συνεκτικό λόγο – αν θέλει να σεβαστεί την ιδιότητά του. Οταν μιλά δε στη Βουλή για ιστορικά γεγονότα, θα πρέπει να έχει διαβάσει έστω κάποια από τα σοβαρά κείμενα που έχουν γραφεί γι’ αυτά.

Γιορτάζουμε το Πολυτεχνείο,αναγνωρίζοντας την προσφορά του στην Δημοκρατία και στην επαναφορά της ελευθερίας στην πατρίδα μας απο την χούντα των συνταγματαρχών.Ομως η επαναφορά αυτή πρώτιστα έγινε εξ αιτίας τη τραγωδίας της Κύπρου , μετά το πραξικόπημα εναντίον του Μακαρίου,την Χούντα του Σαμψών, και την επέμβαση των Τούρκων που ως κατάληξη είχε τον διαχωρισμό της μεγαλονήσου σε δύο τμήματα ,με τραγικά αποτελέσματα για τους Ελληνοκυπρίους που έχασαν τα πάντα ,ανθρώπινες ζωές και περιουσίες .

Το Πολυτεχνείο δεν ανήκει στους δημιουργούς του. Δικές τους οι ανεξίτηλες μνήμες από τα συγκλονιστικά βιώματα και τις μοναδικές στιγμές της εξέγερσης, δικό τους και το ξεπέρασμα των ορίων τους μέσα στη συλλογική τους λειτουργία.

Το Πολυτεχνείο πρέπει να ανήκει στη σημερινή γενιά, που με τα δικά της οράματα και συνθήματα, προσδίδει το δικό της περιεχόμενο στους αγώνες της. Ωσότου και αυτή παραδώσει τη σκυτάλη στην επόμενη…

Θα έλεγα χωρίς επιφύλαξη ότι ο εορτασμός του Πολυτεχνείου, όπως και κάθε άλλη επέτειος, τώρα είναι περισσότερο αναγκαίος από κάθε άλλη φορά. Και θα προσπαθήσω να στηρίξω την άποψη αυτή. Ισως κάποιοι εύλογα θα διερωτηθούν: Πέρασαν κοντά πέντε δεκαετίες από τότε που οι νέοι αγωνίστηκαν, πολλοί έδωσαν και το αίμα τους, για τη Δημοκρατία και την Ελευθερία. Σήμερα όμως και Δημοκρατία έχουμε αλλά και Ελευθερία. Γιατί συνεπώς η έμφαση στην επέτειο;

Τον Νοέμβριο του ʼ73 ήμουν στο τέταρτο έτος Ιατρικής. Εκείνη την Τετάρτη, συνάντησα κάποιον συμφοιτητή που με ενημέρωσε ότι στο Πολυτεχνείο έχουν αρχίσει και μαζεύονται, πήγα κι εγώ και παρέμεινα μέχρι την ηρωική έξοδο. Το πρώτο βράδυ ήταν διερευνητικό, κανείς μας δεν είχε καταλάβει τι γινόταν, υπήρχε μια επαναστατικότητα, όλα όμως ανοργάνωτα. Τη δεύτερη μέρα ξεχωρίσαμε αρμοδιότητες. Ο Γιώργος Παυλάκης είχε την ιδέα να οργανώσουμε ένα υποτυπώδες ιατρείο όπου συμμετείχα κι εγώ από την πρώτη στιγμή.

Οταν έγινε το πραξικόπημα, ήμουν 15 χρονών. Αυτό που συνειδητοποίησα στο σχολείο και μετά στο Πανεπιστήμιο, ήταν μια ζοφερή, ανελεύθερη, σκοταδιστική ατμόσφαιρα που με έκανε να ασφυκτιώ. Τα συνθήματα της χούντας, «Ελλάς Ελλήνων Χριστιανών», η μικρόνοια των συνταγματαρχών, ο άκρατος αντικομμουνισμός, με οδήγησαν στην Αριστερά, παρότι δεν ήμουν από αριστερή οικογένεια. Οταν, το 1972, άρχισε να αναπτύσσεται το φοιτητικό κίνημα με τη συλλογή υπογραφών για ελεύθερες φοιτητικές εκλογές, αισθάνθηκα ότι είχε έρθει η στιγμή να εκφράσω τον εσωτερικό μου θυμό εναντίον όσων μας αφαιρούσαν την ελευθερία να διαβάζουμε ό,τι θέλουμε, να βλέπουμε ό,τι θέλουμε και να ακούμε τη μουσική που μας αρέσει. Κι όλα αυτά με το ταμπεραμέντο της νιότης που πιστεύει ότι τίποτε δεν είναι αδύνατο.

Μιλώντας στην εκδήλωση τιμής του ΣΥΡΙΖΑ-ΠΡΟΟΔΕΥΤΙΚΗ ΣΥΜΜΑΧΙΑ

ΣΤΟ ΕΑΤ-ΕΣΑ 47 χρόνια μετά

Βρισκόμαστε σήμερα εδώ, στο Κολαστήριο του ΕΑΤ –ΕΣΑ, όπου εκατοντάδες συναγωνιστές μας είχαν ήδη μαρτυρήσει, και όπου άλλοι τόσοι οδηγήθηκαν μετά την εκκένωση του Πολυτεχνείου. Στον τόπο που στοίχειωνε τους εφιάλτες μας τα βράδια της οκτάμηνης παρανομίας μέχρι την πτώση της δικτατορίας.