Οποιαδήποτε άλλη εξέλιξη πλην μιας μεγάλης σε έκταση πολιτικής ήττας του ΣΥΡΙΖΑ και συνολικής αποδοκιμασίας της διακυβέρνησής του, σε οποιοδήποτε χρονικό σημείο και αν λάβουν χώρα εθνικές εκλογές, θα συνιστά έκπληξη μεγατόνων. Είναι τέτοια η ζημία στη χώρα από την διακυβέρνησή του που δεν αφήνει περιθώρια ανάκαμψης και αντιστροφής του κλίματος.
Παραμένουν βέβαια αρκετά ερωτήματα στο τραπέζι με βασικότερο την κατάσταση στην οποία θα παραδώσει τη χώρα στην όποια επόμενη κυβέρνηση. Μία καλή εξέλιξη θα ήταν να μην έχει επέλθει κάποια μείζονος σημασίας μη αναστρέψιμη καταστροφή

Το τελευταίο διάστημα οι εξελίξεις σε παγκόσμιο επίπεδο είναι ραγδαίες. Τυχαίνει δε, στην ευρύτερη γειτονιά μας αυτές να είναι πυκνότερες. Σχηματικά από την παγκόσμια οικονομική κρίση και εδώ, με κύρια σημεία τον πόλεμο στη Συρία, το προσφυγικό κύμα, την ισλαμική τρομοκρατία, το Brexit, την αδυναμία της Ευρωπαϊκής Ένωσης και την προηγούμενη εβδομάδα με την απόπειρα πραξικοπήματος στην Τουρκία ο πολιτικός χρόνος έχει πυκνώσει. Πολιτική, γεωπολιτική, οικονομία, ισχύς, διπλωματία, διεθνείς σχέσεις, στρατιωτικές επεμβάσεις και περιφερειακές συγκρούσεις είναι πλέον στο επίκεντρο.

Συνεχίζουμε έβδομο χρόνο μνημονίων και ένατο χρόνο ύφεσης και από όσα πληροφορούμαστε έχουμε μπροστά μας άλλα τρία τουλάχιστο χρόνια στο ίδιο καθεστώς. Πολλά έγιναν αυτό το διάστημα, κάπως μαζεύτηκε η κατάσταση που είχε λάβει ανεξέλεγκτες διαστάσεις αλλά σίγουρα δεν έγιναν όλα όσα έπρεπε, με τους ρυθμούς και την ένταση που έπρεπε. Αποφεύχθηκαν κυρίως οι μεταρρυθμίσεις και επιλέχθηκαν δημοσιονομικά μέτρα – περικοπές και αύξηση φορολογίας. Δεν αλλάξαμε αυτά που έπρεπε και πρέπει να αλλάξουμε με αποτέλεσμα να επιμηκυνθεί η κρίση, να βαθύνει και να θέσει εν αμφιβόλω τις προοπτικές εξόδου και ανάκαμψης.

Ο Ματέο Ρέντσι είναι ο 56ος πρωθυπουργός της Ιταλίας από το Φεβρουάριο του 2014. Έχει εκλεγεί, επίσης, δήμαρχος της Φλωρεντίας το 2009 και Γραμματέας του Δημοκρατικού Κόμματος στις 15 Δεκεμβρίου του 2013. Γεννήθηκε στη Φλωρεντία το 1975 και σπούδασε εκεί Νομική. Τον Σεπτέμβριο του 2012 ανακοίνωσε την υποψηφιότητά του στις επερχόμενες προκριματικές εκλογές για τη θέση του Γραμματέα του Δημοκρατικού Κόμματος. Στις εσωκομματικές εκλογές του Νοεμβρίου του 2012 κατέλαβε τη δεύτερη θέση πίσω από τον Πιέρ Λουίτζι Μπερσάνι.

Οι πολιτικές, ιδεολογικές διαφορές και ρεύματα είναι ένα εγγενές θα έλεγα χαρακτηριστικό του ευρύτερου πολιτικού χώρου μας. Θα έπρεπε να είναι πλούτος, υλικό για διάλογο και πολιτική ζύμωση που θα κατέληγε σε ένα συνθετικό προγραμματικό κείμενο.

Δεν είναι τόσο απίθανο, δεν είναι ανέφικτο αλλά δεν είναι και εύκολο. Είναι δύσκολο αλλά ταυτόχρονα εφικτό. Βέβαια η κρίση – χρεωκοπία μας έχει φέρει σε ένα σημείο όπου οι παλιές ( σχετικά) εύκολες συνταγές δεν είναι πλέον επίκαιρες. Κράτος και δανεισμός εξυπηρετούσαν τις ανάγκες και τις απαιτήσεις. Μέσω μεγάλων δαπανών και η κατανάλωση ήταν υψηλή αλλά και κάποιοι εκσυγχρονισμοί λάμβαναν χώρα ( όχι όσοι θα έπρεπε αλλά αυτό είναι άλλη κουβέντα).

Το 2015 ήταν ένα πολύ έντονο έτος με πολλές διακυμάνσεις και σημαντικές εξελίξεις. Γεγονότα, πολιτικές συγκρούσεις, διχασμός, εκλογικές μάχες, δημοψήφισμα, τρομοκρατία, πόλεμος. Κοινός παρανομαστής είναι η κόπωση όλων. Κόπωση σωματική και ψυχολογική. Κορεσμός. Η αναζήτηση ηρεμίας και κανονικότητας είναι λογικός απότοκος μιας τόσο έντονης χρονιάς. Μια στοιχειώδης κανονικότητα ως αναγκαία αλλά όχι ικανή συνθήκη ενός ομαλού βίου, ενός σχεδίου ζωής είναι ζητούμενο.

Και όμως αυτή η αναζήτηση είναι ταυτόχρονα μια παγίδα. Εξουθενωμένοι από τα μύρια όσα, από αναίτιες κορυφώσεις και τραγικές επιλογές σήμερα δεν έχουμε κουράγιο να ανασκουμπωθούμε και να διεκδικήσουμε το ορθό. Να επιμείνουμε και να αντιταχθούμε στη φθορά.

Από την αρχή της κρίσης αλλά κυρίως από το 2012 ο όρος “ισοδύναμα” έχει εγκατασταθεί στο δημόσιο λόγο. Μόνον η είσοδος αυτού του όρου, μόνον η σκέψη πως είναι αναγκαία μία στοιχειωδώς συγκεκριμένη και επεξεργασμένη πρόταση προς ταυτόχρονη επίλυση του δημοσιονομικού προβλήματος και ανακούφιση των πιο αδύναμων συνιστά πρόοδο για το ελληνικό πολιτικό σύστημα.
Μέχρι το ξέσπασμα της κρίσης το ελληνικό πολιτικό σύστημα κατέφευγε σε δανεισμό προς ικανοποίηση δημοσιονομικών αναγκών και διαρκή ενσωμάτωση στο κράτος διαφόρων αιτημάτων συντεχνιακής φύσης.

Τα κυρίαρχα ρεύματα που έρχονται από την νεοελληνική ιστορία είναι δύο – η διατήρηση του προνομιακού δεσμού της χώρας με τη Δύση και από την άλλη, ένα κοινωνικό ρεύμα που, επίσης, έρχεται από μακριά έχει ως επίκεντρο το αίτημα της κοινωνικής δικαιοσύνης. Τα δύο ρεύματα τα εξέφρασε διαχρονικά η δημοκρατική προοδευτική παράταξη, η κεντροαριστερά με την ευρεία του όρου έννοια. Όχι το ένα σε βάρος του άλλου. Προνομιακή στάση της κεντροαριστεράς υπέρ του ενός έναντι του άλλου την καθιστά αδύναμη, πολιτικά και κοινωνικά ακροτηριασμένη.

ΠΑ.ΣΟ.Κ και ΔΗΜ.ΑΡ μαζί με άλλες κινήσεις και συλλογικότητες του ευρύτερου προοδευτικού χώρου σε αυτές τις εκλογές κάνουν ένα μικρό βήμα σε μια πορεία αντίστροφη του κατακερματισμού και της πολυδιάσπασης των πολιτικών δυνάμεων. Είναι η αρχή ενός εγχειρήματος που στόχο έχει τη δημιουργία ενός προοδευτικού πόλου με διακριτό στίγμα, τόσο απέναντι στη Νέα Δημοκρατία όσο και στον ΣΥΡΙΖΑ.
Είναι ένα εγχείρημα δύσκολο καθώς ο πολιτικός αυτός χώρος είναι κατά κάποιο τρόπο πολύπαθος. Ιστορικά σήκωσε πολύ μεγάλα βάρη στην υπόθεση διάσωσης της χώρας, της αποφυγής της άτακτης χρεωκοπίας και της εξόδου από την ευρωζώνη. Βάρη που δεν του αναλογούσαν στο σύνολό τους.

Το ερώτημα του τίτλου εφόσον απαντηθεί ικανοποιητικά μπορεί να μετατραπεί σε οδηγό ψήφου για τις προσεχείς εκλογές. Αναμφίβολα είναι απορίας άξιο γιατί το εκλογικό σώμα καλείται εντός οκτώ μηνών να τοποθετηθεί για τρίτη φορά για την πορεία της χώρας μιας και οι συνθήκες στην οικονομία αλλά και σε πολλά άλλα πεδία δεν είναι ιδανικές για τέτοιους τακτικισμούς. Είναι γνωστό πως στην Ελλάδα κάθε εκλογική αναμέτρηση έχει ορισμένες επιβαρυντικές επιπτώσεις καθώς παραλύουν στην προοπτική διεξαγωγής τους η οικονομία και η δημόσια διοίκηση, παγώνουν οι όποιες αναπτυξιακές πρωτοβουλίες και γενικά υπάρχει στασιμότητα. Σε κρίσιμες ιδιαίτερα περιόδους όπως αυτή που διανύουμε έρχεται να προστεθεί και η πολιτική αβεβαιότητα για να δημιουργήσει ένα εκρηκτικό σχεδόν μείγμα που δυσχεραίνει ακόμη περισσότερο την όποια προοπτική ανάκαμψης.

Το τελευταίο διάστημα, ιδιαίτερα μετά την αλλαγή πλεύσης του Αλέξη Τσίπρα την επαύριο του δημοψηφίσματος, όπου το όχι μετατράπηκε σε ναι εντός λίγων ωρών, διαφαίνεται μία προσπάθεια διαχωρισμού του κυβερνώντος σχήματος. Γίνεται λόγος για μετεξέλιξη του ΣΥΡΙΖΑ σε ένα σοβαρό κεντροαριστερό κόμμα που απαλλαγμένο πλέον από τα αδιέξοδα της πολυτασικής δομής του, χωρίς αποκλίνουσες στρατηγικές στα μείζονα θα είναι ικανό να αρθεί στο ύψος των περιστάσεων. Θα μετατραπεί σε ένα κόμμα που θα κλείσει μία συμφωνία με τους εταίρους και θα είναι ικανό να την εφαρμόσει ώστε να οδηγήσει τη χώρα εκτός κρίσης.

Από τις εθνικές εκλογές του Ιανουαρίου είμαστε παρατηρητές της κυβερνητικής προσπάθειας σύναψης μιας συμφωνίας με τους εταίρους και δανειστές που θα εξασφαλίζει τη χρηματοδότηση της χώρας. Ανεξαρτήτως της γνώμης που έχει σχηματίσει κανείς για αυτήν την προσπάθεια επαναδιαπραγμάτευσης, υπάρχουν ορισμένα σημεία της που είναι δύσκολο να αμφισβητηθούν. Οριστική αποτίμηση για αυτήν την προσπάθεια δεν μπορεί ακόμα να σχηματιστεί καθώς δεν υπάρχει γραπτή συμφωνία με τις υπογραφές των εμπλεκομένων Όμως ταυτόχρονα δεν μπορούν να αποσιωπηθούν ορισμένα παράπλευρα αλλά σημαντικά αποτελέσματα.