Εν μέσω πολλαπλών διεθνών και περιφερειακών κρίσεων, μερικές βδομάδες πριν από τις ευρωεκλογές, το μακεδονικό έρχεται πάλι στο προσκήνιο. Αιτία αυτή τη φορά η εκλογική νίκη του εθνικιστικού και δεξιού VMRO και η παραβίαση της συμφωνίας των Πρεσπών από τη νέα μακεδονική ηγεσία που αναφέρεται στη χώρα της ως «Μακεδονία», αντί του συμφωνημένου «Βόρεια Μακεδονία». Ένα κύμα αγανάκτησης αρχίζει πάλι να φουντώνει στην Ελλάδα.

Άλλοτε πολέμιοι της Συμφωνίας, σήμερα ομνύουν στην τήρησή της. Πρώτος από όλους ο Κυριάκος Μητσοτάκης. Τελικά, απ’ ό,τι φαίνεται, η κυβέρνηση του ΣΥΡΙΖΑ δεν «αντάλλαξε τη Μακεδονία με τις συντάξεις».

Στις 24 Ιανουαρίου 2019, στην ιστορική του ομιλία στη Βουλή για την κύρωση της Συμφωνίας των Πρεσπών, ο τότε Πρωθυπουργός Αλέξης Τσίπρας ανέφερε μεταξύ άλλων: «Να τελειώσει αυτή η υποκρισία, 30 χρόνια υποκρισία. Να τελειώσει αυτή η εκκρεμότητα». Πέντε χρόνια μετά, η υποκρισία είναι ακόμη εδώ.

Η συμφωνία των Πρεσπών έλυσε έναν γόρδιο δεσμό με θάρρος. Δυστυχώς, «η νεοελληνική ανοησία» όχι μόνο δεν επέτρεψε την πλήρη αξιοποίησή της, αλλά διευκόλυνε την υπονόμευσή της από τη βορειομακεδονική σοβινιστική Δεξιά. Η συμφωνία είναι στη γραμμή και στα πλαίσια της μεταπολεμικής γαλλογερμανικής ειρήνευσης, φιλίας και κατανόησης. Είναι ένα έξοχο παράδειγμα του πώς οι λαοί της περιοχής μπορούν να οικοδομήσουν το μέλλον τους εν ειρήνη και με αισιοδοξία, μακριά από παρεμβάσεις τρίτων. Και αυτό, σε μια εποχή που η περιοχή σαρώνεται από πολέμους και προθέσεις ένοπλων συγκρούσεων.

Ας κινητοποιηθούμε όλοι για να υπερασπιστούμε την Συμφωνία των Πρεσπών, ιδιαίτερα τώρα που η κυβέρνηση της ΝΔ επιθυμεί να γίνει κουρελόχαρτο. Μια κυβέρνηση η οποία αρνείται να φέρει τα προβλεπόμενα τρία πρωτόκολλα συνεργασίας προς ψήφιση στη Βουλή, η οποία διέλυσε την συμφωνηθείσα επιστημονική ομάδα για την απομάκρυνση των αλυτρωτικών διατυπώσεων από τα σχολικά βιβλία της Βόρειας Μακεδονίας, ενώ αρνήθηκε να προωθήσει την συγκρότηση της προβλεπόμενης στη Συμφωνία ομάδας για τη λύση των εμπορικών σημάτων και ονομασιών στην βάση του ενωσιακού δικαίου.

Mε τον πόλεμο στην Ουκρανία να μαίνεται, τους Τούρκους να απειλούν καθημερινά να εισβάλουν και να βομβαρδίσουν την Αθήνα, τον Μητσοτάκη να παρακολουθεί φίλους και αντιπάλους και τις τιμές να εκτινάσσονται, το μόνο που δεν χρειάζεται σήμερα η χώρα μας είναι η αναβίωση του μακεδονικού και της συνακόλουθης εθνικιστικής υστερίας.

Χειμωνιάζει, και οι πάσης φύσεως «Μακεδονομάχοι» θυμήθηκαν ότι ήρθε η ώρα να αποκαλύψουν πάλι τα «Μυστικά του Βάλτου». Με αφορμή την πρόσφατη απόφαση του Ειρηνοδικείου Φλώρινας (27/28.7.2022), η οποία αναγνώρισε το Σωματείο «Κέντρο Μακεδονικής Γλώσσας στην Ελλάδα», ανακάλυψαν πάλι τον εσωτερικό εχθρό στο πρόσωπο των Ελλήνων πολιτών που έμαθαν από τους γονείς και τους παππούδες τους αυτό το «τρισκατάρατο ιδίωμα» και διεκδικούν το αυτονόητο: να το μιλούν και να το διδάσκονται.

Οφείλουμε να εγκύψουμε με προσοχή στις παγκόσμιες και περιφερειακές αλλαγές, ώστε με νηφαλιότητα και ψυχραιμία να εντοπίσουμε τις αλλαγές, τις ευκαιρίες και τα στρατηγικά προβλήματα που προκύπτουν για τη χώρα μας.

1 Η ήττα των ΗΠΑ στο Αφγανιστάν δημιούργησε την εντύπωση σε σειρά εθνικών ηγεσιών στην περιοχή μας ότι μπορούν να εκδηλώσουν ευκολότερα αναθεωρητικές διαθέσεις, διότι η πιθανότητα να τους εμποδίσει η αμερικανική στρατιωτική μηχανή είναι πολλαπλά μικρότερη από ό,τι πριν από 20 χρόνια.

Με τη Συνθήκη των Πρεσπών η Ελλάδα διασφάλισε την άμεση μεταβολή του διεθνούς ονόματος του γειτονικού κράτους σε «Βόρεια Μακεδονία» (όνομα σύνθετο που περιέχει γεωγραφικό προσδιορισμό). Αυτό ανταποκρινόταν, σε μεγάλο βαθμό, στην ευρύτατα αποδεκτή ελληνική εθνική γραμμή. Η διευθέτηση αυτή εισήχθη και στην εσωτερική έννομη τάξη της γείτονος με την αναθεώρηση του Συντάγματός της.

Η πολιτική κρίση στη Βόρεια Μακεδονία είναι μια πρώτης τάξης ευκαιρία για αναστοχασμό σχετικά με την πολιτική της Ελλάδας στα Βαλκάνια και τους περιορισμούς που ξεκινούν από την ίδια τη νοοτροπία της χώρας μας.

Η πολιτική ελίτ γύρω από τον Ζόραν Ζάεφ επιχείρησε σε μια κρίσιμη ιστορικά στιγμή να ξεφύγει από τον ασφυκτικό εναγκαλισμό της Βουλγαρίας και Σερβίας, που συγκρούονται για την πολιτική καθοδήγηση του μικρότερου νοτιοσλαβικού έθνους για δεκαετίες.

Η σημερινή µέρα είναι κρίσιμη για τη γειτονική Βόρεια Μακεδονία. Συζητείται στη Βουλή και ψηφίζεται η πρόταση δυσπιστίας κατά του Ζόραν Ζάεφ μετά τα κακά αποτελέσματα στις πρόσφατες δημοτικές εκλογές. Αρχικά ο πρωθυπουργός της χώρας ανέλαβε την πολιτική ευθύνη και έσπευσε να πει ότι παραιτείται, αλλά την Τρίτη το βράδυ, υπό το βάρος προφανώς εσωτερικών και διεθνών πιέσεων, πήρε πίσω την απόφασή του και διακήρυξε ότι θα μείνει για να δώσει τη σημερινή κοινοβουλευτική μάχη.

Με τις καταστροφικές πυρκαγιές, την επέλαση της πανδημίας και την κρίση στο Αφγανιστάν, το θέμα της αμυντικής συμφωνίας Τουρκίας - Βόρειας Μακεδονίας έμεινε χαμηλά στην ατζέντα της δημόσιας συζήτησης. Εβγαλε μια ανακοίνωση ο ΣΥΡΙΖΑ, ως όφειλε, και έκανε ένα διφορούμενο και αναιμικό σχόλιο ο νέος κυβερνητικός εκπρόσωπος. Η συμφωνία δεν πρέπει να αιφνιδίασε την ελληνική κυβέρνηση. Ενδεχομένως να τη βολεύει, γιατί κερδίζει χρόνο.

Το Μακεδονικό πρόβλημα ήταν το μεγαλύτερο, μετά τις ελληνοτουρκικές διαφορές, αγκάθι στην εξωτερική πολιτική της χώρας, για σχεδόν 30 χρόνια.

Κόστισε ανυπολόγιστα στο διεθνές κύρος της χώρας. Κατασπατάλησε το πολύτιμο διπλωματικό της κεφάλαιο. Της στέρησε τον ηγετικό ρόλο του διαύλου-συνδέσμου στη φάση μετάβασης των βαλκανικών χωρών στη Δύση (Κοινοβουλευτισμό, ελεύθερη αγορά, Ε.Ε., ΝΑΤΟ).