Η Ειδική Επιτροπή Έρευνας και Τεχνολογίας της Βουλής οργάνωσε τον τελευταίο καιρό δύο ξεχωριστές ακροάσεις-συζητήσεις για θέματα έρευνας και τεχνολογίας.
Η πρώτη, με τον Γενικό Γραμματέα Ερευνάς και Τεχνολογίας (Καθηγητή ΕΜΠ Βασίλη Μάγκλαρη) , είχε ενημερωτικό χαρακτήρα αλλά περιείχε και την σημαντική "αναγνώριση" ότι υπάρχει έρευνα και έξω από την ΓΓΕΤ και σε άλλα Υπουργεία και ότι πρέπει να υπάρξει συνεργασία.
Η δεύτερη ακρόαση-συζήτηση στο Θέμα της Έρευνας και Τεχνολογίας έγινε με τον Πρόεδρο και τον Αντιπρόεδρο του Εθνικού Συμβουλίου Έρευνας και Τεχνολογίας (ΕΣΕΤ). Ο Πρόεδρος του ΕΣΕΤ Ακαδημαϊκός Σταμάτης Κριμιζής έδωσε μια εξαιρετική ομιλία για τα πεπραγμένα και τις προτάσεις του ΕΣΕΤ για το μέλλον της έρευνας και της τεχνολογίας στην Ελλάδα

Δέκα μέτρα ενίσχυσης της έρευνας κατέθεσε, ο Δημήτρης Χατζησωκράτης, εκ μέρους της ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΚΗΣ ΑΡΙΣΤΕΡΑΣ, στην Ημερίδα με θέμα: «Το Ελληνικό ερευνητικό σύστημα ως δημιουργός νέας γνώσης και μοχλός ανάπτυξης», που διοργάνωσαν από κοινού η ΠΟΣΔΕΠ, η ΟΣΕΠ-ΤΕΙ και η Ένωση Ελλήνων Ερευνητών.

Το πλήρες κείμενο με τα 10 μέτρα έχει ως εξής:

Από το Υπουργείο Παιδείας κατατέθηκε ο νέος Νόμος για την έρευνα, με δύο βασικούς άξονες: την αναδιάρθρωση του Ερευνητικού Ιστού της χώρας και τον εκσυγχρονισμό (?) του νομοθετικού πλαισίου για την έρευνα. Οι λεπτομέρειες του νόμου είναι δυστυχώς προφανές ότι δεν πρόκειται να προκαλέσουν το ενδιαφέρον, ούτε να απασχολήσουν κανέναν (ή ελάχιστους) αντίθετα με άλλους νόμους σε «δημοφιλέστερους» τομείς. Να σημειώσουμε μόνο, ότι ουσιαστικά αφορά το κύριο τομέα για καινοτομία και την ανταγωνιστικότητα που όλοι κόπτονται στα λόγια και αδιαφορούν στην πράξη.

Ποιος είπε ότι η ελληνική κρίση χτυπά μόνο τους Ελληνες; Η δυστοκία στην εκπλήρωση των οικονομικών υποχρεώσεών μας δεν κάνει διακρίσεις: για του λόγου το αληθές, αυτή τη στιγμή η Ελλάδα κρατάει ομήρους δεκάδες επιστήμονες από φημισμένα ερευνητικά κέντρα και πανεπιστήμια της Ευρωπαϊκής Ενωσης και των Βαλκανίων. Για «διασυρμό» της ελληνικής ερευνητικής κοινότητας διεθνώς κάνουν λόγο οι επιστήμονες.

Η χώρα βρίσκεται σε οριακή κατάσταση. Δεν είναι μόνο οι δραματικές συνέπειες της οικονομικής κρίσης. Είναι και μια περιρρέουσα ατμόσφαιρα παρακμής και μελαγχολίας. Ένα κλίμα τυφλής πολιτικής αντιπαράθεσης που ενισχύει την αίσθηση αβεβαιότητας για το μέλλον.
Τα φαινόμενα ατιμωρησίας στους πολιτικούς, η έλλειψη κοινωνικών ευαισθησιών από τους εκάστοτε κυβερνώντες, η δικομματική κοκορομαχία ενισχύουν την απαξίωση του πολιτικού συστήματος. Δυστυχώς, μέσα σε αυτή την αρνητική όψη της πολιτικής πραγματικότητας, εμπλέκονται και δυνάμεις της Αριστεράς. Αξίζει να μελετηθεί για παράδειγμα ο τρόπος πολιτικής παρέμβασης που οργανώνει επικοινωνιακά η ηγεσία του ΣΥΡΙΖΑ.

«Να δίνεις έμφαση στο αύριο, όταν το σήμερα, δυστυχώς, είναι πολύ λιγότερο καλό από αυτό που θα ήθελες να είναι. Η ουσία έγκειται στο να μπορείς να προσβλέπεις σε μια βελτίωση του αύριο», επισημαίνει στην "Αυγή" της Κυριακής ο καθηγητής Αχιλλέας Μητσός, που πρόσφατα τα «βρόντηξε» και αποποιήθηκε τη θέση του γενικού γραμματέα Έρευνας και Τεχνολογίας στο υπουργείο Παιδείας.

Έντονη ήταν προεκλογικά η αρθρογραφία για τη δημιουργία Υπουργείου Παιδείας και Έρευνας. Πιθανόν η δεσπόζουσα θέση της Εκκλησίας στο Σύνταγμα να οδήγησε σε δεύτερες σκέψεις σχετικά με την ονομασία. Οι διατυπώσεις της νέας υπουργού Παιδείας όμως είναι σαφείς και απεικονίζουν με ενάργεια ότι παιδεία-έρευνα-τεχνολογία αποτελούν, τουλάχιστον στο επίπεδο των προθέσεων, αδιάσπαστο σύνολο που τίθεται στην πρώτη γραμμή της πολιτικής της κυβέρνησης ΠΑΣΟΚ.

Η έρευνα, μαζί με τη διδασκαλία, είναι ο ένας από τους δύο πυλώνες του πανεπιστημίου. Ωστόσο, κατά πόσον η δημόσια χρηματοδότησή της επηρεάζεται από τις επικρατούσες νεοφιλελεύθερες θεωρήσεις των δημόσιων δαπανών που προβάλλουν δογματικά τον ισοσκελισμένο προϋπολογισμό ως τον απόλυτο στόχο, στερώντας ακόμα και από τις κατ’ εξοχήν δαπάνες που αφορούν το μέλλον τη δυνατότητα συγχρηματοδότησής τους και από αυτό το μέλλον;

Πιο ευρωπαϊκή θέλουν την έρευνα οι ερευνητές τής Ευρώπης. Αυτό είναι το συνοπτικό συμπέρασμα της ανοικτής διαβούλευσης που έγινε με τη συμμετοχή 830 πανεπιστημίων, ερευνητικών κέντρων, αρμόδιων αρχών, επιχειρήσεων, μη κυβερνητικών οργανώσεων και άλλων φορέων πάνω στην εισήγηση της Επιτροπής για τον Ευρωπαϊκό Χώρο Ερευνών (πράσινη βίβλος) που δημοσιεύθηκε πέρυσι τον Απρίλιο.

Ψηφίστηκε πρόσφατα από την κυβερνητική πλειοψηφία- μετά από μακρά κυοφορία- το νέο θεσμικό πλαίσιο για την έρευνα. Παρά τις μεγαλόστομες διακηρύξεις αναφορικά με τις επιδιώξεις του, ο νόμος αυτός δεν επιτυγχάνει τη "συνολική ρύθμιση των ζητημάτων έρευνας και τεχνολογίας"- αφού δεν ενοποιεί λειτουργικά τον χώρο της έρευνας στη χώρα μας

Η έρευνα δεν είναι αυτοσκοπός ... είναι επένδυση"! Κάπως έτσι συμπυκνώθηκε (από τα πλέον αρμόδια χείλη κι από το βήμα της Βουλής) ο πυρήνας της σκέψης και της πολιτικής που "επενδύθηκε" στο νέο νόμο για την έρευνα. Απίστευτο, αλλά μέσα σε λίγες φράσεις διαγράφεται η ιστορία της επιστήμης και της τεχνολογίας, αμφισβητείται το θεμέλιο του εκπαιδευτικού και ερευνητικού συστήματος. Από εδώ και πέρα το όλο σύστημα αναζήτησης της γνώσης δικαιούται να υπάρχει αν και μόνο αν αποδίδει ως επένδυση και εξυπηρετεί βραχυπρόθεσμα συμφέροντα.

Η συζήτηση στη Βουλή του νομοσχεδίου "περί θεσμικού πλαισίου έρευνας και τεχνολογίας" έφερε στο προσκήνιο, ανάμεσα σε άλλα, το ζήτημα της διασύνδεσης των Ερευνητικών Κέντρων με τα Ανώτατα Εκπαιδευτικά Ιδρύματα, αλλά και με τον ιδιωτικό τομέα -και ιδιαίτερα με τις ιδιωτικές "καινοτόμες επιχειρήσεις".