ΟΤραμπ μπορεί να αλλάξει και πάλι στάση για την Ουκρανία. Δεν θα είναι η πρώτη φορά. Οι Ευρωπαίοι είναι έμπειροι στο να τον μεταπείθουν. και μαζί τους πιέζει και μεγάλο μέρος του αμερικανικού κατεστημένου που ενέπνευσε τη σύγκρουση με τη Ρωσία, μάλλον και μερικοί δικοί του άνθρωποι. Ας κρατάμε λοιπόν μικρό καλάθι όσον αφορά έναν προσεχή τερματισμό του πολέμου.

Παρά ταύτα, με βάση τα δεδομένα όπως φαίνονται σήμερα, επιβάλλονται μερικές παρατηρήσεις:

Ο ηγέτης της Δύσης (του «ελευθέρου κόσμου»!) έχει όλα τα χαρακτηριστικά ενός αδίστακτου γκάνγκστερ. Μόνες «αξίες» του είναι η ωμή βία, το χρήμα και ο ναρκισσισμός.

1. Ακόμα και αυτή την στιγμή, υπάρχουν πλευρές των συζητήσεων για την Ουκρανία που δεν γνωρίζουμε. Αλλά και αν τις γνωρίζαμε, δεν είναι βέβαιο πώς θα εξελιχθούν. Πολλά ζητήματα έχουν μείνει ασαφή, όπως η ακριβής μορφή των εγγυήσεων ασφαλείας για την Ουκρανία και φυσικά οι διάφορες εκδοχές των εδαφικών “διευθετήσεων”.

2. Έχουμε μπει σε μια διαδικασία διερεύνησης κατά πόσο μπορεί να γίνει πρώτα μια διμερής συνάντηση Ρωσίας- Ουκρανίας και μετά μια τριμερής Ρωσίας-Ουκρανίας-ΗΠΑ. Επιδίωξη είναι να γίνουν αυτές οι συναντήσεις σε επίπεδο ηγετών. Ωστόσο, ακόμη από τη ρωσική πλευρά δεν έχουμε ρητή συγκατάθεση. Έχουμε απλώς μια διατύπωση ότι θα συζητηθεί η αναβάθμιση του επιπέδου της συνάντησης μεταξύ ρωσικής και ουκρανικής αντιπροσωπείας. Δεν είναι καθόλου βέβαιο ότι ο Πούτιν θα θέλει να συναντήσει τον Ζελένσκι (μάλλον το αντίθετο).

Η Ευρωπαϊκή Ένωση πρέπει να διατηρήσει τη ηθική και γεωπολιτική δέσμευση της υπέρ της Ουκρανίας, καθώς σε αυτή τη χώρα διακυβεύεται η ασφάλεια και η σταθερότητά μας. Αυτό απαιτεί τη διατήρηση και ενίσχυση της στρατιωτικής υποστήριξης προς την Ουκρανία, την καταβολή κάθε δυνατής προσπάθειας για την αποτροπή μιας ειρηνευτικής συμφωνίας με δυσμενείς όρους για τη χώρα που δέχεται την επίθεση, καθώς και την επιτάχυνση της διαδικασίας ένταξής της στην ΕΕ. Η Ουκρανία είναι η ασπίδα της Ευρώπης και, αν αυτή υποχωρήσει, ολόκληρη η Ένωση θα απειληθεί άμεσα από τη Ρωσία.

Ο χειμώνας αλλάζει τις συνθήκες του πολέμου στην περιοχή αυτή της Ευρώπης. Αφενός, λόγω των εξαιρετικά χαμηλών θερμοκρασιών, υπάρχει μεγάλη καταπόνηση του στρατιωτικού προσωπικού. Αφετέρου, οι μεγάλοι όγκοι χιονιού, πάγου και λάσπης, εμποδίζουν την ομαλή δράση των τεθωρακισμένων. Οι μάχες από κοντά ουσιαστικά σταματούν. Την περίοδο εκείνη γίνονται κυρίως χτυπήματα από μακριά, αεροπορικά, πυραυλικά και βαρέος πυροβολικού.

Η απρόκλητη και παράνομη ρωσική εισβολή στην Ουκρανία εισέρχεται σε νέα φάση. Μετά την παρέλευση του χειμώνα ετοιμάζεται κλιμάκωση των στρατιωτικών επιχειρήσεων.

Μέχρι τώρα, οι βαριές καιρικές συνθήκες επέβαλαν τον περιορισμό των συγκρούσεων. Οι πολύ χαμηλές θερμοκρασίες καταπονούν το στρατιωτικό προσωπικό, ενώ ο μεγάλος όγκος χιονιού και πάγου, αλλά και το λασπώδες έδαφος, δεν επιτρέπουν στα τεθωρακισμένα να αναπτύξουν τις δυνατότητες τους. Εξάλλου οι Ρώσοι πολίτες που επιστρατεύθηκαν το φθινόπωρο, είχαν ανάγκη εκπαίδευσης, τουλάχιστον κάποιων μηνών.

Ο πόλεμος είναι μια ακραία κατάσταση. Θα έλεγα ότι είναι η κατ’ εξοχήν ακραία κατάσταση. Και γι’ αυτό οι λόγοι που μας οδηγούν στον πόλεμο πρέπει να είναι πεντακάθαροι, χωρίς αποχρώσεις, εκπτώσεις και αστερίσκους. Δηλαδή, εμείς έχουμε απόλυτο δίκιο και οι εχθροί μας απόλυτο άδικο. Ετσι εξηγούνται οι αντιδράσεις, όχι μόνο των Ουκρανών πολιτικών αλλά και των απλών ανθρώπων, ότι ο πόλεμος θα σταματήσει όταν οι Ρώσοι εκδιωχθούν από ολόκληρη την Ουκρανία, της Κριμαίας συμπεριλαμβανομένης. Αν βρισκόμασταν στη θέση τους δεν θα λέγαμε το ίδιο; Τα πράγματα όμως δεν είναι τόσο απλά.

Σε λίγες μέρες κλείνει ένας χρόνος από τη ρωσική εισβολή στην Ουκρανία, τη χώρα που, σύμφωνα τον Πούτιν, δεν υπάρχει. Πρόκειται για μια επέτειο η οποία δεν προβλεπόταν στον αρχικό σχεδιασμό του, επειδή πίστευε πως όλα θα είχαν τελειώσει σε μία ή δύο εβδομάδες. Το τι θα συμβεί στο μέλλον φυσικά δεν το γνωρίζουμε, αλλά θα διακινδυνεύσω την πρόβλεψη ότι η εισβολή στην Ουκρανία θα διεκδικήσει με μεγάλες πιθανότητες επιτυχίας τον τίτλο «γκάφα του αιώνα».

Αρθρο του κορυφαίου πολιτικού φιλοσόφου της εποχής μας καλεί τη Δύση να υπερασπιστεί το κεκτημένο του Β΄ Παγκοσμίου Πολέμου, που αντικατέστησε την πολεμική βία με τον νόμο ως τον μοναδικό τρόπο επίλυσης των συγκρούσεων μεταξύ των κρατών.

Ύστερα από οκτώ μήνες αιματοχυσίας στην Ουκρανία, με την απειλή μιας πυρηνικής σύγκρουσης να πλησιάζει, και με τις συνέπειες του πολέμου να απειλούν τις οικονομίες και τις δημοκρατίες μας, ακούγονται τελευταία πιο δυνατά φωνές που θέτουν το ερώτημα πώς και πότε θα λήξει αυτός ο πόλεμος, που η κλιμάκωσή του εγκυμονεί πλέον υπαρξιακούς κινδύνους για όλους.

Συμπληρώθηκαν οκτώ μήνες από την ρωσική εισβολή στην Ουκρανία και είναι σαφές σε όλους πλέον ότι ο Πούτιν απέτυχε παταγωδώς στους στόχους του. Αυτό όμως δεν έκανε τον κόσμο πιο ασφαλή. Μέχρι τώρα, η μια εσφαλμένη εκτίμηση από την πλευρά της Μόσχας διαδέχεται την άλλη με αποτέλεσμα να σωρεύονται λάθη που απομακρύνουν ακόμη περισσότερο την ειρήνη.

Στις συζητήσεις που άρχισαν όταν η Ρωσία εισέβαλε στην Ουκρανία και δεν λένε να τελειώσουν, μπορεί κανείς να διακρίνει ένα είδος λόγου που αυτοπροσδιορίζεται «αριστερός». Τον συνοψίζω: δηλώνεις κάτι που ακούγεται «προοδευτικό», αποφεύγοντας όμως να διευκρινίσεις τι σημαίνει στην πράξη και τι θα συμβεί αν πραγματοποιηθεί αυτό που εισηγείσαι.

Την προπερασμένη εβδομάδα διάβασα σε ελληνική ιστοσελίδα μια ανάλυση του πολέμου στην Ουκρανία που είχε δημοσιευτεί στην εφημερίδα Guardian και την υπέγραφε ο Φίλιπ Σορτ. Ο οποίος πέρασε κάμποσα χρόνια στη Μόσχα ως ανταποκριτής του BBC και έχει γράψει ένα βιβλίο για τον Πούτιν. Αρα καθ’ ύλην αρμόδιος.