Απρόσμενα ή όχι, στις δύο εκλογικές αναμετρήσεις που συνόδευαν το πολιτικό σκηνικό, η κυβερνητική παράταξη της Ν.Δ. επούλωσε τα τραύματά της και κυριαρχεί. Δεν αρκέστηκε στο να υπερβεί το τραύμα των Τεμπών. Το έχει αφήσει πίσω της. Ο Κυριάκος Μητσοτάκης επικράτησε κατά κράτος, τόσο με απλή αναλογική όσο και με μια μορφή πλειοψηφικού συστήματος. Κι αν η νίκη αυτή δεν προκάλεσε μεγάλη έκπληξη, η τελευταία αποτέλεσε κάτι, ταυτόχρονα, απρόσμενο και συντριπτικό.

Η επόμενη μέρα των δύο εκλογικών αναμετρήσεων, της πρώτης με απλή αναλογική και της δεύτερης με ενισχυμένη, δεν μπορούσε, με βάση τα υπάρχοντα δεδομένα, να κρύβει ιδιαίτερες εκπλήξεις. Η κυριαρχία της Ν.Δ. και του Κυριάκου Μητσοτάκη ήταν αναπόφευκτη, καθώς ο ΣΥΡΙΖΑ περνούσε μια από τις χειρότερες στιγμές του.

Παράλληλα, το πώς θα αντιδρούσε ο Αλέξης Τσίπρας σε μια βαριά ήττα, που ήταν επίσης δεδομένη, ήταν λίγο-πολύ κάτι προδιαγεγραμμένο. Εκείνο το οποίο δεν ήταν δυνατό να προβλεφθεί ήταν ο παράγων «Κατρούγκαλος», καθώς, πριν από τις δύο εκλογικές μάχες, οι σχετικές δηλώσεις του στελέχους του ΣΥΡΙΖΑ θύμισαν στη μεσαία τάξη μια σκληρή πολιτική φορολόγησης.

Με τον προηγούμενο γύρο των εκλογών υπό το σύστημα της απλής αναλογικής εξ αρχής υπήρχε η εντύπωση πως η Ν.Δ. διέθετε το προβάδισμα. Ομως η μάχη στο νήμα θα ήταν σκληρή, ή έστω αρκετά σκληρή, στον βαθμό που κάποιος θα μπορούσε να εμπιστευτεί τις δημοσκοπήσεις.

Ο ΣΥΡΙΖΑ ήταν ακόμη ανταγωνιστικός, αλλά σταδιακά έμοιαζε να χάνει ξανά κάποιο έδαφος. Τι συνέβη όμως στη συνέχεια; Απρόσμενα εκδηλώθηκαν από τη μια στιγμή στην άλλη ισχυροί αυτοτραυματισμοί του ΣΥΡΙΖΑ. Τα αίτιά τους καραδοκούσαν από καιρό. Η εκρηκτική τους εμφάνιση χρειαζόταν απλώς μια εκπυρσοκρότηση.

Για ένα μεγάλο διάστημα, η Ν.Δ. του Κυριάκου Μητσοτάκη έμοιαζε να οδεύει προς μια σχετικά άνετη δεύτερη θητεία. Που θύμιζε, λίγο-πολύ, περίπατο. Στο διάστημα αυτό ο Μητσοτάκης είχε μια καλή διεθνή παρουσία, φάνταζε «πρωθυπουργικός», και ο βασικός ανταγωνιστής του, ΣΥΡΙΖΑ, βρισκόταν σε αφασία.

Ο, για ένα διάστημα, ιδιαίτερα χαρισματικός Αλέξης Τσίπρας είχε απολέσει την όποια λάμψη του. Ενώ το κόμμα του, μέσα από τη δίνη κρίσεων, είχε ανάγκη από άμεση και τολμηρή μεταμόρφωση. Το σκηνικό πάντως εφόσον η κυβέρνηση ήταν στοιχειωδώς αποτελεσματική έμοιαζε αμετακίνητο.

Πολύ περισσότερο μάλιστα, καθώς διέθετε προκλητικά συντριπτική στήριξη από τα ΜΜΕ. Η εικόνα αυτή δεν έμοιαζε εύκολο να κλυδωνιστεί. Με δυο λόγια, για να μεταβληθούν τα δεδομένα αυτά, χρειαζόταν κάποιο ισχυρό κυβερνητικό ταρακούνημα. Και ταυτόχρονα να συνέλθει ο Τσίπρας, ώστε να γίνει υγιώς ανταγωνιστική η αξιωματική αντιπολίτευση.

Καθώς η χώρα, σε σχετικά σύντομο διάστημα, θα όδευε σε εκλογές, η κοινωνία βρέθηκε απέναντι στο φοβερό σοκ της τραγωδίας των Τεμπών. Οι σχετικές εικόνες της σύγκρουσης των δύο τρένων με τα πολλαπλά θύματα, κυρίως μάλιστα νέους ανθρώπους, έκαναν τον γύρο του κόσμου. Οι λεπτομέρειες για τα αίτια της τραγωδίας αυτής έφεραν ωμά στην επιφάνεια, με τον πιο έντονο τρόπο, τη λειτουργία του πολιτικού συστήματος της χώρας. Ή μάλλον, τη δυσλειτουργία του! Πιο κραυγαλέα και προκλητική εικόνα δυσλειτουργίας του συστήματος, εξειδικευμένα, αλλά και συνολικά, δεν ήταν δυνατό να προσεγγίσει όχι μόνο η λογική αλλά και η φαντασία μας.

Καθώς μπήκαμε στην προεκλογική εκστρατεία, έχουμε μπροστά μας τη μάχη τού μη χείρον. Πού επενδύουν οι δύο πλευρές; Στην πόλωση. Τούτο συμβαίνει, κυρίως, διότι πρόκειται για την πιο εύκολη λύση. Και οι δύο μονομάχοι λειτουργούν σπασμωδικά. Χωρίς καθαρή σκέψη και συγκρότηση. Αντιδρούν εκτονωτικά, όπως ζητά ο μικρόκοσμός τους. Φυσικά, η επένδυση στην πόλωση δεν είναι κάτι καινοφανές στη χώρα μας. Αυτή αποτελεί εύκολη συνταγή που συσπειρώνει κόμματα σε κρίση, στην οποία βρίσκονται και τα δύο μεγαλύτερα κόμματα της χώρας. Τόσο η Ν.Δ. όσο και ο ΣΥΡΙΖΑ αντιδρούν έτσι από ανασφάλεια. Ανασφάλεια, που είναι προϊόν των λαθών και αδυναμιών τους, είτε κυβερνούν είτε αντιπολιτεύονται. Αλλωστε η παρούσα μάχη είναι για τους ψηφοφόρους εκείνη του μη χείρον.

Μετά το αδιανόητο εγχείρημα της παρακολούθησης του κινητού του Νίκου Ανδρουλάκη, είναι προφανές πως ισχύει στη χώρα μια νέα πολιτική πραγματικότητα. Τα πράγματα είναι ξεκάθαρα: Εχει πληγεί η εικόνα του πρωθυπουργού Κυριάκου Μητσοτάκη, μαζί με εκείνη του διαβόητου «επιτελικού κράτους», που ήταν (ώς έναν βαθμό έστω) η ασπίδα της κυβέρνησης, και που τώρα έχει πλήρως εξαντληθεί ως υποτιθέμενο ανάχωμα. Αρα; Εχουμε ένα νέο τοπίο το οποίο περικλείεται στον ιδιότυπο τίτλο του παρόντος άρθρου.

Οταν ο διάσημος καθηγητής Διεθνούς Δικαίου στη Βρετανία, Philippe Sands, έγραφε το εμβληματικό βιβλίο του «Lawless World» (Ανομος κόσμος) το 2006, είχε στόχο τους Μπους και Μπλερ. Οχι τον Βλαντίμιρ Πούτιν. Αναφερόταν στην πολυεπίπεδη και αχαλίνωτη ανομία τους με την εισβολή στο Ιράκ. Αλλά και τις βίαιες παραβιάσεις ατομικών δικαιωμάτων στον «πόλεμο κατά της τρομοκρατίας». Οταν δύο ιστορικές Δημοκρατίες λειτουργούν με τον τρόπο αυτό, τούτο σηματοδοτεί την ισχυρή πιθανότητα, η ανομία να εξαπλωθεί.

Το ότι η διαχείριση του χιονιά οδήγησε σε απόλυτο φιάσκο είναι ορατό στη μεγάλη πλειοψηφία της κοινής γνώμης. Η πραγματικότητα είναι λοιπόν ότι η κυβέρνηση Μητσοτάκη περνάει τώρα τη χειρότερη φάση της. Την ίδια ώρα όμως και η αξιωματική αντιπολίτευση (όπως δείχνουν όλες οι δημοσκοπήσεις) περνάει τη δική της χειρότερη φάση, ενώ η νευρωτική αντιπολιτευτική τακτική της είναι αδιέξοδη.

Να λοιπόν που το Αφγανιστάν δεν είναι απλώς μια γεωπολιτική κουκκίδα στο χάρτη, αλλά πλέον έγινε ένα ορόσημο. Ολοι οι αναλυτές που αναζητούν τη μεγάλη εικόνα αντιλαμβάνονται πως το ορόσημο τούτο κλείνει τη σελίδα μιας ολόκληρης εποχής. Και ανοίγει μια νέα. Αυτή φυσικά παραμένει αχνή.

Είναι ευρέως αποδεκτό ότι οι εκλογές κρίνονται στον λεγόμενο «μεσαίο χώρο». Τι είναι όμως ο μεσαίος χώρος; Είναι προφανώς το κρίσιμο σημείο ενός πολιτικού άξονα μεταξύ Δεξιάς και Αριστεράς. Δεν είναι όμως ένα σημείο παγωμένο και ακίνητο μέσα στον χρόνο. Γιατί όμως συμβαίνει αυτό; Διότι διαφορετικές συγκυρίες, με διαφορετικές πολιτικές, οικονομικές και κοινωνικές επιπτώσεις, διαμορφώνουν διαφορετικούς μεσαίους χώρους!

Tο έργο που βλέπουμε ανακυκλώνει τον εαυτό του στο τέλμα και στη θλίψη. Δεν είναι παράδοξο, λοιπόν, πως η κοινή γνώμη, μετά την εκτίναξη του συναισθήματος του φόβου, μη αντέχοντας πλέον την αγωνία για το αύριο, έχει περιέλθει σε φάση παθητικότητας.