Στους τρεις μήνες αφότου ανέλαβε την εξουσία, ο νέος πρόεδρος της Κύπρου Νίκος Χριστοδουλίδης έθεσε προτεραιότητα την επανάληψη των συνομιλιών για το Κυπριακό. Σχεδόν 100 ημέρες μετά οι συνομιλητές του στον ΟΗΕ πασχίζουν να μιλήσουν μαζί του «τη γλώσσα του συγκεκριμένου», μήπως βρουν σημείο αφετηρίας. Προφανώς, δεν είναι αρκετό να λες γενικολογίες για «επανεκκίνηση από εκεί που μείναμε (στο Κραν Μοντανά)» ύστερα από 6 άγονα χρόνια.

Ο πρόεδρος της Κύπρου Νίκος Χριστοδουλίδης βλέπει τις εκλογές στην Τουρκία στις 14 Μαΐου ως ορόσημο για μια νέα πρωτοβουλία για το Κυπριακό. Σε συνέντευξή του στο Politico (Ν. Σταμούλη, 22/4) ωστόσο συναρτά κάθε εξέλιξη για επανάληψη των συνομιλιών «με το τι θα πράξει η Τουρκία μετά τις εκλογές και τις πραγματικές προθέσεις της».

Ο Χριστοδουλίδης κάνει στο Politico μια σειρά από συλλογισμούς που δεν βγάζουν νόημα. Αναμένει πολιτική βούληση από την Τουρκία, αλλά από την άλλη εκτιμά ότι «η τουρκική θέση στο Κυπριακό δεν επηρεάζεται από την εναλλαγή των κυβερνήσεων...».

Αυτές τις ημέρες του Πάσχα, πριν από 20 χρόνια, άνοιξε το πρώτο οδόφραγμα στη Λευκωσία, στο Λήδρα Πάλας. Χιλιάδες Ελληνοκύπριοι και Τουρκοκύπριοι σχημάτιζαν ουρές, από την προηγούμενη νύχτα, για να περάσουν στην «άλλη πλευρά».

Το ημερολόγιο του κυπριακού προβλήματος έγραφε τότε 23 Απριλίου 2003. Σήμερα, το Κυπριακό μετρά σχεδόν μισό αιώνα. Εκείνη η ημέρα είναι σημαδιακή, γιατί καταγράφεται ως η μόνη κατά την οποία μαζικά οι πολίτες, Ελληνοκύπριοι και Τουρκοκύπριοι, κατάφεραν να κηρύξουν ένα είδος ανυπακοής και να προσπεράσουν τις ηγεσίες τους…

O πρόεδρος της Κύπρου Νίκος Χριστοδουλίδης πήγε στο Ευρωπαϊκό Συμβούλιο (23-24/3) και παρουσίασε στους ομολόγους του την πρόταση για ενεργότερη ανάμιξη της Ε.Ε. στην επίλυση του Κυπριακού. Επιστρέφοντας στην Κύπρο υποστήριξε ότι η πρότασή του έτυχε θετικής υποδοχής και συγκάλεσε το Εθνικό Συμβούλιο (30/3) για να ενημερώσει τους πολιτικούς αρχηγούς.

Στις Βρυξέλλες κυκλοφορούν δύο παράλληλες αναγνώσεις γύρω από τις επαφές (22-23/3) που έκανε ο νέος πρόεδρος της Κύπρου Νίκος Χριστοδουλίδης με τους επικεφαλής των θεσμικών οργάνων της Ε.Ε. στο περιθώριο του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου. Η πρώτη ανάγνωση είναι αυτή της Λευκωσίας, όπως διαχέεται στα εγχώρια ΜΜΕ. Ο νέος πρόεδρος προωθεί την πρότασή του για «μεγαλύτερη εμπλοκή της Ε.Ε. στις συνομιλίες για την επίλυση του Κυπριακού...» και συζητεί «τα χαρακτηριστικά μιας προσωπικότητας» που θα αναλάβει ως απεσταλμένος της Ε.Ε. στο Κυπριακό.

Η 14η Μαΐου, ημέρα των εκλογών στην Τουρκία, θα είναι ακόμα ένα ορόσημο για την Κύπρο και την Ελλάδα. Θα μάθουν ποιον θα έχουν απέναντί τους τα επόμενα χρόνια: τον «σουλτάνο» Ταγίπ Ερντογάν, όπως συχνά τον αποκαλούν, ή τον κεμαλιστή Κεμάλ Κιλιτσντάρογλου.

Πολλοί Κύπριοι και Ελλαδίτες πολιτικοί αναλύουν για χρόνια την Τουρκία, την εξωτερική πολιτική και τη συμπεριφορά της με τα δικά τους υποκειμενικά κριτήρια. Ο νέος πρόεδρος της Κύπρου Νίκος Χριστοδουλίδης δήλωσε στην ΕΡΤ ότι δεν αναμένει να υπάρξει διαφοροποίηση στην τουρκική πολιτική στο Κυπριακό, ανεξάρτητα από το αποτέλεσμα.

Ο νέος πρόεδρος Νίκος Χριστοδουλίδης ετοιμάζεται για την πρώτη επίσκεψη του στην Αθήνα στις 13 και 14 Μαρτίου. Τη χαρακτηρίζει συμβολική μεν, αλλά και ουσιαστική, καθώς έχει ανοίξει πολλά ζητήματα στην εξωτερική πολιτική που αφορούν και την Ελλάδα, με κυριότερα την ανάμιξη της Ε.Ε. στις προσπάθειες επίλυσης του Κυπριακού και τα Ευρωτουρκικά.

Στη νέα κυβέρνηση της Κύπρου υπό τον πρόεδρο Νίκο Χριστοδουλίδη ανέλαβε το υπουργείο Εξωτερικών ο μέχρι πρότινος καθηγητής του Πανεπιστημίου Κύπρου, Κωνσταντίνος Κόμπος, ένα πρόσωπο που χαίρει εκτίμησης στον ακαδημαϊκό χώρο. Παραλαμβάνοντας τη σκυτάλη ο Κ. Κόμπος έδωσε το στίγμα της εξωτερικής πολιτικής που θέλει να ακολουθήσει. Αφενός είναι το Κυπριακό και η επείγουσα ανάγκη για επανέναρξη των συνομιλιών υπό τον ΟΗΕ, αφετέρου η ενεργός συμμετοχή της Κύπρου στην Ε.Ε.

Οι προεδρικές εκλογές στην Κύπρο ολοκληρώθηκαν και η πολιτική ζωή θα περιστρέφεται για αρκετούς μήνες γύρω από τον νεοεκλεγέντα πρόεδρο Νίκο Χριστοδουλίδη. Στην ειδησεογραφία κυριαρχούν ήδη οι πρώτες ενέργειές του: η σύνθεση του υπουργικού συμβουλίου, ορισμένες πρωτοβουλίες στην εξωτερική πολιτική για το Κυπριακό, οι κατευθυντήριες γραμμές που θα δώσει για την εσωτερική διακυβέρνηση.

Ο β´ γύρος των προεδρικών εκλογών στην Κύπρο απέκτησε όλα τα χαρακτηριστικά μιας νέας και εξ υπαρχής αναμέτρησης. Ολα μπαίνουν στη ζυγαριά για τους ψηφοφόρους και οι πιθανότητες εκλογής ανάμεσα στους Νίκο Χριστοδουλίδη και Ανδρέα Μαυρογιάννη είναι πλέον μοιρασμένες.

Δυναμική και ατμόσφαιρα

Για μήνες οι δημοσκοπήσεις ευνοούσαν τον Χριστοδουλίδη. Του έδιναν μεγάλο προβάδισμα και καθαρή παράσταση νίκης έναντι οποιουδήποτε αντιπάλου στον α’ και στον β’ γύρο. Πώς μια προεξοφλημένη για την έκβασή της αναμέτρηση έχει μετατραπεί σε αμφίρροπη; Αυτό συμβαίνει για δύο λόγους

Οι πολίτες της Κύπρου προσέρχονται αύριο στις κάλπες (Κυριακή 5/2) για τον α’ γύρο των προεδρικών εκλογών ύστερα από μια εξαντλητική προεκλογική εκστρατεία. Το αποτέλεσμα του α’ γύρου θα πυροδοτήσει ραγδαίες εξελίξεις. Δύο ανάμεσα στους τρεις -Αβέρωφ Νεοφύτου, Νίκος Χριστοδουλίδης, Ανδρέας Μαυρογιάννης- θα περάσουν στον β’ γύρο. Θα αναμετρηθούν στην πιο καθοριστική μάχη για την εκλογή νέου προέδρου την επόμενη Κυριακή (12/2).

Σε μια εβδομάδα θα πέσει η αυλαία της προεκλογικής εκστρατείας στην Κύπρο και το ερώτημα πλανάται: ποιο, τελικά, είναι το διακύβευμα για την Κύπρο κατά την εκλογή του νέου προέδρου που θα διαδεχθεί τον πρόεδρο Νίκο Αναστασιάδη; Η εκλογική αναμέτρηση μετατράπηκε εδώ και μήνες σε μια διαπάλη εξουσίας χωρίς διακριτές πολιτικές προτάσεις. Ο κομματικός χάρτης μπορεί να αλλάξει, αλλά τι σημασία έχει αν η πολιτική παραμείνει η ίδια; Στη «νέα τάξη πραγμάτων» δύσκολα μπορεί να προσδιορίσει κανείς το καθαρό διακύβευμα.