Δεν είναι αναπόφευκτο, πάντως η εν εξουσία και εκ της εξουσίας μέθη είναι ό,τι συνηθέστερο. Σπανίζουν εξαιρετικά όσοι κατανοούν τον θώκο τους μόνο ως ευθύνη. Οσοι, γνωρίζοντας ότι τα αξιώματά τους είναι δοτά και δανεικά, αρνούνται πεισματικά την αλκοόλη της φιλαυτίας και της αλαζονείας που πλουσιοπάροχα τους προσφέρει η αυλή τους, αλλά και το ίδιο το διαβρωτικό αίσθημα της ισχύος.

Το 1968, κατά τη διάρκεια του συνεδρίου των Δημοκρατικών στο Σικάγο των ΗΠΑ, η τοπική αστυνομία απάντησε με εξαιρετικώς βίαιο τρόπο εναντίον όσων –πρωτίστως νέων– διαδήλωναν κατά του πολέμου στο Βιετνάμ. Τότε πρωτοακούστηκε, ως σύνθημα, το «The whole world is watching»· «όλος ο κόσμος παρακολουθεί». Αυτό που δεν κατάλαβαν οι μεσήλικοι αρμόδιοι του δήμου ήταν πως η έλευση της τηλεόρασης και οι ζωντανές μεταδόσεις είχαν αλλάξει το επικοινωνιακό τοπίο. Η συμπεριφορά της αστυνομίας του Σικάγου ενίσχυσε το μήνυμα των διαδηλωτών. Οι κάμερες των τριών μεγάλων καναλιών έφυγαν από το συνέδριο και βγήκαν στους δρόμους, κι έτσι «όλος ο κόσμος παρακολουθούσε».

Για ένα μεγάλο διάστημα, η Ν.Δ. του Κυριάκου Μητσοτάκη έμοιαζε να οδεύει προς μια σχετικά άνετη δεύτερη θητεία. Που θύμιζε, λίγο-πολύ, περίπατο. Στο διάστημα αυτό ο Μητσοτάκης είχε μια καλή διεθνή παρουσία, φάνταζε «πρωθυπουργικός», και ο βασικός ανταγωνιστής του, ΣΥΡΙΖΑ, βρισκόταν σε αφασία.

Ο, για ένα διάστημα, ιδιαίτερα χαρισματικός Αλέξης Τσίπρας είχε απολέσει την όποια λάμψη του. Ενώ το κόμμα του, μέσα από τη δίνη κρίσεων, είχε ανάγκη από άμεση και τολμηρή μεταμόρφωση. Το σκηνικό πάντως εφόσον η κυβέρνηση ήταν στοιχειωδώς αποτελεσματική έμοιαζε αμετακίνητο.

Πολύ περισσότερο μάλιστα, καθώς διέθετε προκλητικά συντριπτική στήριξη από τα ΜΜΕ. Η εικόνα αυτή δεν έμοιαζε εύκολο να κλυδωνιστεί. Με δυο λόγια, για να μεταβληθούν τα δεδομένα αυτά, χρειαζόταν κάποιο ισχυρό κυβερνητικό ταρακούνημα. Και ταυτόχρονα να συνέλθει ο Τσίπρας, ώστε να γίνει υγιώς ανταγωνιστική η αξιωματική αντιπολίτευση.

H πολιτική που πρεσβεύει και εφαρμόζει σε μεγάλο βαθμό ο κ. Μητσοτάκης είναι απλή στη σύλληψή της, σαφής και συγκεκριμένη.

Η χώρα, η οικονομία και η πολιτική της ηγεσία οφείλουν πρωτίστως να επιλέγουν πολιτικές και μέτρα που ευνοούν την ανάπτυξη, διευκολύνουν την παραγωγή αγαθών και υπηρεσιών και υποστηρίζουν χωρίς ενδοιασμούς και επιφυλάξεις τη δημιουργία νέου πλούτου, του μόνου που, κατά την άποψή του, μπορεί να εγγυηθεί τη δημιουργία νέων θέσεων εργασίας, αξιοπρεπή εισοδήματα και την ευημερία των πολιτών μεσοπρόθεσμα. Το δόγμα του στηρίζεται ακριβώς στη βέβαιη και σχεδόν αυτοματοποιημένη γι’ αυτόν αλληλουχία.

Θα μπορούσε να είναι ο τίτλος παρωδίας του σινεμά, αν ο κ. Μητσοτάκης στην διήμερη παρουσία του στην Διεθνή Έκθεση Θεσσαλονίκης δεν είχε επιφυλάξει για τον ίδιο αυτόν τον τίτλο. Και κυρίως, αν δεν ήταν αυτή η τραγική κατάσταση στην οποία έχει περιέλθει η κοινωνία και οι δημοκρατικοί θεσμοί αυτά τα τρία χρόνια εξαιτίας της διακυβέρνησης του.

Παρά την έξοδο από την «ενισχυμένη επιτήρηση», δρομολογημένη από το 2018, η Ελλάδα δεν επιστρέφει στην «ευρωπαϊκή κανονικότητα», όπως ισχυρίζεται ο κ. Μητσοτάκης. Αντίθετα, με αποκλειστική ευθύνη δική του, η Ελλάδα γίνεται ξανά «ειδική περίπτωση», όχι μόνο από τη σκοπιά της οικονομίας αλλά και από εκείνη της δημοκρατίας και του κράτους δικαίου. Το δείχνουν οι διεθνείς αντιδράσεις για το σκάνδαλο των υποκλοπών.

Οι δύο σημαντικότερες παρεμβάσεις του Κ. Μητσοτάκη για τις υποκλοπές (8 Αυγούστου και πρόσφατη συζήτηση στη Βουλή) υπήρξαν, ως προς την ουσία, κατώτερες του μεγέθους του προβλήματος αλλά και χωρίς επικοινωνιακή δύναμη. Υστέρησαν και στην ηθική της ευθύνης και στην ηθική της πεποίθησης. Ο πρωθυπουργός, χωρίς ορμή, δε φάνηκε να κατανοεί ότι το μέγεθος του προβλήματος που δημιουργήθηκε δεν μπορεί να αντιμετωπιστεί με τους τρόπους δράσης και τα αφηγηματικά σχήματα που χαρακτήριζαν την περίοδο πριν τη δημιουργία του.

Οι πρώην που μιλούν δημοσίως και εκφράζουν τη διαφωνία τους για τις επιλογές του κόμματός τους την περίοδο που ήταν και αυτοί στις τάξεις του δεν είναι κάτι ασυνήθιστο. Ετσι γινόταν, έτσι γίνεται και έτσι θα γίνεται. Το παρελθόν όμως δεν μπορεί να εξαφανιστεί. Πολλοί θέλουν να το ξεχάσουν, να σβήσουν τα ίχνη τους, ιδιαίτερα εκείνοι που σήμερα αποθεώνουν αυτό που έβριζαν, αλλά και τα γραπτά και τα προφορικά μένουν, τους παρακολουθούν και τα ανασύρουν οι πολιτικοί αντίπαλοί τους για να τους κατηγορήσουν για οπορτουνισμό.

Με τους πολιτικούς δεν είσαι ποτέ σίγουρος αν μια κουβέντα ή μια πράξη τους προέκυψε αυθόρμητα ή υπαγορεύτηκε λεπτομερώς από τους επικοινωνιακούς συμβούλους τους: άλλος ειδικεύεται στην ενδυματολογία, άλλος στην παροχή γνωμικών που τα βρίσκεις και μόνος σου στο ίντερνετ, ο τρίτος σε ζητήματα ύφους, πόζας δηλαδή, ο τέταρτος στην κινησιολογία. Πώς να ανοιγοκλείνεις ή να ανεβοκατεβάζεις τα χέρια σου, και πώς να δείχνεις ότι χτυπάς αποφασιστικά ένα αόρατο τραπέζι την ώρα του διαγγέλματος, ώστε να μετατρέπεις το ακροατήριό σου σε θεατήριο. Αντί να σ’ ακούει, οπότε ενδέχεται να σε τσακώσει ψευδόμενο ή μηρυκάζοντα για πολλοστή φορά την ίδια υπόσχεση, να σε κοιτάζει. Και στην πραγματικότητα να μη σε βλέπει.

Οι λογογράφοι του πρωθυπουργού φαίνεται ότι ακόμη κάνουν διακοπές. Αλλιώς δεν εξηγείται η ποιότητα του μηνύματος του Κυριάκου Μητσοτάκη με αφορμή την έξοδο της χώρας από την ενισχυμένη εποπτεία. Μάλλον μόνος του το έγραψε. Μισές αλήθειες, χοντρά ψέματα, στραπατσαρισμένοι ευφημισμοί, αφόρητες κοινοτοπίες, πληκτικά επιχειρήματα, κουρασμένο ύφος. Οσο για αυτοκριτική; Ούτε δείγμα. Ολα ήταν καλώς καμωμένα. Η κυβέρνηση πετάει.

Στο διάγγελμά του για την υπόθεση της παρακολούθησης τηλεφωνικών συνομιλιών του προέδρου του ΠΑΣΟΚ Ν. Ανδρουλάκη από την ΕΥΠ, ο πρωθυπουργός αναφέρθηκε στην «αυτοκριτική» διάθεση που, όπως είπε, τον χαρακτηρίζει.

Αναζήτησα την «αυτοκριτική» στο διάγγελμά του, αλλά δεν τη βρήκα. Σαν τον πιστό που διακηρύσσει τη φιλαλληλία αλλά δεν την αποδεικνύει, ο κ. Μητσοτάκης ισχυρίστηκε ότι επιδίδεται σε αυτοκριτική αλλά, απέφυγε, εν προκειμένω, να την ασκήσει. Ναι μεν, αξιέπαινα, παραδέχθηκε το λάθος της ΕΥΠ, αλλά η παραδοχή σφάλματος δεν συνιστά αυτοκριτική. Αυτοκριτική θα πει: εξετάζω πού έκανα λάθος και γιατί. Αν είχα τη δυνατότητα να γυρίσω τον χρόνο πίσω, τι θα έπραττα διαφορετικά;

Αν ο πρωθυπουργός ήταν «θεσμικός», όπως λένε ο ίδιος και οι υπουργοί του, θα έκανε εδώ και τώρα μία από τις επόμενες δύο κινήσεις.

Η πρώτη θα ήταν να δηλώσει ρητά και κατηγορηματικά «εκλογολογία, τέλος. Οι εκλογές θα γίνουν το 2023». Και δεν θα αναζητούσε το πρόσχημα για πρόωρες εκλογές τη μία στη «μακρά προεκλογική περίοδο» και την άλλη στο «τοξικό κλίμα», για να καταλογίσει την ευθύνη στην αντιπολίτευση και για τα δύο.