Ο 21ος αιώνας αναδεικνύεται σε αιώνα επάλληλων μεγάλων κρίσεων, με παγκόσμιες επιπτώσεις. Στις γνωστές απειλές (πληθωρισμός, νομισματικές αστάθειες, στρατιωτικοί και εμπορικοί πόλεμοι, ενεργειακές κρίσεις) έχουν προστεθεί παράγοντες, όπως οι δυσανάλογες φυσικές καταστροφές, οι πανδημίες, οι τεχνολογικές ανατροπές (disruptions)

Την άνοιξη του 2002 ξεκίνησαν διερευνητικές επαφές μεταξύ Ελλάδας και Τουρκίας, που μετά το 2004 ατόνησαν. Συχνά, και ιδίως σε περιόδους έντασης των ελληνοτουρκικών σχέσεων, όπως σήμερα, διατυπώνονται ερωτήματα για το πού οδήγησε η διαδικασία εκείνη, αν πέτυχε, αν δημιούργησε προβλήματα, αν είχαν τεθεί «κόκκινες γραμμές», αν είχαν επέλθει συμβιβασμοί σε κάποια ζητήματα, ποιες διαφορές συζητήθηκαν, ποιες περιοχές αφορούσαν οι συζητήσεις και, γενικώς, ερωτήματα που καλύπτουν όλο το φάσμα των γνωστών θεματικών και προβληματισμών.

Γύρω από το θέμα των ελληνοτουρκικών σχέσεων έχουν διατυπωθεί –μέχρι σήμερα– δύο βασικές γραμμές, με διαφορετική επιχειρηματολογία και εκτιμήσεις. Σε γενικές γραμμές, η πρώτη έχει ως αφετηρία τη θέση ότι η Τουρκία ενεργεί με όρους δύναμης και, αν της δοθεί ευκαιρία, δεν θα διστάσει να διεκδικήσει στόχους, ακόμα και υπερβαίνοντας ή παραβιάζοντας το πλαίσιο του Διεθνούς Δικαίου, ενδεχομένως και μια απόφαση του Διεθνούς Δικαστηρίου της Χάγης (ΔΔΧ) που δεν θα της ήταν αρεστή. Σε μια τέτοια περίπτωση –σύμφωνα με τη συλλογιστική αυτή–, η Ελλάδα δεν θα κατοχυρωνόταν από μια απόφαση Διεθνούς Δικαστηρίου. Eνα δεύτερο σημείο είναι ότι σε μια διεθνή διαδικασία για την οριοθέτηση της υφαλοκρηπίδας, η Ελλάδα, πιθανότατα, θα αναγκαζόταν να συμφωνήσει στην παραπομπή ενός μεγαλύτερου φάσματος αμφισβητήσεων της Τουρκίας, με το ενδεχόμενο, μια τέτοια απόφαση να ανατρέψει το status quo σε θέματα που θα ενδιέφεραν την Ελλάδα. Η πρόταση είναι ότι Ελλάδα δεν πρέπει να δεσμευθεί σε διεθνείς θεσμικές διαδικασίες για οποιοδήποτε θέμα πλην της οριοθέτησης της υφαλοκρηπίδας και ούτε σε διμερείς διαπραγματεύσεις.

Όσα θα αναφέρω συνοψίζονται σε επτά σημεία-κλειδιά:

-Πειστικό ιδεολογικό στίγμα για τον 21ο αιώνα,
-σοβαρές αλλαγές στις πολιτικές και τον τρόπο άσκησης της πολιτικής
-αμφίπλευρη λύση για το χρέος,
-έμφαση των μεταρρυθμίσεων στην παραγωγική βάση και ένας νέος κύκλος ανάπτυξης,
-ανάληψη ευθυνών απέναντι στις νέες γενιές,
-εγκατάλειψη του τριγώνου ‘μισαλλοδοξία-διαφθορά-ανικανότητα’,
-στροφή προς την σύνθεση θέσεων, δυνάμεων και πολιτικών.

Οσο η ΕΕ περιοριζόταν στην κοινή αγροτική πολιτική, στο εξωτερικό εμπόριο και στην ενοποίηση των αγορών, η συνύπαρξη χωρών με διαφορετικά επίπεδα και ικανότητες ανάπτυξης δεν αποτελούσε εμπόδιο. Οταν στην ΕΕ εισήχθη το ευρώ, μια πειθαρχία στην οικονομική πολιτική, η αναζήτηση Κοινής Εξωτερικής Πολιτικής και η Ευρώπη διευρύνθηκε σε 28, τα όρια ήταν εκεί. Οταν προέκυψε και η κρίση, τα όρια ξεπεράστηκαν.

...Σήμερα, η πολιτική διαχείριση του ασφαλιστικού έχει κάνει την συμπλήρωση του ασφαλιστικού μας συστήματος με εναλλακτικά σχήματα αναπότρεπτη. Το δημόσιο σύστημα κοινωνικής ασφάλισης πλεονεκτεί του κεφαλαιοποιητικού, όσο το Δημόσιο σέβεται τους ασφαλισμένους και τους κανόνες που το ίδιο έχει θεσπίσει

«Το θέμα μου, στην ουσία, είναι ένα: Πού βρισκόμαστε σήμερα και κυρίως που πάμε αύριο.

· Πρέπει να σταματήσει επίσης το γαϊτανάκι του ‘εσύ, όχι εγώ’, ‘οι άλλοι, όχι εμείς’, ‘που κρύβει μια καθολική αποποίηση ευθυνών, και πρέπει να δούμε τι κάνουμε για να μην τελματωθούμε για άλλη μια δεκαετία.

Χρεοκοπίες ατέλειωτες: 1827, 1843, 1893, 1932, 2010. Το 1999 ήταν η χρονιά που εξοφλήσαμε την τελευταία δόση του χρέους μας μετά την εγκαθίδρυση του Διεθνούς Οικονομικού Ελέγχου το 1898. Η χρονική διάρκεια μέχρι να δημιουργήσουμε επονείδιστα και επαχθή χρέη, που μας ξανάφεραν σε συνθήκες πτώχευσης, κράτησε μόλις 11 χρόνια. Γι’ αυτά τα 11 χρόνια θα μείνουμε σε διεθνή εποπτεία απροσδιόριστο διάστημα.

Ο​​ταν ο Adam Smith, ο πατέρας της οικονομικής επιστήμης, και άλλοι μεγάλοι διανοητές εκθείαζαν το σύστημα της αγοράς, δεν θα μπορούσαν να διανοηθούν ότι πέρα από προϊόντα και υπηρεσίες θα εμφανίζονταν στην αγορά προς πώληση και δημοκρατικές αξίες, συνειδήσεις, η ελευθερία της σκέψης και της έκφρασης, γενικά κάθε ένα από τα μεγάλα ιδεώδη που γεμίζουν τα βιβλία των παιδιών μιας κοινωνίας στα πρώτα χρόνια της εκπαίδευσής τους ― μέχρι και αυτά να καταλάβουν τι ακριβώς συμβαίνει

Η ανάπτυξη θα είναι ισχνή, το ισχνό αυτό δεν θα βελτιώσει καν τη θέση των πιο αδύναμων, το πρόσθετο κόστος που έχει η καθυστέρηση της ανάπτυξης οφείλεται καθαρά σε εθνικά πολιτικά αίτια και η Ευρώπη ας μη μιλήσει ξανά για «αστοχίες στις προβλέψεις» ή για «ελληνική δημιουργική λογιστική». Θα «εκτεθεί», σύμφωνα με τη γνωστή έκφραση.

Πέρα από τις πολύ αξιόλογες αναλύσεις που περιλαμβάνει, γύρω από ένα ευρύ φάσμα θεμάτων από πολύ γνωστούς και έγκυρους επιστήμονες και στοχαστές, το ειδικό ενδιαφέρον του τόμου είναι οτι βάζει το ερώτημα για τη διασύνδεση της Οικολογίας και της Αριστεράς. Θα πει κανείς ότι αυτό δεν είναι καμιά πρωτοτυπία. Θα απαντούσα, ότι αν έχουμε ένα ερώτημα, που έχει τεθεί πολλές φορές, αλλά ακόμα παραμένει ορθάνοιχτο από την πλευρά της απάντησης, τότε το ερώτημα μπορεί να μην είναι πρωτότυπο, αλλά ακριβώς γιατί απαντήσεις δεν έχουν δοθεί, το θέμα είναι εξαιρετικά σημαντικό.

Η πρόθεση της κυβέρνησης να καταβάλει στα ασφαλιστικά ταμεία τη διαφορά των τόκων που έχασαν, επειδή κάποιες «ανίκανες διοικήσεις» δεν είχαν καταλάβει το μέγεθος της εξαπάτησής τους από «άπληστους χρηματιστές», διαψεύδει έμπρακτα όσους αμφισβητούσαν τη συνέπεια των λόγων που εκφράστηκαν στον συμπαθητικό Μπαϊρακτάρη, κάποτε το 2004.