Λευκή Αφρική (του ανταποκριτή μας).

Μετά από αυτοδιοικητική μεταρρύθμιση, ονομασθείσα «Καλατράβα»1, διεξάγονται οι πρώτες περιφερειακές και δημοτικές εκλογές. Σκηνές από το 69ο εκλογικό τμήμα των Κεχηναίων2 όπου ψηφίζει ο αρχηγός.

Το εκλογικό τμήμα έχει τη δική του ιστορία. Πριν από 150 χρόνια φιλοξενούνταν σε καφενείο το οποίο ήταν γνωστό ως το «φονικόν», διότι σε επανειλημμένες εκλογές είχαν σκοτωθεί ψηφοφόροι, οπαδοί αντίπαλων φατριών. Σήμερα τα πράγματα έχουν αλλάξει.

Το αίτημα της μεγάλης διοικητικής μεταρρύθμισης της χώρας, με δημοκρατία, αυτοδιοίκηση και αποκέντρωση κατέλαβε – όχι εύκολα - τις τελευταίες δεκαετίες κεντρική θέση στην ατζέντα της Κ.Ε.Δ.Κ.Ε. και της Ε.Ν.Α.Ε. Απ’ ό,τι φαίνεται όμως, όχι και σ’ αυτή των αυτοδιοικητικών στο σύνολό τους, αν και, πολύ απ’ αυτούς, (αυθαίρετα) υποπτεύομαι, ότι έχουν ψηφίσει τα σχετικά ντοκουμέντα. Μεμονωμένες, περιθωριακές φωνές εντός των δύο κυβερνητικών κομμάτων το έθεταν επίσης. Η ανανεωτική αριστερά δήλωνε το ενδιαφέρον της για το αίτημα αυτό, το οποίο αποτελούσε στοιχείο «εκ των ων ουκ άνευ», της προτάσεώς της, για τον εκδημοκρατισμό των θεσμών και την ανάπτυξη της ελληνικής δημοκρατίας.

Η χώρα μας έχει ένα από τα περισσότερο συγκεντρωτικά πολιτικά – διοικητικά συστήματα στην Ευρώπη με περιορισμένο το ρόλο της τοπικής αυτοδιοίκησης. Έχει ταυτόχρονα μια αυτοδιοίκηση που αναπαράγει τα κακά συμπτώματα του κράτους (πελατειακές σχέσεις, σπατάλες, χαμηλή παραγωγικότητα, κυριαρχία μονοπρόσωπων συστημάτων).

Είναι αναγκαία λοιπόν μια μεταρρύθμιση που θα περιορίσει το κράτος στον επιτελικό ρόλο, θα ενισχύσει και θα αλλάξει την αυτοδιοίκηση , βελτιώνοντας την αποδοτικότητα της αλλά και τη συμμετοχή των πολιτών.

Έχει ήδη αρχίσει να διεξάγεται δημόσιος διάλογος στον Τύπο, στα ηλεκτρονικά μέσα και στις οργανωμένες κομματικές διαδικασίες του ΣΥΝ / ΣΥΡΙΖΑ -και των συναφών "πτερύγων" τους- σχετικά με τις προσεχείς δημοτικές εκλογές (προγράμματα, συμπράξεις, μεθοδεύσεις κ.λπ). Θα ήθελα να προσθέσω κάποιες σκέψεις στον προβληματισμό αυτό.

Πρώτα ξεκινώ από ένα ερώτημα: Μπορεί κανείς να ισχυριστεί ότι σήμερα ή, έστω, στο πρόσφατο παρελθόν οι αριστεροί δήμαρχοι ή οι δήμαρχοι που εκλέχτηκαν με σύμπραξη της αριστεράς πρόβαλαν και εφάρμοσαν ένα διαφορετικό "παράδειγμα" αυτοδιοίκησης, ριζοσπαστικό, διακριτό στη συνείδηση του δημότη, έτσι ώστε να κατοχυρώνει, στην πράξη, την τοπική λαϊκή εξουσία και συμμετοχή;

Η χωροταξία, ως γνωστόν, είναι ένα από τα βασικά μαθήματα που διδάσκονται στις αρχιτεκτονικές σχολές. Είναι βέβαιο λοιπόν ότι ο Καλλικράτης, ο μεγάλος αρχιτέκτονας της αρχαιότητας, δεν θα αισθανόταν καθόλου καλά αν διαπίστωνε πόσο κακοποιείται, στο όνομά του, η έννοια της χωροταξίας.

Η χώρα μας χαρακτηρίζεται από ένα συγκεντρωτικό πολιτικό-διοικητικό σύστημα, μέσα από το οποίο οι θεσμοί της τοπικής αυτοδιοίκησης ασκούν περιορισμένο ρόλο στις δημόσιες υποθέσεις.
Είναι, επομένως, αναγκαία η ριζική μεταρρύθμιση του πολιτικού μας συστήματος με νέους θεσμούς, για την ενίσχυση της δημοκρατίας, της περιφερειακής συγκρότησης, της ανάπτυξης σε νέα πεδία κοινωνικής δραστηριότητας, της συμμετοχής των πολιτών στην ασκούμενη πολιτική.

 

Αν και ο Πλούταρχος δίνει σημαντικότερο ρόλο στον Καλλικράτη στα αρχιτεκτονικά επιτεύγματα του χρυσού αιώνα του Περικλέους, στη σύγχρονη αυτοδιοικητική ιστοριογραφία της χώρας το σχέδιο «Καλλικράτης» χρειάζεται επειγόντως τη συνδρομή ενός σχεδίου «Ικτίνος».

Η απάντηση στην αναγκαία Διοικητική Μεταρρύθμιση της χώρας με αποκέντρωση και αυτοδιοίκηση, δίνεται και πάλι από κυβέρνηση ΠΑΣΟΚ δυστυχώς με έναν αναντίστοιχο ως προς τις ανάγκες τρόπο. Είναι απορίας άξιον γιατί ενώ υπάρχουν σχεδόν ομόφωνες αποφάσεις, πλην εκλογικού νόμου, από τα συλλογικά όργανα της Αυτοδιοίκησης ΚΕΔΚΕ και ΕΝΑΕ, η κυβέρνηση 100 μέρες μετά καταθέτει μια έκθεση ιδεών

Αρκετά χρόνια μετά τον ΚΑΠΟΔΙΣΤΡΙΑ Ι ένας λαμπρός αρχιτέκτονας της Αρχαίας Αθήνας, έρχεται να σηματοδοτήσει την αρχιτεκτονική της νέας διοικητικής διάρθρωσης της χώρας, ενισχύοντας, καθώς φαίνεται, την αυτοδιοικητική και αποκεντρωτική δομή του σύγχρονου Ελληνικού Κράτους.

Με τον ΚΑΛΛΙΚΡΑΤΗ, το πάγιο αίτημα της σύγχρονης, δημοκρατικής και ανανεωτικής αριστεράς γίνεται πράξη.

Η χώρα αποκτά αιρετή περιφερειακή αυτοδιοίκηση και η τοπική αυτοδιοίκηση συγκροτείται πλέον από ισχυρές μονάδες με σοβαρή διοικητική, θεματική, και ελπίζω οικονομική οντότητα και αυτοτέλεια.