Η δήλωση, πριν από μερικές εβδομάδες, του προέδρου του τουρκικού Κοινοβουλίου περί αποχώρησης της χώρας από τη Συνθήκη του Μοντρέ προκάλεσε απορίες αλλά όχι εκπλήξεις. Χρόνια πριν, ο τούρκος πρόεδρος είχε μιλήσει για την «πατρίδα της καρδιάς του» και την επιθυμία του για αναθεώρηση της Συνθήκης της Λωζάννης. Σήμερα δηλώνει πως η διάνοιξη της Διώρυγας της Κωνσταντινούπολης θα αρχίσει να υλοποιείται από το καλοκαίρι του 2021. Υπερφίαλο σχέδιο απεξάρτησης της Τουρκίας από τις δεσμεύσεις της Συνθήκης του Μοντρέ.

Αναθεωρητική αποκαλούμε τα τελευταία χρόνια την Τουρκία. Ετσι θα ήταν εάν οι βλέψεις της Αγκυρας είχαν μεταστραφεί και οι στόχοι της είχαν αλλάξει. Στην πραγματικότητα, η απολυταρχική κυβέρνηση Ερντογάν έδωσε σάρκα και οστά σε παλαιούς ευσεβείς τουρκικούς πόθους δεκαετιών. Ο «πόνος» της Λωζάννης κατέτρυχε τους προκατόχους του Τούρκου ηγέτη, αυτός όμως θεώρησε πως ήρθε η στιγμή να προχωρήσει σε ό,τι δεν έκανε στο παρελθόν οποιαδήποτε κυβέρνηση της Αγκυρας.

Όταν το 1997 ο πολιτικός μαθητής του ισλαμιστή πολιτικού Νετσμετίν Ερμπακάν απήγγειλε ποιήματα που χαρακτήριζαν «τα τεμένη - στρατώνες, τους τρούλους - κράνη, τους μιναρέδες - λόγχες, τους πιστούς - στρατιώτες» και υποσχόταν την ανέγερση κι άλλων τζαμιών στην υπερκορεσμένη από αυτά Κωνσταντινούπολη, ήξερε πως τον περίμενε η δικαιοσύνη του συντηρητικού κεμαλισμού. Οταν ο Ταγίπ Ερντογάν βρέθηκε γιʼ αυτά στη φυλακή γνώριζε πως η μέχρι τότε «ηρωική του πορεία» θα του άνοιγε δρόμο για μεγάλα βήματα.

Με τη γνωστή τουρκική αντίληψη ότι «όλοι έχουν άδικο εκτός από εμένα», η Αγκυρα νουθέτησε, μέσω του υπουργού της των Εξωτερικών, την Ευρωπαϊκή Ενωση «να ενεργεί ως έντιμος μεσολαβητής στο θέμα της οριοθέτησης των ΑΟΖ στη Μεσόγειο».

Προσπαθεί ο κ. Τσαβούσογλου να προσθέσει στοιχεία στην κατʼ αυτόν «επιχειρηματολογία» περί αδικούμενης Τουρκίας. Απτόητη η τουρκική διοίκηση ως προς τις διεκδικήσεις της έναντι όλων σχεδόν των γειτόνων της ρίχνει το βάρος και στην Ανατολική Μεσόγειο επιχειρώντας να αποκτήσει μια σειρά σημείων στήριξης στον χώρο που καλύπτει το ιδεολόγημα της «Γαλάζιας Πατρίδας». Ενα κατασκεύασμα που είναι προφανές ότι δεν στοιχειοθετήθηκε για ενίσχυση των σύμφωνων με το διεθνές δίκαιο δικαιωμάτων της Τουρκίας αλλά για την εξασφάλιση των επεκτατικών προθέσεών της πολύ πιο πέρα από τα όρια που της παρέχουν οι διεθνείς κανόνες και πρακτική.