H Ευρώπη που θέλουμε
Δώρα Καλλιπολίτη, Δημοσιευμένο: 2004-04-22
Την 1η Μαΐου η Κύπρος – όποιο κι αν είναι το αποτέλεσμα των δημοψηφισμάτων για το σχέδιο Ανάν – γίνεται πλήρες και ισότιμο μέλος της ΕΕ. Η είσοδος των νέων χωρών αλλά και οι επικείμενες ευρωεκλογές, φέρνουν στο προσκήνιο την πορεία και τις προοπτικές της Ενωμένης Ευρώπης. Να ανοίξουμε λοιπόν και πάλι τη συζήτηση για το τι Ευρωπαϊκή Ένωση θέλουμε.
Θεωρούμε ότι πρέπει να είμαστε ξεκάθαροι επαναβεβαιώνοντας τον ευρωπαϊκό προσανατολισμό του κόμματος. Και δεν πρόκειται για κάποιο «μονόδρομο» που καλούμαστε να ακολουθήσουμε μοιρολατρικά. Είναι μια ρεαλιστική και γόνιμη επιλογή. Δεν υπάρχει καμιά νομοτέλεια που να εγγυάται την επιτυχία του, προσφέρει όμως υπαρκτό πεδίο για αγώνες και διαμόρφωση πολιτικών που ανοίγουν δρόμους για ένα διαφορετικό μέλλον από εκείνο που προδιαγράφει η πολιτικά ανεξέλεγκτη παγκοσμιοποίηση της οικονομίας.
Αυτή η προοπτική εξαρτάται κυρίως από την πολιτική δράση των ευρύτερων δυνάμεων της αριστεράς, πολιτικών και κοινωνικών, που ξέρουν ή ανακαλύπτουν ότι στον αγώνα κατά της σημερινής παγκοσμιοποίησης ο στόχος τους δεν μπορεί αν είναι η απόσυρση και ο αναχωρητισμός αλλά η ενεργός παρέμβαση. Η δράση τους εντός του εθνικού κράτους πρέπει να συνδυάζεται και με εγχειρήματα πολιτικά διαμορφωμένα μέσα από την πανευρωπαϊκή και παγκόσμια συνεργασία των δυνάμεων της αριστεράς που θα βρίσκεται στην κλίμακα των πραγματικών προβλημάτων. Αυτός ο δρόμος συναντά και θα συναντά εμπόδια και παγίδες, όπως φάνηκε με τη δραματική εμπλοκή της Ευρώπης στην επιδρομή κατά της Γιουγκοσλαβίας, με τη στήριξη της αμερικανικής επιδρομής στο Ιράκ των πέντε κρατών-μελών και όπως επίσης φαίνεται στις δυσκολίες ως προς την οικοδόμηση των απαραίτητων, σε όλα τα επίπεδα, συνθηκών για την πολιτική ενοποίηση της Ευρώπης.
Στις σύγχρονες συνθήκες παγκοσμιοποίησης η κυριαρχία της ΕΕ δεν μπορεί να είναι απλώς το άθροισμα των κυριαρχιών των μελών της αλλά μια νέα κυριαρχία που θα ασκείται από κοινού, γεγονός που θέτει σοβαρά ζητήματα δημοκρατικής και πολιτικής νομιμοποίησης αλλά και ουσιαστικών αρμοδιοτήτων της ΕΕ.
Η συμμετοχή των νέων χωρών μπορεί να αποτελέσει ευκαιρία για ένα άλμα της ευρωπαϊκής (πολιτικής κυρίως) ενοποίησης ή παράγοντα οπισθοχώρησης προς την απλή επιδίωξη μιας μεγάλης ζώνης ελεύθερων ανταλλαγών και διακυβερνητικής διαχείρισης.
Μια πολιτικά ενοποιημένη Ευρώπη με τον απαραίτητο θεσμικό εξοπλισμό που θα οδηγεί προς την ομοσπονδιοποίησή της είναι η Ευρώπη που θέλουμε, η Ευρώπη των κρατών και των λαών της.
Θεωρούμε ότι πρέπει να είμαστε ξεκάθαροι επαναβεβαιώνοντας τον ευρωπαϊκό προσανατολισμό του κόμματος. Και δεν πρόκειται για κάποιο «μονόδρομο» που καλούμαστε να ακολουθήσουμε μοιρολατρικά. Είναι μια ρεαλιστική και γόνιμη επιλογή. Δεν υπάρχει καμιά νομοτέλεια που να εγγυάται την επιτυχία του, προσφέρει όμως υπαρκτό πεδίο για αγώνες και διαμόρφωση πολιτικών που ανοίγουν δρόμους για ένα διαφορετικό μέλλον από εκείνο που προδιαγράφει η πολιτικά ανεξέλεγκτη παγκοσμιοποίηση της οικονομίας.
Αυτή η προοπτική εξαρτάται κυρίως από την πολιτική δράση των ευρύτερων δυνάμεων της αριστεράς, πολιτικών και κοινωνικών, που ξέρουν ή ανακαλύπτουν ότι στον αγώνα κατά της σημερινής παγκοσμιοποίησης ο στόχος τους δεν μπορεί αν είναι η απόσυρση και ο αναχωρητισμός αλλά η ενεργός παρέμβαση. Η δράση τους εντός του εθνικού κράτους πρέπει να συνδυάζεται και με εγχειρήματα πολιτικά διαμορφωμένα μέσα από την πανευρωπαϊκή και παγκόσμια συνεργασία των δυνάμεων της αριστεράς που θα βρίσκεται στην κλίμακα των πραγματικών προβλημάτων. Αυτός ο δρόμος συναντά και θα συναντά εμπόδια και παγίδες, όπως φάνηκε με τη δραματική εμπλοκή της Ευρώπης στην επιδρομή κατά της Γιουγκοσλαβίας, με τη στήριξη της αμερικανικής επιδρομής στο Ιράκ των πέντε κρατών-μελών και όπως επίσης φαίνεται στις δυσκολίες ως προς την οικοδόμηση των απαραίτητων, σε όλα τα επίπεδα, συνθηκών για την πολιτική ενοποίηση της Ευρώπης.
Στις σύγχρονες συνθήκες παγκοσμιοποίησης η κυριαρχία της ΕΕ δεν μπορεί να είναι απλώς το άθροισμα των κυριαρχιών των μελών της αλλά μια νέα κυριαρχία που θα ασκείται από κοινού, γεγονός που θέτει σοβαρά ζητήματα δημοκρατικής και πολιτικής νομιμοποίησης αλλά και ουσιαστικών αρμοδιοτήτων της ΕΕ.
Η συμμετοχή των νέων χωρών μπορεί να αποτελέσει ευκαιρία για ένα άλμα της ευρωπαϊκής (πολιτικής κυρίως) ενοποίησης ή παράγοντα οπισθοχώρησης προς την απλή επιδίωξη μιας μεγάλης ζώνης ελεύθερων ανταλλαγών και διακυβερνητικής διαχείρισης.
Μια πολιτικά ενοποιημένη Ευρώπη με τον απαραίτητο θεσμικό εξοπλισμό που θα οδηγεί προς την ομοσπονδιοποίησή της είναι η Ευρώπη που θέλουμε, η Ευρώπη των κρατών και των λαών της.