Η δυστυχία του να είσαι εθνικά υπερήφανος
Διονύσης Γουσέτης, Αυγή, Δημοσιευμένο: 2004-04-06
Κανείς δεν αμφισβητεί τα γεγονότα: η εθνικά υπερήφανη πολιτική όλων των ελληνικών και ελληνοκυπριακών κυβερνήσεων και κομμάτων τα τελευταία 50 χρόνια ήταν η αναγωγή του Κυπριακού ζητήματος σε διεθνές, η λύση του στα πλαίσια του ΟΗΕ και η αρχή του ενιαίου και αδιαίρετου νησιού, δηλαδή η αρχή της επανένωσης αντί της σημερινής de facto διχοτόμησης. Όλα αυτά πραγματοποιήθηκαν με την πρόταση Ανάν, την οποία συνεπικουρεί η Ευρωπαϊκή Ένωση και το Συμβούλιο της Ευρώπης. Θα έπρεπε να ήμασταν όλοι ενθουσιασμένοι. Αλίμονο όμως. Η εθνικά υπερήφανη πολιτική μοιάζει με τον πίθο των Δαναΐδων που δεν κορένυται ποτέ.
Το σχέδιο Ανάν το έχει εξ αρχής απορρίψει -καλύτερη είναι η λέξη περιφρονήσει- η πλειοψηφία των Ελληνοκυπρίων ανεξάρτητα από το περιεχόμενό του, που δεν το γνωρίζει (τζάμπα τα πέντε σχέδια που κουράστηκε να κάνει ο Γ.Γ. του ΟΗΕ). Το δείχνει το πανό με το τεράστιο «ΟΧΙ», αναρτημένο από καιρό στην κεντρική πλατεία της Λευκωσίας. Το δείχνουν και οι παλιές θέσεις των κομμάτων. Για παράδειγμα, τον Δεκέμβριο του 2002, Λυσσαρίδης και Παπαδόπουλος (ο σημερινός Πρόεδρος Δημοκρατίας) ζήτησαν να μη δοθεί καν απάντηση(!) στην πρόταση του Γ.Γ. του ΟΗΕ. Το δε ΑΚΕΛ, υποστήριξε την υποψηφιότητα Παπαδόπουλου στις εκλογές.
Μέχρι τώρα βέβαια, η περιφρόνηση αυτή κρυβόταν πίσω από την χονδροειδή εθνικιστική αδιαλλαξία του Ντενκτάς. Τώρα όμως, που ο Ντενκτάς τέθηκε στο περιθώριο και η Τουρκική και Τουρκοκυπριακή πλευρά εμφανίστηκε διαλλακτικότερη, έφτασε η ώρα της αλήθειας, μαζί και της γελοιότητας. Διότι οι προβαλλόμενοι λόγοι απόρριψης του σχεδίου Ανάν δείχνουν μια τόσο έκδηλη υποκρισία, που καταντά γελοία.
Υποκριτικά διαμαρτύρονται για δυσλειτουργικότητα του κράτους. Ως «λειτουργικότητα» εννοούν την παράδοση των Τουρκοκυπρίων στο έλεός τους. Εννοούν δηλαδή, αφ’ ενός ισχυρή κεντρική διοίκηση («κυρίαρχο κράτος» το ονομάζουν) και αφ’ ετέρου απουσία των «αντιδημοκρατικών» μέτρων προστασίας των Τουρκοκυπρίων (π.χ. Τουρκικός στρατός). Μήπως θέλουν να τους ξαναστριμώξουν στα γκέτο που τότε ονόμαζαν «θύλακες»;
Υποκριτικά διαμαρτύρονται για την απώλεια του «ευρωπαϊκού κεκτημένου». Ως «ευρωπαϊκό κεκτημένο» εννοούν το δικαίωμα να αγοράσουν την τουρκοκυπριακή γη αντί πινακίου φακής. Το πιο αστείο είναι ότι το «ευρωπαϊκό κεκτημένο» επικαλούνται και κάποιοι στην Ελλάδα, που είναι ομολογημένοι εχθροί της ΕΕ.
Είναι υποκριτική και η διαμαρτυρία ότι το σχέδιο Ανάν παραβιάζει τα ανθρώπινα δικαιώματα. Αποκρύπτεται ποια ακριβώς δικαιώματα παραβιάζονται. Αυτό που παραβιάζεται είναι το δικαίωμα προσφυγής στο Ευρωπαϊκό Δικαστήριο για θέματα περιουσιών, δεδομένου ότι η ρύθμιση αυτών των ζητημάτων προβλέπεται αλλιώς. Το αστείο είναι ότι το επιχείρημα επικαλούνται και κάποιοι που δηλώνουν πολέμιοι του θεσμού της ιδιωτικής ιδιοκτησίας.
Η εθνικά υπερήφανη πολιτική εγγίζει τα όρια της σχιζοφρένειας. Επιδιώκουν ενιαία Κύπρο, αλλά συγχρόνως προτάσσουν ΟΧΙ στο σχέδιο Ανάν. Δηλαδή ωθούν στην de jure διχοτόμηση. Μπροστάρης στη σχιζοφρένεια είναι η εκκλησία της Κύπρου. Έσπευσε, πρώτη αυτή από όλους τους φορείς, να κατεβάσει το καριοφίλι. Ίσως πήρε γραμμή από τον αντιιμπεριαλιστή Μητροπολίτη Καλλίνικο που δήλωσε: «Οι ίδιες μεγάλες δυνάμεις που παρέδωσαν στους Τούρκους τα Δαρδανέλια και την Ανατολική Θράκη, τώρα τους παραδίδουν την Κύπρο».
Η σχιζοφρένεια θα ήταν απόλυτο δικαίωμα των Ελληνοκυπρίων, αν οι συνέπειες αφορούσαν αποκλειστικά τους ίδιους. Όμως, τις συνέπειες τις υφιστάμεθα κι’ εμείς. Ένα ελληνοκυπριακό ΟΧΙ θα μας ξανακάνει -όπως επί Ανδρέα Παπανδρέου- μαύρο πρόβατο της Ευρώπης. Οι σχέσεις μας με την Τουρκία θα ξαναεπιδεινωθούν. Ξανά ο τρελός ανταγωνισμός εξοπλισμών, που από τη μείωσή τους θα χρηματοδοτούσαμε παιδεία, υγεία κλπ. Στο κάτω κάτω, για να ισχύσει το σχέδιο Ανάν πρέπει να επικυρωθεί (και) από τη δική μας Βουλή.
Νομιμοποιούμαι λοιπόν, ως Έλληνας, να συστήσω στους Ελληνοκύπριους να σταματήσουν τη μισαλλοδοξία. Επιδεικνύοντας ανοχή να υπερψηφίσουν το σχέδιο Ανάν. Αν επιμένουν στη διχοτόμηση, τους συστήνω να το δηλώσουν ξεκάθαρα και νηφάλια, επιδεικνύοντας και πάλι ανοχή: το διαζύγιό τους με τους Τουρκοκύπριους να είναι βελούδινο. Πρώτοι αυτοί να αναγνωρίσουν το τουρκοκυπριακό κράτος -που μοιραία θα αναγνωριστεί διεθνώς- και να βοηθήσουν τους γείτονες να σταθούν στα πόδια τους, με τη βεβαιότητα ότι αυτή η ανοχή είναι και προς το δικό τους συμφέρον. Αν ούτε αυτό το πράξουν, τότε ζητώ από την ελληνική κυβέρνηση και τα κόμματα να μην τους ακολουθήσουν, καλυπτόμενοι -υποκριτικά επίσης- πίσω από το «Οι Κύπριοι αποφασίζουν, εμείς συμπαραστεκόμαστε». Δεν έχουμε κανένα λόγο να συμπαραστεκόμαστε σε κάθε εθνικισμό, σε κάθε μισαλλοδοξία. Εκτός και αν δεν μπορούμε ούτε εμείς να απαλλαγούμε από τη δυστυχία του «εθνικά υπερήφανου». Όπερ, φευ, και το πιθανότερο.
e-mail: diongous@central.ntua.gr
Το σχέδιο Ανάν το έχει εξ αρχής απορρίψει -καλύτερη είναι η λέξη περιφρονήσει- η πλειοψηφία των Ελληνοκυπρίων ανεξάρτητα από το περιεχόμενό του, που δεν το γνωρίζει (τζάμπα τα πέντε σχέδια που κουράστηκε να κάνει ο Γ.Γ. του ΟΗΕ). Το δείχνει το πανό με το τεράστιο «ΟΧΙ», αναρτημένο από καιρό στην κεντρική πλατεία της Λευκωσίας. Το δείχνουν και οι παλιές θέσεις των κομμάτων. Για παράδειγμα, τον Δεκέμβριο του 2002, Λυσσαρίδης και Παπαδόπουλος (ο σημερινός Πρόεδρος Δημοκρατίας) ζήτησαν να μη δοθεί καν απάντηση(!) στην πρόταση του Γ.Γ. του ΟΗΕ. Το δε ΑΚΕΛ, υποστήριξε την υποψηφιότητα Παπαδόπουλου στις εκλογές.
Μέχρι τώρα βέβαια, η περιφρόνηση αυτή κρυβόταν πίσω από την χονδροειδή εθνικιστική αδιαλλαξία του Ντενκτάς. Τώρα όμως, που ο Ντενκτάς τέθηκε στο περιθώριο και η Τουρκική και Τουρκοκυπριακή πλευρά εμφανίστηκε διαλλακτικότερη, έφτασε η ώρα της αλήθειας, μαζί και της γελοιότητας. Διότι οι προβαλλόμενοι λόγοι απόρριψης του σχεδίου Ανάν δείχνουν μια τόσο έκδηλη υποκρισία, που καταντά γελοία.
Υποκριτικά διαμαρτύρονται για δυσλειτουργικότητα του κράτους. Ως «λειτουργικότητα» εννοούν την παράδοση των Τουρκοκυπρίων στο έλεός τους. Εννοούν δηλαδή, αφ’ ενός ισχυρή κεντρική διοίκηση («κυρίαρχο κράτος» το ονομάζουν) και αφ’ ετέρου απουσία των «αντιδημοκρατικών» μέτρων προστασίας των Τουρκοκυπρίων (π.χ. Τουρκικός στρατός). Μήπως θέλουν να τους ξαναστριμώξουν στα γκέτο που τότε ονόμαζαν «θύλακες»;
Υποκριτικά διαμαρτύρονται για την απώλεια του «ευρωπαϊκού κεκτημένου». Ως «ευρωπαϊκό κεκτημένο» εννοούν το δικαίωμα να αγοράσουν την τουρκοκυπριακή γη αντί πινακίου φακής. Το πιο αστείο είναι ότι το «ευρωπαϊκό κεκτημένο» επικαλούνται και κάποιοι στην Ελλάδα, που είναι ομολογημένοι εχθροί της ΕΕ.
Είναι υποκριτική και η διαμαρτυρία ότι το σχέδιο Ανάν παραβιάζει τα ανθρώπινα δικαιώματα. Αποκρύπτεται ποια ακριβώς δικαιώματα παραβιάζονται. Αυτό που παραβιάζεται είναι το δικαίωμα προσφυγής στο Ευρωπαϊκό Δικαστήριο για θέματα περιουσιών, δεδομένου ότι η ρύθμιση αυτών των ζητημάτων προβλέπεται αλλιώς. Το αστείο είναι ότι το επιχείρημα επικαλούνται και κάποιοι που δηλώνουν πολέμιοι του θεσμού της ιδιωτικής ιδιοκτησίας.
Η εθνικά υπερήφανη πολιτική εγγίζει τα όρια της σχιζοφρένειας. Επιδιώκουν ενιαία Κύπρο, αλλά συγχρόνως προτάσσουν ΟΧΙ στο σχέδιο Ανάν. Δηλαδή ωθούν στην de jure διχοτόμηση. Μπροστάρης στη σχιζοφρένεια είναι η εκκλησία της Κύπρου. Έσπευσε, πρώτη αυτή από όλους τους φορείς, να κατεβάσει το καριοφίλι. Ίσως πήρε γραμμή από τον αντιιμπεριαλιστή Μητροπολίτη Καλλίνικο που δήλωσε: «Οι ίδιες μεγάλες δυνάμεις που παρέδωσαν στους Τούρκους τα Δαρδανέλια και την Ανατολική Θράκη, τώρα τους παραδίδουν την Κύπρο».
Η σχιζοφρένεια θα ήταν απόλυτο δικαίωμα των Ελληνοκυπρίων, αν οι συνέπειες αφορούσαν αποκλειστικά τους ίδιους. Όμως, τις συνέπειες τις υφιστάμεθα κι’ εμείς. Ένα ελληνοκυπριακό ΟΧΙ θα μας ξανακάνει -όπως επί Ανδρέα Παπανδρέου- μαύρο πρόβατο της Ευρώπης. Οι σχέσεις μας με την Τουρκία θα ξαναεπιδεινωθούν. Ξανά ο τρελός ανταγωνισμός εξοπλισμών, που από τη μείωσή τους θα χρηματοδοτούσαμε παιδεία, υγεία κλπ. Στο κάτω κάτω, για να ισχύσει το σχέδιο Ανάν πρέπει να επικυρωθεί (και) από τη δική μας Βουλή.
Νομιμοποιούμαι λοιπόν, ως Έλληνας, να συστήσω στους Ελληνοκύπριους να σταματήσουν τη μισαλλοδοξία. Επιδεικνύοντας ανοχή να υπερψηφίσουν το σχέδιο Ανάν. Αν επιμένουν στη διχοτόμηση, τους συστήνω να το δηλώσουν ξεκάθαρα και νηφάλια, επιδεικνύοντας και πάλι ανοχή: το διαζύγιό τους με τους Τουρκοκύπριους να είναι βελούδινο. Πρώτοι αυτοί να αναγνωρίσουν το τουρκοκυπριακό κράτος -που μοιραία θα αναγνωριστεί διεθνώς- και να βοηθήσουν τους γείτονες να σταθούν στα πόδια τους, με τη βεβαιότητα ότι αυτή η ανοχή είναι και προς το δικό τους συμφέρον. Αν ούτε αυτό το πράξουν, τότε ζητώ από την ελληνική κυβέρνηση και τα κόμματα να μην τους ακολουθήσουν, καλυπτόμενοι -υποκριτικά επίσης- πίσω από το «Οι Κύπριοι αποφασίζουν, εμείς συμπαραστεκόμαστε». Δεν έχουμε κανένα λόγο να συμπαραστεκόμαστε σε κάθε εθνικισμό, σε κάθε μισαλλοδοξία. Εκτός και αν δεν μπορούμε ούτε εμείς να απαλλαγούμε από τη δυστυχία του «εθνικά υπερήφανου». Όπερ, φευ, και το πιθανότερο.
e-mail: diongous@central.ntua.gr
