Το ρίσκο της κλιματικής κρίσης

Κώστας Καλλίτσης, Η Καθημερινή, Δημοσιευμένο: 2022-08-21

Ακούγεται άδικο, γιατί η Ευρώπη έχει κάνει όσα κανείς άλλος στον κόσμο για την αντιμετώπιση της κλιματικής κρίσης μετά τη 10ετία του 1970, αλλά η κλιματική κρίση δεν αναγνωρίζει σύνορα, ούτε απωθείται ούτε επαναπροωθείται, και η Γηραιά Ηπειρος βρίσκεται στο επίκεντρό της. Το φετινό καλοκαίρι άνοιξε με πυκνά, διαδοχικά κύματα καύσωνα κυρίως στη δυτική και στη νοτιοδυτική Ευρώπη, ανέβηκε μερικούς βαθμούς και η θερμοκρασία της Μεσογείου, μέσα σε δύο μήνες κάηκαν και 700.000 εκτάρια ευρωπαϊκά δάση. Και τώρα, ο Αύγουστος τελειώνει με ένα σπάνιο, αν όχι πρωτοφανή, συνδυασμό ξηρασίας και καταιγίδων. Οι όροι του προβλήματος πλέον δεν εξαρτώνται από κανέναν μεμονωμένα, ούτε καν από ολόκληρη την Ευρώπη.

Ουδείς (πλην ίσως κάποιων τραμπικών…) αμφιβάλλει για το ανθρωπογενές της κλιματικής κρίσης. Εκπέμποντας περίπου 52 δισ. μετρικούς τόνους διοξείδιο του άνθρακα και άλλα αέρια του θερμοκηπίου κάθε χρόνο, έχουμε τυλίξει ασφυκτικά τη Γη με μια «κουβέρτα αερίων» και την υπερθερμαίνουμε. Τα τελευταία 200 χρόνια, η θερμοκρασία του πλανήτη έχει αυξηθεί περίπου 0,85ο Κελσίου – και το 75% αυτής της αύξησης σημειώθηκε τον τελευταίο μισόν αιώνα. Στο επίκεντρο της υπερθέρμανσης βρίσκεται η Ευρώπη.

Στη Γαλλία, τα νερά στα ποτάμια δεν επαρκούν για να ψυχράνουν τους πυρηνικούς αντιδραστήρες και η χώρα γίνεται από εξαγωγέας εισαγωγέας ηλεκτρικού ρεύματος. Η Ιταλία βλέπει τις υδροηλεκτρικές μονάδες της να αδρανούν λόγω της ξηρασίας, αλλά ταυτόχρονα σφοδρές καταιγίδες παίρνουν ανθρώπινες ζωές και προκαλούν μεγάλες υλικές καταστροφές. Ανάλογα φαινόμενα πληθαίνουν και επεκτείνονται. Τα αντίθετα ακραία καιρικά φαινόμενα αλληλοσυνδέονται κι αλληλοεπιδρούν, οι καταστροφές που προκαλεί το ένα μεγεθύνουν τις καταστροφές που θα επιφέρει το άλλο. Η πρόληψη γίνεται προτεραιότητα.

Είναι θέμα απλής, κοινής λογικής. Πρώτος στόχος πρέπει να είναι η δραστική μείωση των εκπομπών αερίων του θερμοκηπίου. Δυστυχώς, ο πόλεμος στην Ουκρανία και οι συνέπειές του στην ενεργειακή οικονομία έχουν πάει πίσω αυτήν την προσπάθεια σε ολόκληρη την Ευρώπη: Αντί να συζητά για την ταχεία απόσυρση του αερίου, αγωνιά αν θα έχει αρκετό φυσικό αέριο, το πληρώνει όσο όσο και χαρακτηρίζει πράσινες τις επενδύσεις σε αυτό το ορυκτό καύσιμο. Δεύτερος στόχος είναι η ενίσχυση της ανθεκτικότητας των υποδομών στις ακραίες (αλλ’ όχι σπάνιες, πλέον…) συνθήκες της κλιματικής κρίσης. Φωνή σύνεσης, η έκκληση της διευθύντριας του ΔΝΤ, Κρισταλίνα Γκεοργκίεβα, για επενδύσεις 3-6 τρισ. δολ. σε πράσινη ενέργεια και υποδομές παγκοσμίως, κάθε χρόνο έως το 2050 – αντί για μόλις 630 εκατ. που γίνονται σήμερα.

Πού εντοπίζονται οι κύριες δυσκολίες; Θα πείτε –σωστά– στα ευρύτερα και βαθιά διακλαδωμένα κατεστημένα συμφέροντα του άνθρακα, των ορυκτών καυσίμων. Συμφέροντα που ενισχύονται στις σημερινές συνθήκες κρίσης – ενδεικτική είναι η εκτίμηση του ΔΝΤ, ότι τα αυταρχικά καθεστώτα των σεΐχηδων, οι οποίοι έτυχε να γεννηθούν πάνω σε κοιτάσματα πετρελαίου στη Μέση Ανατολή, θα έχουν επιπλέον ουρανοκατέβατα κέρδη 1,3 τρισ. δολ. στην 4ετία έως το 2026. Υπάρχουν, ωστόσο, και άλλες μεγάλες δυσκολίες.

Αν μας έλεγαν ότι ένα αεροπλάνο έχει 20% πιθανότητες να πέσει, δεν θα παίρναμε το ρίσκο να πετάξουμε με αυτό. Αν, όμως, ακούμε ότι υπάρχουν 20% πιθανότητες η άνοδος της θερμοκρασίας να ξεπεράσει τους 3 ή 4 βαθμούς Κελσίου τις προσεχείς 10ετίες και η Γη να γίνει αβίωτη για τον άνθρωπο, άρρητα, χωρίς να το παραδεχτούμε ευθέως, συμπεριφερόμαστε με τρόπο που δείχνει ότι ανέμελα παίρνουμε το ρίσκο, που απειλεί τα δικαιώματα και τη ζωή μελλοντικών γενιών. Αυτή η ανήθικη συμπεριφορά ίσως αλλάξει αν κατανοήσουμε ότι η κρίση απειλεί και τη δική μας ζωή. Αρκεί, βεβαίως, να προλάβουμε.

Θέματα επικαιρότητας: Κλιματική αλλαγή

Νικόλας Φαραντούρης

Κλιματική κρίση – οδικός χάρτης για την Κεντροαριστερά

Νικόλας Φαραντούρης, Κατερίνα Μπατζελή, 2024-06-25

Η ευρωπαϊκή πολιτική περιβάλλοντος και οι επιμέρους πολιτικές...

Περισσότερα
Κώστας Καλλίτσης

Αν έρθει μίνι «Daniel» στην Αθήνα;

Κώστας Καλλίτσης, 2023-10-08

Τι θα γίνει αν στην Αθήνα επέλθει ένας «Daniel»; Ή, έστω, ένας...

Περισσότερα

Από τον Κολοσσό στον Mad Max (Σώζοντας το ελληνικό καλοκαίρι)

Παύλος Τσίμας, 2023-07-29

Όταν ο Χένρι Μίλερ έφθασε στον Πειραιά, τον Ιούλιο του 1939,...

Περισσότερα

Κλιματική αλλαγή: Κι όμως μπορούμε από σήμερα να πάρουμε μέτρα

Νίκος Χαραλαμπίδης, 2023-07-24

Έχουν περάσει 30 χρόνια, από την Παγκόσμια Σύνοδο των Ηνωμένων...

Περισσότερα

«Κέρβερος», «Χάρων» και μετά τι;

Παντελής Μπουκάλας, 2023-07-18

Τα τείχη, οι τάφροι, τα συρματοπλέγματα, τα σύνορα γενικά,...

Περισσότερα

Nα δράσουμε σήμερα για να περιορίσουμε το χάος από την κλιματική αλλαγή αύριο*

Φρανς Τίμερμανς, 2023-07-15

Καθώς εξελίσσεται η κλιματική κρίση, καταγράφονται όλο...

Περισσότερα
Κώστας Καλλίτσης

Κλιματική κρίση; Ασ’ την γι’ αύριο

Κώστας Καλλίτσης, 2023-05-21

Η ειδησεογραφία είναι πυκνή: Στις ΗΠΑ ο Κολοράντο στεγνώνει,...

Περισσότερα
Κώστας Καλλίτσης

Μας αφορά η κλιματική κρίση;

Κώστας Καλλίτσης, 2023-04-29

Το πρόβλημα της κλιματικής κρίσης είναι οικουμενικό: Τα...

Περισσότερα

Άρθρα/ Πολιτική

Σωκράτης Φάμελλος

Πολύ λίγα και πολύ αργά κύριε Μητσοτάκη....

Σωκράτης Φάμελλος, 2025-04-26

Οι εσπευσμένες ανακοινώσεις του κ. Μητσοτάκη, για τη διάθεση...

Οι περιστάσεις

Τάσος Παππάς, 2025-04-22

Ο πρόεδρος του ΣΥΡΙΖΑ Σωκράτης Φάμελλος μιλώντας στο ΜEGA...

Δημήτρης Χατζησωκράτης

Οι προοδευτικές δυνάμεις σε κοινό ψηφοδέλτιο

Δημήτρης Χατζησωκράτης, 2025-04-20

…Ας σκεφτούμε και την προοπτική για την πρόοδο της χώρας,...

Κώστας Καλλίτσης

Αδύναμη κυβέρνηση

Κώστας Καλλίτσης, 2025-04-19

Διάχυτη είναι η πεποίθηση ότι τα πράγματα δεν πάνε καλά....

Διαφάνεια Ποτέμκιν

Πάσχος Μανδραβέλης, 2025-04-10

Θεσμοί υπάρχουν», που θα ‘λεγε και ο Γιώργος Παπανδρέου,...

Κατά φαντασίαν ιατρός

Παντελής Μπουκάλας, 2025-04-08

Πολλούς Απρίληδες πριν, το 1967, οι Ελληνες άκουγαν τον αρχιπραξικοπηματία...

Κώστας Ζαχαριάδης

Πρότυπο για τη συνεργασία το εγχείρημα του Δήμου της Αθήνας

Κώστας Ζαχαριάδης, 2025-04-08

Να επιλέξει ο κόσμος της παράταξης την ηγεσία του κόμματος...

Παναγιώτης Παναγιώτου

Συνεργασία ή πολιτική αυτοκτονία

Παναγιώτης Παναγιώτου, 2025-04-07

Η ΝΔ φθίνει πολιτικά και εκλογικά. Και η ισχυρή πρωθυπουργική...

Βασίλης Τραϊφόρος

ΚΑΝΤΕ ΤΟ ΟΠΩΣ ΤΟ Die Linke στη Γερμανία

Βασίλης Τραϊφόρος, 2025-04-06

...Ναι η κριτική στην κυβέρνηση πρέπει να είναι οξεία και...

Ποια είναι η κατάσταση σήμερα στην Τουρκία

Χρήστος Ροζάκης, 2025-04-06

Το καλό κλίμα στις ελληνοτουρκικές σχέσεις μπορεί να διατηρηθεί...

Γιώργος Σταθάκης

Η «τελευταία ευκαιρία» για την προοδευτική αντιπολίτευση

Γιώργος Σταθάκης, 2025-04-03

...Η παραδοσιακή «πολυσυλλεκτικότητα» πέθανε μαζί με την...

Σωτήρης Βαλντέν

Πόσο νέα είναι η εθνική πυξίδα Τσίπρα;

Σωτήρης Βαλντέν, 2025-03-26

O Αλέξης Τσίπρας δημοσίευσε προ ημερών μακροσκελές κείμενο...

×
×