Τα συμβόλαια και η «πορνεία»

Προς τι η έκπληξη για τη θέση της Ιεράς Συνόδου απέναντι στην ελεύθερη συμβίωση των ζευγαριών; «Πορνεία» δεν θεωρεί η Εκκλησία κάθε σχέση που δεν ευλογεί η ίδια; Και για να πούμε και των μητροπολιτών το δίκιο, εντός της χριστιανικής κοσμοθεωρίας οποιαδήποτε ερωτική σχέση πριν ή εκτός του «Ησαΐα χόρευε» «πορνεία» είναι. Είναι σκληρός όρος, αλλά δεν είναι καινούργιος. Χαρακτηρίζει περισσότερο την ίδια, αλλά το γεγονός ότι οι προγαμιαίες σχέσεις ή ο πολιτικός γάμος χαρακτηρίζονται από πολλούς μητροπολίτες με αντίστοιχους όρους, λίγους εμπόδισαν να τις έχουν.

Το θέμα δεν είναι ηθικό. Διά της βούλας της Ιεράς Συνόδου οποιοσδήποτε συμβιώνει και δεν παντρεύεται είναι ανήθικος. Είτε συνάψει συμβόλαιο είτε δεν συνάψει. Αν κάποιοι εκτός Εκκλησίας θεωρούν το συγκεκριμένο ηθικό πλαίσιο «στενομυαλιά» ή «αναχρονισμό» δεν τους πέφτει και πολύς λόγος. Είναι μια συζήτηση που πρέπει να γίνει εντός της Ορθοδοξίας και πιθανώς το συγκεκριμένο ηθικό πλαίσιο να αλλάξει. Με το νομοθέτημα για την ελεύθερη συμβίωση δεν συζητάμε την ηθική της συμβίωσης. Ο νόμος αφορά τη δημοκρατία και την ελευθερία των Ελλήνων πολιτών. Υπάρχουν κάποιοι, έστω λίγοι, που είτε δεν πιστεύουν στη χριστιανική κοσμοθεωρία είτε πιστεύουν τόσο ώστε να παραβλέπουν το τυπικό της. Μπορούν αυτοί να έχουν μια γραφειοκρατική διαδικασία, ώστε να έχουν τα (εντελώς γήινα) πλεονεκτήματα της συμβίωσης; Φυσικά ναι: η ελευθερία σύναψης συμβολαίων πρέπει να είναι ηθικά αποφορτισμένη και παραδεκτή από οποιοδήποτε κράτος. Τώρα, αν ένα μέρος της κοινωνίας θεωρεί κάποια συμβόλαια «πορνεία» καλά κάνει και διαλαλεί τη θέση του. Εξάλλου, πολλοί μπορεί να διαφωνήσουν και με το συμβόλαιο Deutsche Telecom - ΟΤΕ και πιθανώς να εκστομίσουν χειρότερους της «πορνείας» χαρακτηρισμούς (ξέρετε τώρα: υφαρπαγή του δημόσιου πλούτου, ξεπούλημα των χρυσαφικών του σπιτιού κ.λπ.) Μπορεί να διαφωνήσει κάποιος με τη συμφωνία, μπορεί να τη χαρακτηρίσει όπως θέλει αλλά αυτό δεν σημαίνει ότι θα πρέπει να γίνει παράνομη.

Το ζήτημα λοιπόν δεν είναι η θέση της Εκκλησίας που παραμένει αναλλοίωτη τους τελευταίους αιώνες. Το ζήτημα είναι ποια θέση παίρνει η Πολιτεία απέναντι σε μια εκτεταμένη κοινωνική συνήθεια, την οποία καθείς μπορεί να χαρακτηρίζει όπως θέλει. Το ερώτημα είναι αν και κατά πόσο το κράτος θα δώσει το δικαίωμα σε χιλιάδες πολίτες να συνάπτουν συμβόλαια και να αποκτούν αστικά δικαιώματα που μέχρι σήμερα έχουν μόνο όσοι πηγαίνουν στον παπά ή στον δήμαρχο. Το νομοσχέδιο του κ. Χατζηγάκη είναι μισό βήμα προς τη σωστή κατεύθυνση. Το σύμφωνο συμβίωσης πρέπει να καλύπτει όλους τους συναινούντες ενήλικες που αποφασίζουν να συμβιώσουν. Ακόμη κι ανήκουν στο ίδιο φύλο. Μπορεί να μην μας αρέσει, μπορεί να το θεωρούμε αμαρτία, αλλά αυτά δεν έχουν τίποτε να κάνουν με την ισονομία. Εξάλλου, η ελευθερία των ανθρώπων να «ζήσουν εν αμαρτίαις» προβλέπεται και από τον θεϊκό νόμο. Θα πρέπει να βάζει προσκόμματα ο κοσμικός νόμος;

Η Ιερά Σύνοδος καλά κάνει και διαλαλεί τη θέση της. Οπως όλοι, έτσι κι αυτή κρίνεται για όσα λέει. Το ζήτημα είναι τι θα κάνει η Πολιτεία. Θα υποκύψει σε εκείνους που θέλουν να μονοπωλήσουν τη σύναψη συμβολαίων συμβίωσης, ή θα απελευθερώσει τη διαδικασία και για εκείνους που δεν θέλουν να περάσουν από το τυπικό κάποιας θρησκείας;