Ρώσικη ρουλέτα στην Οικονομία

Ρaul Κrugman, The New York Times, Τα Νέα, Δημοσιευμένο: 2008-09-17

Θα καταρρεύσει το αμερικανικό χρηματοπιστωτικό σύστημα; Δεν το νομίζω, αλλά δεν είμαι και εντελώς σίγουρος. Η παραδοσιακή τραπεζική, όπου οι καταθέτες άφηναν τα χρήματά τους στο γκισέ και έπειτα τα δάνειζαν οι τραπεζίτες με μακροπρόθεσμο ορίζοντα σε άλλους πελάτες, έχει σε μεγάλο βαθμό εκλείψει και έχει αντικατασταθεί με αυτό που έχει επικρατήσει να λέγεται «σκιώδες τραπεζικό σύστημα».

Οι παραδοσιακές τράπεζες τώρα δεν διαδραματίζουν παρά ένα μικρό ρόλο στη διοχέτευση κεφαλαίων από τους καταθέτες στους δανειολήπτες. Σήμερα, οι τραπεζικές εργασίες πραγματοποιούνται μέσω πολύ σύνθετων διαδικασιών που διευθετούνται από τράπεζες που δεν έχουν συναλλαγές με το ευρύ κοινό, όπως είναι οι μη καταθετικές τράπεζες, για παράδειγμα, η Βear Stearns και η Lehman Βrothers.

Το νέο σύστημα υποτίθεται ότι θα ήταν πιο ασφαλές στη διαχείριση του κινδύνου. Όμως η χρηματοπιστωτική κρίση μάς δείχνει ότι ο κίνδυνος δεν ήταν μειωμένος, αλλά κρυμμένος: οι περισσότεροι επενδυτές δεν είχαν ιδέα πόσο εκτεθειμένοι βρίσκονταν στον κίνδυνο αυτό. Μπορεί σήμερα οι συναλλαγές να πραγματοποιούνται με το πάτημα του πλήκτρου του υπολογιστή ή ένα απλό κλικ, αλλά όταν τα πράγματα πηγαίνουν στραβά- όταν παγώνουν οι πιστώσεις ή βυθίζονται οι μετοχές- τότε οι επιπτώσεις είναι ακριβώς οι ίδιες με εκείνες της Μεγάλης Ύφεσης του 1930.

Βέβαια, οι επικεφαλής της Ομοσπονδιακής Τράπεζας των ΗΠΑ (FΕD) γνωρίζουν τους κινδύνους αυτούς- άλλωστε πριν αναλάβει την ευθύνη να σώσει τον κόσμο, ο πρόεδρος της FΕD Μπεν Μπερνάνκι ήταν μία από τις μεγαλύτερες αυθεντίες των οικονομιών της Μεγάλης Ύφεσης. Έτσι, λοιπόν, την προηγούμενη εβδομάδα αποφασίστηκε η κρατικοποίηση της Fannie Μae και της Freddie Μac, των τραπεζών που ειδικεύονται σε χορηγήσεις στεγαστικών δανείων. Ωστόσο, η στάση αυτή δημιουργεί νευρικότητα στους αρμόδιους της κυβερνητικής πολιτικής. Για παράδειγμα, το κράτος παίρνει μεγάλο ρίσκο με χρήματα των φορολογουμένων. Επίσης, οι αρμόδιοι φοβούνται ότι επειδή το κράτος σώζει όσους έχουν πρόβλημα, κάποιοι θα ενθαρρυνθούν να ρισκάρουν πάλι στο μέλλον, ελπίζοντας σε παρόμοια σωτηρία.

Ο υπουργός Οικονομικών των ΗΠΑ Χένρι Πόλσον αποφάσισε να μη σώσει τη Lehman Βrothers ρισκάροντας κι άλλο δημόσιο χρήμα, στοιχηματίζοντας ότι το σύστημα μπορεί να ανταποκριθεί στην κατάρρευση της επενδυτικής τράπεζας. Θα μάθουμε σύντομα εάν ήταν γενναίος ή ανόητος.

Η πραγματική απάντηση στο πώς θα έπρεπε να έχει αντιμετωπιστεί η κατάσταση που ζούμε σήμερα είναι ότι θα έπρεπε να είχαν δράσει από πριν.

Όταν βυθίστηκε η Βear Stearns, πολλοί μίλησαν για την ανάγκη να δημιουργηθεί μηχανισμός «ελεγχόμενης ρευστοποίησης» επενδυτικών τραπεζών με προβλήματα. Αυτό όμως έγινε πριν από έξι μήνες. Πού είναι αυτός ο μηχανισμός σήμερα; Σήμερα, ο κ. Πόλσον προφανώς νομίζει ότι μπορεί να παίζει ρώσικη ρουλέτα με το αμερικανικό χρηματοπιστωτικό σύστημα.

Θέματα επικαιρότητας: Παγκοσμιοποίηση

Την εποχή των αυτοκρατοριών

Παύλος Τσίμας, 2025-01-24

Την ημέρα που ο Τραμπ έκοβε με το σπαθί την τούρτα (και το...

Περισσότερα

Μπορούν να ελεγχθούν οι διεθνείς αγορές;

Ναπολέων Μαραβέγιας, 2011-01-16

Το ερώτημα που τίθεται από τους ευρωπαίους πολίτες, οι οποίοι...

Περισσότερα

Η απληστία γεννά την πείνα στον κόσμο

Afua Ηirsch, 2010-08-26

Ο καύσωνας, οι πυρκαγιές δασών και η ξηρασία που έπληξαν...

Περισσότερα

Η παγκόσμια αταξία στις αρχές του 21ου αιώνα

Έρικ Χομπσμπάουμ, 2010-06-13

Ο μεγάλος μαρξιστής ιστορικός μιλάει για τις ανατροπές...

Περισσότερα

Ας μην περιμένουμε ώσπου να γίνουν παγκόσμιες συμφωνίες για το κλίμα

Έλινορ Όστρομ, 2009-10-14

Η Έλινορ Όστρομ, που μόλις βραβεύτηκε με το Νόμπελ οικονομικών,...

Περισσότερα

BRIC: Ένα νέο, ισχυρό αντίβαρο στις ΗΠΑ

Κάκη Μπαλλή, 2009-06-21

Πριν από μερικούς μήνες περιμένοντας την αναγγελία της...

Περισσότερα

Η παγκοσμιοποίηση και η γρίπη

David Brooks, 2009-05-06

Στις μεταψυχροπολεμικές ημέρες που ζούμε, δεν αντιμετωπίζουμε...

Περισσότερα
Ριχάρδος Σωμερίτης

Παγκόσμια διακυβέρνηση

Ριχάρδος Σωμερίτης, 2009-04-30

Η γρίπη των χοίρων μάς υπενθυμίζει κάτι που ξεχνάμε κι ας...

Περισσότερα

Άρθρα/ Πολιτική

Κώστας Καλλίτσης

Και η αντιπολίτευση;..

Κώστας Καλλίτσης, 2025-02-09

Η δημοσκοπική εικόνα της κυβέρνησης είναι πολύ κακή, κακή...

Ξενοφών Κοντιάδης

Υπάρχει κίνδυνος να παραγραφούν αδικήματα Υπουργών για τα Τέμπη και ποιά η ευθύνη της κυβέρνησης;

Ξενοφών Κοντιάδης, 2025-02-06

Υπάρχει κίνδυνος να παραγραφούν αδικήματα υπουργών για...

Η βουβή οργή που δεν έπιασαν

Αλέξης Παπαχελάς, 2025-02-05

«Μα τι έγινε ξαφνικά με το θέμα των Τεμπών και ξαναβγήκε...

Όταν η μετακίνηση πληθυσμών και η εθνοκάθαρση προβάλλονται ως ”λύση”

Αντώνης Παπαγιαννίδης, 2025-02-05

Τα πιο ζωηρά και σκοτεινά όνειρα των υπερ-συντηρητικών...

Ουσιαστικές δεσμεύσεις και ηθικές υποχρεώσεις

Αλέξης Παπαχελάς, 2025-02-02

Μας θύμωσε το γεγονός ότι η Γαλλία σκέπτεται σοβαρά να πουλήσει...

Γιάννης Βούλγαρης

Ένας Κόσμος Ολιγαρχών;

Γιάννης Βούλγαρης, 2025-01-26

De te fabula narratur. Για σένα μιλάει ο μύθος. Με αυτή τη ρήση ο Καρλ...

Κώστας Καλλίτσης

Το τραμπικό ρεύμα

Κώστας Καλλίτσης, 2025-01-26

Η ανάδειξη του Ντ. Τραμπ στην ηγεσία των ΗΠΑ προκαλεί αναταράξεις...

Την εποχή των αυτοκρατοριών

Παύλος Τσίμας, 2025-01-24

Την ημέρα που ο Τραμπ έκοβε με το σπαθί την τούρτα (και το...

Για να λυθούν  τα προβλήματα των πολιτών απαιτείται κυβερνητική αλλαγή

Για να λυθούν τα προβλήματα των πολιτών απαιτείται κυβερνητική αλλαγή

2025-01-18

...Η υποψηφιότητα της Λούκας Κατσέλη είναι η πιο κατάλληλη...

Χρήστος Ροζάκης

Ένας Χρόνος Ελληνικής Εξωτερικής πολιτικής

Χρήστος Ροζάκης, 2025-01-05

Το 2024 υπήρξε ένας έντονος χρόνος με γεωπολιτικές μεταβολές...

Κώστας Καλλίτσης

Να διασωθεί ό,τι απέμεινε

Κώστας Καλλίτσης, 2025-01-05

Το 2024 οι ανεπτυγμένες οικονομίες της Ευρώπης μεγεθύνονταν...

Σωτήρης Βαλντέν

Πού έχει δίκιο ο Αντώνης Σαμαράς

Σωτήρης Βαλντέν, 2024-12-16

Ακούγοντας την τελευταία ομιλία του Αντώνη Σαμαρά (12/12),...

×
×