20 χρόνια από την ενοποίηση της Γερμανίας: Η "κανονικότητα" σε πρώτο πλάνο...

Κάκη Μπαλλή, Αυγή της Κυριακής, Δημοσιευμένο: 2010-10-03

Είκοσι χρόνια συμπληρώνονται σήμερα από τη μέρα που ενοποιήθηκαν και επισήμως η Ομοσπονδιακή (Δυτική) και η Λαοκρατική (Ανατολική) Δημοκρατία της Γερμανίας και η επέτειος δεν φαίνεται να συγκλονίζει πια τους Γερμανούς πολίτες. Η μία Γερμανία είναι πλέον «κανονικότητα», οι διαφορές μεταξύ Δυτικογερμανών και Ανατολικογερμανών μειώνονται αργά αλλά σταθερά.

Το άνοιγμα της ψαλίδας της ευημερίας -μισθοί, συντάξεις, περιουσίες- υπάρχει ακόμη εις βάρος της Ανατολής, αλλά είναι αισθητά μικρότερο απʼ ό,τι δέκα χρόνια πριν, ενώ οι διαφορετικές νοοτροπίες που επικράτησαν στα σαράντα χρόνια του διχασμού και είχαν να κάνουν με την εντελώς διαφορετική κοινωνική οργάνωση -από τη μια καπιταλισμός του Ρήνου, από την άλλη υπαρκτός σοσιαλισμός- μεταλλάσσονται σιγά-σιγά σε διαφορές πολιτισμικές, σαν κι αυτές που υπάρχουν σε όλη τη Γερμανία.

Δεν είναι τυχαίο για παράδειγμα ότι οι -ανατολικοί- Σάξονες μοιάζουν όλο και περισσότερο με τους -δυτικούς- Βαυαρούς, που διαφέρουν εντυπωσιακά από τους -δυτικούς- κατοίκους της Βεστφαλίας, κάτι που απεικονίζεται και στην εκλογική τους συμπεριφορά.

Η ικανοποίηση των πρωταγωνιστών...

Οι δυτικοί πρωταγωνιστές εκείνης της ταραγμένης και συναρπαστικής χρονιάς της γερμανικής ενοποίησης, από τον Χέλμουτ Κολ μέχρι τον εκλιπόντα Βίλι Μπραντ και τον Χανς Ντίτριχ Γκένσερ, έχουν κάθε λόγο να είναι περήφανοι για το έργο τους, παρά τα όσα πολλά λάθη έγιναν στη πορεία της «συνύπαρξης αυτών που είναι ταγμένα να ζουν μαζί». Οι πραγματικοί πρωταγωνιστές, όμως, ήταν οι πολίτες της DDR, που με τους αγώνες τους, τις διαδηλώσεις τους, ακόμη και με το μαζικό φευγιό τους, γκρέμισαν και το καθεστώς Χόνεκερ και το τείχος.

Πολλοί από αυτούς δεν οραματίζονταν μια ενωμένη Γερμανία, αλλά μια άλλη δημοκρατική ανατολική Γερμανία -και ένιωσαν ηττημένοι από την πορεία της ιστορίας- , ωστόσο η μεγάλη μάζα των Ανατολικογερμανών τότε προτίμησε το δυτικό μάρκο και την ένωση με τα αδέλφια της άλλης πλευράς από έναν σοσιαλισμό με δημοκρατία και ελευθερία.

...και η αυτοκριτική του Λαφοντέν

Ο μόνος πολιτικός τότε που στεκόταν κριτικά έναντι της ενοποίησης - εξπρές που προωθούσε ο καγκελάριος Κολ - καθώς εκτιμούσε ότι είχε υψηλό πολιτικό τίμημα για την Ανατολή και υψηλό οικονομικό τίμημα για τη Δύση- ήταν ο τότε υποψήφιος καγκελάριος των Σοσιαλδημοκρατών Όσκαρ Λαφοντέν. Σήμερα ο συνιδρυτής της γερμανικής Αριστεράς κάνει την αυτοκριτική του για εκείνη τη στάση: «Είχα υποτιμήσει την ευφορία της ενοποίησης και υπερτιμήσει τα λογικά επιχειρήματα για το κόστος της» παραδέχεται στην εφημερίδα της πόλης του, την Saarbruecker Zeitung.

Είκοσι χρόνια μετά ο Λαφοντέν δηλώνει χαρούμενος «επειδή οι άνθρωποι στην ανατολική Γερμανία μπορούν να μιλούν και να ταξιδεύουν ελεύθερα και επειδή πολλοί από αυτούς ζουν καλύτερα. Αντιθέτως, λυπάμαι που η ανεργία στα ανατολικά κρατίδια παραμένει υψηλή, καθώς και για την ευκαιρία που χάσαμε να εκδημοκρατίσουμε την οικονομία στην ανατολική Γερμανία».

Άλλαξε το πολιτικό τοπίο

Πράγματι, η περιγραφή του Λαφοντέν είναι ακριβής, γι’ αυτό και είκοσι χρόνια μετά οι μισοί τουλάχιστον Ανατολικογερμανοί δηλώνουν ότι νιώθουν ένα είδος νοσταλγίας για την DDR. Ωστόσο η πολιτική συμπεριφορά τους προσομοιάζει όλο και περισσότερο με αυτή των συμπολιτών τους στη Δύση -και τούμπαλιν.

Το ισχυρό κόμμα της Ανατολής, η Αριστερά, ως συνέχεια του μετακομμουνιστικού PDS, έχει πάψει να είναι περιθωριακό στη Δύση, καθώς εκλέγεται πλέον σχεδόν σε όλα τα τοπικά κοινοβούλια. Παράλληλα οι σταθερά ανερχόμενοι Πράσινοι στη Δύση αρχίζουν να αποκτούν υπόσταση και στην Ανατολή, όπου μέχρι τώρα ήταν ανύπαρκτοι. Τόσο στην Ανατολή όσο και στη Δύση τα δύο μεγάλα λαϊκά κόμματα, οι Χριστιανοδημοκράτες, και οι Σοσιαλδημοκράτες βλέπουν την επιρροή τους να συρρικνώνεται, ενώ οι συγκυβερνώντες Φιλελεύθεροι, που είχαν επιτύχει ποσοστά - ρεκόρ σε ολόκληρη τη Γερμανία πριν από ένα μόλις χρόνο, αρχίζουν βάσιμα να ανησυχούν ότι θα γίνουν εξωκοινοβουλευτικό κόμμα, καθώς τα ποσοστά τους στις δημοσκοπήσεις ενίοτε πέφτουν και κάτω από το 5%.

Η Δυτική Γερμανία του 1990 ήταν χώρα ενός ιδιόρρυθμου δικομματισμού. Την κυβερνούσαν άλλοτε οι Χριστιανοδημοκράτες και άλλοτε οι Σοσιαλδημοκράτες με «δεκανίκι» τους Φιλελεύθερους, που άλλαζαν στρατόπεδο. Η Ανατολική Γερμανία, πάλι, ήταν χώρα του ενός και μοναδικού κόμματος.

Σήμερα το πολιτικό τοπίο στην ενωμένη Γερμανία είναι πολύ πιο πολύχρωμο, με πέντε - έξι αν συνυπολογίσει κανείς και τους Χριστιανοκοινωνιστές της Βαυαρίας- κόμματα με το δικό τους, διακριτό προφίλ, όλα ικανά -και πρόθυμα- να κυβερνήσουν εάν οι συσχετισμοί το επιτρέψουν.

Άρθρα/ Πολιτική

Σωκράτης Φάμελλος

Πολύ λίγα και πολύ αργά κύριε Μητσοτάκη....

Σωκράτης Φάμελλος, 2025-04-26

Οι εσπευσμένες ανακοινώσεις του κ. Μητσοτάκη, για τη διάθεση...

Οι περιστάσεις

Τάσος Παππάς, 2025-04-22

Ο πρόεδρος του ΣΥΡΙΖΑ Σωκράτης Φάμελλος μιλώντας στο ΜEGA...

Δημήτρης Χατζησωκράτης

Οι προοδευτικές δυνάμεις σε κοινό ψηφοδέλτιο

Δημήτρης Χατζησωκράτης, 2025-04-20

…Ας σκεφτούμε και την προοπτική για την πρόοδο της χώρας,...

Κώστας Καλλίτσης

Αδύναμη κυβέρνηση

Κώστας Καλλίτσης, 2025-04-19

Διάχυτη είναι η πεποίθηση ότι τα πράγματα δεν πάνε καλά....

Διαφάνεια Ποτέμκιν

Πάσχος Μανδραβέλης, 2025-04-10

Θεσμοί υπάρχουν», που θα ‘λεγε και ο Γιώργος Παπανδρέου,...

Κατά φαντασίαν ιατρός

Παντελής Μπουκάλας, 2025-04-08

Πολλούς Απρίληδες πριν, το 1967, οι Ελληνες άκουγαν τον αρχιπραξικοπηματία...

Κώστας Ζαχαριάδης

Πρότυπο για τη συνεργασία το εγχείρημα του Δήμου της Αθήνας

Κώστας Ζαχαριάδης, 2025-04-08

Να επιλέξει ο κόσμος της παράταξης την ηγεσία του κόμματος...

Παναγιώτης Παναγιώτου

Συνεργασία ή πολιτική αυτοκτονία

Παναγιώτης Παναγιώτου, 2025-04-07

Η ΝΔ φθίνει πολιτικά και εκλογικά. Και η ισχυρή πρωθυπουργική...

Βασίλης Τραϊφόρος

ΚΑΝΤΕ ΤΟ ΟΠΩΣ ΤΟ Die Linke στη Γερμανία

Βασίλης Τραϊφόρος, 2025-04-06

...Ναι η κριτική στην κυβέρνηση πρέπει να είναι οξεία και...

Ποια είναι η κατάσταση σήμερα στην Τουρκία

Χρήστος Ροζάκης, 2025-04-06

Το καλό κλίμα στις ελληνοτουρκικές σχέσεις μπορεί να διατηρηθεί...

Γιώργος Σταθάκης

Η «τελευταία ευκαιρία» για την προοδευτική αντιπολίτευση

Γιώργος Σταθάκης, 2025-04-03

...Η παραδοσιακή «πολυσυλλεκτικότητα» πέθανε μαζί με την...

Σωτήρης Βαλντέν

Πόσο νέα είναι η εθνική πυξίδα Τσίπρα;

Σωτήρης Βαλντέν, 2025-03-26

O Αλέξης Τσίπρας δημοσίευσε προ ημερών μακροσκελές κείμενο...

×
×