Το κόστος και οι απώλειες μιας υγειονομικής πανδημίας δεν μπορούν να συγκριθούν με τις αντίστοιχες επιπτώσεις που θα έχει η κλιματική αλλαγή. Θα δημιουργήσει πολλές μεγαλουπόλεις με πληθυσμό άνω των 10 εκατομμυρίων κατοίκων σε πολλές αναπτυσσόμενες χώρες, με άναρxη δόμηση και με προβληματική υγειονομική διαχείριση των αναγκών του αυξανόμενου πληθυσμού.

Όλα αυτά, σε συνδυασμό με τη μεγάλη διάδοση ζωονοσογόνων απειλών, ίσως να μας οδηγήσουν σύντομα σε μια άλλη μεγάλη πανδημία. Ισως να είναι θέμα χρόνου.

«Μετά από έναν περίπου χρόνο μετά τη διαπίστωση της πανδημίας στην Κίνα, πέρσι στις αρχές Δεκεμβρίου, έχουμε επιτέλους κάποια καλά νέα στο μέτωπο των εμβολίων.

H Pfizer/BioNTech και η Moderna φαίνεται πως θα είναι οι πρώτες εταιρείες που θα καταθέσουν αίτηση για επείγουσα αδειοδότηση χρήσης εμβολίου COVID-19 σε ανθρώπους.

Τι σημαίνει η αύξηση του αριθμού των κρουσμάτων; Εξαρση ή δεύτερο κύμα;

H πορεία της πανδημίας παραμένει αβέβαιη, αλλά γνωρίζουμε πώς θα τελειώσει: όταν η εξάπλωση του ιού αρχίζει να επιβραδύνεται, και τελικά σταματήσει εντελώς, επειδή αρκετά άτομα έχουν αναπτύξει ανοσία στον ιό. Τότε, είτε αυτό το σημείο επιτευχθεί από εμβόλιο, είτε επειδή μεγάλος αριθμός ατόμων «κόλλησε τον ιό» και έχει ανοσία, λέμε πως ο πληθυσμός έχει αναπτύξει «ανοσία της αγέλης».

Σε όσα μάθαμε στους εννέα μήνες της πανδημίας του κοροναϊού εστιάζει ο καθηγητής πολιτικής της υγείας στο LSE, Ηλίας Μόσιαλος, εστιάζοντας παράλληλα στα επόμενα βήματα που πρέπει να γίνουν.

Όπως χαρακτηριστικά λέει «πέρασαν περίπου 9 μήνες από τη διαπίστωση της νέας ασθένειας που πλέον όλοι γνωρίζουμε ως νόσο του COVID-19. Το 2020 είναι η χρονιά της πανδημίας και του lockdown, που φρέναρε την οικονομία του πλανήτη και επηρέασε πολυδιάστατα τη ζωή όλων μας, ευπαθών και μη, γονέων και μη, εργαζομένων και μη».

Τον Ηλία Μόσιαλο τον γνωρίζω από την εποχή που ήταν βουλευτής και στη συνέχεια υπουργός Επικρατείας και κυβερνητικός εκπρόσωπος του ΠΑΣΟΚ (2009-2011) επί πρωθυπουργίας Γιώργου Παπανδρέου. Μου είχε κάνει μεγάλη εντύπωση που θεώρησε εξαρχής ότι η ενασχόλησή του με την πολιτική ήταν κάτι το προσωρινό και σε χρόνο μηδέν επέστρεψε στο Λονδίνο, στα κανονικά του καθήκοντα του καθηγητή Πολιτικής Υγείας στο London School of Economics. Αυτή η καθαρότητα στη σκέψη του ήταν εμφανής από το πρώτο κιόλας τηλεφώνημα που είχαμε στις αρχές Μαρτίου εφέτος. Ηταν οι μέρες που ελάχιστοι είχαν αντιληφθεί πόσο σοβαρή ήταν η κατάσταση με τον κορωνοϊό.

Επειδή η νόσος του Covid-19 είναι μια νέα ασθένεια, δεν υπάρχουν μακροχρόνιες και συστηματικές μελέτες σχετικά με τη πορεία όσων νόσησαν με σοβαρά συμπτώματα. Ακόμα και οι πρώτοι ασθενείς που ανέρρωσαν στην Κίνα μολύνθηκαν μόλις πριν από λίγους μήνες.

Υπολογίζεται πλέον ότι το 40-45% των ατόμων που νόσησαν με Covid-19 μπορεί να είναι ασυμπτωματικά και άλλα ίσως να βιώσουν ήπια την ασθένεια χωρίς διαρκή συμπτώματα (doi.org/10.7326/M20-3012). Ωστόσο, για πολλούς ασθενείς Covid-19 η ανάρρωση διήρκησε πολύ περισσότερο από τις δύο εβδομάδες που περιγράφει ο ΠΟΥ και η ιατρική κοινότητα.

Η πανδημία της νόσου του κορωνοϊού 2019 (COVID-19) που ξεκίνησε τον Δεκέμβριο του 2019 στην πόλη Γουχάν στην Κίνα, έχει εξαπλωθεί σε όλες τις ηπείρους και έχει πλέον τροποποιήσει τη ζωή και την καθημερινότητά μας σε τραγικό βαθμό. Οι επιπτώσεις της είναι εμφανείς στην απώλεια ανθρώπινων ζωών και στη νοσηρότητα του πληθυσμού, αλλά ταυτόχρονα σε οικονομικό όσο και σε κοινωνικό επίπεδο, γιατί ο ιός αυτός δεν ξεχωρίζει φυλές και θρησκείες, πλούσιους και φτωχούς, βορρά και νότο. Τι μάθαμε όμως από την πανδημία COVID-19, εκτός από το ότι ενώ ο ιός δεν σέβεται τα σύνορα των χωρών, οι ίδιες κλείνουν τα σύνορά τους για να τον αντιμετωπίσουν; Ας δούμε αναλυτικά τι συνέβη με τη διαχείριση της πανδημίας:

Ο καθηγητής Πολιτικής της Υγείας στο London School of Economics του Λονδίνου Ηλίας Μόσιαλος εξηγεί γιατί θεωρεί απειλή τον νέο κορωνοϊό και πώς μπορούμε να την αποφύγουμε. Το παράδειγμα της Κίνας θα ήταν δύσκολο να εφαρμοστεί σε άλλες χώρες, λέει ο διακεκριμένος έλληνας καθηγητής, αλλά επιμένει ότι η αυστηρή προσήλωση στους κανόνες και η υπεύθυνη στάση πολιτείας και πολιτών είναι τα όπλα μας ενάντια στην νέα ιική απειλή. Μια απειλή της οποίας την έκταση και την ένταση είναι στο χέρι μας να περιορίσουμε.

«Nα μην υπερεκτιμούμε το πρόβλημα από τη μία μεριά –δεν είναι ο κορονοϊός σαν το SARS, όπου η θνητότητα είναι 10%– αλλά και να μην το υποτιμούμε ως πρόβλημα, γιατί με βάση τα μέχρι τώρα δεδομένα ο κορονοϊός δεν είναι και απλή γρίπη».

Ο Ηλίας Μόσιαλος, πρώην υπουργός Επικρατείας, καθηγητής Πολιτικής της Υγείας στο London School of Economics, μιλάει στην «Εφ.Συν.» για τον Covid-19 και ιεραρχεί τις εθνικές και παγκόσμιες προτεραιότητες: για τη χώρα μας «αυτή την περίοδο δεν προέχει η μείωση της φορολογίας αλλά η άμεση ενίσχυση του ΕΣΥ», ενώ για την παγκόσμια κοινότητα «η ενίσχυση των φτωχών χωρών του Νότου δεν επιτάσσεται μόνο στο πλαίσιο της αλληλεγγύης για να μειωθούν οι σημαντικές ανισότητες μεταξύ τους, αλλά υπάρχει και οικονομικό επιχείρημα γιατί οι οικονομικές επιπτώσεις από τις πανδημίες μας αφορούν όλους».