Στο Νομοσχέδιο "Πολιτιστικό κέντρο Ελληνικής Αστυνομίας και άλλες διατάξεις", οι υπουργοί Εσωτερικών και Επικρατείας προσέθεσαν τροπολογία μέσω της οποίας αίρεται η απαγόρευση δημοσίευσης δημοσκοπήσεων δεκαπέντε ημέρες προ των εκλογών, περιοριζόμενη μόνο στην προηγούμενη ημέρα των εκλογών!...

Την ενέργεια αυτή έσπευσαν να χαιρετίσουν όλες οι εταιρείες δημοσκοπήσεων και να πανηγυρίσουν την άρση και του τελευταίου περιορισμού, αφού ήδη, ένα χρόνο πριν, η Ν.Δ., με μονομερή νομοθετική πρωτοβουλία, είχε άρει την απαγόρευση διενέργειας δημοσκοπήσεων κατά το τελευταίο δεκαπενθήμερο προ των εκλογών.

Έτσι μέσα σε ένα χρόνο η Ν.Δ. ήλθε να κατεδαφίσει μονομερώς μια βασική διάταξη της εκλογικής διαδικασίας την οποία πριν από 10 χρόνια όλα τα κόμματα, μέσα από ευρύτατη διαβούλευση, στο πλαίσιο της τότε Εθνικής Επιτροπής για τη Δημόσια Διοίκηση, είχαν συναποφασίσει και θεσμοθετήσει με το Ν. 2623/98 όπου απαγορεύονταν "...η διενέργεια δημοσκοπήσεων για την πρόθεση ψήφου των εκλογέων στις βουλευτικές εκλογές και ευρωεκλογές, η δημοσίευση και η καθ’ οιονδήποτε τρόπο μετάδοση και αναμετάδοση...".

Όλα τα κόμματα της αντιπολίτευσης, όπως ήταν αναμενόμενο, αρνήθηκαν την τροπολογία, ζήτησαν την απόσυρσή της για εκτενέστερο διάλογο στο πλαίσιο ευρύτερης συζήτησης, που η Ν.Δ. ζητά να γίνει για τα των εκλογών, και τελικά την Πέμπτη απόγευμα την καταψήφισαν.

Φυσικά και το ζήτημα δεν είναι απλό. Προφανώς δεν έχει να κάνει με τα επαγγελματικά δικαιώματα των δημοσκόπων. Αποτελεί μείζον πολιτικό θέμα σχετιζόμενο με πιθανόν επηρεασμό των ψηφοφόρων για την άσκηση μείζονος κυριαρχικού δικαιώματος.

Να σημειώσουμε ότι η αντίστοιχη συζήτηση και διαμάχη έχει πανευρωπαϊκό χαρακτήρα.

Την τελευταία δεκαετία ισχύος του αρχικού νόμου -πολύ περισσότερο τις τελευταίες εκλογές του 2007, όπου δεν απαγορεύονταν η διενέργεια δημοσκοπήσεων- τις τελευταίες δέκα ημέρες πριν από την κάλπη έχουμε γίνει μάρτυρες απίθανων παραπλανητικών και επιλεκτικών πληροφοριών από δημοσκοπήσεις! Στο όνομα της αποφυγής αυτής της σπερμολογίας ζητούνταν τελικώς και η κατάργηση της απαγόρευσης δημοσίευσης!

Είναι πάντα στη σωστή κατεύθυνση η κατάργηση ενός μέτρου για να απαλειφθούν παρεμπίπτοντα προβλήματα από την εφαρμογή του;

Εν ονόματι της "στρατηγικής ψήφου"

Επιλέγω διά της ψήφου ένα κόμμα δεν είναι το ίδιο με το να επιλέξω ένα οποιοδήποτε προϊόν ή μια υλική ή άυλη υπηρεσία. Επιλέγω, προϊόν ή υπηρεσία μέσα από παντοειδείς δρόμους και μέσα και από ακραία διαφήμιση και μέσα από παντοειδείς δημοσκοπήσεις που αναφέρονται στην... καταλυτική υπεροχή του. Αυτό γιατί ως άτομο με καλύπτει ως πρώτη επιλογή...

H δημοσκόπηση ωθεί τον ψηφοφόρο σε δεύτερη σκέψη, ενδεχομένως όχι στην ψήφο της πρώτης επιλογής. Όσο πιο πλησίον της ημέρας της εκλογής γίνεται, με ακραία δυνατότητα -γιατί όχι;- την παραμονή των εκλογών να δημοσιεύονται τα αποτελέσματα έγκυρης δημοσκόπησης, τόσο περισσότερο θα υφίσταται στην πράξη και η "αλλοίωση" αυτής ακριβώς της ελεύθερης βούλησης. Η δεύτερη επιλογή, η "στρατηγική ψήφος", δηλαδή το να θέλω να ψηφίζω έτσι ώστε να είμαι με τον νικητή, σε ό,τι αφορά τη βούληση του ατόμου είναι απόλυτα παραδεκτή. Δεν μπορεί όμως να είναι αποδεκτή από το πολιτικό σύστημα μια τέτοια διαδικασία, που μπορεί με την κατά τεκμήριο εγκυρότητα της δημοσκόπησης μια μέρα πριν τις εκλογές, να ωθεί προς την αλλοίωση της πρώτης επιλογής των ψηφοφόρων. Από την άποψη δε της ευρύτερης πολιτικής συμπεριφοράς παρωθεί στην ένταση των ποικίλων εκβιασμών, ατόμων ή ομάδων για την οριακή διαμόρφωση ή αποτροπή τελικού εκλογικού αποτελέσματος.

Η απαγόρευση όμως δεν θα συνεχίσει να παρωθεί σε καταδολίευση της νομοθεσίας; Φυσικά δεν μπορεί να το αποκλείσει κανείς. Γι’ αυτό ας επιχειρήσουμε, ως πολιτεία, να αντιμετωπίσουμε στη ρίζα μια ενδεχόμενη απαράδεκτη κομματική συμπεριφορά. Να μη διαθέτουν τα κόμματα τα αποτελέσματα δημοσκοπήσεων. Δηλαδή να μην υπάρχουν επίσημα. Να μην μπορεί καμία εταιρεία δημοσκοπήσεων να διενεργήσει νόμιμα δημοσκόπηση στην επικράτεια. Άλλη εταιρεία εκτός Ελλάδος, όσο και όνομα σπουδαίο να διαθέτει δεν μπορεί να διενεργήσει με βάση τους κανόνες της αγοράς.

Θα είναι κακό αναμφισβήτητα να κυκλοφορούν παράνομα για την ελληνική νομοθεσία- είτε στο διαδίκτυο, είτε σε άλλα ΜΜΕ του εξωτερικού- διάφορες διαδόσεις. Όμως καμιά ελληνική εταιρεία δεν θα τολμά, λόγω κυρώσεων, να τις καλύπτει με το όνομά της. Θεωρώ ότι είναι προτιμότερο να αντιμετωπιστούν ως παράνομες και ανυπόστατες, όταν την ίδια στιγμή θα μπορούν να κυκλοφορούν και οι αντίθετές τους, -παράνομες πάντα δημοσκοπήσεις -με αποτέλεσμα την αλληλοεξουδετέρωσή τους...

Είναι βέβαιο ότι απαιτούνταν μια νηφαλιότερη και περισσότερο ανοικτή και δημόσια συζήτηση. Ο Αύγουστος του 2007 όπως και ο Ιούλιος του 2008 σίγουρα δεν βοηθούσαν.

Μια ακόμη κυβερνητική απόρριψη της όποιας συναίνεσης. Ακόμη και σε ζητήματα που αυτή θα έπρεπε να είναι αυταπόδεικτη...