Δεν υπάρχει αμφιβολία ότι βρισκόμαστε μπροστά στην πιο καθοριστική ίσως φάση του Κυπριακού, τουλάχιστον τις τελευταίες δεκαετίες. Υπήρξαν βέβαια και στο παρελθόν ευκαιρίες και προτάσεις που θα μπορούσαν να είχαν οδηγήσει σε λύση, αλλά απορρίφθηκαν για λόγους που δεν είναι του παρόντος, είτε από την τουρκοκυπριακή είτε από την ελληνοκυπριακή πλευρά. Είναι σχεδόν σίγουρο επίσης ότι με την πάροδο του χρόνου οποιαδήποτε προσπάθεια λύσης ξεκινούσε από χειρότερη αφετηρία από την προηγούμενη φορά.

*** Η εικόνα που υπάρχει για το τελευταίο σχέδιο Ανάν δείχνει να μην είναι καθόλου ενθαρρυντική για τα συμφέροντα της ελληνοκυπριακής πλευράς. Μπορεί, σύμφωνα με ορισμένες εκτιμήσεις, να υπάρχουν διευθετήσεις που καθιστούν πιο λειτουργικό και πιο βιώσιμο οικονομικά το νέο κράτος, αλλά από την άλλη πλευρά υπάρχουν έντονα διχαστικά στοιχεία, ενώ θεσμοθετείται παράλληλα ο καθοριστικός ρόλος της Τουρκίας με τη μόνιμη, ουσιαστικά, παραμονή στρατευμάτων αφενός, αλλά και την αναγνώρισή της ως εγγυήτριας δύναμης για το σύνολο του νέου κράτους και όχι μόνο της τουρκοκυπριακής πλευράς.

*** Είναι φανερό ότι η ελληνοκυπριακή ηγεσία με τη στάση που κράτησε τους τελευταίους μήνες, θεωρώντας ότι η ένταξη της Κύπρου στην Ε.Ε. της προσφέρει τις απαραίτητες εξασφαλίσεις για την επιβίωσή της, άφησε το πεδίο ελεύθερο στην Τουρκία να διαμορφώσει καλύτερες συνθήκες για τις θέσεις της στο διπλωματικό παρασκήνιο. Οπότε, αν όπως δείχνουν οι πρώτες εκτιμήσεις, η τουρκική πλευρά εμφανιστεί να αποδέχεται το σχέδιο και τη λύση, όλο το βάρος της απόρριψης θα πέσει στην ελληνοκυπριακή πλευρά.

*** Ετσι, η Κύπρος θα ενταχθεί μεν στην Ε.Ε., αλλά ταυτόχρονα θα θεωρηθεί υπεύθυνη, με ό,τι αυτό συνεπάγεται, γιατί κληροδότησε ένα άλυτο πρόβλημα στην Ευρώπη. Και βέβαια, ένα ναυάγιο στην Ελβετία θα φέρει πολύ πιο κοντά από κάθε άλλη φορά την οριστική διχοτόμηση του νησιού... Οι αποφάσεις λοιπόν και οι χειρισμοί των επόμενων ημερών για την ελληνική πλευρά θα είναι κρίσιμες και καθοριστικές. Ας ελπίσουμε ότι οι επιπτώσεις τους δεν θα αποδειχθούν και δυσβάστακτες για το μέλλον της Κυπριακής Δημοκρατίας.