Υπάρχει το κέντρο;

Μαριλένα Κοππά, Η Εφημερίδα των Συντακτών, Δημοσιευμένο: 2021-03-22

Μαριλένα Κοππά
Μαριλένα Κοππά

Μέσα σε όλο τον κυκεώνα των προβλημάτων που αντιμετωπίζει η χώρα, υπάρχει μια συζήτηση από ορισμένα πρώην στελέχη του πάλαι ποτέ κραταιού ΠΑΣΟΚ, αλλά και εκπροσώπους του επονομαζόμενου «Μετώπου Λογικής», στην οποία επικαλούνται την ανάγκη ενίσχυσης του Κέντρου ως χώρου ευθύνης, νουνεχούς πολιτικής, ψυχραιμίας και συναίνεσης. Προβάλλουν μάλιστα και την επιτακτικότητα οργάνωσης του χώρου αυτού.

Κατά βάση αυτό είναι ένα ανιστόρητο επιχείρημα. Αρκεί εξάλλου μια ματιά στην υπόλοιπη Ευρώπη και την Αμερική για να πειστούμε.

Είναι αλήθεια ότι η Κεντροδεξιά και η Κεντροαριστερά συνεργάστηκαν αρμονικά μετά τον Βʼ Παγκόσμιο Πόλεμο και οικοδόμησαν την Ε.Ε. Η χριστιανοδημοκρατία και η σοσιαλδημοκρατία, με τις σημαντικές διαφορές τους βρήκαν τρόπους και οδούς συνεννόησης σε μια περίοδο που σημαδεύτηκε από την άνοδο του βιοτικού επιπέδου των Ευρωπαίων μετά την πολεμική φρίκη, μια εποχή ελπίδας για το μέλλον οδηγώντας στο μοναδικό ευρωπαϊκό κοινωνικό μοντέλο.

Παρά τις επιμέρους διαφορές θεμελίωσαν μια συμμαχία όπου επιτυγχάνονταν συναινέσεις σε όλα τα μεγάλα ζητήματα. Εξάλλου από τα τέλη της δεκαετίας 1980 εμφανίζεται ένα εθνικό και ευρωπαϊκό consensus για την οικονομική πολιτική στα επί μέρους ευρωπαϊκά κράτη γύρω από τις φιλελεύθερες αρχές της απορρύθμισης - περιορισμό του κράτους πρόνοιας και νομισματική σταθεροποίηση. Ο νεοφιλελευθερισμός γίνεται άρρητα αποδεκτός ενώ αντιμετωπίζει μόνο περιθωριακή και περιστασιακή κριτική.

Η οικονομική κρίση του 2008 θα δείξει τα όρια του μοντέλου αυτού (που σε καμιά στιγμή δεν έγινε αποδεκτό ως τέτοιο) και θα αλλάξει τα πάντα, εισάγοντας τις περισσότερες χώρες της Ε.Ε., με προεξάρχουσα την Ελλάδα, σε μια παρατεταμένη κρίση, όπου πολιτικά κόμματα διαλύθηκαν ή συρρικνώθηκαν την ίδια ώρα που εξαφανιζόταν το κοινωνικό δίκτυ προστασίας με αποτέλεσμα την απώλεια πολλών κοινωνικών κεκτημένων δεκαετιών. Η κρίση της δημοκρατίας, εμφανής σε πολλές χώρες της Ε.Ε. σε διαφορετικούς βαθμούς, ήρθε να συμπληρώσει μια ήδη ζοφερή κατάσταση με μεγάλες πολιτικές οικονομικές και κοινωνικές ανακατατάξεις.

Η επακόλουθη πόλωση ήταν μία από τις πιο χαρακτηριστικές εκφάνσεις αυτών των φαινομένων. Την εποχή των πολλαπλών κρίσεων, κρίση αξιών, κρίση δημοκρατίας, κρίση οικονομική, πολιτική, κοινωνική, το αίτημα είναι για καθαρές θέσεις και επιλογές στα κρίσιμα ζητήματα. Ετσι σταδιακά η ίδια η έννοια του Κέντρου εξαϋλώθηκε και παρέμεινε μόνο ως γεωγραφικός χώρος χωρίς πολιτικό περιεχόμενο, χωρίς κοινωνική αντιστοίχιση. Μόνο ως δείγμα πολιτικού αταβισμού ή ως σημαία ευκαιρίας μπορεί πλέον να λειτουργήσει.

Ο ίδιος ο Εμανουέλ Μακρόν που επαγγέλθηκε το Κέντρο διολίσθησε σε μια αυταρχική ναπολεόντειο πολιτική, με τη σύγκρουση του με τα «κίτρινα γιλέκα» και ειδικά με τα τελευταία μέτρα για την ασφάλεια (loi sécuritaire) που απαγορεύουν την καταγραφή με οποιοδήποτε οπτικοακουστικό μέσο εκδηλώσεων αστυνομικής βίας. Σταδιακά μετατοπίστηκε προς το χώρο της Δεξιάς, ενώ η παραδοσιακή γαλλική Δεξιά, στην προσπάθειά της να αποφύγει την εξαφάνιση, ακολούθησε μια πολιτική ακραίας δεξιάς (droitisation, όπως την αποκαλούν οι ίδιοι) που αγγίζει τα όρια του κόμματος της Μαρίν Λεπέν. Δεν είναι τυχαίο ότι σε πρόσφατη έρευνα της εφημερίδας «Liberation», στο ερώτημα «ποιον θα ψηφίσετε αν στον β’ γύρο είναι πάλι ο Μακρόν και η Λεπεν», ένα μεγάλο μέρος των ερωτηθέντων απάντησε ότι απλά θα απέχει.

Την εποχή που οι νέες γενιές φοβούνται όλο και περισσότερο για το μέλλον τους και το βλέπουν να εξελίσσεται χειροτέρα από αυτό των γονιών τους, δυστυχώς η εποχή των συγκλίσεων και της μέσης οδού έχει παρέλθει ανεπιστρεπτί. Καθαρές θέσεις είναι αυτές που θα κερδίσουν την καρδιά και το μυαλό των ψηφοφόρων. Οχι ένα απο-ιδεολογικοποιημένο Κέντρο που ομνύει στη λογική ως μόνη πυξίδα, ως εάν όλοι οι άλλοι να είναι παράλογοι.

Ισως αυτή η συζήτηση να μην έχει ιδιαίτερη σημασία. Σε κάθε περίπτωση τα κόμματα έρχονται και παρέρχονται, η δε Ιστορία κρατά μόνο ό,τι έχει κοινωνικές αναφορές και αντιστοίχιση. Οχι παρέες «λογικής».

Θέματα επικαιρότητας: Αριστερά-κεντροαριστερά

Θανάσης Θεοχαρόπουλος

Ενιαίος λόγος, όχι συνεχείς παραφωνίες και ομαδοποιήσεις

Θανάσης Θεοχαρόπουλος, 2025-05-17

Η«Ομάδα Αλήθειας» και η Νέα Δημοκρατία, η κομματική λειτουργία...

Περισσότερα
Σταμάτης Μαλέλης

Τι φταίει στην Κεντροαριστερά

Σταμάτης Μαλέλης, 2025-05-06

...Εάν τα βασικά κόμματα της Κεντροαριστεράς δεν εκσυγχρονιστούν...

Περισσότερα

Οι περιστάσεις

Τάσος Παππάς, 2025-04-22

Ο πρόεδρος του ΣΥΡΙΖΑ Σωκράτης Φάμελλος μιλώντας στο ΜEGA...

Περισσότερα
Δημήτρης Χατζησωκράτης

Οι προοδευτικές δυνάμεις σε κοινό ψηφοδέλτιο

Δημήτρης Χατζησωκράτης, 2025-04-20

…Ας σκεφτούμε και την προοπτική για την πρόοδο της χώρας,...

Περισσότερα
Κώστας Ζαχαριάδης

Πρότυπο για τη συνεργασία το εγχείρημα του Δήμου της Αθήνας

Κώστας Ζαχαριάδης, 2025-04-08

Να επιλέξει ο κόσμος της παράταξης την ηγεσία του κόμματος...

Περισσότερα
Παναγιώτης Παναγιώτου

Συνεργασία ή πολιτική αυτοκτονία

Παναγιώτης Παναγιώτου, 2025-04-07

Η ΝΔ φθίνει πολιτικά και εκλογικά. Και η ισχυρή πρωθυπουργική...

Περισσότερα
Γιώργος Σταθάκης

Η «τελευταία ευκαιρία» για την προοδευτική αντιπολίτευση

Γιώργος Σταθάκης, 2025-04-03

...Η παραδοσιακή «πολυσυλλεκτικότητα» πέθανε μαζί με την...

Περισσότερα
Αντώνης Λιάκος

Μπορεί να επιβιώσει η Αριστερά;

Αντώνης Λιάκος, 2024-11-24

Δεδομένων του κατακερματισμού, της απώλειας επιρροής και...

Περισσότερα

Άρθρα/ Πολιτική

Δημήτρης Χατζησωκράτης

Πού και Πώς θα ΕΠΙΣΤΡΕΨΕΤΕ τους μετανάστες κ. Υπουργέ;

Δημήτρης Χατζησωκράτης, 2025-07-19

Μιά και «μιζάρετε» στις επιστροφές από πού προκύπτει ότι...

Θόδωρος Τσίκας

Ζητείται ωριμότητα στις σχέσεις με Λιβύη

Θόδωρος Τσίκας, 2025-07-31

Για να υπάρξει ΑΟΖ και οριοθέτηση υφαλοκρηπίδας, απαιτείται...

Κώστας Καλλίτσης

Μια μεγάλη πολιτική

Κώστας Καλλίτσης, 2025-07-27

Πόσο ανεβαίνει η θερμοκρασία, γιατί δεν πέφτει τις νύχτες,...

Μια ενδεκάδα «προσωπικά στοιχήματα»

Παντελής Μπουκάλας, 2025-07-22

Μετά τον ιερομόναχο Διονύσιο τον εκ Φουρνά, αγιογράφο και...

Κώστας Καλλίτσης

Μακριά από την πολιτική;

Κώστας Καλλίτσης, 2025-07-20

Τί γίνεται σε μια ευρωπαϊκή χώρα όταν υπάρχουν ενδείξεις...

Οι προτάσεις των άλλων

Πάσχος Μανδραβέλης, 2025-07-19

Το αποστομωτικό επικοινωνιακό τέχνασμα κάθε κυβέρνησης...

Κώστας Καλλίτσης

Η κούρσα των εξοπλισμών

Κώστας Καλλίτσης, 2025-07-13

Διακηρυγμένος στόχος ήταν, αρχικά, η Ευρώπη να ανταποκριθεί...

Στέργιος Καλπάκης

Ισχυρός ΣΥΡΙΖΑ για την προοδευτική αλλαγή

Στέργιος Καλπάκης, 2025-07-12

Για το στοίχημα της στενότερης διασύνδεσης των νέων με...

Κώστας Καλλίτσης

Τα γεγονότα εκδικούνται

Κώστας Καλλίτσης, 2025-07-06

Ηκοινή εμπειρία δείχνει ότι όταν χρειάζεται φως και καθαρές...

Ποιά εκεχειρία και για πόσο στη Μέση Ανατολή;

Λουκάς Τσούκαλης, 2025-06-25

Ο πρωθυπουργός του Ισραήλ άνοιξε τις πύλες της κολάσεως...

Στέργιος Καλπάκης

Ισχυρός ΣΥΡΙΖΑ - ΠΣ, καταλύτης για την προοδευτική αλλαγή

Στέργιος Καλπάκης, 2025-06-18

Οι αρνήσεις του ΠΑΣΟΚ και της Νέας Αριστεράς στην ειλικρινή...

Θόδωρος Τσίκας

Το αδιέξοδο με το Ιράν και η Συμφωνία του Ομπάμα

Θόδωρος Τσίκας, 2025-06-18

Το 2015 ο τότε πρόεδρος των ΗΠΑ, Μπάρακ Ομπάμα, έφτασε μετά...

×
×