Η αφορμή δεν βρίσκεται στο Παλαιστινιακό, αλλά στο Ιράν

1.Ίσως η Χαμάς έκανε το πιο «μοιραίο λάθος» της ύπαρξης της. Παρά τον αρχικό αιφνιδιασμό των ισραηλινού στρατού από την τρομοκρατική επίθεση στο έδαφος του Ισραήλ, είναι βέβαιο ότι η απάντηση του Ισραήλ θα είναι συντριπτική.

Μια χερσαία επίθεση του ισραηλινού Στρατού μέσα στη Λωρίδα της Γάζας, είναι πολύ πιθανό να αποδεκατίσει ανεπανόρθωτα τις δυνάμεις της Χαμάς. Δυστυχώς μια τέτοια επιλογή θα συνοδευτεί από απίστευτο αιματοκύλισμα.

Δύο είναι οι λόγοι που θα οδηγήσουν σε μια εξαιρετικά βίαιη και σχετικά μακροχρόνια ισραηλινή απάντηση.

α. Η είσοδος εκατοντάδων ένοπλων τρομοκρατών της Χαμάς σε ισραηλινό έδαφος, που συνοδεύτηκε από εκτελέσεις αμάχων Ισραηλινών πολιτών, απαγωγές ομήρων κ.α.

Αυτό συνέβη για πρώτη φορά. Μέχρι τώρα οι επιθέσεις της Χαμάς ήταν πυραυλικές και εκτόξευση ρουκετών μέσα από το έδαφος της Γάζας. Σε αυτές απαντούσε το Ισραήλ με αεροπορικές και πυραυλικές επιθέσεις από το δικό του έδαφος, χωρίς να εισέρχονται στρατεύματα του στην Λωρίδα της Γάζας.

Κρίσιμη επισήμανση: οι περιοχές στις οποίες εισέβαλε η Χαμάς, δεν είναι κατεχόμενα παλαιστινιακά εδάφη, αλλά τμήματα του κράτους του Ισραήλ, αναγνωρισμένα διεθνώς.

β. Η σημερινή κυβέρνηση του Ισραήλ είναι μια εθνικιστική, ακροδεξιά κυβέρνηση, με συμμετοχή και πολλών υπερ-ορθόδοξων κομμάτων θρησκευτικού φανατισμού. Στηρίχτηκε στην άρνηση κάθε συμβιβαστικής λύσης για το Παλαιστινιακό και ξανάρχισε τον παράνομο εβραϊκό εποικισμό των κατεχομένων παλαιστινιακών εδαφών στην Ανατολική Ιερουσαλήμ και στην Δυτική Όχθη του Ιορδάνη.

Συγκολλητική ουσία των κομμάτων του κυβερνητικού συνασπισμού είναι ότι δεν υπάρχει Παλαιστινιακό ζήτημα ή -και αν υπάρχει- αυτό λύνεται δια της πυγμής.

Η κυβέρνηση Νετανιάχου βρίσκεται στο μέσον μιας βαθιάς πολιτικής κρίσης. Η δικαστική μεταρρύθμιση την οποία προωθεί, καταργεί ουσιαστικά τον μόνο έλεγχο της εκτελεστικής εξουσίας, που ασκείται μέσω του Ανωτάτου Δικαστηρίου της χώρας. Εδώ και πολλούς μήνες ένα μαζικό δημοκρατικό κίνημα Ισραηλινών πολιτών διαδηλώνει με στόχο να σταματήσει την απόφαση αυτή.

Τόσο για την επανέναρξη των παράνομων εποικισμών, όσο και για την αμφιλεγόμενη δικαστική μεταρρύθμιση, η κυβέρνηση Νετανιάχου έχει επανειλημμένα επικριθεί διεθνώς, ιδιαίτερα δε από την κυβέρνηση Μπάϊντεν τις ΗΠΑ και από την Ευρωπαϊκή Ένωση.

Για να αποκαταστήσει το τρωθέν κύρος της, είναι βέβαιο ότι η σημερινή ισραηλινή ηγεσία θα καταφύγει σε σκληρή και μακρά σύγκρουση.

2. Η αφορμή της σημερινής σύγκρουσης όμως δεν είναι το Παλαιστινιακό. Βρίσκεται αλλού, και συγκεκριμένα στην προσπάθεια εξομάλυνσης των σχέσεων του Ισραήλ με την Σαουδική Αραβία.

Εδώ και καιρό, έχουν προχωρήσει οι προσπάθειες για αποκατάσταση σχέσεων και συνεργασία μεταξύ του Ισραήλ και μετριοπαθών αραβικών χωρών, οι ονομαζόμενες «Συμφωνίες του Αβραάμ». Μεταξύ αυτών είναι και ορισμένες μικρές χώρες του Περσικού Κόλπου.

Το μεγάλο όμως στοίχημα θα είναι η αποκατάσταση των σχέσεων του Ισραήλ με την Σαουδική Αραβία. Η Σαουδική Αραβία έχει ιδιαίτερη σημασία λόγω μεγέθους, γεωγραφικής θέσης, πετρελαϊκών αποθεμάτων και του ρόλου της ως «προστάτη των μουσουλμάνων», καθώς βρίσκονται στο έδαφος της οι δύο πιο ιερές πόλεις του Ισλάμ, η Μέκκα και η Μεδίνα.

Η προσπάθεια αυτή στηρίζεται στην σύγκλιση συμφερόντων μεταξύ τους, καθώς και οι δύο χώρες αισθάνονται την απειλή του Ιράν, το οποίο αναπτύσσει ανεξέλεγκτα το πυρηνικό πρόγραμμα του. Ισραήλ και Σαουδική Αραβία δεν θέλουν να διακινδυνεύσουν να εξελιχθεί το ιρανικό πυρηνικό πρόγραμμα από ειρηνικό σε στρατιωτικό. Δηλαδή να βρεθεί σε θέση να αποκτήσει πυρηνικά όπλα.

Ένα από τα ανταλλάγματα που φέρεται να ζητά η Σαουδική Αραβία από το Ισραήλ και τις ΗΠΑ, είναι βήματα στο Παλαιστινιακό. Για αυτό τον σκοπό έκανε παράλληλες συζητήσεις με τη νόμιμη Παλαιστινιακή Αρχή, του προέδρου Μαχμούντ Αμπάς.

Είναι φανερό ότι η επιτυχία της προσπάθειας θα απομόνωνε δύο παράγοντες:

α. την παλαιστινιακή ισλαμο-φασιστική οργάνωση Χαμάς που είναι σκληρός αντίπαλος της Παλαιστινιακής Αρχής (την οποία καταγγέλλει ως «συμβιβασμένη»), αλλά

β. κυρίως θα έφερνε σε απομόνωση το θεοκρατικό καθεστώς του Ιράν.

Το Ιράν εξοπλίζει με προηγμένα όπλα, μοιράζεται πληροφορίες μέσω των μυστικών υπηρεσιών του και ενισχύει οικονομικά, τόσο την Χαμάς, όσο και την εξτρεμιστική οργάνωση των σιϊτών του Λιβάνου, την Χεζμπολλάχ.

Δεν είναι τυχαίο ότι εκτός από τις επιθέσεις της Χαμάς στα νότια του Ισραήλ, άρχισε και η ρίψη ρουκετών από τον Βορρά, μέσα από το έδαφος του Λιβάνου, από την Χεζμπολλάχ. Στόχος είναι να βρεθεί το Ισραήλ μεταξύ δύο μετώπων.

Ο απώτερος φυσικά σκοπός είναι να αποτύχει η προσέγγιση Ισραήλ και μετριοπαθών αραβικών χωρών.

3. Η Χαμάς έχει καταλάβει πραξικοπηματικά την Λωρίδα της Γάζας, μετά την αποχώρηση των ισραηλινών στρατευμάτων και των Εβραίων εποίκων το 2005. Για να επιβάλει την παρουσία της στο έδαφος της Γάζας, δεν δίστασε να έρθει σε ένοπλη σύγκρουση με τις δυνάμεις της μετριοπαθούς οργάνωσης Φατάχ, που είχε ιδρύσει ο ιστορικός ηγέτης των Παλαιστινίων, Γιασέρ Αραφάτ.

Από τότε, με την βοήθεια του Ιράν και της ακραίας οργάνωσης των "Αδελφών Μουσουλμάνων" της Αιγύπτου, εξαπολύει κατά καιρούς πυραυλικές επιθέσεις στο Ισραήλ.

Από την άλλη πλευρά, ο Μαχμούντ Αμπάς, που διαδέχθηκε τον Αραφάτ και εδρεύει στην Δυτική Όχθη, τηρεί τις Συμφωνίες του Όσλο μεταξύ Ισραήλ και Οργάνωσης για την Απελευθέρωση της Παλαιστίνης-PLO (1993, 1995). Θεωρεί ότι μόνο μέσω διαπραγματεύσεων με το Ισραήλ θα λυθεί το Παλαιστινιακό. Ο Αμπάς και η PLO διαπραγματεύονται για να δημιουργηθεί παλαιστινιακό κράτος στα σύνορα του 1967.

Αυτό πρέπει να δεχτεί το Ισραήλ. Αυτό λένε οι Συμφωνίες του Όσλο. Αυτό στηρίζει όλη η διεθνής κοινότητα.

Η Χαμάς δεν δέχεται όμως τις Συμφωνίες αυτές. Άρα οι στόχοι της είναι σε πλήρη αντίθεση με όλες τις άλλες παλαιστινιακές οργανώσεις και της νόμιμης εκπροσώπησης του παλαιστινιακού λαού.

Ας μην ξεχνάμε ότι έχει υπογραφεί Ειρήνη μεταξύ Παλαιστινίων και Ισραήλ, μετά τις Συμφωνίες του Όσλο, από τον προηγούμενο Παλαιστίνιο ηγέτη, Γιασέρ Αραφάτ, και τον τότε Ισραηλινό πρωθυπουργό, Γιτζάκ Ράμπιν, ηγέτη του κεντροαριστερού Εργατικού Κόμματος. Έτσι δημιουργήθηκε η αυτόνομη Παλαιστινιακή Αρχή στα κατεχόμενα παλαιστινιακά εδάφη.

Η PLO αναγνωρίζει το Ισραήλ, και το δικαίωμα ύπαρξης του ισραηλινού κράτους. Ενώ η Χαμάς τάσσεται επισήμως υπέρ της καταστροφής του Ισραήλ. Η διαφορά είναι τεράστια.

Υπό αυτήν την έννοια, η Χαμάς δεν είναι παράγοντας επίλυσης του Παλαιστινιακού ζητήματος.

(Ο Θόδωρος Τσίκας είναι Πολιτικός Επιστήμονας- Διεθνολόγος, Αντιπρόεδρος της Ελληνικής Ένωσης για την Ομοσπονδία της Ευρώπης - ΕΕνΟΕ)