Την Κυριακή βγάζουν Βουλή και τη Δευτέρα... Πρόεδρο

Οι βουλευτικές εκλογές στην Κύπρο δεν έχουν λειτουργικό αντίκρισμα ως προς τη διακυβέρνηση της χώρας. Φυσικά και η Βουλή των Αντιπροσώπων αλλάζει σύνθεση, όμως δεν επηρρεάζεται άμεσα η λειτουργία της κυβέρνησης. Οι βουλευτικές εκλογές στην Κύπρο εκπέμπουν ένα μήνυμα αμειγώς πολιτικό, το οποίο διαχέεται, διαμορφώνοντας σταδιακά το πολιτικό σκηνικό για την προεδρική εκλογή. Τα αποτελέσματα που θα βγάλουν οι κάλπες επομένως την άλλη Κυριακή στρώνουν το έδαφος για τις προσεχείς κρίσιμες εκλογές - που θα λάβουν χώρα τον Φεβρουάριο του 2013.

Η πρωτιά στα αποτελέσματα είναι ένας παράγοντας που αναμφίβολα παίζει ρόλο. Όχι όμως καθοριστικό. Ιδιαίτερα αν είναι μικρή και κινείται στα όρια της μίας ή δύο μονάδων, όπως δείχνουν οι δημοσκοπήσεις. Το κρίσιμο μέγεθος που ενδεχομένως αναδιατάξει το πολιτικό σκηνικό είναι η εκλογική επιρροή του ΔΗΚΟ. Αν οι έδρες που θα του αποδώσουν οι εκλογείς αποτελούν το απαραίτητο συμπλήρωμα στο άθροισμα του ΑΚΕΛ για την ανανέωση της προεδρίας Καρογιάν στα ηνία της Βουλής, τότε το σκηνικό θα παραμείνει αναλλοίωτο ενόψει των προεδρικών εκλογών. Αν όμως το ΔΗΚΟ υποχωρήσει και οι έδρες του δεν αρκούν, τότε αρχίζει το πλεκτό να ξηλώνεται.

Τι λένε οι δημοσκοπήσεις

Την περασμένη εβδομάδα είδαν το φως της δημοσιότητας τέσσερις δημοσκοπήσεις που καταγράφουν μικρές διαφορές - της GPO (που τη δημοσίευσε η εφημερίδα «Πολίτης»), της RAI Consultants (που την παρουσίασαν το Mega Κύπρου και ο «Φιλελεύθερος»), της Public Issue (ΡΙΚ) και της Pulse (για λογαριασμό συνδρομητών). Όλες δίνουν προβάδισμα στον ΔΗΣΥ με το ΑΚΕΛ να έπεται, υπολειπόμενο κάτι λιγότερο από 1%. Όλες δείχνουν ότι το ΔΗΚΟ ξεπερνά ελαφρά το όριο του 13% και ότι η ΕΔΕΚ κινείται στο 6,5%. Όλες σημειώνουν ότι η συσπείρωση των δύο μεγάλων κομμάτων είναι περίπου ίδια και χαλαρώνει στα λοιπά κόμματα, ενώ τέλος δίνουν μεγάλα ποσοστά αποχής.

Πιο συγκεκριμένα, κατά τις δημοσκοπήσεις -αντιστοίχως- φαίνεται να συγκεντρώνουν: ο ΔΗΣΥ 27,6%, ή 25,7%, ή 30%, ή 28,1%. Το ΑΚΕΛ ακολουθεί με 27,2% ή 24,3%, 28% και 27,4%. Το ΔΗΚΟ συγκεντρώνει 13,1%, ή 10,2%, ή 13,5% και 13,1%. Για την ΕΔΕΚ προβλέπεται 7,4%, ή 6,6% ή 5,5% ή 6,6%. Το ΕΥΡΩΚΟ προβλέπεται να συγκεντρώσει 5,1%, ή 3,2%, ή 2,5%, ή 3,5%, ενώ τέλος οι Οικολόγοι βελτιώνονται και αγγίζουν το 3,2%, ή το 2,7%, ή το 2,5%, ή το 3,1%.

Υπενθυμίζεται ότι σήμερα η δύναμη των κομμάτων αναλύεται ως εξής: το ΑΚΕΛ με 31,13% κατέχει 18 έδρες, ο ΔΗΣΥ με 30,34% επίσης 18 έδρες, το ΔΗΚΟ με 17,9% 11 έδρες, η ΕΔΕΚ με 8,9% 5 έδρες, το ΕΥΡΩΚΟ με 5,7% 3 έδρες και οι Οικολόγοι με 1,9% 1 έδρα.

Σύμφωνα με τα προγνωστικά επομένως, το ΑΚΕΛ και ο ΔΗΣΥ θα έχουν μικρές προσθαφαιρέσεις, το ΔΗΚΟ αναμένεται να υποχωρήσει σημαντικά, το ίδιο και η ΕΔΕΚ και το ΕΥΡΩΚΟ, ενώ μόνο οι Οικολόγοι εκτιμάται πως θα ευνοηθούν από το διεθνές κλίμα και θα ενισχυθούν. Πρέπει ωστόσο να επισημανθεί ότι το ΑΚΕΛ έχει δείξει ιστορικά ότι είναι ένα κόμμα που υποτιμάται δημοσκοπικά και που έχει αστείρευτες δυνάμεις συσπείρωσης. Ως εκ τούτου, μολονότι δεν προκύπτει από κάποια δημοσκόπηση, το ενδεχόμενο ανατροπής και προβαδίσματος του ΑΚΕΛ πρέπει να περιλαμβάνεται στα προγνωστικά.

Η προεδρία της Βουλής

Σήμερα οι 18 έδρες του ΑΚΕΛ και οι 11 του ΔΗΚΟ έδωσαν τις πολύτιμες 29 ψήφους που απαιτούνται για την εκλογή του Προέδρου της Βουλής. Με αυτό το άθροισμα ο Πρόεδρος Χριστόφιας μπόρεσε να διαπραγματευθεί την υποστήριξη του ΔΗΚΟ στην υποψηφιότητά του στις εκλογές του 2008, καθώς είχε το διαπραγματευτικό ατού: από τις προηγούμενες βουλευτικές εκλογές είχε αναλάβει ο ίδιος την προεδρία της Βουλής, την οποία μπορούσε να προσφέρει αμέσως στο ΔΗΚΟ και στον Μάριο Καρογιάν.

Αν επομένως το άθροισμα είναι επαρκές, ή αν απαιτηθεί και η σύμπραξη των Οικολόγων, το σχήμα της συγκυβέρνησης θα διατηρηθεί και στα ηνία της Βουλής θα παραμείνει ο Μάριος Καρογιάν, θερμαίνοντας και τις φιλοδοξίες του Μάρκου Κυπριανού για την προεδρία της Κύπρου. Αν όμως το ΔΗΚΟ υποχωρήσει τόσο, ώστε η συνεργασία του με το ΑΚΕΛ δεν είναι «ανταποδοτική», τότε ξεκινά η περιπέτεια.

Ειδικότερα, αν οι έδρες που συγκεντρώσει ο ΔΗΣΥ είναι επηυξημένες, τότε ο Ν. Αναστασιάδης αποκτά ένα πλεονέκτημα για την κατάληψη της Προεδρίας της Βουλής, καθώς κινείται ευκολότερα στο δεξιό φάσμα του πολιτικού σκηνικού, στρώνοντας τον δρόμο για μια δική του υποψηφιότητα στην Προεδρική εκλογή. Εξάλλου, μια ενδεχόμενη συνεργασία του ΔΗΚΟ με τον ΔΗΣΥ δεν είναι αταίριαστη - μεγαλύτερη έκπληξη είχε προκαλέσει προ ετών η σύμπραξη του ΑΚΕΛ με το ΔΗΚΟ.

Κατά ορισμένες εκτιμήσεις άλλωστε (Μακάριος Δρουσιώτης, «Πολίτης» 8/5), αν τα αποτελέσματα προκαλέσουν τριβές στο εσωτερικό του ΔΗΚΟ, αν αμφισβητηθεί η ηγεσία Καρογιάν, αν η ισορροπία των σχέσεων με το ΑΚΕΛ διαταραχθεί, το σενάριο να προσφερθεί από το ΑΚΕΛ στο ΔΗΚΟ η υποστήριξη του Μάρκου Κυπριανού στις προεδρικές και να διασφαλιστεί η θέση της προεδρίας της Βουλής για τον Άντρο Κυπριανού δεν πρέπει να αποκλειστεί.

Οι πολιτικοί συσχετισμοί

Οι διεργασίες τούτες είναι ασφαλώς πρόωρες και αποτελούν ένα είδος ασκήσεων επί χάρτου. Ωστόσο, αναμφίβολο είναι: α) ότι το ΔΗΚΟ βρίσκεται σε καθοδική τροχιά, που συγκρατήθηκε χάρη στη μετριοπαθή ηγεσία του Μάριου Καρογιάν και τη στήριξη του ΑΚΕΛ. Αν ο ηγέτης του κόμματος δεν βρισκόταν σήμερα στην προεδρία της Βουλής, τότε τα ποσοστά του ΔΗΚΟ θα διαγκωνίζονταν τα ποσοστά της ΕΔΕΚ - στο επίπεδο του 6%-7%, β) αν η υποχώρηση του ΔΗΚΟ είναι αισθητή, οι εσωκομματικοί αντίπαλοι του Μ. Καρογιάν θα νεκραναστηθούν ζητώντας τη δικαίωσή τους, προκαλώντας θέμα ηγεσίας στο κόμμα, γ) στην περίπτωση που οι επιδόσεις της ΕΔΕΚ επιβεβαιώσουν τις προβλέψεις, το κόμμα θα σταθεροποιηθεί σε μια θέση μειωμένου ειδικού βάρους. Ωστόσο, μια ενδεχόμενη αποσταθεροποίηση του ΔΗΚΟ ενδέχεται να σταθεροποιήσει την ΕΔΕΚ, καθώς τα δύο κόμματα έχουν το ίδιο (περίπου) πολιτικό και (απολύτως) ιδεολογικό στίγμα. Κατά ορισμένες εκτιμήσεις άλλωστε, στην περίπτωση που οι καταστάσεις φέρουν τον ΔΗΣΥ να προτείνει συνεργασία στην ΕΔΕΚ, εκ προοιμίου δεν αποκλείεται ένα τέτοιο ενδεχόμενο, ενώ περισσότερες πιθανότητες απόρριψης συγκεντρώνει ένα σενάριο συνεργασίας της ΕΔΕΚ με το ΑΚΕΛ... και δ) οι ενδεχόμενες απώλειες του ΔΗΚΟ επιτρέπουν στους «μικρούς» να κάνουν Πάσχα. Αν δηλαδή η συνεργασία του ΔΗΚΟ με το ΑΚΕΛ δεν δίνει Πρόεδρο της Βουλής, τότε θα κληθούν οι Οικολόγοι, ενδεχομένως και το ΕΥΡΩΚΟ, να συνεισφέρουν. Τα δύο μικρά κόμματα μπορεί να κληθούν να συνδράμουν και στο αντίθετο σενάριο - αν ο ΔΗΣΥ, δηλαδή, δεν τα βρει με το ΔΗΚΟ και η ΕΔΕΚ δεν επαρκεί, τότε θα επιζητηθεί και η βοήθεια των μικρών, έναντι θέσεων στα υπουργεία ή στους ημικρατικούς οργανισμούς.

Στις 22 Μαΐου οι βουλευτικές εκλογές της Κύπρου θα αποτυπώσουν τους πολιτικούς συσχετισμούς ενόψει των προεδρικών του ’13. Στην προεκλογική περίοδο που τώρα λήγει, οι πληροφορίες αναφέρουν πως το Κυπριακό εξέλιπε από την ατζέντα. Στην επόμενη μέρα των εκλογών, όμως, το πέπλο του Κυπριακού θα σκεπάσει τη χώρα, καθώς οι εκλογές στην Τουρκία (12/6) και η επόμενη συνάντηση Μπαν Κι Μουν - Χριστόφια - Έρογλου (4/7) θα υπενθυμίσει στους Κύπριους την οδυνηρή πραγματικότητα. Η κόπωση, που έχει δημιουργήσει στην ψυχολογία της κοινωνίας η εθνική εκκρεμότητα, έχει ευνοήσει το ρεύμα του status quo. Όμως, επειδή τίποτα στη ζωή δεν μένει ακίνητο, η στασιμότητα του Κυπριακού θυμίζει περισσότερο την κινούμενη άμμο - καταπίνει όσους προσελκύει.