Κανονικότητα και Αριστερά

Χάρης Γολέμης, Η Εφημερίδα των Συντακτών, Δημοσιευμένο: 2021-05-14

Είναι γνωστό ότι η δικομματική αντιπαράθεση οδηγεί συνήθως σε βαρετές ή/και κωμικές αμφίπλευρες κατηγορίες. Υπάρχουν, όμως, και κάποιες φορές που αυτές ξεπερνούν τα όρια της γελοιότητας. Αυτό συνέβη στην πρόσφατη περίπτωση των δηλώσεων της Εφης Αχτσιόγλου για την πανδημία. Με αφορμή τη φράση της ότι «η κανονικότητα ποτέ δεν είναι ευκαιρία για την Αριστερά», ξεσηκώθηκε ένας ορυμαγδός δήθεν αγανάκτησης από τα (αρκετά) μέσα ενημέρωσης που στηρίζουν την κυβέρνηση της Ν.Δ. κατά του δήθεν αντιδημοκρατικού και αντισυστημικού ΣΥΡΙΖΑ-Π.Σ. που συνοδευόταν με τη χυδαία κατηγορία ότι αυτός συνειδητά εμποδίζει την έξοδο από την πανδημία.

Προφανώς, οι παραπάνω κατηγορίες κατά του κόμματος της αξιωματικής αντιπολίτευσης δεν περιέχουν κόκκο αλήθειας. Είναι παγκοίνως γνωστό ότι, εδώ και πολλά χρόνια, ο ΣΥΡΙΖΑ θεωρείται, τόσο από τους ευρωπαϊκούς θεσμούς όσο και από τις κυρίαρχες τάξεις στην Ελλάδα, ένα απολύτως «κανονικό» κόμμα, το οποίο μετά τις εκλογές του Σεπτεμβρίου 2015 έχει διακόψει κάθε προηγούμενη σχέση του με τον «λαϊκισμό». Ο λόγος που η Ν.Δ. προσποιείται ότι αγνοεί αυτή την πραγματικότητα είναι ότι χρειάζεται ένα σκιάχτρο, έναν μπαμπούλα που θα αποτρέψει τους νοικοκυραίους της μεσαίας τάξης να υποκύψουν στο πρόσφατο φλερτ του ΣΥΡΙΖΑ-Π.Σ. Σ’ αυτό το πλαίσιο, η Αχτσιόγλου αποτελεί το τελευταίο εξιλαστήριο θύμα μιας προαποφασισμένης επίθεσης, με την «Καθημερινή» της περασμένης Τρίτης να της αφιερώνει τρία (!) άρθρα, ένα σχόλιο και ένα σκίτσο.

Σε ένα άλλο επίπεδο, η δυσκολία κάποιων εκτός ΣΥΡΙΖΑ-Π.Σ. ανανεωτών/σοσιαλδημοκρατών να αποδεχθούν την αλήθεια ότι αυτός είναι που κυριαρχεί σήμερα στον χώρο της Κεντροαριστεράς, τους οδήγησε στο σημείο να εμπλέξουν στην αντιπαράθεση τον… Ηλία Ηλιού για τη φράση του «θα σας ταράξουμε στη νομιμότητα», την οποία φέρεται ότι είπε το 1962 σε ιδιωτική συνομιλία που είχε με τον Κωνσταντίνο Τσάτσο. Οσοι και όσες έχουν βιώματα αυτής της δύσκολης για την Αριστερά περιόδου, αλλά και οι ιστορικοί που την μελετούν, γνωρίζουν ότι εκείνα τα λόγια του προέδρου της ΕΔΑ είχαν στόχο να ενισχύσουν το φρόνημα των μελών και των φίλων της που υπέφεραν από την τρομοκρατία και τη βία του μετεμφυλιακού κράτους, αποτρέποντάς τους ταυτόχρονα από την καταφυγή σε μια, ίσως και δικαιολογημένη, αντι-βία που θα ενίσχυε την προπαγάνδα της Δεξιάς και του Κέντρου περί της μόνιμης απειλής που συνιστά για το δημοκρατικό πολίτευμα η Αριστερά. Χρειάζεται πράγματι μεγάλη προσπάθεια και περίσσευμα χολής για να αντιπαραβάλλει κανείς την «κανονικότητα» της Αχτσιόγλου με την προ εξήντα ετών «νομιμότητα» του Ηλιού. Ασχετο, που θα έλεγε και μια δεκαεξάρα του περιβάλλοντός μου. Ο φανατισμός, όμως, όλα τα μπορεί, ακόμα και ο ανανεωτικός.

Κλείνω με δύο λόγια που αναφέρονται στον τίτλο του κειμένου μου. Προφανώς, η Αριστερά του δημοκρατικού δρόμου για τον σοσιαλισμό δεν αποδέχεται τη συναινετική, συστημική «κανονικότητα». Ομως, αυτή η από καιρό ξεχασμένη από την ηγεσία και την συντριπτική πλειονότητα του ΣΥΡΙΖΑ-Π.Σ. αλήθεια δεν σημαίνει ότι η «μη κανονικότητα» ευνοεί τις δυνάμεις της Αριστεράς. Η αλματώδης εκλογική άνοδος του ΣΥΡΙΖΑ την περίοδο 2012-2015 ήταν η εξαίρεση στον κανόνα· τότε λόγω της τρομακτικής οικονομικής κρίσης και του μνημονιακού, νεοφιλελεύθερου τρόπου αντιμετώπισής της κατέρρευσε το πολιτικό σκηνικό, κάτι που δεν συμβαίνει κάθε τόσο. Αντίθετα, η μελέτη των μακροχρόνιων σειρών εκλογικών αποτελεσμάτων σε πολλές χώρες δείχνει ότι γενικώς σε περιόδους οικονομικών και άλλων δυσκολιών αυτές που συνήθως ενισχύονται είναι η Δεξιά και η ακροδεξιά.

Επιπλέον, ο εγγενής στις νεοφιλελεύθερες καπιταλιστικές κοινωνίες ατομικισμός έχει περισσότερες πιθανότητες να αυξηθεί σε περιόδους κρίσης, παρά «κανονικότητας». Αυτό ισχύει και στην τωρινή πανδημική/οικονομική κρίση, με πρόσφατο παράδειγμα τις εκλογές στη Μαδρίτη, στις οποίες σάρωσε η υποψήφια του Λαϊκού Κόμματος, Ισαμπέλ Ντίαθ Αγιούσο. Το κεντρικό σύνθημα της εκλογικής της καμπάνιας, «Κομμουνισμός ή Ελευθερία», συνένωσε το ατομικό συμφέρον των μικρομεσαίων επιχειρηματιών με την οργισμένη αντίθεση εκείνων των τμημάτων της κοινωνίας, κυρίως των νέων σε ηλικία, στα περιοριστικά μέτρα της συμμαχικής κυβέρνησης Σοσιαλιστών και Ποδέμος κατά της διασποράς του ιού. Το εκλογικό αποτέλεσμα στην πρωτεύουσα της Ισπανίας ήταν ένας, εκτός «κανονικότητας», θρίαμβος του εγωιστικού ατομικισμού επί της συλλογικής υπευθυνότητας και αλληλεγγύης.

Θα μπορούσε η υγειονομική/οικονομική κρίση να είναι μια «ευκαιρία» για τη ριζοσπαστική Αριστερά; Ναι, εφόσον αυτή δεν παραμένει σιωπηλή για μικροκομματικούς λόγους απέναντι σε ατομικιστικές, αντικοινωνικές συμπεριφορές που περιφρονούν τα μέτρα προστασίας και, κυρίως, υποβάλλει προτάσεις που δεν έχουν στόχο μόνο την απλή βελτίωση της υπάρχουσας κατάστασης –όσο σημαντική και αν είναι αυτή– αλλά ενέχουν και στοιχεία κοινωνικού μετασχηματισμού. Αυτός ο στόχος δεν μπορεί να υπηρετηθεί, βέβαια, από ένα κόμμα που το μόνο που το απασχολεί είναι να επικρατήσει στις εκλογές «πάση θυσία».

Θέματα επικαιρότητας: Σύριζα Προοδευτική Συμμαχία

Λάμπρος Αθανάσιος Τσουκνίδας

Το μακρύ ζεϊμπέκικο του Π. Πολάκη δεν ξεκίνησε (ούτε τελείωσε) χθες

Λάμπρος Αθανάσιος Τσουκνίδας, 2024-07-26

Όταν το Νοέμβριο του 2023 ο Παύλος Πολάκης τασσόταν υπέρ των...

Περισσότερα
Χάρης Τσιόκας

Πώς και γιατί πρέπει τώρα μαζί…

Χάρης Τσιόκας, 2024-06-23

...Ο κατακερματισμος του προοδευτικού χώρου ,οι άγονοι και...

Περισσότερα

Μερικές σκέψεις για τον «νέο κύκλο» του ΣΥΡΙΖΑ

Θανάσης Καρτερός, 2024-03-17

Για να πούμε την αλήθεια, δεν είναι εύκολο να συνηθίσει...

Περισσότερα

Αλ. Τσίπρας: Θυμωμένος; Απογοητευμένος; Ανακουφισμένος;

Τάσος Παππάς, 2024-03-02

Ψάχνοντας στο διαδίκτυο για ιστορικές φράσεις που περιλαμβάνουν...

Περισσότερα
Γιώργος Γιαννουλόπουλος

Περί εσωστρέφειας και εξωστρέφειας

Γιώργος Γιαννουλόπουλος, 2024-03-02

Kρίνοντας από όσα ακούστηκαν και γράφτηκαν από την εμφάνιση...

Περισσότερα
Θανάσης Θεοχαρόπουλος

Στροφή σε ένα νέο, υγιές παραγωγικό μοντέλο

Θανάσης Θεοχαρόπουλος, 2024-02-15

Η κυβέρνηση της ΝΔ μετά τις εκλογές και το 41%, που το θεώρησε...

Περισσότερα
Δημήτρης Σεβαστάκης

Πόροι και συνοδοιπόροι

Δημήτρης Σεβαστάκης, 2024-02-04

Το Συνέδριο περισσότερο θα πρέπει να αποκαταστήσει τη διαρρηγμένη...

Περισσότερα
Κώστας Ζαχαριάδης

Η συζήτηση για τους Ευρωσοσιαλιστές έπρεπε να έχει γίνει καιρό τώρα

Κώστας Ζαχαριάδης, 2024-01-13

Η μη ύπαρξη ισχυρού πολιτικά πόλου στην προοδευτική παράταξη...

Περισσότερα

Άρθρα/ Πολιτική

Νίκος Μπίστης

Γιά ένα νέο Μέτωπο Λογικής στην εεξωτερική πολιτική

Νίκος Μπίστης, 2024-12-02

Πριν μια βδομάδα η Εποχή είχε φιλοξενήσει άρθρο μου για...

Σωτήρης Βαλντέν

Όχι στο ”πατριωτικό Μέτωπο”

Σωτήρης Βαλντέν, 2024-12-01

Κάθε μέρα που περνά, τα «ήρεμα νερά» στις ελληνοτουρκικές...

Δημήτρης Λιάκος

Σκέψεις, με αφορμή το βιβλίο της Άνγκελα Μέρκελ

Δημήτρης Λιάκος, 2024-12-01

Η έκδοση των απομνημονευμάτων της Άνγκ. Μέρκελ και οι αναφορές...

Στέργιος Καλπάκης

Αφετηρία μιας νέας εποχής ανάκαμψης

Στέργιος Καλπάκης, 2024-11-26

Μετά από όσα συνέβησαν τη χρονιά που πέρασε απαιτούνται...

Χρήστος Ροζάκης

Ανατρέχοντας στο παρελθόν των ελληνοτουρκικών

Χρήστος Ροζάκης, 2024-11-23

Οι ομάδες του «πατριωτικού μετώπου» έχουν οργιάσει με μια...

Αντώνης Λιάκος

Μπορεί να επιβιώσει η Αριστερά;

Αντώνης Λιάκος, 2024-11-24

Δεδομένων του κατακερματισμού, της απώλειας επιρροής και...

Δημήτρης Χατζησωκράτης

Συνέδριο καμπής…

Δημήτρης Χατζησωκράτης, 2024-11-07

Αύριο το απόγευμα ξεκινάει τις εργασίες του το Έκτακτο...

Σωτήρης Βαλντέν

Ελληνοτουρκικά: ο Μητσοτάκης, ο Σαμαράς και η αντιπολίτευση

Σωτήρης Βαλντέν, 2024-10-29

Οι πρωτοβουλίες της κυβέρνησης για αποκλιμάκωση και διάλογο...

Μαριλένα Κοππά

Κάποιες σκέψεις για τον ελληνοτουρκικό διάλογο

Μαριλένα Κοππά, 2024-10-26

Χρειάζεται αποφασιστικότητα, σχεδιασμός και εξαιρετικά...

Δειλά βήματα στο Κυπριακό

Κυριάκος Πιερίδης, 2024-10-20

Η «διευρυμένη συνάντηση» που προανήγγειλε ο Γκουτέρες...

Τα μίλια και η θάλασσα

Παύλος Τσίμας, 2024-10-19

Συμπληρώνονται, αυτές τις ημέρες, 51 χρόνια από τότε που...

Θόδωρος Τσίκας

Ελλάδ, Ισραήλ και κρίση στη Μέση Ανατολή

Θόδωρος Τσίκας, 2024-10-12

Στη χώρα μας ο δημόσιος διάλογος διεξάγεται μεταξύ δύο...

×
×