Tα σχολικά βιβλία και ο Κεμάλ
Διονύσης Γουσέτης, Αυγή, Δημοσιευμένο: 2007-02-17
- "Δε μπορεί να ξεφύγει από τη μιζέρια της αυτή η χώρα", μου έλεγε τις προάλλες ο φίλος μου.
- "Διαφωνώ", του απάντησα. "Ολόκληρη η ανθρωπότητα πέρασε από πολλές μιζέριες, από πολλές δυσκολίες, αλλά ξέφυγε από την κατάσταση του προϊστορικού ανθρώπου. Προχώρησε και μάλιστα εσχάτως προχωράει με άλματα".
- "Εγώ σου μιλώ για τα μυαλά που κουβαλάει η κοινωνία μας", μου έκανε και συνέχισε: "Από τον προπερασμένο αιώνα, τον οποίο περιέγραψε ο Γιάννης Γιαννουλόπουλος, στο βιβλίο του Η ευγενής μας τύφλωσις, δε λέμε να ξεστραβωθούμε. Το 1949 η UNESCO δημιούργησε κατάλογο κριτηρίων για την απομάκρυνση εχθρικών όψεων του Άλλου που δυσχεραίνουν τη διεθνή κατανόηση. Προνομιούχο πεδίο εφαρμογής είναι τα σχολικά βιβλία ιστορίας. Υπήρξε η πρόταση να τα γράφουν από κοινού συγγραφείς όλων των γειτονικών χωρών. Απερρίφθη όμως μετ επαίνων. Εδώ, φίλε μου, μόλις κάποιος κάνει ένα βήμα προς τον τερματισμό του εθνικού μίσους, υφίσταται συντονισμένες επιθέσεις, λες και κάποιος δίνει κάποιο σύνθημα. Το χειρότερο είναι ότι οι επιθέσεις πετυχαίνουν. Τα βιβλία αποσύρονται. Θυμάμαι την Ιστορία του Καλοκαιρινού (Β Γυμνασίου, 1964), την Ιστορία του Λευτέρη Σταυριανού (Α΄ Λυκείου, 1984), την Ιστορία του Βασίλη Κρεμυδά (1991), την Ιστορία της Γ Λυκείου (2002).
Σειρά έχει τώρα το βιβλίο Ιστορίας Έκτης Δημοτικού της Μαρίας Ρεπούση και άλλων πανεπιστημιακών. Πλήθος οι εθνικιστικές επιθέσεις: από το Χριστόδουλο μέχρι τον Καραμπελιά, περνώντας από τον γελοιογράφο Στάθη, ο οποίος... ξεσκέπασε την εθελοδουλία της Αυγής. Κάποιοι ξεσήκωσαν την πατέντα των αριστερών και μάζεψαν 1.300 αγανακτισμένες υπογραφές διότι τo βιβλίο εξωραΐζει τους προαιώνιους εχθρούς Οθωμανούς. Δε σταμάτησαν όμως σ αυτές. Ο περιβόητος νομάρχης Θεσσαλονίκης Π. Ψωμιάδης θέλησε να έχει παιδαγωγική άποψη και να βγάλει η Νομαρχία του ψήφισμα καταδίκης του βιβλίου.
Έλα όμως που ανάμεσα στους νομαρχιακούς συμβούλους ήταν και ο Μιχάλης Τρεμόπουλος, άνθρωπος που κατά μεγάλο ποσοστό έσωσε το Χορτιάτη από την τσιμεντοποίηση και που πλήρωσε τους οικολογικούς του αγώνες με δικαστική ταλαιπωρία. Ο Τρεμόπουλος λοιπόν στην πρόταση Ψωμιάδη αντιπρότεινε να μετονομασθεί η οδός που βρίσκεται μπροστά στο σπίτι του Κεμάλ Ατατούρκ στο όνομα του, διότι: είναι παιδί της πόλης". Σταμάτησε να πάρει ανάσα.
- "Μήπως ήταν προβοκατόρικη αυτή η αντιπρόταση;", απόρησα.
- "Ήταν τόσο προβοκατόρικη όσο και η πρόταση του Ελευθερίου Βενιζέλου, το 1934, να δοθεί στον Κεμάλ το Νόμπελ Ειρήνης", μου απάντησε θυμωμένα. "Όσο και το στεφάνι που κατέθεσε το 2004 ο Γιώργος Παπανδρέου στον τάφο του. Όσο και η τιμητική επίσκεψη του Οικουμενικού Πατριάρχη στο σπίτι του, στην οδό που ο Τρεμόπουλος πρότεινε να μετονομαστεί".
- "Και πώς αντέδρασε ο κ. Ψωμιάδης;"
- "Με το στυλ που του εξασφαλίζει τη μόνιμη εκλογική του πελατεία: Τον φτύνω κατάμουτρα δήλωσε στην τηλεόραση. Είμαι βέβαιος ότι αυτό δεν μείωσε -αντίθετα αύξησε- το λαϊκό του έρεισμα. Γι αυτό σου λέω πως δε μπορεί να ξεφύγει από τη μιζέρια της αυτή η χώρα
- "Μα, για στάσου. Στο νομαρχιακό συμβούλιο υπάρχουν κι άλλοι. Τι είπαν; Τι είπε η αντιπολίτευση;".
- "Η νομαρχιακή σύμβουλος της πλειοψηφίας, Ανθή Πορφυριάδου, εξανέστη και κατήγγειλε τον Τρεμόπουλο για την "αντεθνική του στάση". Αρκετοί ακόμη εξανέστησαν. Η δε σοσιαλίστρια αρχηγός της αντιπολίτευσης, Βούλα Πατουλίδου, αναμόχλευσε το μίσος, απορώντας πώς τολμούν και προτείνουν να τιμηθεί ο γενοκτόνος Κεμάλ Ατατούρκ επειδή γεννήθηκε στη Θεσσαλονίκη. Αναφερόταν στη γενοκτονία των Ποντίων, όρο που η Βουλή δεν τόλμησε να υιοθετήσει, σεβόμενη την ιστορική αλήθεια. Γι αυτό σου λέω πως δεν μπορεί να ξεφύγει από τη μιζέρια της αυτή η χώρα.
Αλλά οι επιθέσεις στον Τρεμόπουλο δεν σταμάτησαν εδώ. Τη σκυτάλη πήρε η Παμποντιακή Ομοσπονδία Ελλάδος, που τον κατήγγειλε για ενσυνείδητη εκδήλωση ασέβειας στη μνήμη των 353 χιλιάδων θυμάτων των Ελλήνων του Πόντου. Πώς μέτρησε με τόση ακρίβεια τους νεκρούς; Και γιατί δε μέτρησε τους άοπλους και ανυπεράσπιστους Τούρκους, θύματα των εξεγερμένων Ποντίων; Αυτοί δεν δικαιούνται σεβασμού; Γι αυτό σου λέω πως δε μπορεί να ξεφ...".
- "Αρκετά", τον έκοψα. "Πες μου μόνο: αποσύρθηκε τελικά το βιβλίο της Έκτης Δημοτικού;".
- "Όχι", μου απάντησε κάπως μουδιασμένα, σαν η συζήτησή μας να ήταν καβγάς μηδενικού αθροίσματος και να είχε χάσει ένα ρούμπο. "Η υπουργός είπε ότι δεν το αποσύρει". Αλλά αμέσως μετά, τα μάτια του γυάλισαν: "Δήλωσε όμως ότι θα καταβληθούν προσπάθειες να υπάρξουν βελτιώσεις και διορθώσεις".
- "Βλέπεις;", απάντησα κι εγώ θριαμβευτικά. "Είναι μια νίκη. Η χώρα μπορεί να ξεφύγει από τη μιζέρια της. Μόνο που αυτό γίνεται αργά και σταδιακά".
e-mail: diongous@central.ntua.gr
- "Διαφωνώ", του απάντησα. "Ολόκληρη η ανθρωπότητα πέρασε από πολλές μιζέριες, από πολλές δυσκολίες, αλλά ξέφυγε από την κατάσταση του προϊστορικού ανθρώπου. Προχώρησε και μάλιστα εσχάτως προχωράει με άλματα".
- "Εγώ σου μιλώ για τα μυαλά που κουβαλάει η κοινωνία μας", μου έκανε και συνέχισε: "Από τον προπερασμένο αιώνα, τον οποίο περιέγραψε ο Γιάννης Γιαννουλόπουλος, στο βιβλίο του Η ευγενής μας τύφλωσις, δε λέμε να ξεστραβωθούμε. Το 1949 η UNESCO δημιούργησε κατάλογο κριτηρίων για την απομάκρυνση εχθρικών όψεων του Άλλου που δυσχεραίνουν τη διεθνή κατανόηση. Προνομιούχο πεδίο εφαρμογής είναι τα σχολικά βιβλία ιστορίας. Υπήρξε η πρόταση να τα γράφουν από κοινού συγγραφείς όλων των γειτονικών χωρών. Απερρίφθη όμως μετ επαίνων. Εδώ, φίλε μου, μόλις κάποιος κάνει ένα βήμα προς τον τερματισμό του εθνικού μίσους, υφίσταται συντονισμένες επιθέσεις, λες και κάποιος δίνει κάποιο σύνθημα. Το χειρότερο είναι ότι οι επιθέσεις πετυχαίνουν. Τα βιβλία αποσύρονται. Θυμάμαι την Ιστορία του Καλοκαιρινού (Β Γυμνασίου, 1964), την Ιστορία του Λευτέρη Σταυριανού (Α΄ Λυκείου, 1984), την Ιστορία του Βασίλη Κρεμυδά (1991), την Ιστορία της Γ Λυκείου (2002).
Σειρά έχει τώρα το βιβλίο Ιστορίας Έκτης Δημοτικού της Μαρίας Ρεπούση και άλλων πανεπιστημιακών. Πλήθος οι εθνικιστικές επιθέσεις: από το Χριστόδουλο μέχρι τον Καραμπελιά, περνώντας από τον γελοιογράφο Στάθη, ο οποίος... ξεσκέπασε την εθελοδουλία της Αυγής. Κάποιοι ξεσήκωσαν την πατέντα των αριστερών και μάζεψαν 1.300 αγανακτισμένες υπογραφές διότι τo βιβλίο εξωραΐζει τους προαιώνιους εχθρούς Οθωμανούς. Δε σταμάτησαν όμως σ αυτές. Ο περιβόητος νομάρχης Θεσσαλονίκης Π. Ψωμιάδης θέλησε να έχει παιδαγωγική άποψη και να βγάλει η Νομαρχία του ψήφισμα καταδίκης του βιβλίου.
Έλα όμως που ανάμεσα στους νομαρχιακούς συμβούλους ήταν και ο Μιχάλης Τρεμόπουλος, άνθρωπος που κατά μεγάλο ποσοστό έσωσε το Χορτιάτη από την τσιμεντοποίηση και που πλήρωσε τους οικολογικούς του αγώνες με δικαστική ταλαιπωρία. Ο Τρεμόπουλος λοιπόν στην πρόταση Ψωμιάδη αντιπρότεινε να μετονομασθεί η οδός που βρίσκεται μπροστά στο σπίτι του Κεμάλ Ατατούρκ στο όνομα του, διότι: είναι παιδί της πόλης". Σταμάτησε να πάρει ανάσα.
- "Μήπως ήταν προβοκατόρικη αυτή η αντιπρόταση;", απόρησα.
- "Ήταν τόσο προβοκατόρικη όσο και η πρόταση του Ελευθερίου Βενιζέλου, το 1934, να δοθεί στον Κεμάλ το Νόμπελ Ειρήνης", μου απάντησε θυμωμένα. "Όσο και το στεφάνι που κατέθεσε το 2004 ο Γιώργος Παπανδρέου στον τάφο του. Όσο και η τιμητική επίσκεψη του Οικουμενικού Πατριάρχη στο σπίτι του, στην οδό που ο Τρεμόπουλος πρότεινε να μετονομαστεί".
- "Και πώς αντέδρασε ο κ. Ψωμιάδης;"
- "Με το στυλ που του εξασφαλίζει τη μόνιμη εκλογική του πελατεία: Τον φτύνω κατάμουτρα δήλωσε στην τηλεόραση. Είμαι βέβαιος ότι αυτό δεν μείωσε -αντίθετα αύξησε- το λαϊκό του έρεισμα. Γι αυτό σου λέω πως δε μπορεί να ξεφύγει από τη μιζέρια της αυτή η χώρα
- "Μα, για στάσου. Στο νομαρχιακό συμβούλιο υπάρχουν κι άλλοι. Τι είπαν; Τι είπε η αντιπολίτευση;".
- "Η νομαρχιακή σύμβουλος της πλειοψηφίας, Ανθή Πορφυριάδου, εξανέστη και κατήγγειλε τον Τρεμόπουλο για την "αντεθνική του στάση". Αρκετοί ακόμη εξανέστησαν. Η δε σοσιαλίστρια αρχηγός της αντιπολίτευσης, Βούλα Πατουλίδου, αναμόχλευσε το μίσος, απορώντας πώς τολμούν και προτείνουν να τιμηθεί ο γενοκτόνος Κεμάλ Ατατούρκ επειδή γεννήθηκε στη Θεσσαλονίκη. Αναφερόταν στη γενοκτονία των Ποντίων, όρο που η Βουλή δεν τόλμησε να υιοθετήσει, σεβόμενη την ιστορική αλήθεια. Γι αυτό σου λέω πως δεν μπορεί να ξεφύγει από τη μιζέρια της αυτή η χώρα.
Αλλά οι επιθέσεις στον Τρεμόπουλο δεν σταμάτησαν εδώ. Τη σκυτάλη πήρε η Παμποντιακή Ομοσπονδία Ελλάδος, που τον κατήγγειλε για ενσυνείδητη εκδήλωση ασέβειας στη μνήμη των 353 χιλιάδων θυμάτων των Ελλήνων του Πόντου. Πώς μέτρησε με τόση ακρίβεια τους νεκρούς; Και γιατί δε μέτρησε τους άοπλους και ανυπεράσπιστους Τούρκους, θύματα των εξεγερμένων Ποντίων; Αυτοί δεν δικαιούνται σεβασμού; Γι αυτό σου λέω πως δε μπορεί να ξεφ...".
- "Αρκετά", τον έκοψα. "Πες μου μόνο: αποσύρθηκε τελικά το βιβλίο της Έκτης Δημοτικού;".
- "Όχι", μου απάντησε κάπως μουδιασμένα, σαν η συζήτησή μας να ήταν καβγάς μηδενικού αθροίσματος και να είχε χάσει ένα ρούμπο. "Η υπουργός είπε ότι δεν το αποσύρει". Αλλά αμέσως μετά, τα μάτια του γυάλισαν: "Δήλωσε όμως ότι θα καταβληθούν προσπάθειες να υπάρξουν βελτιώσεις και διορθώσεις".
- "Βλέπεις;", απάντησα κι εγώ θριαμβευτικά. "Είναι μια νίκη. Η χώρα μπορεί να ξεφύγει από τη μιζέρια της. Μόνο που αυτό γίνεται αργά και σταδιακά".
e-mail: diongous@central.ntua.gr
