Ο επικίνδυνος κ. Ερντογάν

Παύλος Τσίμας, Τα Νέα, Δημοσιευμένο: 2007-07-28

Την τελευταία ημέρα της προεκλογικής καμπάνιας του 2002, ο Ταγίπ Ερντογάν αποφάσισε να δώσει συνεντεύξεις σε πέντε ξένους δημοσιογράφους που παρακολουθούσαν την προεκλογική του καμπάνια. Οι συνεντεύξεις δόθηκαν εν πλω, στο καράβι που μας μετέφερε πίσω στην Πόλη από τη Γιάλοβα, όπου ο Ερντογάν είχε μιλήσει στην τελευταία του συγκέντρωση. Και έθεσα τη μόνη ερώτηση που κανείς άλλος δεν είχε ενδιαφερθεί να θέσει, για ένα θέμα για το οποίο ο μέλλων πρωθυπουργός δεν είχε μιλήσει δημόσια.

«Ποια είναι η πολιτική σας για την επίλυση του Κυπριακού;». Όσο η ερώτηση μεταφραζόταν, ανακαλούσα στη μνήμη την ξερή απάντηση που είχαμε λάβει με τον Αλέξη Παπαχελά όταν είχαμε θέσει το ίδιο ερώτημα, δυο μόλις χρόνια πριν, στον τότε πρωθυπουργό Ετζεβίτ: «Μα, δεν υπάρχει πια κυπριακό πρόβλημα, το πρόβλημα λύθηκε το 1974!». Η απάντηση του Ερντογάν, αντιθέτως, ήταν: «Υποστηρίζουμε μια λύση του Κυπριακού με βάση το βελγικό μοντέλο»!

Όταν μετέφερα τη δήλωση σε Έλληνες και Κυπρίους πολιτικούς, η απάντηση ήταν «ή δεν κατάλαβες καλά ή δεν ξέρει τι λέει». Κι όταν η συνέντευξη μεταδόθηκε από την τηλεόραση, η συνήθης αντίδραση στην Αθήνα και στη Λευκωσία ήταν: «Μη δίνετε και μεγάλη σημασία. Το Κυπριακό, έτσι κι αλλιώς, δεν είναι της αρμοδιότητας του Ερντογάν. Είναι της αρμοδιότητας του στρατού. Η Τουρκία δεν αλλάζει, το “βαθύ κράτος” δεν αλλάζει, συνεπώς ούτε η πάγια πολιτική της στην Κύπρο θα αλλάξει».

Κάπως έτσι και ο νεοεκλεγείς Τάσσος Παπαδόπουλος- σίγουρος ότι μπορεί να υπόσχεται οτιδήποτε και να δεσμεύεται για οτιδήποτε, αφού ο πολύτιμος κ. Ντενκτάς και η Άγκυρα μαζί του θα ματαίωναν, τελικά, κάθε βήμα προς τη λύση- δήλωνε από το 2003, γραπτά και προφορικά, ερωτευμένος με το σχέδιο Ανάν, έτοιμος να διαπραγματευτεί κάποιες λεπτομέρειες που δεν αμφισβητούσαν τις «βασικές παραμέτρους» του, έτοιμος και να εκχωρήσει στον κ. Ανάν το ανήκουστο προνόμιο να συμπληρώσει μόνος του τα κενά του σχεδίου του, όπου οι δύο πλευρές δεν θα κατάφερναν να συμφωνήσουν.

Ώσπου, ξαφνικά, ο Ερντογάν άδειασε τον δεινόσαυρο της κυπριακής τραγωδίας, πέταξε τον γερο-Ντενκτάς στο καλάθι των αχρήστων, παρά τις διαφωνίες και τις απειλές των στρατηγών, και άφησε την ελληνοκυπριακή πλευρά αιφνιδιασμένη, εκτεθειμένη, με ένα σχέδιο στα χέρια το οποίο δεν μπορούσε να δεχθεί, δεν ήθελε καν να διαπραγματευτεί και έπρεπε να αναλάβει το κόστος να απορρίψει- με τίμημα βαρύ: την προσφορά στους εισβολείς του ΄74 του «ηθικού πλεονεκτήματος» στα μάτια της διεθνούς κοινότητας.

Τώρα, λοιπόν, που ο Ερντογάν θριάμβευσε ξανά στις εκλογές, αξιοποιώντας τις απειλές των στρατηγών εναντίον του και μετατρέποντας τις εκλογές σε δημοψήφισμα με το ερώτημα «στρατοκρατία ή δημοκρατία», ακούω και πάλι από τους ίδιους ανθρώπους τις ίδιες δηλώσεις. «Εντάξει, αλλά κατά βάθος δεν αλλάζει η Τουρκία. Μην έχετε αυταπάτες»...

Γι΄ αυτό ακριβώς κι όταν πολλοί ερωτούν «είναι καλό ή κακό για εμάς που κέρδισε ο Ερντογάν;», είμαι έτοιμος να απαντήσω: Θα μπορούσε να είναι μια καλή ευκαιρία. Αλλά θα μπορούσε να αποδειχθεί και πολύ επικίνδυνο!

Επικίνδυνο, αν η ελληνική διπλωματία, πιστή στο δόγμα της, πως «η Τουρκία δεν αλλάζει»- άρα, τα προβλήματα δεν είναι επιλύσιμα- εκλάβει τη νέα νίκη Ερντογάν ως ενθάρρυνση να συνεχίσουμε την πολιτική που καθιερώθηκε το 2004: καμιά πρωτοβουλία για λύση του παραμικρού προβλήματος, καμιά επί της ουσίας προσπάθεια (η οποία θα είχε και πολιτικό κόστος), αναβολή, παράταση εκκρεμοτήτων, ad infinitum, με τα χαμόγελα, τους φιλόφρονες λόγους και τις κουμπαριές να υποκαθιστούν τις ελλείπουσες τολμηρές και ουσιαστικές πρωτοβουλίες.

Επικίνδυνο, επίσης, αν το κυπριακό πάθημα δεν έχει γίνει μάθημα και υποτιμηθεί εκ νέου η ικανότητα του κ. Ερντογάν άλλοτε να υιοθετεί τις προκατακλυσμιαίες αντιλήψεις των πασάδων του «ντερίμ ντεβλέτ» περί εθνικών (της Τουρκίας) συμφερόντων και άλλοτε να τις παραμερίζει, να τις αδειάζει (όπως άδειασε τον Ντενκτάς), αδειάζοντας μαζί και της Αθήνας τα βολικά, μακάρια και εξίσου προκατακλυσμιαία, εθνικά μας περί Τουρκίας στερεότυπα.

Θέματα επικαιρότητας: Τουρκία

Ποια είναι η κατάσταση σήμερα στην Τουρκία

Χρήστος Ροζάκης, 2025-04-06

Το καλό κλίμα στις ελληνοτουρκικές σχέσεις μπορεί να διατηρηθεί...

Περισσότερα

ΤΟΥΡΚΙΑ, Από την υβριδική δημοκρατία, στον αυταρχισμό

Βαγγέλης Αρεταίος, 2025-03-20

Στην τελική ευθεία για ένα σαφώς αυταρχικό καθεστώς εισήλθε...

Περισσότερα

Το νέο τουρκικό παζλ

Βαγγέλης Αρεταίος, 2024-04-01

Η «έκπληξη του CHP», όπως λένε από χθες το βράδυ Τούρκοι αναλυτές,...

Περισσότερα
Θόδωρος Τσίκας

Τουρκία: διαμαρτυρία για οικονομία και φθορά εξουσίας

Θόδωρος Τσίκας, 2024-04-01

Ακόμα μια φορά, η οικονομία έπαιξε ρόλο στις πολιτικές εξελίξεις....

Περισσότερα

Επιστρέφει η Τουρκία του Ερντογάν στη Δύση;

Γιώργος Καπόπουλος, 2023-09-06

Η επιστροφή στις παλιότερες ευτυχισμένες στιγμές της συμμαχίας...

Περισσότερα

Στρατηγική επιλογή ή τακτική κίνηση;

Σωτήρης Ντάλης, 2023-07-15

Η ευρωπαϊκή προοπτική της Τουρκίας είναι ένα δύσκολο ταξίδι...

Περισσότερα

Η δύναμη του τουρκικού προξενείου

Διονύσης Γουσέτης, 2023-06-21

Το ζήτημα της μειονότητας της Θράκης δεσπόζει ακόμη στις...

Περισσότερα
Συμπεράσματα από τις εκλογές στην Τουρκία

Συμπεράσματα από τις εκλογές στην Τουρκία

2023-05-29

1. Παρά την φθορά 20 χρόνων εξουσίας, ο Ερντογάν συνεχίζει...

Περισσότερα

Άρθρα/ Πολιτική

Σωκράτης Φάμελλος

Κυβερνητική πρόταση από το Συνέδριο

Σωκράτης Φάμελλος, 2025-06-08

Η Ιστορία, όχι μόνο στην Ελλάδα, έχει δείξει ότι οι πολιτικές...

Ποιά εκεχειρία και για πόσο στη Μέση Ανατολή;

Λουκάς Τσούκαλης, 2025-06-25

Ο πρωθυπουργός του Ισραήλ άνοιξε τις πύλες της κολάσεως...

Στέργιος Καλπάκης

Ισχυρός ΣΥΡΙΖΑ - ΠΣ, καταλύτης για την προοδευτική αλλαγή

Στέργιος Καλπάκης, 2025-06-18

Οι αρνήσεις του ΠΑΣΟΚ και της Νέας Αριστεράς στην ειλικρινή...

Θόδωρος Τσίκας

Το αδιέξοδο με το Ιράν και η Συμφωνία του Ομπάμα

Θόδωρος Τσίκας, 2025-06-18

Το 2015 ο τότε πρόεδρος των ΗΠΑ, Μπάρακ Ομπάμα, έφτασε μετά...

Κώστας Καλλίτσης

Προεκλογική περίοδος

Κώστας Καλλίτσης, 2025-06-08

Κάτι μάλλον ασυνήθιστο (ακόμα και) για τα ελληνικά δεδομένα...

Η “έσχατη προδοσία” έλειπε από την χορηγία της αντιπολίτευσης προς τον Μητσοτάκη

Γιάννης Τριάντης, 2025-06-07

...Τι εισπράττει η κοινωνία όταν ακούει ότι εγκαλείται κάποιος...

Τα Τέμπη επιστρέφουν

Αγγελική Σπανού, 2025-06-05

Με τέσσερις προτάσεις για τη σύσταση Προανακριτικής, δύο...

Γιάννης Μεϊμάρογλου

Κυβερνητικό μπασκετικό αλαλούμ

Γιάννης Μεϊμάρογλου, 2025-06-04

...Όσο η κυβέρνηση θα συνεχίσει να κλείνει τα μάτια σε μια...

Θόδωρος Τσίκας

Έχει χάσει η Ουκρανία τον πόλεμο;

Θόδωρος Τσίκας, 2025-06-01

Η Ευρωπαϊκή Ένωση πρέπει να διατηρήσει τη ηθική και γεωπολιτική...

Γιάννης Βούλγαρης

Η Ευρώπη στην εποχή των πολέμων

Γιάννης Βούλγαρης, 2025-05-31

Από τις εκλογές που έγιναν τελευταία στον ευρωπαϊκό χώρο,...

Εχει ο καιρός γυρίσματα;

Τάσος Παππάς, 2025-05-26

Αλλάζουν οι καιροί; Αλλάζουν. Αυτό που χθες αποδοκίμαζες,...

Η κοινή λογική

Μιχάλης Μητσός, 2025-05-23

Oι νέοι στρέφονται προς την Ακροδεξιά. Ακόμη κι αν δεν ψηφίζουν...

×
×