Χρειαζόμαστε αλλαγή συστήματος, όχι αλλαγή κλίματος
Τζορτζ Χιλ, Συνέντευξη στην Ελένη Τσερεζόλε, Κυριακάτικη Αυγή, Δημοσιευμένο: 2009-12-13
Στην Κοπεγχάγη, παράλληλα με τη σύνοδο του ΟΗΕ, διεξάγεται - για πρώτη φορά - μια αντισύνοδος με συμμετοχή πολλών οικολογικών οργανώσεων, με λόγο ενδιαφέροντα και ριζοσπαστικό. Κυρίαρχα δύο δίκτυα οργανώσεων - το Climate Juctice Action και το Climate Juctice Now, που διοργανώνουν παράλληλη "λαϊκή σύνοδο για το κλίμα", το Klimaforum, κοντά στο σιδηροδρομικό σταθμό της πόλης. Το Klimaforum αμφισβητεί τις διαδικασίες ακόμη και τη λογική της συνόδου του ΟΗΕ. Στην "Κ.Α." εκ μέρους του Climate Juctice Action, ο Τζορτζ Χιλ ανέπτυξε την προβληματική της αντισυνόδου καθώς και τις προτάσεις του δικτύου. Προαναγγέλλει τη διεξαγωγή συνεδρίασης εντός του κτιρίου της διάσκεψης του ΟΗΕ για τις 16 του μήνα κατά τη σύνοδο κορυφής.
* Ποιος ο λόγος όλων αυτών των ενεργειών κατά τη διάσκεψη της Κοπεγχάγης; Ο λόγος για την αντισύνοδο; Τι είδους είναι οι δικές σας ενέργειες;
Η σημερινή διαδικασία του ΟΗΕ δεν καταφέρνει να ανταποκριθεί στις ανάγκες της κλιματικής αλλαγής. Η σύμβαση πλαίσιο του ΟΗΕ για την Αλλαγή του Κλίματος (UNFCCC) εδώ και 15 χρόνια δεν έχει παραγάγει παρά ελάχιστα αποτελέσματα πλην συζητήσεων. Το Πρωτόκολλο του Κιότο περιλάμβανε διατάξεις που επιτρέπουν σε χώρες και εταιρίες να συνεχίσουν να εκπέμπουν αέρια του θερμοκηπίου και να κερδίζουν από την Κλιματική Αλλαγή. Θέλουμε να αντιπαρατεθούμε στην ελιτίστικη και αντιδημοκρατική προσέγγιση του τεράστιου προβλήματος, που είναι η σύνοδος COP15. Η διαδικασία του ΟΗΕ δίνει περισσότερο βάρος σε αυτές τις χώρες που εκπέμπουν περισσότερα αέρια, ενώ φωνές από το Νότο - από τους λαούς που θα υποφέρουν περισσότερο - αγνοούνται και αποκλείονται.
Θέλουμε επίσης να εκθέσουμε και να εναντιωθούμε στον κυρίαρχο ρόλο που παίζουν τα λόμπι στην ανάπτυξη λάθος λύσεων - όπως το εμπόριο άνθρακα- που προτείνεται στη σύνοδο, και να τραβήξουμε την προσοχή στις πραγματικές λύσεις που προέρχονται από οργανώσεις από όλο τον κόσμο. Η έμφαση που δίνεται σήμερα σε λύσεις “αγοράς” όχι μόνο δεν θα επιλύσει το πρόβλημα, αλλά θα επιδεινώσει τα πράγματα - με τη δημιουργία μιας νέας “αποικιοκρατίας του άνθρακα” σε διάφορες περιοχές και με την επιτάχυνση της μεταφοράς του πλούτου από όσους είναι αντικείμενα εκμετάλλευσης προς την ελίτ, αυξάνοντας έτσι τις ανισότητες.
Επίσης προωθούμε το θέμα της Κλιματικής Δικαιοσύνης και κατά συνέπεια, προτείνουμε να υποκαταστήσουμε τη διαδικασία που λαμβάνει χώρα στο κέντρο Bella και να διοργανώσουμε μια Λαϊκή Συνέλευση για την Κλιματική Δικαιοσύνη, με τη μορφή κεντρικής μας ενέργειας. Καταλαβαίνουμε ότι μπορεί να μας αποτρέψουν από τη διοργάνωση αυτής της συνέλευσης εντός του Κέντρου Bella, αλλά το σημαντικό είναι ότι εμείς θα τη διοργανώσουμε - όσο κοντύτερα καταφέρουμε να φθάσουμε στις 12 το μεσημέρι της 16ης Δεκεμβρίου. Προσκαλούμε τους πάντες - συμπεριλαμβανομένων των αποστολών που μετέχουν στη διάσκεψη κι έχουν απογοητευθεί από τη διαδικασία.
Οργανώνουμε κι άλλες μαζικές διαμαρτυρίες και καλούμε σε ενέργειες πολιτικής ανυπακοής από τις 12 Δεκεμβρίου - με στόχο την ανάδειξη των βαθύτερων αιτίων της Κλιματικής Κρίσης και την αποκάλυψη των εταιριών που επιδιώκουν να αποσπάσουν την προσοχή από τα αίτια αυτά. Υπολογίζουμε ότι περίπου 40.000 διαδηλωτές θα έλθουν τις επόμενες ημέρες να υψώσουν τις φωνές τους ενάντια σε αυτήν την ελιτίστικη, αντιδημοκρατική και αποτυχημένη διαδικασία και κατά του ευρύτερου οικονομικού συστήματος του καπιταλισμού, μέσα στο οποίο υφίσταται.
* Ποιες οι προτάσεις σας;
Η βασική μας πρόταση είναι ότι δεν μπορούμε να εμπιστευόμαστε την αγορά για το μέλλον μας, ούτε να στηριζόμαστε σε μη ασφαλείς, αναπόδεικτες και ασταθείς τεχνολογίες. Ενώ η διαδικασία του ΟΗΕ και οι εταιρίες σε όλο τον κόσμο εμπιστεύονται τον “πράσινο καπιταλισμό”, εμείς γνωρίζουμε ότι είναι αδύνατο να έχουμε διαρκή ανάπτυξη σε έναν συγκεκριμένο πλανήτη. Πιστεύουμε ότι οι πραγματικές λύσεις της κλιματικής κρίσης οικοδομούνται από εκείνους που αγωνίζονται καθημερινά για την προάσπιση του περιβάλλοντός τους και των συνθηκών ζωής τους και από αυτούς που προστάτευαν πάντα τη Γη με τον τρόπο ζωής τους. Θέλουμε να είμαστε τμήματα μια διαδικασίας που μεταφέρει αυτές τις λύσεις σε όλο τον κόσμο και επιχειρεί να οικοδομήσει ένα κοινωνικό κίνημα που μπορεί να δημιουργήσει έναν κόσμο χωρίς εκπομπές αερίων του θερμοκηπίου, που συμπεριφέρεται δίκαια στους ανθρώπους.
Ειδικότερα, έχουμε πολλές πολιτικές προτάσεις σχετικά με την στήριξη των όσων πιστεύουμε. Ξεκινάμε από το απλό αίτημα διατήρησης των ορυκτών καυσίμων στο έδαφος, και στηρίζουμε την αναγέννηση των οικο-συστημάτων μας. Θέλουμε την κοινωνικοποίηση και την αποκέντρωση της παραγωγής ενέργειας - απαιτώντας την παραχώρηση εξουσιών από την πλευρά των εταιριών, και τη διανομή τους στις τοπικές κοινότητες. Επίσης, θέλουμε να δούμε την παραγωγή τροφής να επιστρέφει στις ντόπιες κλίμακες. Πιστεύουμε ότι αυτές οι πολιτικές πρέπει να λάβουν χώρα σε ένα πλαίσιο που θα σέβεται πλήρως τα δικαιώματα των ντόπιων λαών και θα αναγνωρίζει και θα ξεπληρώνει το οικολογικό και κλιματικό χρέος που οι “αναπτυγμένες” χώρες της Δύσης οφείλουν προς την πλειοψηφία του πληθυσμού του Νότου.
* Τι σκέφτεστε για το σχέδιο απόφασης που προωθεί η δανέζικη προεδρία;
Η θέση μας ήταν ανέκαθεν ότι το είδος των συμφωνιών που επιδιώκουν οι πλούσιες χώρες καταλήγει σε ενέργειες που απέχουν πολύ από ό,τι η μεγάλη πλειοψηφία των επιστημόνων για το κλίμα, υποστηρίζει ότι είναι απαραίτητο να γίνει προκειμένου να αποφευχθεί σοβαρή κλιματική αλλαγή, και περιλαμβάνει μέτρα που είναι άδικα για την πλειοψηφία των λαών του κόσμου. Το κείμενο της Δανίας, που διέρρευσε, είναι καλό παράδειγμα αυτού του είδους των συμφωνιών και έτσι δεν αποτέλεσε έκπληξη η καταδίκη του - μας έδωσε κουράγιο το ότι η πρόταση αυτή απορρίφθηκε από εκπροσώπους λαών φτωχών χωρών που ήδη έχουν απογοητευθεί με την περιθωριοποίησή τους από τις πλούσιες κυβερνήσεις. Με λίγα λόγια, πιστεύουμε ότι μια συμφωνία στο πλαίσιο της δανέζικης πρότασης θα είναι στην ουσία χειρότερη ακόμη και από έλλειψη συμφωνίας.
* Κατά τη γνώμη σας, τι είδους συμφωνία θα είναι η πιο αποτελεσματική για την αντιστροφή της σημερινής τάσης που είναι υπέρ των αυξανόμενων εκπομπών διοξειδίου του άνθρακα;
Δεν πιστεύουμε ότι η σημερινή διαδικασία του ΟΗΕ έχει κάποια νομιμοποίηση, και δεν περιμένουμε καμία συμφωνία που να προκύψει από αυτή και να είναι πραγματικά αποτελεσματική. Δεν θα παρατηρήσουμε καμία ουσιαστική δράση για την αντιστροφή της τάσης των αυξανόμενων εκπομπών εκτός κι αν υπάρξει ριζική στροφή έναντι του πολιτικού και οικονομικού συστήματος, το οποίο δίνει έμφαση στο κέρδος σε βάρος των αναγκών των λαών.
Πιστεύουμε ότι μια αποτελεσματική προσέγγιση πρέπει να προέρχεται μάλλον από τα κάτω κι όχι από την κορυφή, από μια ελίτ. Υποστηρίζουμε ότι χρειαζόμαστε Αλλαγή Συστήματος, όχι Αλλαγή Κλίματος - το σημερινό μας οικονομικό και πολιτικό σύστημα είναι ανίκανο να χειριστεί το πρόβλημα αυτό, και οι λαοί όλου του κόσμου πρέπει να ενωθούν για να αναλάβουν τον έλεγχο των κοινοτήτων τους και να βρουν λύσεις που να μπορούν να εφαρμοστούν σε τοπικό επίπεδο. Γι’ αυτό άλλωστε και επικεντρώνουμε την προσοχή μας σε θέματα όπως αυτό της διατροφικής κυριαρχίας και της αποκέντρωσης της παραγωγής ενέργειας.
Η Κίνα και η Ινδία
* Τι πιστεύετε για την Κίνα και την Ινδία: υπό ποιες προϋποθέσεις θα δεχθούν κάποια δεσμευτική συνθήκη;
Πρέπει να παρατηρήσουμε ότι ο μέσος όρος εκπομπών αερίων του θερμοκηπίου ανά κάτοικο των χωρών αυτών, είναι πολύ μικρότερος από εκείνον των ανθρώπων που ζουν στην “αναπτυγμένη” Δύση και ότι η Δύση έχει επίσης ιστορική ευθύνη για την Κλιματική Αλλαγή. Η προοπτική της Κλιματικής Αλλαγής δίνει έμφαση στο να αναλάβουν οι χώρες της Δύσης ηγετικό ρόλο στη μείωση των εκπομπών και στην αποπληρωμή του κλιματικού και οικολογικού χρέους που οφείλουν στο Νότο.
Να προσθέσουμε εδώ ότι οι αντιπρόσωποι που λαμβάνουν μέρος στη διάσκεψη εκ μέρους της Κίνας και της Ινδίας εξακολουθούν να είναι ελίτ και δεν είναι πλήρως αντιπροσωπευτικοί των λαών αυτών των χωρών. Ανεξαρτήτως των συμφωνιών που οι αντιπρόσωποι αυτών των χωρών θα υπογράψουν, οι σημαντικές ενέργειες θα αναληφθούν από τους λαούς σε αυτές τις χώρες, οι οποίοι αγωνίζονται για την προστασία του περιβάλλοντος.
* Ποιος ο λόγος όλων αυτών των ενεργειών κατά τη διάσκεψη της Κοπεγχάγης; Ο λόγος για την αντισύνοδο; Τι είδους είναι οι δικές σας ενέργειες;
Η σημερινή διαδικασία του ΟΗΕ δεν καταφέρνει να ανταποκριθεί στις ανάγκες της κλιματικής αλλαγής. Η σύμβαση πλαίσιο του ΟΗΕ για την Αλλαγή του Κλίματος (UNFCCC) εδώ και 15 χρόνια δεν έχει παραγάγει παρά ελάχιστα αποτελέσματα πλην συζητήσεων. Το Πρωτόκολλο του Κιότο περιλάμβανε διατάξεις που επιτρέπουν σε χώρες και εταιρίες να συνεχίσουν να εκπέμπουν αέρια του θερμοκηπίου και να κερδίζουν από την Κλιματική Αλλαγή. Θέλουμε να αντιπαρατεθούμε στην ελιτίστικη και αντιδημοκρατική προσέγγιση του τεράστιου προβλήματος, που είναι η σύνοδος COP15. Η διαδικασία του ΟΗΕ δίνει περισσότερο βάρος σε αυτές τις χώρες που εκπέμπουν περισσότερα αέρια, ενώ φωνές από το Νότο - από τους λαούς που θα υποφέρουν περισσότερο - αγνοούνται και αποκλείονται.
Θέλουμε επίσης να εκθέσουμε και να εναντιωθούμε στον κυρίαρχο ρόλο που παίζουν τα λόμπι στην ανάπτυξη λάθος λύσεων - όπως το εμπόριο άνθρακα- που προτείνεται στη σύνοδο, και να τραβήξουμε την προσοχή στις πραγματικές λύσεις που προέρχονται από οργανώσεις από όλο τον κόσμο. Η έμφαση που δίνεται σήμερα σε λύσεις “αγοράς” όχι μόνο δεν θα επιλύσει το πρόβλημα, αλλά θα επιδεινώσει τα πράγματα - με τη δημιουργία μιας νέας “αποικιοκρατίας του άνθρακα” σε διάφορες περιοχές και με την επιτάχυνση της μεταφοράς του πλούτου από όσους είναι αντικείμενα εκμετάλλευσης προς την ελίτ, αυξάνοντας έτσι τις ανισότητες.
Επίσης προωθούμε το θέμα της Κλιματικής Δικαιοσύνης και κατά συνέπεια, προτείνουμε να υποκαταστήσουμε τη διαδικασία που λαμβάνει χώρα στο κέντρο Bella και να διοργανώσουμε μια Λαϊκή Συνέλευση για την Κλιματική Δικαιοσύνη, με τη μορφή κεντρικής μας ενέργειας. Καταλαβαίνουμε ότι μπορεί να μας αποτρέψουν από τη διοργάνωση αυτής της συνέλευσης εντός του Κέντρου Bella, αλλά το σημαντικό είναι ότι εμείς θα τη διοργανώσουμε - όσο κοντύτερα καταφέρουμε να φθάσουμε στις 12 το μεσημέρι της 16ης Δεκεμβρίου. Προσκαλούμε τους πάντες - συμπεριλαμβανομένων των αποστολών που μετέχουν στη διάσκεψη κι έχουν απογοητευθεί από τη διαδικασία.
Οργανώνουμε κι άλλες μαζικές διαμαρτυρίες και καλούμε σε ενέργειες πολιτικής ανυπακοής από τις 12 Δεκεμβρίου - με στόχο την ανάδειξη των βαθύτερων αιτίων της Κλιματικής Κρίσης και την αποκάλυψη των εταιριών που επιδιώκουν να αποσπάσουν την προσοχή από τα αίτια αυτά. Υπολογίζουμε ότι περίπου 40.000 διαδηλωτές θα έλθουν τις επόμενες ημέρες να υψώσουν τις φωνές τους ενάντια σε αυτήν την ελιτίστικη, αντιδημοκρατική και αποτυχημένη διαδικασία και κατά του ευρύτερου οικονομικού συστήματος του καπιταλισμού, μέσα στο οποίο υφίσταται.
* Ποιες οι προτάσεις σας;
Η βασική μας πρόταση είναι ότι δεν μπορούμε να εμπιστευόμαστε την αγορά για το μέλλον μας, ούτε να στηριζόμαστε σε μη ασφαλείς, αναπόδεικτες και ασταθείς τεχνολογίες. Ενώ η διαδικασία του ΟΗΕ και οι εταιρίες σε όλο τον κόσμο εμπιστεύονται τον “πράσινο καπιταλισμό”, εμείς γνωρίζουμε ότι είναι αδύνατο να έχουμε διαρκή ανάπτυξη σε έναν συγκεκριμένο πλανήτη. Πιστεύουμε ότι οι πραγματικές λύσεις της κλιματικής κρίσης οικοδομούνται από εκείνους που αγωνίζονται καθημερινά για την προάσπιση του περιβάλλοντός τους και των συνθηκών ζωής τους και από αυτούς που προστάτευαν πάντα τη Γη με τον τρόπο ζωής τους. Θέλουμε να είμαστε τμήματα μια διαδικασίας που μεταφέρει αυτές τις λύσεις σε όλο τον κόσμο και επιχειρεί να οικοδομήσει ένα κοινωνικό κίνημα που μπορεί να δημιουργήσει έναν κόσμο χωρίς εκπομπές αερίων του θερμοκηπίου, που συμπεριφέρεται δίκαια στους ανθρώπους.
Ειδικότερα, έχουμε πολλές πολιτικές προτάσεις σχετικά με την στήριξη των όσων πιστεύουμε. Ξεκινάμε από το απλό αίτημα διατήρησης των ορυκτών καυσίμων στο έδαφος, και στηρίζουμε την αναγέννηση των οικο-συστημάτων μας. Θέλουμε την κοινωνικοποίηση και την αποκέντρωση της παραγωγής ενέργειας - απαιτώντας την παραχώρηση εξουσιών από την πλευρά των εταιριών, και τη διανομή τους στις τοπικές κοινότητες. Επίσης, θέλουμε να δούμε την παραγωγή τροφής να επιστρέφει στις ντόπιες κλίμακες. Πιστεύουμε ότι αυτές οι πολιτικές πρέπει να λάβουν χώρα σε ένα πλαίσιο που θα σέβεται πλήρως τα δικαιώματα των ντόπιων λαών και θα αναγνωρίζει και θα ξεπληρώνει το οικολογικό και κλιματικό χρέος που οι “αναπτυγμένες” χώρες της Δύσης οφείλουν προς την πλειοψηφία του πληθυσμού του Νότου.
* Τι σκέφτεστε για το σχέδιο απόφασης που προωθεί η δανέζικη προεδρία;
Η θέση μας ήταν ανέκαθεν ότι το είδος των συμφωνιών που επιδιώκουν οι πλούσιες χώρες καταλήγει σε ενέργειες που απέχουν πολύ από ό,τι η μεγάλη πλειοψηφία των επιστημόνων για το κλίμα, υποστηρίζει ότι είναι απαραίτητο να γίνει προκειμένου να αποφευχθεί σοβαρή κλιματική αλλαγή, και περιλαμβάνει μέτρα που είναι άδικα για την πλειοψηφία των λαών του κόσμου. Το κείμενο της Δανίας, που διέρρευσε, είναι καλό παράδειγμα αυτού του είδους των συμφωνιών και έτσι δεν αποτέλεσε έκπληξη η καταδίκη του - μας έδωσε κουράγιο το ότι η πρόταση αυτή απορρίφθηκε από εκπροσώπους λαών φτωχών χωρών που ήδη έχουν απογοητευθεί με την περιθωριοποίησή τους από τις πλούσιες κυβερνήσεις. Με λίγα λόγια, πιστεύουμε ότι μια συμφωνία στο πλαίσιο της δανέζικης πρότασης θα είναι στην ουσία χειρότερη ακόμη και από έλλειψη συμφωνίας.
* Κατά τη γνώμη σας, τι είδους συμφωνία θα είναι η πιο αποτελεσματική για την αντιστροφή της σημερινής τάσης που είναι υπέρ των αυξανόμενων εκπομπών διοξειδίου του άνθρακα;
Δεν πιστεύουμε ότι η σημερινή διαδικασία του ΟΗΕ έχει κάποια νομιμοποίηση, και δεν περιμένουμε καμία συμφωνία που να προκύψει από αυτή και να είναι πραγματικά αποτελεσματική. Δεν θα παρατηρήσουμε καμία ουσιαστική δράση για την αντιστροφή της τάσης των αυξανόμενων εκπομπών εκτός κι αν υπάρξει ριζική στροφή έναντι του πολιτικού και οικονομικού συστήματος, το οποίο δίνει έμφαση στο κέρδος σε βάρος των αναγκών των λαών.
Πιστεύουμε ότι μια αποτελεσματική προσέγγιση πρέπει να προέρχεται μάλλον από τα κάτω κι όχι από την κορυφή, από μια ελίτ. Υποστηρίζουμε ότι χρειαζόμαστε Αλλαγή Συστήματος, όχι Αλλαγή Κλίματος - το σημερινό μας οικονομικό και πολιτικό σύστημα είναι ανίκανο να χειριστεί το πρόβλημα αυτό, και οι λαοί όλου του κόσμου πρέπει να ενωθούν για να αναλάβουν τον έλεγχο των κοινοτήτων τους και να βρουν λύσεις που να μπορούν να εφαρμοστούν σε τοπικό επίπεδο. Γι’ αυτό άλλωστε και επικεντρώνουμε την προσοχή μας σε θέματα όπως αυτό της διατροφικής κυριαρχίας και της αποκέντρωσης της παραγωγής ενέργειας.
Η Κίνα και η Ινδία
* Τι πιστεύετε για την Κίνα και την Ινδία: υπό ποιες προϋποθέσεις θα δεχθούν κάποια δεσμευτική συνθήκη;
Πρέπει να παρατηρήσουμε ότι ο μέσος όρος εκπομπών αερίων του θερμοκηπίου ανά κάτοικο των χωρών αυτών, είναι πολύ μικρότερος από εκείνον των ανθρώπων που ζουν στην “αναπτυγμένη” Δύση και ότι η Δύση έχει επίσης ιστορική ευθύνη για την Κλιματική Αλλαγή. Η προοπτική της Κλιματικής Αλλαγής δίνει έμφαση στο να αναλάβουν οι χώρες της Δύσης ηγετικό ρόλο στη μείωση των εκπομπών και στην αποπληρωμή του κλιματικού και οικολογικού χρέους που οφείλουν στο Νότο.
Να προσθέσουμε εδώ ότι οι αντιπρόσωποι που λαμβάνουν μέρος στη διάσκεψη εκ μέρους της Κίνας και της Ινδίας εξακολουθούν να είναι ελίτ και δεν είναι πλήρως αντιπροσωπευτικοί των λαών αυτών των χωρών. Ανεξαρτήτως των συμφωνιών που οι αντιπρόσωποι αυτών των χωρών θα υπογράψουν, οι σημαντικές ενέργειες θα αναληφθούν από τους λαούς σε αυτές τις χώρες, οι οποίοι αγωνίζονται για την προστασία του περιβάλλοντος.