Είναι αθώοι όσοι τους ψήφισαν;

Τι θα χρειαστεί να πολεμήσει η κοινωνία για να νικηθεί οριστικά ο φασισμός

Γιώργος Σιακαντάρης, Τα Νέα, Δημοσιευμένο: 2013-10-02

Οι εξελίξεις με τις συλλήψεις των ιθυνόντων της Χρυσής Αυγής για εγκλήματα που κατηγορούνται ότι διέπραξαν είναι θετικές. Ύστερα από αυτές, τα πράγματα μπορεί να μην είναι όπως ήσαν πριν. Αν όμως ακόμη και μετά την ηθική απαξίωση του σκληρού πυρήνα της Χρυσής Αυγής δεν αλλάξουν πολλά από αυτά που οδήγησαν το 7% ή σχεδόν 425.000 έλληνες πολίτες να ψηφίσουν αυτό το κόμμα, η δημοσκοπική απήχηση του οποίου είχε υπερβεί ήδη το 13%, τότε τίποτα δεν αποκλείει αύριο να μιλάμε για το φαινόμενο του «Αργυρού Δειλινού» και να εννοούμε τα ίδια πράγματα.

Αν στο όνομα της οργής, της αγανάκτησης, της φτώχειας, της παταγώδους αποτυχίας του πολιτικού συστήματος, της απουσίας μιας εξωστρεφούς και μη κρατικοδίαιτης αστικής και επιχειρηματικής τάξης ή στο όνομα του Μνημονίου αθωώσουμε όσους, 70 χρόνια μετά το Αουσβιτς, ψήφισαν ένα απροκάλυπτα φασιστικό κόμμα, ούτε ο επιστημονικός και νηφάλιος λόγος ούτε η Ιστορία θα μας συγχωρήσουν.

Να κατανοήσω ότι φταίει το Μνημόνιο, το πολιτικό, το οικονομικό και οποιοδήποτε άλλο σύστημα για την άνοδο της ΧΑ. Μήπως όμως, αν δεν ήταν το Μνημόνιο, σήμερα θα η Χρυσή Αυγή θα κυβερνούσε; Μήπως, αντιστοίχως, αν δεν αλλάξει η λογική αυτού του Μνημονίου, υπάρχει φόβος να τρέχουμε να μαζεύουμε τα κομμάτια μιας κοινωνίας που διαρκώς θα εκφασίζεται;

Αν μείνουμε εδώ και δεν σκάψουμε βαθύτερα, αν δεν δούμε ότι οι συνειδήσεις πολλών εξ ημών ήσαν προετοιμασμένες ιδεολογικά, μορφωτικά και κυρίως πολιτισμικά να δεχθούν τον σπόρο του φασισμού, αύριο πάλι θα ψαχνόμαστε για τα αίτια του εκφασισμού της ελληνικής κοινωνίας.

Είναι δεδομένα αυτά που χρειάζεται να χτυπηθούν. Στα δεξιά, οι ιδεολογίες του μοναδικού, εκλεκτού, παράκλητου, ανάδελφου έθνους. Στα αριστερά, οι ιδεολογίες της ανομίας, των σλόγκαν τύπου: «Νόμος είναι το δίκιο του εργάτη». Ταυτόχρονα, χρειάζεται να μπει στο στόχαστρο η συνωμοσιολογική αντίληψη για την ιστορία και τους κακούς ξένους, οι οποίοι ολημερίς και ολονυχτίς υποτίθεται ότι βυσσοδομούν κατά του «άσπιλου και αμόλυντου» Ελληνισμού. Αυτή η συνωμοσιολογική αντίληψη και ο αντισημιτισμός μας έρχονται κατακέφαλα και από τα δεξιά και από τα αριστερά, ακόμα και από πρόσωπα που απαγγέλλουν Ελύτη.

Ολα αυτά είναι το έδαφος πάνω στο οποίο άφησε το φίδι τα αυγά του. Αυτές οι ιδεολογίες και οι συνάδουσες σε αυτές ιδεοληψίες είναι που προφανώς προετοίμασαν τους πολίτες να ταυτιστούν όχι με μια ιδεολογία (γιατί ο φασισμός δεν είναι ιδεολογία, και εδώ μεταξύ των άλλων είναι η διαφωνία μου με τη θεωρία της ταύτισης των άκρων) αλλά με ένα κήρυγμα μίσους.

Ο φασισμός είναι κήρυγμα μίσους για τον άλλο επειδή είναι διαφορετικός, όχι επειδή σκέπτεται διαφορετικά. Γι’ αυτό και δεν είναι, έστω κακή, ιδεολογία. Είναι στίγμα και ως τέτοιο πρέπει να αντιμετωπίζεται. Σε όποιες κοινωνίες επικρατούν αυτά τα κηρύγματα, αφήνουν πάνω τους ανεξίτηλα σημάδια. Ο φασισμός είναι στίγμα για όποια κοινωνία τον αναδεικνύει. Και αυτό το στίγμα δεν θα το βγάλουμε από πάνω μας αν δεν καταδικάσουμε, ιδεολογικά και πολιτικά, όσους «παρασύρθηκαν» από αυτόν, αλλά και ό,τι τους «παρέσυρε». Βεβαίως, το 7% του ελληνικού λαού που ψήφισε Χρυσή Αυγή δεν είναι φασίστες, αλλά ούτε το 37,4% των Γερμανών ήταν το 1932 όταν ψήφιζε Χίτλερ. Το αποτέλεσμα όμως ήταν η άνοδος του φασισμού στην εξουσία. Στη Γερμανία ωστόσο υπήρξε βαθύτατη αυτοκριτική και αυτοτιμωρία για το γεγονός ότι οι πολίτες της σαγηνεύτηκαν από τον φασισμό. Επειδή όμως μεσολάβησε ο όλεθρος του μεγάλου πολέμου, η γερμανική κοινωνία ακόμη παλεύει να βγάλει από πάνω της το στίγμα της μαζικής υποστήριξης στον Χίτλερ.

Παρά τις αντίθετες απόψεις, δεν είμαστε όλοι ένα έθνος. Οι φασίστες δεν ανήκουν στο ελληνικό έθνος ούτε σε κανένα άλλο. Τα έθνη όμως που τους επιτρέπουν να αναπτυχθούν οφείλουν να κάνουν πολλά για να ξεπλύνουν το στίγμα. Και το πρώτο που έχουν να κάνουν είναι να μη χαϊδεύουν τα αυτιά των φτωχών «παρασυρμένων». Μια απλή ανάγνωση των κλασικών της λογοτεχνίας αρκεί για να δούμε ότι στη φτώχεια υπάρχει πολλή αξιοπρέπεια και ελάχιστος έως καθόλου φασισμός.

Θέματα επικαιρότητας: Χρυσή Αυγή

Η δίκη και η μνήμη

Παντελής Μπουκάλας, 2022-06-16

Η 7η Οκτωβρίου του 2020 ήταν μια καλή μέρα για τη δημοκρατία....

Περισσότερα
Κωστής Παπαϊωάννου

Δεύτερη δίκη, δεύτερη νίκη

Κωστής Παπαϊωάννου, 2022-06-12

Η δίκη της Χ.Α. σε δεύτερο βαθμό σηματοδοτεί την ανάγκη να...

Περισσότερα

Μόνο ο Πατέλης έχει παιδί;

Κώστας Γιαννακίδης, 2021-10-19

Ο χρυσαυγίτης αποφυλακίστηκε επικαλούμενος τα ψυχολογικά...

Περισσότερα
Γιώργος Σιακαντάρης

Τίνος προϊόντα είναι ο Μπογδάνος και η Σταυρούπολη

Γιώργος Σιακαντάρης, 2021-10-10

Πολλοί προσπαθούν να ερμηνεύσουν τον Μπογδάνο και τα γεγονότα...

Περισσότερα
Κωστής Παπαϊωάννου

Θεσμική αδράνεια και κίνδυνος να ξαναγίνουν τα ίδια λάθη

Κωστής Παπαϊωάννου, 2021-10-10

Τις τελευταίες ημέρες υπάρχει έντονη κινητικότητα, που...

Περισσότερα

Από τη δημοκρατική ευφορία στην έκπληξη και το σοκ

Μιχάλης Σπουρδαλάκης, 2021-10-07

Η ιστορικής σημασίας απόφαση του Εφετείου, που καταδίκασε...

Περισσότερα
Γιώργος Καμίνης

Το σκηνικό για τη μετάλλαξη της Χρυσής Αυγής έχει στηθεί

Γιώργος Καμίνης, 2021-10-07

Θα ήταν κάποιος αφελής αν πίστευε, ότι με την καταδίκη της...

Περισσότερα
Στέργιος Καλπάκης

Η διαγραφή Μπογδάνου και το ξέπλυμα

Στέργιος Καλπάκης, 2021-10-07

Αυτές τις ημέρες συμπληρώνεται ένας χρόνος από την ιστορική...

Περισσότερα

Άρθρα

Σωκράτης Φάμελλος

Πολύ λίγα και πολύ αργά κύριε Μητσοτάκη....

Σωκράτης Φάμελλος, 2025-04-26

Οι εσπευσμένες ανακοινώσεις του κ. Μητσοτάκη, για τη διάθεση...

Γιώργος Σιακαντάρης

Ο Πάπας της νεωτερικότητας

Γιώργος Σιακαντάρης, 2025-04-22

Ο Πάπας Φραγκίσκος άφησε την επίγεια πόλη ίσως για την ουράνια,...

Δημήτρης Λιάκος

Η αντιμετώπιση της δημογραφικής πρόκλησης

Δημήτρης Λιάκος, 2025-05-07

Ο πληθυσμός της χώρας αναμένεται να μειωθεί έως το 2050 κατά...

Σταμάτης Μαλέλης

Τι φταίει στην Κεντροαριστερά

Σταμάτης Μαλέλης, 2025-05-06

...Εάν τα βασικά κόμματα της Κεντροαριστεράς δεν εκσυγχρονιστούν...

Κώστας Καλλίτσης

Ο προπομπός

Κώστας Καλλίτσης, 2025-05-04

Η πολιτική ζωή σήμερα έχει δύο χαρακτηριστικά που ίσως...

Κώστας Ζαχαριάδης*

Γιατί η Αριστερά αγάπησε τον Πάπα;

Κώστας Ζαχαριάδης*, 2025-04-28

Τον Πάπα Φραγκίσκο δεν τον θρηνούν µόνο οι καθολικοί χριστιανοί...

Κώστας Καλλίτσης

Μειώσεις φόρων;

Κώστας Καλλίτσης, 2025-04-27

...Δεν χρειάζονται γενικά μειώσεις φόρων –και τί θα γίνει,...

Οι περιστάσεις

Τάσος Παππάς, 2025-04-22

Ο πρόεδρος του ΣΥΡΙΖΑ Σωκράτης Φάμελλος μιλώντας στο ΜEGA...

Δημήτρης Χατζησωκράτης

Οι προοδευτικές δυνάμεις σε κοινό ψηφοδέλτιο

Δημήτρης Χατζησωκράτης, 2025-04-20

…Ας σκεφτούμε και την προοπτική για την πρόοδο της χώρας,...

Κώστας Καλλίτσης

Αδύναμη κυβέρνηση

Κώστας Καλλίτσης, 2025-04-19

Διάχυτη είναι η πεποίθηση ότι τα πράγματα δεν πάνε καλά....

Κώστας Καλλίτσης

Δασμοί, συνέπειες και αντιδράσεις

Κώστας Καλλίτσης, 2025-04-13

Τα τύμπανα του δασμολογικού πολέμου δεν φαίνεται να σιγούν...

Διαφάνεια Ποτέμκιν

Πάσχος Μανδραβέλης, 2025-04-10

Θεσμοί υπάρχουν», που θα ‘λεγε και ο Γιώργος Παπανδρέου,...

×
×