Η ώρα της εσωτερικής διαπραγμάτευσης Και ο ρόλος των μεταρρυθμιστικών δυνάμεων

Μάνος Ματσαγγάνης, Γιώργος Σιακαντάρης, Δημήτρης Σκάλκος, Τα Νέα, Δημοσιευμένο: 2015-05-05

Η στιγμή της συμφωνίας με τους θεσμούς φαίνεται πως είναι πλέον θέμα χρόνου. Θα πρόκειται σίγουρα για έναν επώδυνο συμβιβασμό καθώς θα συντρίψει τα τελευταία απομεινάρια των ανεδαφικών αντιλήψεων που αναπτύχθηκαν τα χρόνια της κυριαρχίας του αριστερο-δεξιού εθνολαϊκισμού και εγκλώβισαν τον πολιτικό λόγο σε πλήρως μαξιμαλιστικές διεκδικήσεις, οι συνέπειες των οποίων αντανακλώνται στη σημερινή δυσχερή μας θέση. Σε κάθε περίπτωση, δεν είναι η κατάλληλη στιγμή για άσκηση εύκολης κριτικής στην κυβέρνηση (αν και ο πειρασμός είναι δικαιολογημένος για όσους δέχτηκαν επιθέσεις και στιγματίστηκαν ως προδότες από τους ανέξοδα πλειοδοτούντες οπαδούς της «υπερήφανης διαπραγμάτευσης»), Αντίθετα, η κυβέρνηση θα έχει την ενεργό στήριξη όλων μόνο σε περίπτωση που έρθει σε κατηγορηματική ρήξη με την πολιτική ρήξης με τους εταίρους. Για να φτάσουμε όμως εκεί ο μόνος δρόμος είναι η συνέχιση και εμβάθυνση της κριτικής.

Ωστόσο, η (όποια) συμφωνία δεν συνιστά τη λύση του ελληνικού δράματος. Η χώρα μοιάζει να βρίσκεται παγιδευμένη σε ένα φαύλο κύκλο χρηματοπιστωτικής ασφυξίας, θεσμικής κατάρρευσης και χαμηλών προσδοκιών, που απειλεί να την τροχοδρομήσει σε μια πολυετή περίοδο αναιμικής οικονομικής ανάπτυξης (και η οποία με τη σειρά της θα δυσχεραίνει τη δημοσιονομική προσαρμογή, θα μεγαλώνει την απόσταση από τους ευρωπαίους εταίρους μας και θα ανατροφοδοτεί την κοινωνική δυσαρέσκεια). Γίνεται πλέον εμφανές πως το αντιμνημόνιο όχι μόνο δεν συνιστά προοδευτική πολιτική, αλλά δεν συνιστά καν πολιτική.

Προκειμένου να διαρρήξει κάποιος τον αυτοτροφοδοτούμενο κύκλο της παρακμής απαιτείται μία συνολική «αλλαγή παραδείγματος» που θα διατρέχει κάθε τομέα της πολιτικής και οικονομικής ζωής και θα λειτουργήσει αφυπνιστικά για τις παραγωγικές δυνάμεις του τόπου, οι οποίες παρά τη σημαντική φθορά που υπέστησαν στα χρόνια της κρίσης (αλλά και πρωτύτερα) παραμένουν ακόμη υπολογίσιμες.

* Στην οικονομία με την προώθηση των διαρθρωτικών μεταρρυθμίσεων που θα προσδώσουν δυναμισμό στην παραγωγική διαδικασία στηρίζοντας αποτελεσματικά την υγιή επιχειρηματικότητα και τον παραγωγικό δημόσιο τομέα. Και τον αναπροσανατολισμό της δημόσιας χρηματοδότησης σε εκείνους τους τομείς/κλάδους της παραγωγής που παρουσιάζουν υψηλή προστιθέμενη αξία και ενσωματώνουν καινοτομία.

* Στην κοινωνική πολιτική με την απόρριψη του συντεχνιακού και κρατικίστικου μοντέλου παροχής «πρόωρων συντάξεων και άλλων επιδομάτων, τα οποία τις περισσότερες φορές κατανέμονται σ’ όσους συνδέονται με την εξουσία και όχι στους ασθενέστερους. Αντιθέτως η κοινωνική πολιτική οφείλει πρώτιστα να στηρίζεται σ’ ένα κράτος παροχής υπηρεσιών με προτεραιότητα στα παιδιά και στους νέους, μοχλό ανάπτυξης για την κοινωνία και την οικονομία και όχι δίχτυ προστασίας.

* Στη θεσμική συγκρότηση του κράτους με τη βελτίωση των όρων της «καλής διακυβέρνησης» (λογοδοσία, διαφάνεια, κ.α.), της ποιότητας της δημοκρατίας (χρηματοδότηση των πολιτικών κομμάτων, πλαίσιο λειτουργίας των ΜΜΕ, ενίσχυση του ρόλου της κοινωνίας των πολιτών,

διαχωρισμό του κράτους από την εκκλησία, αλλά και διαχωρισμό της κυβέρνησης από τα κυβερνώντα κόμματα).

Αναπόφευκτα λοιπόν, έπειτα από την ολοκλήρωση της εξωτερικής διαπραγμάτευσης με τους θεσμούς (που- ας προετοιμαζόμαστε- θα περιλαμβάνει ακόμη ένα πρόγραμμα στήριξης) πλησιάζει, με καθυστέρηση χρόνων, η ώρα της εσωτερικής διαπραγμάτευσης με τους πολίτες. Για τη συμφωνία σε ένα εθνικό πρόγραμμα ανασυγκρότησης, σε μία δέσμη συνεκτικών ριζοσπαστικών παρεμβάσεων η «ιδιοκτησία» των οποίων θα μας ανήκει, χωρίς την συνήθη καταγγελία και απόρριψη που συνοδεύει τα εξωτερικά προγράμματα μεταρρυθμίσεων.

Είναι προφανές ότι η έκταση των αναγκαίων αλλαγών υπερβαίνει τις δυνατότητες αλλά και συχνά τη θέληση των υφιστάμενων πολιτικών δυνάμεων. Προϋποθέτει τη σύγκρουση με κατεστημένες νοοτροπίες και οργανωμένες πρακτικές. Απαιτεί ευρύτατες κοινωνικές συναινέσεις και νέες πολιτικές ισορροπίες που στο υφιστάμενο πολιτικό σκηνικό δεν φαίνεται να διαμορφώνονται.

Σε αυτό το πλαίσιο καθίσταται απόλυτα καθοριστικός ο ρόλος των σοσιαλδημοκρατικών, δημοκρατικών αριστερών και φιλελεύθερων μεταρρυθμιστικών δυνάμεων. Είναι πλέον επιτακτική ανάγκη η μεταξύ τους συνεννόηση στη βάση μιας προγραμματικής σύγκλισης και με στόχο τη συγκρότηση ενός εκλογικού συνασπισμού για την Ελλάδα στην Ευρώπη της επόμενης μέρας. Άλλος δρόμος δεν υπάρχει.

-----

* Ο Γιώργος Σιακαντάρης είναι διδάκτωρ κοινωνιολογίας. Ο Δημήτρης Σκάλκος είναι πολιτικός επιστήμονας-διεθνολόγος. Ο Μάνος Ματσαγγάνης είναι αν. καθηγητής κοινωνικής πολιτικής στο Οικονομικό Πανεπιστήμιο

Θέματα επικαιρότητας: Διαπραγματεύσεις Ελλάδος-ΕΕ

Ζαν-Κλοντ Γιούνκερ στην «Κ»: Αν δεν ήμουν εγώ το 2015, θα είχατε βγει από το ευρώ

Ζαν-Κλοντ Γιουνκέρ, 2020-01-26

«Πραγματικά πιστεύω ότι αν δεν ήμουν εγώ, η Ελλάδα θα είχε...

Περισσότερα
Γιάννης Τσαμουργκέλης

"Εμπιστοσύνη", "ίδια ευθύνη" και πραξικόπημα

Γιάννης Τσαμουργκέλης, 2015-07-16

H σύνοδος κορυφής για το ευρώ τονίζει την κρίσιμη ανάγκη...

Περισσότερα
Γιάννης Πανούσης

Grexit από τον κακό εαυτό μας

Γιάννης Πανούσης, 2015-07-15

Η δαμόκλεια «πολιτική ηθική» και «καθαρότητα» των μη-ευρωπαϊστών...

Περισσότερα
Γιώργος Σιακαντάρης

Βαστάει ο Αλέξης;

Γιώργος Σιακαντάρης, 2015-07-15

Ο προ Συμφωνίας ΣΥΡΙΖΑ μιλούσε για την ευρωπαϊκή «δικτατορία»...

Περισσότερα
Δημήτρης Χατζησωκράτης

ΚΥΒΕΡΝΗΣΗ ΕΜΠΙΣΤΟΣΥΝΗΣ

Δημήτρης Χατζησωκράτης, 2015-07-15

Η κυβέρνηση ΣΥΡΙΖΑ-ΑΝΕΛ δεν διαθέτει πλειοψηφία. Κυβέρνηση...

Περισσότερα
Φωτεινή Αναστασίου

Διαφωνούν. Εμείς τι φταίμε;

Φωτεινή Αναστασίου, 2015-07-14

Την περασμένη Παρασκευή ο πρωθυπουργός στην βουλή έθεσε...

Περισσότερα

Θ. Θεοχαρόπουλος: Δεν υπάρχει κανένα περιθώριο για άλλα λάθη και καθυστερήσεις.

2015-07-13

Η ύπαρξη συμφωνίας και η αποφυγή εξόδου της χώρας από την...

Περισσότερα
Γιάννης Παπαθεοδώρου

Έρημη Χώρα

Γιάννης Παπαθεοδώρου, 2015-07-13

Τα τελευταία χρόνια της κρίσης, η ελληνική κοινωνία δοκιμάστηκε...

Περισσότερα

Άρθρα/ Πολιτική

Κώστας Καλλίτσης

Και η αντιπολίτευση;..

Κώστας Καλλίτσης, 2025-02-09

Η δημοσκοπική εικόνα της κυβέρνησης είναι πολύ κακή, κακή...

Ξενοφών Κοντιάδης

Υπάρχει κίνδυνος να παραγραφούν αδικήματα Υπουργών για τα Τέμπη και ποιά η ευθύνη της κυβέρνησης;

Ξενοφών Κοντιάδης, 2025-02-06

Υπάρχει κίνδυνος να παραγραφούν αδικήματα υπουργών για...

Η βουβή οργή που δεν έπιασαν

Αλέξης Παπαχελάς, 2025-02-05

«Μα τι έγινε ξαφνικά με το θέμα των Τεμπών και ξαναβγήκε...

Όταν η μετακίνηση πληθυσμών και η εθνοκάθαρση προβάλλονται ως ”λύση”

Αντώνης Παπαγιαννίδης, 2025-02-05

Τα πιο ζωηρά και σκοτεινά όνειρα των υπερ-συντηρητικών...

Ουσιαστικές δεσμεύσεις και ηθικές υποχρεώσεις

Αλέξης Παπαχελάς, 2025-02-02

Μας θύμωσε το γεγονός ότι η Γαλλία σκέπτεται σοβαρά να πουλήσει...

Γιάννης Βούλγαρης

Ένας Κόσμος Ολιγαρχών;

Γιάννης Βούλγαρης, 2025-01-26

De te fabula narratur. Για σένα μιλάει ο μύθος. Με αυτή τη ρήση ο Καρλ...

Κώστας Καλλίτσης

Το τραμπικό ρεύμα

Κώστας Καλλίτσης, 2025-01-26

Η ανάδειξη του Ντ. Τραμπ στην ηγεσία των ΗΠΑ προκαλεί αναταράξεις...

Την εποχή των αυτοκρατοριών

Παύλος Τσίμας, 2025-01-24

Την ημέρα που ο Τραμπ έκοβε με το σπαθί την τούρτα (και το...

Για να λυθούν  τα προβλήματα των πολιτών απαιτείται κυβερνητική αλλαγή

Για να λυθούν τα προβλήματα των πολιτών απαιτείται κυβερνητική αλλαγή

2025-01-18

...Η υποψηφιότητα της Λούκας Κατσέλη είναι η πιο κατάλληλη...

Χρήστος Ροζάκης

Ένας Χρόνος Ελληνικής Εξωτερικής πολιτικής

Χρήστος Ροζάκης, 2025-01-05

Το 2024 υπήρξε ένας έντονος χρόνος με γεωπολιτικές μεταβολές...

Κώστας Καλλίτσης

Να διασωθεί ό,τι απέμεινε

Κώστας Καλλίτσης, 2025-01-05

Το 2024 οι ανεπτυγμένες οικονομίες της Ευρώπης μεγεθύνονταν...

Σωτήρης Βαλντέν

Πού έχει δίκιο ο Αντώνης Σαμαράς

Σωτήρης Βαλντέν, 2024-12-16

Ακούγοντας την τελευταία ομιλία του Αντώνη Σαμαρά (12/12),...

×
×