Πρώτο το κόμμα ή πρώτα η χώρα;

Θόδωρος Μαργαρίτης, Η Εφημερίδα των Συντακτών, Δημοσιευμένο: 2016-03-09

margaritisth

Η χώρα βιώνει οριακές καταστάσεις. Ο συνδυασμός της οικονομικής κρίσης με τις αυξανόμενες προσφυγικές-μεταναστευτικές ροές συνθέτουν επικίνδυνες διαστάσεις για την καθημερινότητα και την πορεία της ελληνικής οικονομίας.

Η αναντιστοιχία των μεγάλων υποσχέσεων του ΣΥΡΙΖΑ με την τρέχουσα κυβερνητική πρακτική τείνουν να συμπαρασύρουν ένα μεγάλο κομμάτι της κοινωνίας σε μια γενικευμένη αμφισβήτηση του συνολικού πολιτικού συστήματος, του κοινοβουλευτισμού, της Δημοκρατίας.

Για πολλά χρόνια εμπεδώθηκε ένας παντοδύναμος μαξιμαλιστικός λόγος από τον ΣΥΡΙΖΑ ο οποίος –παρά τη στροφή του Σεπτεμβρίου- διαμόρφωσε ισχυρές προσδοκίες και πεποιθήσεις για μια «άλλη πολιτική» με συνέπεια σήμερα να διογκώνεται ραγδαία το κλίμα δυσφορίας, οργής και αγανάκτησης. Ανεξάρτητα από την οριακή κοινοβουλευτική πλειοψηφία μια αίσθηση πολιτικής και οικονομικής αστάθειας κυριαρχεί σε όλη τη χώρα με αρνητικές συνέπειες στις προσπάθειες για το περίφημο «φως στο τούνελ».

Η ίδια εικόνα του κυβερνητικού κόμματος σήμερα φαίνεται μόνο ως μια αδύναμη διαχειριστική μηχανή έξω από κάθε πεδίο στρατηγικού πολιτικού σχεδιασμού.

Δικαιώνεται κατά μια έννοια όλη η ανάλυση του Μισέλ Φουκώ για την «εξουσία». Ο μεγάλος Γάλλος φιλόσοφος αυτονομεί την έννοια της εξουσίας από τις κοινωνικές και ιδεολογικές συντεταγμένες και προσδίδει τα χαρακτηριστικά της κυριαρχίας. Περίπου ως αυτοσκοπό. Γι αυτό και λέει ότι η εξουσία είναι ένας «τρόπος δράσης κάποιων πάνω σε άλλους». Αυτό λοιπόν το στρατήγημα εξουσίας θυμίζει σήμερα η κυβέρνηση που όλο και περισσότερο απομακρύνεται από αναφορές είτε σχετίζονται με την παραδοσιακή αριστερά είτε με την σοσιαλδημοκρατία. Η εξουσία για τον Φουκώ άλλωστε δεν αποτελεί ούτε θεσμό ούτε καθιερωμένη δομή. Η εξουσία δεν ανήκει σε συγκεκριμένα άτομα ή ομάδες ατόμων, δεν έχει ένα μόνο γενέθλιο τόπο, δεν είναι ιδιοκτησία αλλά τεχνική. Με αυτή την οπτική θα μπορούσαμε επομένως να ισχυριστούμε ότι το κυβερνητικό παράδειγμα του ΣΥΡΙΖΑ διολισθαίνει αργά αλλά σταθερά σε ένα μηχανισμό διαχείρισης χωρίς προγραμματικό πρόσημο. Έστω και αυτό της Ευρωπαϊκής προοπτικής με μεγάλους συμβιβασμούς και ισορροπίες.

Απέναντι σε αυτή την εικόνα θα μπορούσε να αναζητηθεί μια πιο ειλικρινής επιλογή. Μια κυβερνητική λύση από όλες τις φιλοευρωπαϊκές δυνάμεις του τόπου με στόχο το σήμα προς τους «έξω» για την επιδίωξη της αναθεώρησης δυσμενών όρων του μνημονίου και με μια ισχυρή εσωτερική συσπείρωση για την προώθηση των μεταρρυθμίσεων.

Ακόμα και αυτή η εκδοχή δεν είναι σίγουρο ότι θα τα καταφέρει. Ότι θα ασκήσει πίεση προς τους δανειστές μέσα από το αφήγημα της «εθνικής ενότητας» και θα αντιμετωπίσει τις τεράστιες δυσκολίες στα εσωτερικά μέτωπα.

Θα πρόκειται όμως για μια ιστορική επιλογή διάσωσης της χώρας, αλλαγής του παραδοσιακού πολιτικού σκηνικού «εμφύλιων» αντιπαραθέσεων και πιθανά να ενισχύσει το μήνυμα του κοινοβουλευτισμού στους πολίτες της χώρας.

Είναι μια κατεύθυνση που υπερνικά τους κομματικούς ανταγωνισμούς, νοηματοδοτεί το συμφέρον της χώρας και αλλάζει τους όρους του παιχνιδιού στην υπόθεση της πολιτικής εξουσίας. Όχι το κόμμα. Όχι ένα κόμμα. Όχι η στείρα κομματική αντιπαράθεση. Αλλά η σοβαρή προσπάθεια, οι συνέργειες, για την έξοδο από την κρίση.

Τα υπόλοιπα αφορούν παιχνίδια εξουσίας σε περιχαρακωμένα κομματικά συμφέροντα.

Ο αντίλογος είναι γνωστός. Επικεντρώνεται στις υπαρκτές ιδεολογικές διαχωριστικές γραμμές των κομμάτων. Επικαλείται την αντιπολίτευση της Χρυσής Αυγής. Ας είμαστε ειλικρινείς. Οι δεσμεύσεις προς της ΕΕ και το ΔΝΤ οφείλουν να τηρηθούν. Οι μεταρρυθμίσεις πρέπει να γίνουν. Ένα κόμμα από μόνο του δεν μπορεί. Δεν τα καταφέρνει. Η ίδια η στείρα κομματική σύγκρουση ανάμεσα στις φιλοευρωπαϊκές δυνάμεις στέλνει κόσμο στα άκρα, καλλιεργεί την απογοήτευση. Μια μόνο είναι η προϋπόθεση για να πετύχει αυτή η επιλογή. Ότι θα αλλάξει η προτεραιότητα για το κομματικό κέρδος. Είναι τελικά το πιο δύσκολο αλλά και το πιο σημαντικό. Ας το καταλάβουμε.

Θέματα επικαιρότητας: Ελληνικά Κόμματα

Ο καχεκτικός νέος δικομματισμός

Νίκος Μαραντζίδης, 2021-04-18

Οι εκλογές του 2019 ξανάβαλαν το κομματικό σύστημα σε ράγες...

Περισσότερα
Νίκος Μπίστης

Τίνος παιδιά είναι η ΝΔ και το ΚΙΝΑΛ;

Νίκος Μπίστης, 2020-07-13

Σε ένα ενδιαφέρον άρθρο του στα ΝΕΑ στις 5/7/2020 με τίτλο «Τίνος...

Περισσότερα

Ποιες είναι ειδήσεις και ποιες όχι;

Τάσος Παππάς, 2020-07-06

Στην παρούσα φάση δεν έχει καμιά σημασία ποιος είναι μπλεγμένος...

Περισσότερα
Στέργιος Καλπάκης

Εθνική συνεννόηση, όχι μονομερής συνεργασία με ΝΔ ή ΣΥΡΙΖΑ

Στέργιος Καλπάκης, 2018-10-21

...Διαφωνώ με τη λογική μετώπων που φέρουν το πρόθεμα “αντί”....

Περισσότερα
Θανάσης Θεοχαρόπουλος

Ψήφιση της Συμφωνίας των Πρεσπών και μετά εκλογές

Θανάσης Θεοχαρόπουλος, 2018-10-21

H σύνθετη ονομασία με γεωγραφικό προσδιορισμό erga omnes με...

Περισσότερα
Νίκος Μπίστης

Περί πατριωτικού ΠΑΣΟΚ

Νίκος Μπίστης, 2018-02-05

Ή όπως αρέσει σε κάποιους «περί της κοινωνικής βάσης του...

Περισσότερα

Η ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΚΗ ΣΥΜΠΑΡΑΤΑΞΗ δεν θα ψηφίσει ποτέ τον "ΥΠΟΥΡΓΟ της ΖΑΡΝΤΙΝΙΕΡΑΣ"

2016-10-29

Η Δημοκρατική Συμπαράταξη παραμένει σταθερή στην θέση...

Περισσότερα
Γιώργος Σιακαντάρης

Η «Αυγή», η Νεοελληνική Ηθική και το Πνεύμα του ΣΥΡΙΖΑ

Γιώργος Σιακαντάρης, 2016-08-21

Η «Αυγή», πάλι δια της «γραφίδος» του Θανάση Καρτερού, αφού...

Περισσότερα

Άρθρα

Σωκράτης Φάμελλος

Πολύ λίγα και πολύ αργά κύριε Μητσοτάκη....

Σωκράτης Φάμελλος, 2025-04-26

Οι εσπευσμένες ανακοινώσεις του κ. Μητσοτάκη, για τη διάθεση...

Γιώργος Σιακαντάρης

Ο Πάπας της νεωτερικότητας

Γιώργος Σιακαντάρης, 2025-04-22

Ο Πάπας Φραγκίσκος άφησε την επίγεια πόλη ίσως για την ουράνια,...

Δημήτρης Λιάκος

Η αντιμετώπιση της δημογραφικής πρόκλησης

Δημήτρης Λιάκος, 2025-05-07

Ο πληθυσμός της χώρας αναμένεται να μειωθεί έως το 2050 κατά...

Σταμάτης Μαλέλης

Τι φταίει στην Κεντροαριστερά

Σταμάτης Μαλέλης, 2025-05-06

...Εάν τα βασικά κόμματα της Κεντροαριστεράς δεν εκσυγχρονιστούν...

Κώστας Καλλίτσης

Ο προπομπός

Κώστας Καλλίτσης, 2025-05-04

Η πολιτική ζωή σήμερα έχει δύο χαρακτηριστικά που ίσως...

Κώστας Ζαχαριάδης*

Γιατί η Αριστερά αγάπησε τον Πάπα;

Κώστας Ζαχαριάδης*, 2025-04-28

Τον Πάπα Φραγκίσκο δεν τον θρηνούν µόνο οι καθολικοί χριστιανοί...

Κώστας Καλλίτσης

Μειώσεις φόρων;

Κώστας Καλλίτσης, 2025-04-27

...Δεν χρειάζονται γενικά μειώσεις φόρων –και τί θα γίνει,...

Οι περιστάσεις

Τάσος Παππάς, 2025-04-22

Ο πρόεδρος του ΣΥΡΙΖΑ Σωκράτης Φάμελλος μιλώντας στο ΜEGA...

Δημήτρης Χατζησωκράτης

Οι προοδευτικές δυνάμεις σε κοινό ψηφοδέλτιο

Δημήτρης Χατζησωκράτης, 2025-04-20

…Ας σκεφτούμε και την προοπτική για την πρόοδο της χώρας,...

Κώστας Καλλίτσης

Αδύναμη κυβέρνηση

Κώστας Καλλίτσης, 2025-04-19

Διάχυτη είναι η πεποίθηση ότι τα πράγματα δεν πάνε καλά....

Κώστας Καλλίτσης

Δασμοί, συνέπειες και αντιδράσεις

Κώστας Καλλίτσης, 2025-04-13

Τα τύμπανα του δασμολογικού πολέμου δεν φαίνεται να σιγούν...

Διαφάνεια Ποτέμκιν

Πάσχος Μανδραβέλης, 2025-04-10

Θεσμοί υπάρχουν», που θα ‘λεγε και ο Γιώργος Παπανδρέου,...

×
×