Ο ΣΥΝ μπροστά στις ευρωεκλογές, μπροστά στο Συνέδριο, μπροστά στον 21ο αιώνα

Είμαι από αυτούς που πιστεύουν ότι πρέπει να θεωρηθεί ενιαίος πολιτικός κύκλος το πλέγμα εκλογές – ευρωεκλογές – συνέδριο ΣΥΝ.

Και αυτό γιατί είναι πλέον ορατός ο κίνδυνος η Δημοκρατική Αριστερά να χάσει οριστικά τα πολιτικά και αισθητικά χαρακτηριστικά της. Με τα κείμενα και τις συμμαχίες των βουλευτικών εκλογών, με τα κείμενα και την τοποθέτηση στις θέσεις στο ευρωψηφοδέλτιο «συμμάχων» στις θέσεις 1 και 3 και με το ότι θα επισυμβεί στο συνέδριο όσον αφορά τα θέματα των πολιτικών θέσεων και της ηγεσίας.

Είμαι από αυτούς που πιστεύουν ότι εδώ και καιρό το κόμμα έχει πάψει να λειτουργεί ως συλλογικός διανοούμενος και λειτουργεί ως σύνολο μηχανισμών παράγοντας μόνο τακτικισμούς και ποτέ του στρατηγική διορατική σκέψη.

Είμαι από αυτούς που πιστεύουν ότι υπάρχει ένα τεράστιο δημοκρατικό έλλειμμα και ότι ο διάλογος έχει υποχωρήσει στο εσωτερικό του ΣΥΝ. Η ΚΠΕ έχει μια συλλογική πολιτική υπολειτουργία στα ακρότατα όρια αντοχής της. Όλα συζητούνται στο επίπεδο της Π.Γ. του ΣΥΝ ενός απλού εκτελεστικού οργάνου και το οποίο το μόνο που εκφράζει είναι ένα άθροισμα μηχανισμών και μάλιστα παλιάς τεχνολογίας φτωχής και σκουριασμένης. Η οποία δεν μπορεί καθόλου να παρακολουθήσει την κοινωνία και την κίνησή της. Και αυτό γιατί προέρχεται το δυναμικό της από άλλη εποχή και γιατί είναι ένα δυναμικό εκτός κοινωνίας (αποκλειστικά επαγγελματικό στο ΚΚΕ και ΚΚΕ εσ.) εκτός ιστορίας, εκτός αισθητικής, το οποίο κλεισμένο στα γραφεία του αδυνατεί να ερμηνεύσει την κοινωνία του 21ου αιώνα και πολιτικά και ιστορικά και κοινωνικά και κυρίως αισθητικά και συναισθηματικά και το μόνο που το ενδιαφέρει είναι η διατήρηση μιας σκληρής επετηρίδας η οποία δυστυχώς θα εκφρασθεί καις τη σειρά τοποθέτησης στο ευρωψηφοδέλτιο.

Τα προβλήματα της ελληνικής κοινωνίας είναι τόσο σύνθετα όσο τα έχουν κάνει οι δύο εξαντλητικά χαμένες δεκαετίες. Αυτό είναι μία καθολική διαπίστωση. Όπως καθολική διαπίστωση είναι ότι αυτή η περιρρέουσα κατάσταση έχει μεταβάλει και το συνολικό χώρο της αριστεράς. Τον έχει μεταβάλλει και από πολιτική άποψη και από νοοτροπία. Δεν είναι μόνο τα εθνικά προβλήματα που έχουν ανοίξει επικίνδυνα, οι μακροοικονομικοί δείκτες που είναι ασαφείς, η συρρίκνωση της παραγωγικής βάσης και τα φαινόμενα της νέας φτώχειας. Είναι ταυτόχρονα η διάλυση του κοινωνικού ιστού, η αποθάρρυνση και ο αρνητισμός, η έλλειψη μιας θετικής προοπτικής, ένας βαθύτερος συντηρητισμός. Ένας συντηρητισμός επικίνδυνος, περίεργος που αναβάλλει συνεχώς για αύριο τα θέματα συνείδησης, μία απεριόριστη χρήση του ενεστώτα χρόνου, μια χρησιμοποίηση ολοένα και περισσότερων κτητικών προσδιορισμών.
Τι χαρακτηριστικά είναι αυτά;

Μα είναι ο κοινωνικός χυλός του μεσαίου χώρου περίφημου από την μόλις λήξασα εκλογική αναμέτρηση.

Η αφετηριακή λογική του σοσιαλισμού ήταν ανθρωπολογική (ο άνθρωπος και η μοίρα του), παγκόσμια και εκπολιτιστική (κατάργηση της βαρβαρότητας και εκμετάλλευση ανθρώπου από άνθρωπο). Όμως η κλασσική ερμηνευτική θεωρία απέτυχε μέσα στην βαρβαρότητα και την εκμετάλλευση καταρρέοντας.

Πρέπει λοιπόν να κάνουμε όπισθεν, να βρούμε την αρχή και να αλλάξουμε τους όρους. Αυτό προϋποθέτει να γράψουμε ΑΚΥΡΟΝ σε ότι θυμίζει τα δύο ΚΚΕ. Και σε επίπεδο αναλυτικής θεωρίας και ρεαλιστικής πρακτικής και σε επίπεδο προσώπων βεβαίως. Αυτά για τους συντρόφους που νομίζουν πως με κραυγές «Αριστερότερα κουροπάτειν» θα καταλάβουν τα χειμερινά ανάκτορα ενώ δεν καταλαβαίνουν πώς περιθωριοποιούν σε συντηρητικότερες θέσεις κομμάτια του ελληνικού λαού μιας και βρισκόμαστε σε περίοδο στην οποία η πολιτική καθορίζεται από τις διαδικασίες αλλαγής και κινητικότητας.

Η παλιά «δομική» πολιτική που συνδέεται με τις σχετικά σταθερές δυνάμεις όπως είναι η αστική τάξη, η εργατική τάξη και οι αγρότες όπως τις γνωρίσαμε στην μεταπολεμική περίοδο, έχει εξασθενήσει γιατί βγήκαμε από τη βιομηχανική κοινωνία. Και για να γίνει αντιληπτό: οι άνθρωποι υιοθετούν μία πολιτική συμπεριφορά όχι τόσο σε συνάρτηση με το επίπεδο στο οποίο βρίσκονται, όσο από την κίνηση ανόδου ή καθόδου στην οποία ζουν. Ο φόβος της κοινωνικής υποβάθμισης μετατοπίζει προς τα δεξιά τα μεσαία στρώματα τα οποία γιγαντώθηκαν ως διαστρωμάτωση την 25ετία του ΠΑΣΟΚ, το οποίο επιχείρησε με τα ΜΟΠ και το 1ο ΚΠΣ να φτιάξει ένα κοινωνικό πυρήνα βάσης. Με το 2ο να συμπήξει μπλοκ εξουσίας και με το 3ο να οριστικοποιήσει τα καθεστωτικά του στοιχεία που εδράστηκαν σε κοινωνικό δημιουργηθέν υπέδαφος μεσαίων στρωμάτων και σε ηθικό επίπεδο σε μια απίστευτη καθολική διαφθορά ειδικότερα στην 8ετία Σημίτη. Και εμείς ως αριστερά επί 25 χρόνια κοιτούσαμε και σφυρίζαμε αδιάφορα. Το άλλο κίνημα προς την αντίθετη κατεύθυνση είναι τυπι8κό της νεοφιλελεύθερης κοινωνίας. Τα πρόσωπα που κινδυνεύουν και υποαμείβονται ήδη λόγω διεθνούς ανταγωνισμού και ανεξέλεγκτης παγκοσμιοποίησης στην κίνηση αναζήτησης προστασίας εκδηλώνονται ακόμη συντηρητικότερα. Έτσι έβγαλαν την ΝΔ με 46%. Και αφήσανε εμάς στο γλίσχρο 3%. Γιατί; Ποια λύση προσφέρουμε, πόσο διακριτοί είμαστε, πόσο κρίσιμοι είμαστε. Εν τέλει πόσο χρήσιμοι τους είμαστε; Όπως είπα νωρίτερα, πρέπει να ξαναγυρίσουμε στην αρχή. Εκεί βρίσκονται οι απαρχές στις λάθος θεωρητικές επεξεργασίες της αριστεράς. Πάντα χρησιμοποιώ την ποίηση ως μέσον εξήγησης του κόσμου. Και πιστεύω πως το απέραντο σύμπαν (την κοινωνία) και την κίνηση του την εξηγούν εγκυρότερα, πιο ευαίσθητα και πιο σίγουρα οι ποιητές απ’ ότι οι διανοητές, οι οικονομολόγοι ή οι κοινωνιολόγοι. Πόσο μάλλον οι διαχειριστές επαγγελματίες πολιτικοί. Πόσο καλύτερα θα μπορούσαμε να εξηγήσουμε τον κόσμο αν σκύβαμε στο Σατωβριάνδο. Ακούστε τι έλεγε το διεισδυτικό του μυαλό στα 1840, όταν ανακαλύφθηκαν τα ατμόπλοια, ο σιδηρόδρομος, ο τηλέγραφος, το τηλέφωνο κ.α. (και πού νάξερε τους Η/Υ, το internet κλπ). «΄Όταν ο ατμός εξαφανίσει τις αποστάσεις, δεν θα ταξιδεύουν μόνο τα εμπορεύματα αλλά και οι ιδέες που θα αρχίσουν να χρησιμοποιούν τα φτερά τους. Όταν τα δημοσιονομικά και εμπορικά σύνορα ανάμεσα στα διάφορα κράτη καταργηθούν, όπως έχει γίνει ήδη ανάμεσα στις επαρχίες του ίδιου κράτους, όταν οι διάφορες χώρες στις καθημερινές τους σχέσεις θα κρατούν ενωμένους τους λαούς πώς θα αναστήσετε τον παλιό τρόπο διαχωρισμού;» Πόσο λαμπρή και πρώιμη αντίληψη της παγκοσμιοποίησης και της διακυβέρνησής της. Το είχαν μυριστεί άραγε ο Μαρξ και ο Έγκελς στις επεξεργασίες των οποίων ακόμη στηριζόμαστε και οι περισσότεροι χρησιμοποιούν μέσα στον ΣΥΝ, μερικοί μάλιστα τις έχουν αγιοποιήσει από το παρελθόν τους το κομμουνιστικό και χρησιμοποιούν και πλέον δογματικούς ως συμμάχους σε μία ανόητη συμμαχία που μας έφερε το 3%. Και είμαι ίσως ο μόνος που έχω δικαίωμα να το χρησιμοποιώ γιατί ήμουν η μόνη ψήφος ΚΑΤΑ στην καθοριστική για την αρχή του μεταλλαγμένου ΣΥΝ προηγούμενη ΚΠΕ η οποία αποφάσισε τη συμμαχία και τα κείμενα.

Θαρρώ πως είμαστε μπροστά σε δύο σταθμούς οι οποίοι ανάλογα με την εξέλιξη που θα πάρουν θα αναμορφώσουν οριστικά το τοπίο στο χώρο της Δημοκρατικής Αριστεράς. Τις ευρωεκλογές και το συνέδριο. Και σαφώς θα έπρεπε ως Ανανεωτική Συσπείρωση να τα είχαμε συνδέσει και συνθέσει. Δυστυχώς δεν το πράξαμε και φέρουμε βαρύτατες ευθύνες.

Ως προς τις ευρωεκλογές δεν έπρεπε να υπάρχει μονομέρεια στην εκπροσώπηση ώστε το 1, 2, 3 και 4 να απηχούν αντιευρωπαϊκές ή ευρωσκεπτικιστικές απόψεις. Οι «σύμμαχοι» έθεσαν (και κέρδισαν) το ζήτημα της πλουραλιστικής εκπροσώπησης. Κι ας είναι η κοινωνική τους απήχηση ελαφριά σαν το πάτημα της γάτας.

Και τα πρόσωπα και μάλλον και τα κείμενα θα είναι κατάπτυστα αν κρίνουμε από τα κείμενα του ΣΥΡΙΖΑ. Η μόνη ελπίδα που υπάρχει είναι η διάλυσή του λόγω εσωτερικών αντιθέσεων αξεπέραστων.

Ο ΣΥΝ πρέπει να μιλήσει για την Ομόσπονδη (φεντεραλιστικά) Ευρώπη με Σύνταγμα πραγματικό, ισχυρό ευρωπαϊκό κοινοβούλιο με αποφασιστικό ρόλο και με αναβάθμιση των περιφερειών σε κεντρικό όργανο. Με ενιαίο προϋπολογισμό και κατανομή πόρων για αντιμετώπιση περιφερειακών ανισοτήτων. Για κοινή εξωτερική πολιτική και πολιτική ασφάλειας και άμυνας. Για κάλυψη του δημοκρατικού κοινωνικού και οικολογικού ελλείμματος. Για κριτήρια ανάπτυξης και πραγματικής σύγκλισης. Και τέλος το πιο δύσκολο. Ανάπτυξη κοινής ευρωπαϊκής πολιτικής κουλτούρας και πολιτισμού σε αγαστή αντιστοιχία με τη διαφορετικότητα των εθνών και την πολύπλοκη διαφορετικότητα των εκατομμυρίων μεταναστών. Αυτή πρέπει να είναι η Ευρώπη του αύριο. Και αν αυτό αφορά τις ευρωεκλογές, έχουμε και κάτι άλλο που μάλλον τούτη τη στιγμή το ξεχνάμε. Το συνέδριο το οποίο θα είναι καθοριστικό για τους όρους και την δημιουργία μιας φιλελεύθερης δημοκρατικής και οικολογικής αριστεράς η οποία να έχει ξεκόψει οριστικά από το δογματικό της παρελθόν. Και το ορθόδοξο και το ανανεωτικό. Μιας αριστεράς η οποία να προσβλέπει αποκλειστικά στην ευρωπαϊκή δυναμική και τον φεντεραλισμό. Μιας πολιτικής δύναμης σύγχρονης, δημοκρατικής, ισότιμα διεθνιστικής, ευρωπαϊκής και ευρωπαϊστικής, εμπνεόμενης από τις αρχές του δημοκρατικού σοσιαλισμού, της οικολογίας, του προοδευτικού εκσυγχρονισμού της κοινωνίας, μιας αριστεράς που να προσβλέπει στη δημοκρατική διαχείριση του φαινομένου που αποκαλείται παγκοσμιοποίηση. Μιας αριστεράς που να προσβλέπει πλέον και στις κοινωνίες και τις οικονομίες της επιβράδυνσης και όχι της συνεχούς ανάπτυξης. Μιας αριστεράς με πραγματικό κέντρο τον πολιτισμό και τον άνθρωπο. Όχι όπως τον εννοούν οι παρωχημένες προϊστορικά απολιθωμένες δοξασίες πολλών συντρόφων και νέων «συμμάχων». Και τότε μπροστά σε ένα ήρεμο πολιτικό και προγραμματικό συνέδριο θα μπορέσουμε να επιλέξουμε και ηγεσία μακριά από τα κουρασμένα από το 1974 στελέχη όπου το μόνο τους επάγγελμα ήταν η πολιτική διεύθυνση του ΚΚΕ και του ΚΚΕ εσωτ. ή της ΕΑΡ και σήμερα του ΣΥΝ. Και νέα πρόσωπα και νέα ηλικιακά και με νέα αισθητική και αρμόζοντα επικοινωνιακά μιας και οι καιροί πλέον το απαιτούν.

Έτσι μόνο δεν θα απαντάμε «θεοσεβούμενα», συντηρητικά και «χριστιανορθόδοξα» και δεν θα περιμένουμε την πολυπόθητη (ΧΑ!) «αλλαγή του μεταπολιτευτικού σκηνικού» (ΧΑ!) ή το «σάπισμα του πολιτικού συστήματος της μεταπολίτευσης» (ΧΑ! ΧΑ!) ή «την αριστερά του 21ου αιώνα και όχι την κεντροαριστερά» (ΧΑ! ΧΑ!) ή «την κατάρρευση του δικομματισμού» (ΧΑ! ΧΑ! ΧΑ!) και διάφορα άλλα τεχνάσματα και μαντζούνια.

Η κοφτερή και διεισδυτική ματιά του μέγιστου ποιητή της γης του έλληνας Αλεξανδρινού Καβάφη περιγράφει έτσι την τραγική αυτή κατάσταση στ αριστουργηματικό ποίημά του «ΕΙΓΑΙ ΕΤΕΛΕΥΤΑ»

Ήταν η εποχή καθ’ ήν βασίλευεν
εν άκρα ευλαβεία ο γέρων Ιουστίνος
κι η Αλεξάνδρεια, πόλις θεοσεβής
αθλίους ειδωλολάτρας αποστρεφόταν.

Ας ελπίσουμε ότι ο ΣΥΝ θα αρχίσει να διαισθάνεται αυτά που θα επισυμβούν αν παραμείνουμε στους σημερινούς άθλιους τακτικισμούς. Γιατί αν δεν συναισθανθεί και δεν καταλάβει τη λεπτή ειρωνική χρήση της γλώσσας από τον Κ. Καβάφη, θα έρθει να σμίξει με την πικρόχολη τραγικότητα του Κ. Καρυωτάκη που γράφει την ίδια εποχή με το «ΕΙΓΑΙ ΕΤΕΛΕΥΤΑ»

«Αχ, κύριε κύριε Μαλακάση
ποιος θα βρεθεί να μας δικάσει
…………………………………
Αχ κύριε, κύριε Μαλακάση
ποιος τελευταίος θα γελάσει»;

Η κοινωνία έχει ανάγκη από ένα μεγάλο κόμμα της Δημοκρατικής Αριστεράς και όχι από μεταλλαγμένα υβρίδια. Θυμάστε, όσοι ήσασταν παρόντες, τον πιτσιρικά από τη Σουηδία στο τελευταίο συνέδριο του ΣΥΝ; Γιατί τον χειροκροτήσατε τότε; Δώστε απάντηση.