Μεταξύ Realpolitik και εκτροπής από τη νομιμότητα

Μάνος Ματσαγγάνης, Το Βήμα της Κυριακής, Δημοσιευμένο: 2020-03-08

Δεν θα ήθελα να είμαι στη θέση του Πρωθυπουργού, των συνεργατών του και των υπουργών που σχεδιάζουν και εφαρμόζουν την κυβερνητική πολιτική για το προσφυγικό ζήτημα. Βρίσκονται ξαφνικά αντιμέτωποι με ένα πρόβλημα που δεν επιδέχεται «λύση», μόνο διαχείριση. Απέναντι σε έναν επικίνδυνο γείτονα, που παίζει το τελευταίο του χαρτί. Με συμμάχους δειλούς και άβουλους, παραλυμένους από τη διχογνωμία. Η διαχείριση όμως έχει συνέπειες, για το είδος της κοινωνίας που θέλουμε να είμαστε. Για αυτό αξίζει να συζητούμε.

Το βασικό επιχείρημα υπέρ της κυβερνητικής πολιτικής είναι ότι μπροστά στον «υβριδικό πόλεμο» που έχει εξαπολύσει ο Ερντογάν, το κλείσιμο των συνόρων είναι η μόνη άμυνα. Δεν είναι αβάσιμο το επιχείρημα. Σίγουρα απολαμβάνει ευρεία αποδοχή: έως και ο αρχηγός της αξιωματικής αντιπολίτευσης το συμμερίζεται. Εχει ένα μειονέκτημα: Το κλείσιμο των συνόρων και η αναστολή της διαδικασίας εξέτασης αιτήσεων ασύλου για έναν μήνα (με δυνατότητα παράτασης) συνιστούν παράβαση των διατάξεων του Διεθνούς Δικαίου και των διεθνών συμβάσεων που η Ελλάδα έχει προσυπογράψει. Είναι κακό προηγούμενο αυτό για μια μικρή χώρα, η οποία, ακριβώς επειδή δεν μπορεί να υπερασπιστεί τον εαυτό της με τη στρατιωτική της ισχύ και μόνο, χρειάζεται την προστασία του Διεθνούς Δικαίου και των διεθνών συμβάσεων.

Ας δεχθούμε λοιπόν ότι η πολιτική που εφαρμόζεται είναι η μόνη ρεαλιστική. Ποιος την υλοποιεί; Τα σώματα ασφαλείας και οι ένοπλες δυνάμεις του οργανωμένου κράτους, με αυτοσυγκράτηση και την ελάχιστη βία που απαιτείται για την αναχαίτιση αμάχων; ‘Η μασκοφόροι που ληστεύουν πρόσφυγες στον Εβρο, ή πυροβολούν από σκάφη του Λιμενικού σε βάρκες με γυναικόπαιδα στη Λέσβο; Η δεύτερη επιλογή – η υιοθέτηση εκ μέρους της Ελλάδας πρακτικών υβριδικού πόλεμου – συνιστά εκτροπή από τη νομιμότητα. Η Ρωσία του Πούτιν μπορεί να στέλνει «πράσινα ανθρωπάκια» στην Κριμαία για να κάνουν τη βρώμικη δουλειά την ευθύνη της οποίας η κυβέρνησή του δεν τολμά να αναλάβει. Εάν η Ελλάδα τη μιμηθεί, θα απομακρυνθεί οικειοθελώς από το κλαμπ των κρατών δικαίου στο οποίο σήμερα ανήκει και θα προσεγγίσει το άλλο κλαμπ των αυταρχικών κρατών. Είμαστε σίγουροι ότι κάτι τέτοιο υπαγορεύει το εθνικό συμφέρον;

Δεν υπάρχει αμφιβολία ότι η πολιτική πυγμής (απέναντι σε ανυπεράσπιστους ανθρώπους), επενδυμένη με τη ρητορεία της σκληρότητας ή ακόμη και του μίσους απέναντι στον ξένο, είναι σήμερα δημοφιλής. Σε άλλους, η ρητορεία αυτή μπορεί να είναι απεχθής (όπως π.χ. σε εμένα). Μέχρι εδώ, μικρό το κακό: σε μια δημοκρατική κοινωνία είμαστε αναγκασμένοι να συμβιώνουμε με ανθρώπους απεχθών απόψεων. Το πράγμα αλλάζει όταν κάποια μέλη της κοινωνίας πατήσουν την αόρατη γραμμή που χωρίζει την ελεύθερη έκφραση από την άσκηση βίας. Οι βιαιοπραγίες «αγανακτισμένων πολιτών» κατά προσφύγων, μεταναστών, μελών ΜΚΟ και άλλων, στη Λέσβο και αλλού, ή θα αντιμετωπιστούν με αυστηρότητα ή θα ερμηνευθούν από τους πάντες ως σιωπηρή συγκατάθεση του οργανωμένου κράτους στο παρακράτος.

Στις εκλογές του περασμένου Ιουλίου, χιλιάδες πολίτες που δεν ανήκουν στον συντηρητικό χώρο ψήφισαν το κόμμα της ΝΔ για να αποδοκιμάσουν την ατιμωρησία της βίας των οργανωμένων ομάδων, την κρατική επίδειξη επιείκειας σε κατά συρροή δολοφόνους που δεν έδειχναν ίχνος μεταμέλειας, την ποδοπάτηση των κανόνων του κράτους δικαίου για την απόσπαση πολιτικού πλεονεκτήματος. Οι πολίτες αυτοί απαίτησαν την αποκατάσταση της νομιμότητας. Δεν θα δεχθούν τώρα την αντικατάσταση της μίας εκτροπής από μιαν άλλη.

Θέματα επικαιρότητας: Προσφυγικό-μεταναστευτικό

Τα χαμένα ηχητικά

Πάσχος Μανδαρβέλης, 2025-02-15

Ας μην ανησυχεί ο Συνήγορος του Πολίτη. Σε δύο χρόνια θα...

Περισσότερα

Η πραγματικότητα της μετανάστευσης

Λευτέρης Παπαγιαννάκης, 2024-01-09

Η μετανάστευση παραμένει πολύ ψηλά στην πολιτική ατζέντα...

Περισσότερα

«Να σηκώσουμε τείχος απέναντι στον λαϊκισμό και στα άκρα»

Μαρία Βασιλείου, 2023-10-01

Η Ελλάδα δεν πρέπει να αφεθεί μόνη της απέναντι στην κλιματική...

Περισσότερα

Ακόμη μία πληγή

Πάσχος Μανδραβέλης, 2023-09-02

Δεν θέλουμε να φανταστούμε τι κλίμα οδύνης και οργής θα...

Περισσότερα

Οι μετανάστες ήταν αθώοι, αλλά η δουλίτσα είχε γίνει

Γιάννης Αλμπάνης, 2023-08-30

Προχτές με σύμφωνη γνώμη ανακριτή και εισαγγελέα αφέθησαν...

Περισσότερα

Η αλήθεια είναι πατριωτικό καθήκον

Ξένια Κουναλάκη, 2023-06-22

Οσοι µετά το ναυάγιο στην Πύλο ζητούν επίμονα απαντήσεις...

Περισσότερα

Παγκόσμια Ημέρα Προσφύγων: η διαφύλαξη της ανθρώπινης ζωής να μπει στο επίκεντρο

Στέλλα Νάνου, 2023-06-20

Η σημερινή Παγκόσμια Ημέρα Προσφύγων τιμάται στη σκιά του...

Περισσότερα

Η συμφωνία για το μεταναστευτικό στην ΕΕ κι ένα ακόμη ναυάγιο

Λευτέρης Παπαγιαννάκης, 2023-06-15

Είναι η συμφωνία του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου για το Σύμφωνο...

Περισσότερα

Άρθρα/ Πολιτική

Σωκράτης Φάμελλος

Κυβερνητική πρόταση από το Συνέδριο

Σωκράτης Φάμελλος, 2025-06-08

Η Ιστορία, όχι μόνο στην Ελλάδα, έχει δείξει ότι οι πολιτικές...

Ποιά εκεχειρία και για πόσο στη Μέση Ανατολή;

Λουκάς Τσούκαλης, 2025-06-25

Ο πρωθυπουργός του Ισραήλ άνοιξε τις πύλες της κολάσεως...

Στέργιος Καλπάκης

Ισχυρός ΣΥΡΙΖΑ - ΠΣ, καταλύτης για την προοδευτική αλλαγή

Στέργιος Καλπάκης, 2025-06-18

Οι αρνήσεις του ΠΑΣΟΚ και της Νέας Αριστεράς στην ειλικρινή...

Θόδωρος Τσίκας

Το αδιέξοδο με το Ιράν και η Συμφωνία του Ομπάμα

Θόδωρος Τσίκας, 2025-06-18

Το 2015 ο τότε πρόεδρος των ΗΠΑ, Μπάρακ Ομπάμα, έφτασε μετά...

Κώστας Καλλίτσης

Προεκλογική περίοδος

Κώστας Καλλίτσης, 2025-06-08

Κάτι μάλλον ασυνήθιστο (ακόμα και) για τα ελληνικά δεδομένα...

Η “έσχατη προδοσία” έλειπε από την χορηγία της αντιπολίτευσης προς τον Μητσοτάκη

Γιάννης Τριάντης, 2025-06-07

...Τι εισπράττει η κοινωνία όταν ακούει ότι εγκαλείται κάποιος...

Τα Τέμπη επιστρέφουν

Αγγελική Σπανού, 2025-06-05

Με τέσσερις προτάσεις για τη σύσταση Προανακριτικής, δύο...

Γιάννης Μεϊμάρογλου

Κυβερνητικό μπασκετικό αλαλούμ

Γιάννης Μεϊμάρογλου, 2025-06-04

...Όσο η κυβέρνηση θα συνεχίσει να κλείνει τα μάτια σε μια...

Θόδωρος Τσίκας

Έχει χάσει η Ουκρανία τον πόλεμο;

Θόδωρος Τσίκας, 2025-06-01

Η Ευρωπαϊκή Ένωση πρέπει να διατηρήσει τη ηθική και γεωπολιτική...

Γιάννης Βούλγαρης

Η Ευρώπη στην εποχή των πολέμων

Γιάννης Βούλγαρης, 2025-05-31

Από τις εκλογές που έγιναν τελευταία στον ευρωπαϊκό χώρο,...

Εχει ο καιρός γυρίσματα;

Τάσος Παππάς, 2025-05-26

Αλλάζουν οι καιροί; Αλλάζουν. Αυτό που χθες αποδοκίμαζες,...

Η κοινή λογική

Μιχάλης Μητσός, 2025-05-23

Oι νέοι στρέφονται προς την Ακροδεξιά. Ακόμη κι αν δεν ψηφίζουν...

×
×