Η πρώτη πειστική απάντηση στο ερώτημα εάν η ελληνική οικονομία θα μπορέσει το 2014 να επιστρέψει σε αναπτυξιακή τροχιά δόθηκε χθες.

Οπως ανακοίνωσε η Στατιστική Αρχή, η ύφεση στο τέταρτο τρίμηνο του 2013 περιορίστηκε στο 2,6% από 3% στο τρίτο τρίμηνο. Έτσι, η συρρίκνωση της ελληνικής οικονομίας για το σύνολο του 2013 περιορίστηκε στο 3,7%. Ποσοστό που είναι πολύ μικρότερο από τον επίσημο στόχο του 4% που ουσιαστικά είχε θέσει η τρόικα. Επιβεβαιώθηκαν έτσι οι εκτιμήσεις του υπουργείου Οικονομικών, που επέμενε ότι η ύφεση θα ήταν μικρότερη, και διαψεύστηκαν οι πολύ πρόσφατες προβλέψεις μεγάλων επενδυτικών οίκων, ξένων τραπεζών, αλλά και της τρόικας…

Αυτά είναι τα καλά νέα. Το πραγματικό, όμως, ερώτημα είναι πώς μπορεί να διασφαλιστεί η επιστροφή σε θετικούς ρυθμούς ανάπτυξης, πώς μπορεί να διασφαλιστεί η διατηρησιμότητα αυτών των θετικών αναπτυξιακών επιδόσεων, καθώς η παραγωγική βάση της χώρας έχει αποσαθρωθεί ως αποτέλεσμα της εξαετούς ύφεσης.

Η βιομηχανία βρίσκεται στην «εντατική». Τα δειλά «χαμόγελα» με την ανακοίνωση του θετικού πρόσημου στον δείκτη της βιομηχανικής παραγωγής τον Δεκέμβριο πάγωσαν, καθώς η παραγωγή της μεταποίησης συνέχισε να κινείται σε αρνητικό έδαφος. Η πιστωτική ασφυξία συνεχίζει να αποτελεί «βρόχο» για την ομαλή παραγωγική δραστηριότητα.

Οι ρυθμοί αύξησης των εξαγωγών υποχωρούν, παρά το γεγονός ότι η ανάπτυξη στην Ευρωζώνη ενισχύεται. Η προσπάθεια των επιχειρήσεων να ενισχύσουν τον εξαγωγικό τους προσανατολισμό δυσχεραίνεται εξαιτίας της έλλειψης ρευστότητας. Οι δε ιδιωτικοποιήσεις και η αξιοποίηση της περιουσίας του Δημοσίου, που θα μπορούσαν να αποτελέσουν καταλύτη για την εισροή κεφαλαίων, καρκινοβατούν.

Οι ελπίδες για άμεση «απόδοση» επικεντρώνονται σε τρεις τομείς: Πρώτον, την τουριστική βιομηχανία που παρουσιάζει εκρηκτική δυναμική ανόδου, η οποία ωστόσο χαρακτηρίζεται από αβεβαιότητες, καθώς είναι «ευαίσθητη» σε οποιεσδήποτε αναταράξεις, πολιτικές, οικονομικές ή γεωπολιτικές. Δεύτερον, τα μεγάλα έργα υποδομής που έχουν ξεκινήσει και τρίτον, τη ναυτιλία.

Η διασφάλιση των θετικών ρυθμών ανάπτυξης προϋποθέτει ένα συγκεκριμένο σχέδιο, ένα νέο αναπτυξιακό πρότυπο, στην προώθηση του οποίου θα πρέπει να στοχεύουν οι δράσεις και οι χρηματοδοτήσεις. Ενέργεια, ανάπτυξη της επιχειρηματικότητας στον πρωτογενή τομέα, στη βιομηχανία τροφίμων, ανάπτυξη των υποδομών, ώστε η Ελλάδα να εδραιωθεί ως διαμετακομιστικό κέντρο προς την Ε.Ε. και την Ανατολική Ευρώπη, είναι ορισμένοι τομείς στους οποίους έχουν γίνει αναφορές, χωρίς όμως ακόμη να εκδηλώνεται εμπράκτως οποιαδήποτε κυβερνητική πρωτοβουλία.

Χωρίς μεγάλες επενδύσεις, εγχώριες και ξένες, χωρίς προσέλκυση πολύ σημαντικών επενδυτικών κεφαλαίων, η ελληνική οικονομία δεν θα επιστρέψει στον ενάρετο κύκλο.

Ταυτόχρονα, πρέπει να είναι σε όλους ξεκάθαρο ότι χωρίς πολιτική σταθερότητα και επιμονή στις διαρθρωτικές μεταρρυθμίσεις δεν θα ολοκληρωθεί επιτυχώς ο μετασχηματισμός, σε ανταγωνιστικά επίπεδα, της παραγωγικής δομής της ελληνικής οικονομίας.