Τη δεκαετία του 1970 και του ’80, όσοι ταξίδευαν σε μεγαλουπόλεις του εξωτερικού, κυρίως για σπουδές, μετέφεραν την εικόνα των αστέγων που για την ελληνική κοινωνία ήταν ξένη, αποκρουστική, ακατανόητη. Η απότομη άνοδος του βιοτικού επιπέδου τις δεκαετίες του 1980 και του ’90, χάρη κυρίως στις ευρωπαϊκές ενισχύσεις αλλά και το νέο, πολύ πιο δημοκρατικό περιβάλλον, έφερε την τοποθέτηση της χώρας στο κλαμπ των πιο πλούσιων χωρών και μαζί έφερε και τις στρεβλότητές τους:

«Μπορεί ο κ. Μητσοτάκης να τον διέγραψε και ως συνήθως να κάνει τον ανήξερο, αλλά επί δύο χρόνια ανεχόταν και επικροτούσε τα έργα και τις ημέρες Πάτση. Και όχι μόνο αυτό, αλλά ήταν έτοιμος να φέρει και τροπολογία για να διευκολύνει τα “κοράκια”, τους πάσης φύσεως “Πάτσηδες” να πλουτίζουν από τα βάρη των ανθρώπων…»

Μία φορά και ένα καιρό υπήρχε η Μεγάλη Βρετανία. Αποικιοκρατική δύναμη όπου τον 190 αιώνα «δεν έδυε ο ήλιος». Σταδιακά είχε κυριαρχήσει απόλυτα απέναντι στις άλλες αποικιοκρατικές δυνάμεις του 17ου και 18ου αιώνα (Ισπανία, Πορτογαλία, Ολλανδία, Γαλλία). Την περίοδο του «επίσημου ιμπεριαλισμού», 1880-1910, νέες βιομηχανικές δυνάμεις διεκδίκησαν μέρος της ισχύς της Βρετανίας. Η Γερμανία, η Ιταλία, η Ιαπωνία, το Βέλγιο. Το διακύβευμα ήταν ο διαμελισμός της Αφρικής, οι υπό διάλυση αυτοκρατορίες, η Οθωμανική και η Αυστρο-Ουγγρική και οι ευρύτερες αναδιατάξεις στην Κεντρική και Ανατολική Ασία, μαζί και την Κίνα.

Συμπληρώθηκαν οκτώ μήνες από την ρωσική εισβολή στην Ουκρανία και είναι σαφές σε όλους πλέον ότι ο Πούτιν απέτυχε παταγωδώς στους στόχους του. Αυτό όμως δεν έκανε τον κόσμο πιο ασφαλή. Μέχρι τώρα, η μια εσφαλμένη εκτίμηση από την πλευρά της Μόσχας διαδέχεται την άλλη με αποτέλεσμα να σωρεύονται λάθη που απομακρύνουν ακόμη περισσότερο την ειρήνη.

Ο Τζον Μπέρκοου, επί μία δεκαετία Speaker, πρόεδρος της Βουλής των Κοινοτήτων, έχει μείνει αξέχαστος για τις πολύχρωμες γραβάτες και την χρωματιστή φωνή βαρύτονου, με την οποία προσπαθούσε να επιβάλει την τάξη στις πολύωρες και θορυβώδεις συνεδριάσεις των ημερών της κρίσης του Brexit. Θα άξιζε να τον θυμόμαστε και για μια αξιομνημόνευτη δήλωση με την οποία αποχαιρέτισε την Βουλή, όταν αποσύρθηκε από την πολιτική. Το Κοινοβούλιο, είχε πει, «είναι ένα υπέροχο μέρος, γεμάτο ανθρώπους που, στην συντριπτική πλειοψηφία τους, έχουν ως κίνητρο το κατά την αντίληψή τους εθνικό συμφέρον. Υποτιμώντας αυτό το Κοινοβούλιο βλάπτουμε τον εαυτό μας».

Σε δυόμισι μήνες, η ακτιβίστρια που ηγήθηκε της παγκόσμιας καμπάνιας κατά της κλιματικής αλλαγής, Γκρέτα Τούνμπεργκ, θα γίνει 20 ετών. Δεν είναι πλέον το θυμωμένο κοριτσάκι με τις πλεξίδες που στραβοκοιτούσε τον Ντόναλντ Τραμπ στις διεθνείς συνόδους και κινητοποιούσε δεκάδες χιλιάδες νέα παιδιά με οικολογική συνείδηση κάθε Παρασκευή. Η ενεργειακή κρίση θέτει πλέον ακόμη και τη σκληροπυρηνική Σουηδή απέναντι σε δύσκολα διλήμματα, όπως «πυρηνική ενέργεια ή λιγνίτης;» (πυρηνική ενέργεια, είπε).

Το σύστημα της απλής αναλογικής δεν αρέσει καθόλου στη Δεξιά. Ως προς αυτό είναι συνεπής. Στο παρελθόν είχε επιβάλει εκλογικά συστήματα που της έδιναν πλειοψηφία στη Βουλή κι ας ήταν μειοψηφία στο εκλογικό σώμα. Χαρακτηριστικότερη περίπτωση το τριφασικό σύστημα που εφαρμόστηκε στις εκλογές του 1956. Ποια ήταν η μαγική συνταγή; Στα αστικά κέντρα όπου η ΕΡΕ είχε ανταγωνιστές ίσχυε η απλή αναλογική, ενώ στην επαρχία, όπου το κόμμα του Καραμανλή είχε μεγάλο εκτόπισμα, ίσχυε το πλειοψηφικό σύστημα.

«Ο Μητσοτάκης είναι ο μεγαλύτερος σοσιαλιστής που έχει περάσει τα τελευταία χρόνια» αποφάνθηκε πριν λίγες ημέρες ο βουλευτής της ΝΔ κ. Μπάμπης Παπαδημητρίου. Το επιχείρημά του; Ότι οι επιδοτήσεις στην ενέργεια είναι μορφή αναδιανομής πλούτου. Λίγο νωρίτερα, ο βουλευτής της ΝΔ κ. Κώστας Κυρανάκης είχε δηλώσει ότι η κυβέρνηση δεν μειώνει τον ΦΠΑ στα μακαρόνια γιατί οι πλούσιοι καταναλώνουν περισσότερα.

Ελάχιστα μετά τους εορτασμούς του μιλένιουμ, τον Φεβρουάριο του 2000, η Ευρώπη είδε να σχηματίζεται για πρώτη φορά στη μεταπολεμική της ιστορία κυβέρνηση με τη συμμετοχή ακροδεξιού κόμματος. «Πρωτοπόρος» η Αυστρία, όπου το συντηρητικό Λαϊκό Κόμμα συνασπίστηκε με το ακροδεξιό Κόμμα της Ελευθερίας του Γεργκ Χάιντερ, θαυμαστή του Τρίτου Ράιχ. Οσο υβριστικές και αν ηχούσαν οι δηλώσεις του ότι τα ναζιστικά στρατόπεδα συγκέντρωσης ήταν απλώς «ποινικά στρατόπεδα» ή ότι το χιτλερικό καθεστώς «είχε σωστή πολιτική στην απασχόληση» (θυμόμαστε, αν όντως θυμόμαστε, την επιγραφή στην είσοδο του Αουσβιτς για την «εργασία που απελευθερώνει), είχε αποσπάσει στις εκλογές το 26,9% των ψήφων.

Η ανάληψη πρωτοβουλίας για επιστροφή στο τραπέζι του ΟΗΕ βρίσκεται στο επίκεντρο της προεκλογικής εκστρατείας στην Κύπρο. Τον Μάρτιο, ο νέος πρόεδρος θα κληθεί να αντιμετωπίσει τα σωρευμένα αδιέξοδα που προκαλεί το άλυτο Κυπριακό μαζί και τον ορατό κίνδυνο η κατάσταση να χειροτερέψει, εξαιτίας της κλιμακούμενης έντασης με την Τουρκία και της απειλής ενσωμάτωσης των κατεχομένων. Μπορεί ο νέος Κύπριος πρόεδρος να αναστρέψει την προδιαγεγραμμένη πορεία προς τη διχοτόμηση του νησιού;

Αυτό που συνέβη το προπερασμένο Σάββατο στην Κρήτη έμοιαζε κάτι που συμβαίνει μία φορά κάθε 500 χρόνια: Ανοιξαν οι ουρανοί και σε 10 λεπτά έπεσε όσο νερό πέφτει σε 3-4 χρόνια. Φαινόμενο όχι σύνηθες, αλλά ούτε τελείως απροσδόκητο: Οι παράκτιες πλημμύρες πυκνώνουν σε όλη την Ευρώπη, οι ζημιές που αφήνουν πίσω θα είναι 30 φορές μεγαλύτερες την επόμενη 30ετία, η Ελλάδα έχει ήδη μεγάλη (και πικρή) εμπειρία.

Η ισχνή παρουσία του ΣΥΡΙΖΑ-Προοδευτική Συμμαχία στους αυτοδιοικητικούς θεσμούς αντικατοπτρίζει δύο βασικά ελλείμματά του. Πρώτον, του χάσματος μεταξύ εκλογικής και κοινωνικής αντιστοίχισης και τη μη ενσωμάτωση της θεσμικής αυτοδιοικητικής κουλτούρας της ανανεωτικής Αριστεράς, παρά τα φιλότιμα, αλλά όχι τολμηρά και λόγω των μνημονιακών συνθηκών, βήματα που έγιναν στον «Κλεισθένη» και επιχειρησιακά στον «Φιλόδημο». Δεν είναι τυχαίο ότι στη συζήτηση για τον «Κλεισθένη» κυριάρχησε μονομερώς ο εκλογικός νόμος και για την αποτίμηση του δυσμενούς εκλογικού αποτελέσματος ο τρόπος καθόδου.