Ώρα για δημοψήφισμα

ΤΟ ΔΗΜΟΨΗΦΙΣΜΑ που διενεργείται σήμερα στην Ισπανία, για την επικύρωση ή όχι του ευρωπαϊκού συντάγματος, προσφέρεται για αλλαγή θέματος: Έτσι, αυτή την Κυριακή, δεν θ’ ασχοληθούμε με τα συμβαίνοντα στους κόλπους της "αγιοτάτης Ιεράς Συνόδου", αλλά ούτε και με τα μηνύματα του αρχιεπισκόπου κ. Χριστόδουλου, ο οποίος, ωσεί άμωμος και αμέτοχος, μας παραγγέλλει: Γίνεσθε φρόνιμοι ως οι όφεις και απλοί ως αι περιστεραί! [Στις περιπτώσεις αυτές ισχύει πάντοτε το: Οποία θρασύτης, εκ του γαλλικού: Quelle audace!].
ΥΠΕΡ του "ναι", στο σημερινό δημοψήφισμα, έχει ταχθεί η σοσιαλιστική κυβέρνηση Θαπατέρο, η οποία θέλει να ελπίζει ότι στις κάλπες θα προσέλθει το 50%, τουλάχιστον, των Ισπανών πολιτών και ότι το "ναι" θα υπερισχύσει, τελικά, του "όχι". Άλλο τόσο, υπέρ του "ναι", στο αντίστοιχο γαλλικό δημοψήφισμα, έχουν ταχθεί φυσικά ο Γάλλος πρόεδρος Ζακ Σιράκ και ο πρωθυπουργός Ζαν Πιέρ Ραφαρέν, οι οποίοι αναζητούν την καταλληλότερη ημερομηνία (μέσα στον Μάιο), για τη διεξαγωγή του γαλλικού δημοψηφίσματος... Συνειδητοποιώ ότι καταγράφω πράγματα γνωστά. Ωστόσο, αν κάτι δεν είναι ευρύτερα γνωστό (στον μέσο Έλληνα αναγνώστη), είναι η διαπάλη που γίνεται στους κόλπους του Γαλλικού Σοσιαλιστικού Κόμματος, ανάμεσα στον πρώην (σοσιαλιστή) πρωθυπουργό Λοράν Φαμπιούς και τον σημερινό α’ γραμματέα του σοσιαλιστικού κόμματος Φρανσουά Ολάντ. Η κατάσταση θυμίζει λίγο ΠΑΣΟΚ ή την (σε ορισμένες περιπτώσεις) "συναίνεση" Ν.Δ. και ΠΑΣΟΚ και αξίζει να τη δούμε διεξοδικότερα. Στο επί θύραις γαλλικό δημοψήφισμα, λοιπόν, για την έγκριση ή απόρριψη του ευρωπαϊκού συντάγματος, κεντροδεξιοί (κυβέρνηση Ραφαρέν) και σοσιαλιστές (που είναι τώρα αντιπολίτευση), βρέθηκαν να συμπλέον: Με άλλα λόγια: Ραφαρέν και Ολάντ λένε "ναι" στο ευρωπαϊκό σύνταγμα.
ΑΛΛΑ ΑΥΤΗΝ, ακριβώς, τη συναίνεση, ανάμεσα στην κυβερνώσα γαλλική κεντροδεξιά και την αντιπολιτευομένη σοσιαλιστική παράταξη, αρνείται να δεχθεί ο σοσιαλιστής πρώην πρωθυπουργός Λοράν Φαμπιούς, ο οποίος επιτίθεται κατά του σημερινού ηγέτη του σοσιαλιστικού κόμματος Φρανσουά Ολάντ, με πολύ μικρή αβρότητα... Ο Φαμπιούς δεν είναι μόνος. Υπάρχουν και άλλα στελέχη του σοσιαλιστικού κόμματος, τα οποία -- παρά την επίσημη γραμμή του κόμματος -- υποστηρίζουν ότι έπρεπε, στο επί θύραις δημοψήφισμα, να προκριθεί το "όχι", αντί του "ναι"... Πρώτον, λένε, διότι το επίμαχο σύνταγμα είναι άκρως νεοφιλελεύθερο. Δεύτερον, διότι δεν μπορείς να το παίζεις αντιπολίτευση και, από την άλλη, να συμπλέεις με την κυβέρνηση. (Εκτός αν η αντιπολίτευσή σου είναι "αντιπολίτευση λάστιχο" -- opposition en caoutchouc...). Τρίτον, διότι αν κερδίσει το "όχι", τότε ο Σιράκ θα υποχρεωθεί να παραιτηθεί (όπως είχε παραιτηθεί και ο Ντε Γκωλ, το 1969), οπότε οι σοσιαλιστές, κατά κάποιον τρόπο, θα πάρουν το αίμα τους πίσω.

ΣΤΟΝ ΦΑΜΠΙΟΥΣ απάντησε, απαντά, ο Φρανσουά Ολάντ: Πρώτον, "οι αυταπάτες δεν κάνουν καλό". Άρα, ακόμα και αν υποτεθεί ότι κερδίζουν τα "όχι", ο Σιράκ (που δεν είναι Ντε Γκωλ...) δεν πρόκειται να παραιτηθεί. Δεύτερον: "Το δικό μας ’ναι’ πρέπει να είναι δυνατό, ειλικρινές και σοσιαλιστικό. Δεν πρέπει να υποθέσουμε -- ούτε για μια στιγμή -- πως αν κερδίσουν τα ’όχι’, αυτό θα σήμαινε ήττα της κυβέρνησης ή ήττα του Ζακ Σιράκ. Θα σήμαινε, όμως, ήττα της Ευρώπης, ήττα της Γαλλίας, ήττα του σοσιαλισμού".
ΟΛΑ ΤΑ παραπάνω, ίσως να μη συνάδουν με τη θέση του Συνασπισμού, που ζητεί την απόρριψη του Ευρωπαϊκού Συντάγματος (ακριβέστερα της Ευρωπαϊκής Συνταγματικής Συνθήκης) και τη διεκδίκηση "ενός γνήσιου Συντάγματος των λαών της Ευρώπης". Καθόλου δεν αντίκεινται, όμως, με το αίτημα του ΣΥΝ (το διατύπωσε, μόλις προχθές, ο Αλέκος Αλαβάνος στον πρωθυπουργό Κ. Καραμανλή), για τη διενέργεια και στην Ελλάδα (όπως και στην Ισπανία, τη Γαλλία, την Πορτογαλία...) δημοψηφίσματος, για την έγκριση ή απόρριψη αυτής της Συνταγματικής Συνθήκης. Κατά τα άλλα, ο πλούτος του ΣΥΝ παραμένει η πολυφωνία του. Όσο για τον γράφοντα, τείνει να συμφωνήσει με τον Ζαν Μοναί, όταν έλεγε ότι οι άνθρωποι που υπόκεινται στους ίδιους νόμους "θα ανακαλύπτουν, βαθμιαία, πως δεν αλλάζει η φύση τους, αλλά οι εμπειρίες τους". Διαφωνείτε, μήπως;