Ζούμε μια πρωτόγνωρη θεσμική και οικονομική υποβάθμιση της Αυτοδιοίκησης

Στην αρχή της οργάνωσης των ανθρωπίνων κοινωνιών ο άνθρωπος, για να αντιμετωπίσει τις δυσκολίες του περιβάλλοντος, κατασκεύασε και λάτρεψε θεότητες που συμβόλιζαν τη φωτιά, τη θάλασσα, τον εγκέλαδο, τις πλημμύρες. Επειδή όμως, αυτό δεν τον προστάτεψε αποτελεσματικά απέναντι σε τέτοιους κινδύνους, άρχισε να φτιάχνει θεσμούς διοίκησης και διακυβέρνησης. Κι έτσι μετά από χρόνια φτάσαμε στην Τοπική Αυτοδιοίκηση και στο Ευρωπαϊκό Κοινωνικό Μοντέλο. Ο κ.Οικονόμου πριν λίγες μέρες δήλωσε για τις καταστροφές στην Εύβοια: «Με το θεό δεν μπορεί να τα βάλει κανείς, δεν μπορούμε να ελέγξουμε τα φυσικά φαινόμενα».

Ζούμε μια πρωτόγνωρη θεσμική και οικονομική υποβάθμιση της Αυτοδιοίκησης, του ρόλου και των προβλημάτων της. Το ζήσαμε στο «επενδυτικό σχέδιο Αντώνης Τρίτσης», που κατήργησε το κατά γενική ομολογία επιτυχημένο σχέδιο «Φιλόδημος». Μόλις δύο χρόνια από τα εγκαίνια του σχεδίου «Αντώνης Τρίτσης» κ.Μητσοτάκη καρκινοβατεί στερώντας από την Αυτοδιοίκηση πολύτιμους πόρους, απολύτως απαραίτητους για την άμεση αντιμετώπιση των ανισοτήτων, που επιδείνωσαν οι πολλαπλές κρίσεις.

Το ζήσαμε στην πολυδιαφημισμένη «διοικητική μεταρρύθμιση της πολυεπίπεδης διακυβέρνησης», η οποία παρήγαγε επιτροπές, φωτογραφήσεις, ανακοινώσεις, εξαγγελίες του πρωθυπουργού που ξεχάστηκαν.

Το μόνο θεσμικό αποτύπωμα της κυβέρνησης σήμερα αποτελεί ο νέος εκλογικός νόμος, που χαρακτηρίζεται από ένα νέο υπερπλειοψηφικό σύστημα, από υπερσυγκεντρωτισμό και από ακύρωση κάθε απόπειρας ενδοδημοτικής αποκέντρωσης.

Στη Βουλή ζήσαμε τη νομοθέτηση χωρίς διαβούλευση και την αγνόηση των απόψεων της Αυτοδιοίκησης σε μια σειρά σημαντικά θέματα: χωροταξία-περιβάλλον, διαχείριση απορριμάτων, χώροι λιμανιών, υδάτινοι πόροι, πολιτική προστασία, προσφυγικό ζήτημα, ζώα συντροφιάς, ιαματικές πηγές κ.τ.λ.. Και όλα αυτά κορωνίδα τη μετ’επαίνων, σχεδόν καθλολική, απόρριψη των προτάσεων της ΚΕΔΕ για το Ταμείο Ανάκαμψης.

Κερασάκι στην τούρτα της υποβάθμισης, η αντιμετώπιση της καταστατικής θέσης των αιρετών ως «αυτοφωράκηδων», σύμφωνα με τον Πρόεδρο της ΚΕΔΕ, αλλά και των αναξιοπρεπών επαιτών όσον αφορά στις αποζημιώσεις συμμετοχής τους στα όργανα (εως και μηδενικές) και τους όρους μετακίνησης και διαμονής, σε πλήρη απόκλιση από τα ευρωπαϊκά δεδομένα. Αλλά και σε προκλητική αντίστιξη με τα ακριβοληρωμένα golden boys, που διορίζει η κυβέρνηση σε συμβούλια οργανισμών και φορέων του Δημοσίου, με αύξηση του αρθμού των μετακλητών κατά 50% και την αύξηση του αντίστοιχου μισθού τους κατά 70%. Αυτά θα αλλάξουν και αυτά θα αλλάξουν.

Ήρθαμε να ακούσουμε και να μάθουμε. Θα πρέπει να επιδιωχθεί το Συνέδριο να γίνει η αρχή μιας σαφούς διεκδικητικής πορείας της Αυτοδιοίκησης απέναντι στο συγκεντρωτικό κράτος. Αυτό φαίνεται ότι μπορεί να αποτελέσει τον κοινό τόπο της μεγάλης πλειψηφίας του Συνεδρίου, διεκδικώντας την αντιστοίχιση της ελληνικής Αυτοδιοίκησης με την ευρωπαϊκή πραγματικότητα. Σχηματικά θα μπορούσε να συμπυκνωθεί στη διεκδίκηση «Ίσες και υψηλής ποιότητας παρεχόμενες υπηρεσίες, γενικού, δημόσιου και κοινωνικού ενδιαφέροντος για όλους τους κατοίκους σε κάθε σημείο της χώρας».

• Χρειάζεται σημαντική βελτίωση των οικονομικών της Αυτοδιοίκησης, καθώς είμαστε τελευταίοι στην Ευρώπη να βάλουμε στόχο τον ευρωπαϊκό μέσο όρο.

• Χρειάζεται αναβάθμιση της θεσμικής υπόστασης των Δήμων, με την ουσιαστική συμμετοχή των ΟΤΑ στην προετοιμασία και τη συζήτηση πριν από τη λήψη αποφάσεων και τη νομοθέτηση.

• Χρειάζεται επιτάχυνση της ψηφιοποίησης και απλοποίησης. Έχουν γίνει ήδη και με πρωτοβουλία της Αυτοδοίκησης σήμαντικά βήματα. Μένουν πολλά ακόμη: η ολοκληρωμένη υποστήριξη των Δήμων- ιδιαίτερα των μικρών, των ορεινών και των νησιωτικών-, με ανρθώπινους πόρους και επιχειρησιακό σχεδιασμό, για να επιτευχθεί η σύγκλιση. Ώστε να αποτρέψουμε τη μεγέθυνση των υπαρκτών ανισοτήτων και τη δημιουργία νέων αποκλεισμών.

• Χρειάζεται ουσιαστική συμμετοχή των Δήμων στα χρηματοδοτικά εργαλεία (ΕΣΠΑ, Ταμείο Ανάκαμψης, «Τρίτσης», ΠΔΕ), καθώς αποτελεί προϋπόθεση για τη δίκαιη ανακατανομή και κατανομή των πόρων. Με σωστή ιεράρχηση και προτεραιοποίηση των αναγκών, με βάση τις τοπικές ιδιαιτερότητες και τις διαπεριφερειακές και ενδοδημοτικές ανισότητες, προκειμένου να έχουμε στοιχεία πολυεπίπεδης διακυβέρνησης.

• Χρειάζονται οι αναγκαίες προσλήψεις. Ο αναντικατάστατος ρόλος της Αυτοδιοίκησης και των υπηρεσιών της στην αντιμετώπιση των κρίσεων και στη λειτουργία των σύγχρονων πολυπολιτισμικών πόλεων απαιτεί ισχυρές τοπικές δομές με επαρκή στελέχωση.

Δεν μπορεί να συνεχιστεί η βιομηχανία δικαστικών διαδικασιών και διώξεων επί παντός επιστητού, πολλές φορές για το σύνολο του ΔΣ, όταν το 99% των περιπτώσεων τελικά αρχειοθετείται ή απορρίπτεται στο Εφετείο, με ταλαιπωρία και κόστος για αιρετούς και Δημόσιο. Η νομοθέτηση για αποσαφήνιση του πλαισίου και η άμεση εκδίκαση το Εφετείο είναι βασικά στοιχεία για μια νέα χρηστή διοίκηση.

Δεν είναι περίεργο που υπάρχει σε μεγάλο βαθμό συμφωνία όλων των αυτοδιοικητικών δυνάμεων για αυτές τις διεκδικήσεις. Είναι απόλυτα σύμφωνα με τα ευρωπαϊκά ειωθότα, όπου η Αυτοδιοίκηση κινείται πάντα.

Ως χώρος οφείλουμε να τονίσουμε την αντίθεσή μας στην εξελισσόμενη αντιμεταρρύθμιση και τον υπερσυγκεντρωτισμό, να επαναδιατυπώσουμε τη θέση μας για το ευρωπαϊκό αναλογικό σύστημα με ενίσχυση της ενδοδημοτικής αποκέντρωσης και της κοινωνικής συμμετοχής.

Προτείνουμε άμεσα

• Την επαναφορά του 50%.

• Την κατάργηση του 43%.

• Τη μη ακύρωση της ψήφου των τοπικών κοινωνιών για τα τοπικά και διαμερισματικά συμβούλια, μέσω της γραμμικής σύνδεσής τους με τα κεντρικά παραταξιακά ψηφοδέλτια και το υπερπλειοψηφικό των 3/5 στα συλλογικά όργανα κάθε επιπέδου.

• Τον τερματισμό της διαρκούς μεταφοράς αποφασιστικών αρμοδιοτήτων από τα εκλεγμένα συλλογικά όργανα στα- οριζόμενα από το Δήμαρχο- εκτελεστικά όργανα.

• Τον περιορισμό της δυνατότητας για ιδιωτικοποίηση υπηρεσιών και δημιουργίας παράλληλων μηχανισμών εκτός Δήμων, που έχει ως αποτέλεσμα την κατάργηση του δημόσιου κοινωνικού ελέγχου και τη γενικευμένη δυνατότητα σχεδιασμού και πιστοποίησης εξωτερικών συνεργατών.

• Την άμεση ενεργοποίηση των ενεργειακών κοινοτήτων, με την επίλυση όλων των απαραίτητων τυπικών εκκρεμοτήτων και την ένταξη τους στα στα χρηματοδοτικά εργαλεία.

• Τη μη ιδιωτικοποίηση των δημόσιων δικτύων (ηλεκτρισμός, νερό, φυσικό αέριο) και την επαναφορά υπό δημόσιο έλεγχο όσων ιδιωτικοποιηθούν.

• Την λήψη άμεσων μέτρων για την προστασία των συμπολιτών μας και ιδιαίτερα των αδύναμων από το κύμα ακρίβειας σε βασικά είδη και την διαμορφούμενη ενεργειακή φτώχεια (διεύθυνση Κοινωνικού Τιμολογίου, αύξηση ελάχιστου εγγυημένου εισοδήματος)

Ζήτημα sos για τους προϋπολογισμούς των δήμων η ενεργειακή κρίση και ακρίβεια που απειλεί να τινάξει τους προϋπολογισμούς των ΟΤΑ στον αέρα. Η ενεργειακή θώρακιση κτηριακού αποθέματος των δήμων, η επένδυση στην ενεργειακή εξοικονόμηση και η στροφή σε Δήμους μηδενικής εκπομπής άνθρακα είναι στρατηγικής σημασίας για την οικονομική ανθεκτικότητα και βιωσιμότητα των ΟΤΑ.