Η Πορτογαλία διαψεύδει τις μοιρολογίστρες

Κώστας Καλλίτσης, Δημοσιευμένο: 2017-10-22

kallitsis

Αναπτύσσεται μια ανόητη φιλολογία: Κι αν βγούμε από το μνημόνιο, αφού θα συνεχιστεί η επιτήρηση και θα έχουμε αναλάβει δεσμεύσεις για τα επόμενα χρόνια, απλώς θα έχουμε βγει από το 3ο για να μπούμε στο 4ο μνημόνιο. Δεν θα έχουμε πετύχει κάτι ιδιαίτερα σημαντικό, αφού η χώρα θα παραμένει δεσμευμένη – «λέει» αυτή η φιλολογία της μοιρολογίστρας.

Τη διαψεύδει (και) η Πορτογαλία. Μεταξύ των θεμάτων που συζήτησε το Eurogroup την περασμένη Δευτέρα, ήταν η πορεία της οικονομίας της. Παρουσιάστηκαν τα αποτελέσματα της 6ης μετά την ολοκλήρωση του προγράμματος προσαρμογής (στις 5.5.2014) αξιολόγησης – ναι, παραμένει σε επιτήρηση. Και η αποτίμηση των Ευρωπαίων υπουργών, παρά τις κατά καιρούς ανησυχίες που διατυπώνονται, ήταν θετική: Η χώρα είναι σε ανοδική τροχιά.

Η Πορτογαλία, ως γνωστόν, δεν είναι το μοναδικό παράδειγμα επιτυχούς πορείας μετά την ολοκλήρωση ενός προγράμματος. Η Κύπρος είχε μπει σε πρόγραμμα (κατά πολλούς, το σκληρότερο όλων…) τον Μάρτιο 2013, πέτυχε να βγει από αυτό τρία χρόνια μετά, τον Μάρτιο 2016 (χωρίς καν να χρησιμοποιήσει το 30% των πόρων που το συνόδευαν) και σήμερα η ανάπτυξή της είναι ορατή διά γυμνού οφθαλμού στον κάθε επισκέπτη της. Η Ιρλανδία μπήκε σε πρόγραμμα προσαρμογής τον Νοέμβριο 2010, βγήκε από αυτό τρία χρόνια μετά, τέλη 2013, στέκεται όρθια και προχωράει.

Καμία χώρα δεν βγήκε από το πρόγραμμα χωρίς ο λαός της να υποστεί θυσίες. Κοινό χαρακτηριστικό και των τριών, όμως, αυτό που τους επέτρεψε να περάσουν τις δοκιμασίες με επιτυχία, ήταν ότι το πολιτικό σύστημά τους είχε το κουράγιο να αντικρίσει την κατάσταση χωρίς ωραιοποιήσεις και τη διάθεση να συνεννοηθεί για να αντιμετωπίσει από κοινού την κρίση. Δεν έπασχε από το απεχθές σύνδρομο που λέγεται «βουλιμία για την εξουσία» – να γίνουν κυβέρνηση πάση θυσία, με όποιο κόστος για τη χώρα τους. Δεν επιχειρούσε ο καθένας να βάλει τρικλοποδιά στον άλλο, για να προλάβει, αυτός, να… σώσει τη χώρα του.

Και στην Πορτογαλία, τα χρόνια 2011 - 2015 επιβλήθηκαν πολιτικές αυστηρής λιτότητας. Κόπηκαν οι μισθοί στο Δημόσιο, οι συντάξεις και τα κοινωνικά επιδόματα, μειώθηκαν οι κοινωνικές υπηρεσίες, αυξήθηκαν οι έμμεσοι και οι φόροι εισοδήματος, απορρυθμίστηκε η αγορά εργασίας, αυξήθηκε η ανεργία, ιδιωτικοποιήθηκαν από την ενέργεια μέχρι τα ταχυδρομεία και τις αερομεταφορές. Η κοινωνία πλήρωσε το κόστος των αλλαγών, αλλά δεν παραμυθιάστηκε ούτε παραδόθηκε. Αγωνίστηκε να δημιουργήσει τους όρους για να ζήσει καλύτερες ημέρες. Και τα κατάφερε.

Τον Μάιο 2014 η Πορτογαλία βγήκε από το πρόγραμμα. Στις εκλογές, το 2015, η συντηρητική κυβέρνηση παρέδωσε στους Σοσιαλιστές. Η νέα πολιτική αξιοποίησε τους βαθμούς ελευθερίας που είχαν δημιουργηθεί μετά την έξοδο από το μνημόνιο. Ετσι, την περίοδο της λιτότητας διαδέχθηκε η περίοδος της μεγέθυνσης.

Στη βάση των μεταρρυθμίσεων που είχαν γίνει, χωρίς να υπάρξει δημοσιονομικό ξεχείλωμα (αντιθέτως, η σοσιαλιστική κυβέρνηση έκοψε το έλλειμμα από 4,4% το 2015 στο 2,1% του ΑΕΠ το 2016, το χαμηλότερο αφότου αποκαταστάθηκε η δημοκρατία στη χώρα, το 1974...), η νέα κυβέρνηση εφάρμοσε μια πολιτική δυναμικής προώθησης της οικονομικής μεγέθυνσης μέσω επενδύσεων. Με την εφαρμογή αυτής της πολιτικής, άρχισε η απορρόφηση της ανεργίας, η οποία το δεύτερο τρίμηνο φέτος έπεσε στο χαμηλότερο σημείο από το 2009 – χαμηλότερα από τη μέση της Ευρωζώνης. Τον Ιούνιο, φέτος, ο ρυθμός οικονομικής μεγέθυνσής της (θετικός επί 13 συνεχή τρίμηνα…) ήταν διπλάσιος από τον μέσο όρο της Ευρωζώνης.

Η Πορτογαλία, βεβαίως, παραμένει σε επιτήρηση και σέβεται τις υποχρεώσεις που απορρέουν από την (εκούσια) συμμετοχή της στην Ευρωζώνη – αλλά ουδείς διανοείται να ισχυριστεί ότι αυτά ισοδυναμούν με ένα ακόμη μνημόνιο. Με τη μεγέθυνση, τη μείωση της ανεργίας, την αποκατάσταση των δικαιωμάτων της εργασίας, αυξάνονται τα εισοδήματα και, σταδιακά, μειώνεται η φορολογία που είχε πλήξει κυρίως τις μεσαίες τάξεις. Οι Πορτογάλοι σήμερα ζουν καλύτερα.

Καθοριστική παράμετρος, το πολιτικό σύστημά τους. Δεν είναι άρρωστο, βουλιμικό. Δεν ταλαντεύεται κάθε μέρα αν θα τινάξει στον αέρα ή όχι όσα επιτεύχθηκαν – μόνο και μόνο για να πέσει η κυβέρνηση του αντιπάλου. Και δεν επιτρέπει στις μοιρολογίστρες να διαμορφώνουν την εικόνα του.

Θέματα επικαιρότητας: Οικονομική κρίση

Δημήτρης Λιάκος

Σκέψεις, με αφορμή το βιβλίο της Άνγκελα Μέρκελ

Δημήτρης Λιάκος, 2024-12-01

Η έκδοση των απομνημονευμάτων της Άνγκ. Μέρκελ και οι αναφορές...

Περισσότερα
Φίλιππος Σαχινίδης

Προοδευτικές προτάσεις για την οικονομία σε συνθήκες permcrisis

Φίλιππος Σαχινίδης, 2022-11-21

H λέξη της χρονιάς για το 2022 σύμφωνα με το λεξικό Collins είναι...

Περισσότερα
Θανάσης Θεοχαρόπουλος

Η αδιέξοδη οικονομική πολιτική θα φέρει λουκέτα και ανεργία

Θανάσης Θεοχαρόπουλος, 2021-02-02

Η πανδημία του Covid19 άλλαξε ριζικά τα δεδομένα παγκοσμίως...

Περισσότερα
Γιάννης Βούλγαρης

Τι μαθαίνουμε από την τριπλή κρίση;

Γιάννης Βούλγαρης, 2020-09-12

Λίγες ήταν ευτυχώς οι φορές που η μεταπολιτευτική Ελλάδα...

Περισσότερα

Εικόνα δύσβατης πορείας

Αντώνης Παπαγιαννίδης, 2020-06-25

Είναι αλήθεια πως στην Ελληνική πραγματικότητα συχνά υπάρχει...

Περισσότερα
Κώστας Καλλίτσης

Από τη χαμένη 10ετία, μην πάμε στη χαμένη γενιά

Κώστας Καλλίτσης, 2020-05-10

Η καταιγίδα έχει όνομα, λέγεται ανεργία. Και θα είναι σφοδρή....

Περισσότερα
Αντώνης Λιάκος

Πλοήγηση μέσω κρίσεων

Αντώνης Λιάκος, 2020-05-03

Η τωρινή κρίση της πανδημίας, και η οικονομική που σέρνει...

Περισσότερα

Μειώστε τους φόρους στους μισθωτούς

Αντώνης Καρακούσης, 2019-10-20

Η μακρόχρονη κρίση και το πλήθος των μέτρων, μνημονιακών...

Περισσότερα

Άρθρα/ Πολιτική

Κώστας Καλλίτσης

Και η αντιπολίτευση;..

Κώστας Καλλίτσης, 2025-02-09

Η δημοσκοπική εικόνα της κυβέρνησης είναι πολύ κακή, κακή...

Ξενοφών Κοντιάδης

Υπάρχει κίνδυνος να παραγραφούν αδικήματα Υπουργών για τα Τέμπη και ποιά η ευθύνη της κυβέρνησης;

Ξενοφών Κοντιάδης, 2025-02-06

Υπάρχει κίνδυνος να παραγραφούν αδικήματα υπουργών για...

Η βουβή οργή που δεν έπιασαν

Αλέξης Παπαχελάς, 2025-02-05

«Μα τι έγινε ξαφνικά με το θέμα των Τεμπών και ξαναβγήκε...

Όταν η μετακίνηση πληθυσμών και η εθνοκάθαρση προβάλλονται ως ”λύση”

Αντώνης Παπαγιαννίδης, 2025-02-05

Τα πιο ζωηρά και σκοτεινά όνειρα των υπερ-συντηρητικών...

Ουσιαστικές δεσμεύσεις και ηθικές υποχρεώσεις

Αλέξης Παπαχελάς, 2025-02-02

Μας θύμωσε το γεγονός ότι η Γαλλία σκέπτεται σοβαρά να πουλήσει...

Γιάννης Βούλγαρης

Ένας Κόσμος Ολιγαρχών;

Γιάννης Βούλγαρης, 2025-01-26

De te fabula narratur. Για σένα μιλάει ο μύθος. Με αυτή τη ρήση ο Καρλ...

Κώστας Καλλίτσης

Το τραμπικό ρεύμα

Κώστας Καλλίτσης, 2025-01-26

Η ανάδειξη του Ντ. Τραμπ στην ηγεσία των ΗΠΑ προκαλεί αναταράξεις...

Την εποχή των αυτοκρατοριών

Παύλος Τσίμας, 2025-01-24

Την ημέρα που ο Τραμπ έκοβε με το σπαθί την τούρτα (και το...

Για να λυθούν  τα προβλήματα των πολιτών απαιτείται κυβερνητική αλλαγή

Για να λυθούν τα προβλήματα των πολιτών απαιτείται κυβερνητική αλλαγή

2025-01-18

...Η υποψηφιότητα της Λούκας Κατσέλη είναι η πιο κατάλληλη...

Χρήστος Ροζάκης

Ένας Χρόνος Ελληνικής Εξωτερικής πολιτικής

Χρήστος Ροζάκης, 2025-01-05

Το 2024 υπήρξε ένας έντονος χρόνος με γεωπολιτικές μεταβολές...

Κώστας Καλλίτσης

Να διασωθεί ό,τι απέμεινε

Κώστας Καλλίτσης, 2025-01-05

Το 2024 οι ανεπτυγμένες οικονομίες της Ευρώπης μεγεθύνονταν...

Σωτήρης Βαλντέν

Πού έχει δίκιο ο Αντώνης Σαμαράς

Σωτήρης Βαλντέν, 2024-12-16

Ακούγοντας την τελευταία ομιλία του Αντώνη Σαμαρά (12/12),...

×
×