Ο πόλεμος των ανίκανων

Αντώνης Αντωνιάδης, Η Εφημερίδα των Συντακτών, Δημοσιευμένο: 2022-05-09

Αν και όπως είναι ιστορικά διαπιστωμένο οι περισσότεροι πρόξενοι, υποκινητές και υποστηρικτές των πολέμων μπορεί να μη διακρίνονταν για τις ηθικές αρετές τους, όντες επιρρεπείς κατεξοχήν στη ματαιοδοξία, τον καιροσκοπισμό και τη ραδιουργία, τουλάχιστον όμως διέθεταν και κάποια στρατηγική αντίληψη καθώς και τη στρατιωτική ικανότητα ώστε να πετυχαίνουν τους στόχους τους.

Ο παρατεινόμενος πόλεμος όμως στην Ουκρανία ανέδειξε για σχεδόν όλους τους εμπλεκόμενους Eυρωπαίους ηγέτες ένα νέο στοιχείο, την ανικανότητα. Ηγέτες ανίκανοι να συνεχίσουν το έργο των μεταπολεμικών προκατόχων τους διασφαλίζοντας την ειρήνη στην ευρωπαϊκή ήπειρο και προασπίζοντας τα συμφέροντα των λαών τους. Ηγέτες επαγγελματίες πολιτικοί, δημοσιοϋπαλληλικής νοοτροπίας και έχοντες αντίληψη του πολέμου μόνο μέσω κινηματογραφικών ταινιών, οι οποίοι, αφού με την ανικανότητά τους καλλιέργησαν επί χρόνια το επερχόμενο συγκρουσιακό περιβάλλον, ήταν μοιραίο να αιφνιδιαστούν τόσο από την απροκάλυπτη ρωσική επιθετικότητα όσο και την αμερικανική καιροσκοπική αποστασιοποίηση. Για να καλύψουν δε τις ευθύνες τους αφενός περίμεναν στωικά την αντίδραση της Αμερικής, αφετέρου άρχισαν να παίρνουν διάφορες ανούσιες όσο και βλακώδεις κυρώσεις, δημεύοντας περιουσιακά στοιχεία Ρώσων πολιτών ή αποκλείοντας τη Ρωσία από διάφορες αθλητικές εκδηλώσεις.

Την ενεργειακή εξάρτηση της Ευρώπης από τη Ρωσία όφειλαν να τη γνωρίζουν. Οπως όφειλαν να γνωρίζουν και τη, θεμιτή ή όχι, ξεκάθαρη θέση της Ρωσίας για ουδετερότητα της Ουκρανίας. Και αναμφίβολα θα έπρεπε να γνωρίζουν ότι μετά την κατάρρευση της Σοβιετικής Ενωσης και τη διάλυση του Συμφώνου της Βαρσοβίας η διατήρηση και πολύ περισσότερο η επέκταση του ΝΑΤΟ προς Ανατολάς ήταν μια τελείως άσκοπη, ψυχροπολεμική και προκλητική προς τη Ρωσία ενέργεια. Μόνο η ανικανότητα μπορεί να δικαιολογήσει παραγνώριση τέτοιων κεφαλαιωδών γεωπολιτικών θεμάτων, τα οποία και νομοτελειακά οδήγησαν στον πόλεμο.

Πώς αλλιώς, παρά από ανικανότητα γεωπολιτικής αντίληψης, βλέψης και προνοητικότητας, μπορεί να χαρακτηριστεί η μετά το ’90 συμπόρευση με τις αμερικανικές επιδιώξεις για διεύρυνση και επιδιωκόμενη ένταξη της Ουκρανίας στο ΝΑΤΟ. Και πόσο ανιστόρητος μπορεί να είναι ένας Ευρωπαίος ηγέτης, ώστε να μην αντιλαμβάνεται ότι ένα τέτοιο ενδεχόμενο αναπόφευκτα θα δρομολογούσε εντονότατη ρωσική αντίδραση, την οποία η Ευρώπη δεν θα ήταν σε θέση να ελέγξει και πολύ περισσότερο να αντιμετωπίσει. Πόση αξιοπιστία μπορεί να έχουν οι διάφορες ευρωπαϊκές υπηρεσίες πληροφοριών, όταν δεν μπορούν να διαβλέψουν το οικονομικό-πολιτικό αδιέξοδο που θα προκαλούσε στην Ευρώπη μια, έμμεσα εμπόλεμη, ρήξη με τη Ρωσία.

Είναι κοινή διαπίστωση ότι στο πολιτικό, διπλωματικό και φυσικά στο στρατιωτικό επίπεδο η ανικανότητα της Ε.Ε. είναι δεδομένη, φαντάζει όμως τρομακτικά επιπόλαιο να μην έχει υπάρξει, τουλάχιστον στο οικονομικό επιτελείο των Βρυξελλών, μια κάποια έγκαιρη επισήμανση για το ενεργειακό φιάσκο που θα προέκυπτε. Πόση οργανωτική ικανότητα χρειαζότανε για να ενημερωθούν οι Ευρωπαίοι ηγέτες ότι, αντίθετα με την ωφελούμενη από τον πόλεμο Αμερική, η Ευρώπη δεν διαθέτει το ενεργειακό υπόβαθρο για ρήξη με τον κύριο τροφοδότη της. Σε τελευταία ανάλυση ας έκανε και κάτι χρήσιμο το Eurogroup, σταθμίζοντας, αναλύοντας και τελικά ψηφίζοντας σχετικά με τις οικονομικές συνέπειες που θα έχουν για τους Ευρωπαίους πολίτες οι κυρώσεις της Ε.Ε. προς τη Ρωσία.

Ασφαλώς η ρωσική εισβολή είναι καταδικαστέα. Και ασφαλώς οι συνεχιζόμενες ατελέσφορες στρατιωτικές επιχειρήσεις απορρέουν από αντίστοιχη ανικανότητα της ρωσικής πολιτικής και στρατιωτικής ηγεσίας, οι οποίες το μόνο που μέχρι στιγμής έχουν πετύχει είναι να αναζωπυρώσουν τη φθίνουσα αμερικανική επιρροή στην Ευρώπη και να αφυπνίσουν το, ορθώς κατά Μακρόν, «εγκεφαλικά νεκρό» ΝΑΤΟ. Αυτό όμως που έδωσε το πράσινο φως στον Πούτιν για εισβολή στην Ουκρανία, ας μην έχουμε την παραμικρή αμφιβολία, ήταν η επίγνωση της ανικανότητας αντίδρασης των Ευρωπαίων ηγετών σε συνδυασμό με τον καιροσκοπισμό της Αμερικής.

Η έλλειψη ικανών πολιτικών ηγετών γενικότερα είναι προφανής. Η αμερικανική πολιτική κουλτούρα σπάνια αναδεικνύει ηγέτες άνω της μετριότητας. Η δε Ευρώπη, πέρα από ορισμένες, εθνοκεντρικές κυρίως, προσπάθειες Γαλλίας και Γερμανίας, πολιτικά παραπαίει ασχολούμενη με την εσωτερική της κομματική μικροπολιτική. Μια Ε.Ε. χωρίς ηγεσία, χωρίς οράματα και χωρίς συνοχή θα παραμένει και έρμαιο των αμερικανικών γεωπολιτικών επιδιώξεων και πολύ εύκολος στόχος για τις αντίστοιχες ρωσικές.

Στόχος κάθε πολιτικής ηγεσίας που θέλει να σέβεται το λειτούργημά της σε καμία περίπτωση δεν είναι να προσπαθεί εκ των υστέρων να συμμαζέψει το χάλι που έχει προκαλέσει η ανικανότητά της, ούτε είναι φυσικά να αυτοπυροβολείται ελπίζοντας ότι κάποια σφαίρα θα πλήξει και τον αντίπαλο. Η ικανότητα των πολιτικών ηγεσιών έγκειται στην απαλλαγμένη από ιστορικά και κοινωνικά συμπλέγματα ευθυκρισία, στη νηφαλιότητα, τη διορατικότητα και πάνω από όλα στην ευαισθησία απέναντι στα προβλήματα του λαού που εκπροσωπεί και τα οποία πρέπει να προτάσσει της δικής της επιβίωσης. Για όλους αυτούς τους λόγους ο πόλεμος στην Ουκρανία θα πρέπει να καταγραφεί ιστορικά ως ένα κλασικό παράδειγμα πολέμου μεταξύ ανικάνων.

Τέλος, και όσον αφορά την ελληνική πολιτική και διπλωματική πραγματικότητα, ας ακολουθούμε με χαμηλούς τόνους και χωρίς εξάρσεις την πεπατημένη, γιατί οποιαδήποτε προσπάθεια δήθεν πρωτοβουλιών και ανούσια είναι και καταλήγει στο αξιοθρήνητο φιάσκο να χειροκροτεί η Βουλή των Ελλήνων έναν νεοναζί έμπιστο σύμβουλο του Ουκρανού προέδρου.

*Αντιναύαρχος, επίτιμος αρχηγός ΓΕΝ

Θέματα επικαιρότητας: ΕΥΡΩΠΗ

Τι συμβαίνει με την οικονομία της Ευρώπης;

2024-03-06

Πριν από 18 μήνες, σχεδόν όλοι οι αναλυτές προέβλεπαν ότι...

Περισσότερα

Θα αυτοτραυματιστεί η Ευρώπη;

Παύλος Τσίμας, 2024-02-03

«Ευρώπη θα γίνουμε»! Στα ελληνικά ακούγεται θετικό, κάτι...

Περισσότερα
Κώστας Καλλίτσης

Στην Ευρώπη, θέλουμε βιομηχανία;

Κώστας Καλλίτσης, 2024-01-28

Πριν βιαστείτε να απαντήσετε καταφατικά, διαβάστε δύο σημαντικές...

Περισσότερα

Πολιτικός ρεαλισμός με ακροδεξιά ρητορική

Λευτέρης Παπαγιαννάκης, 2023-09-30

Με μεγάλη ένταση επανήλθε στην επικαιρότητα η συζήτηση...

Περισσότερα
Σωτήρης Βαλντέν

Η νέα διεύρυνση της ΕΕ και το μέλλον της Ευρώπης

Σωτήρης Βαλντέν, 2023-09-07

Όταν πέρσι τον Ιούνιο οι ηγέτες της Ευρωπαϊκής Ένωσης, αποφάσισαν...

Περισσότερα
Γιώργος Σιακαντάρης

Η κοινότοπη Ευρώπη

Γιώργος Σιακαντάρης, 2023-05-30

Με αφορμή την Ημέρα της Ευρώπης στις 9 Μαΐου διαβάσαμε κοινότοπα...

Περισσότερα
Σταύρος Ζουμπουλάκης

Η Ευρώπη ως ερώτημα

Σταύρος Ζουμπουλάκης, 2023-01-15

Τα άρθρα, οι μπροσούρες και τα βιβλία που μιλούν για την...

Περισσότερα

«Αυτοκτονικός μινιμαλισμός»

Γιώργος Καπόπουλος, 2022-11-28

Την άνοιξη του 2003 η Γαλλία του Σιράκ και η Γερμανία του Σρέντερ...

Περισσότερα

Άρθρα/ Πολιτική

Σωκράτης Φάμελλος

Πολύ λίγα και πολύ αργά κύριε Μητσοτάκη....

Σωκράτης Φάμελλος, 2025-04-26

Οι εσπευσμένες ανακοινώσεις του κ. Μητσοτάκη, για τη διάθεση...

Σταμάτης Μαλέλης

Τι φταίει στην Κεντροαριστερά

Σταμάτης Μαλέλης, 2025-05-06

...Εάν τα βασικά κόμματα της Κεντροαριστεράς δεν εκσυγχρονιστούν...

Κώστας Καλλίτσης

Ο προπομπός

Κώστας Καλλίτσης, 2025-05-04

Η πολιτική ζωή σήμερα έχει δύο χαρακτηριστικά που ίσως...

Οι περιστάσεις

Τάσος Παππάς, 2025-04-22

Ο πρόεδρος του ΣΥΡΙΖΑ Σωκράτης Φάμελλος μιλώντας στο ΜEGA...

Δημήτρης Χατζησωκράτης

Οι προοδευτικές δυνάμεις σε κοινό ψηφοδέλτιο

Δημήτρης Χατζησωκράτης, 2025-04-20

…Ας σκεφτούμε και την προοπτική για την πρόοδο της χώρας,...

Κώστας Καλλίτσης

Αδύναμη κυβέρνηση

Κώστας Καλλίτσης, 2025-04-19

Διάχυτη είναι η πεποίθηση ότι τα πράγματα δεν πάνε καλά....

Διαφάνεια Ποτέμκιν

Πάσχος Μανδραβέλης, 2025-04-10

Θεσμοί υπάρχουν», που θα ‘λεγε και ο Γιώργος Παπανδρέου,...

Κατά φαντασίαν ιατρός

Παντελής Μπουκάλας, 2025-04-08

Πολλούς Απρίληδες πριν, το 1967, οι Ελληνες άκουγαν τον αρχιπραξικοπηματία...

Κώστας Ζαχαριάδης

Πρότυπο για τη συνεργασία το εγχείρημα του Δήμου της Αθήνας

Κώστας Ζαχαριάδης, 2025-04-08

Να επιλέξει ο κόσμος της παράταξης την ηγεσία του κόμματος...

Παναγιώτης Παναγιώτου

Συνεργασία ή πολιτική αυτοκτονία

Παναγιώτης Παναγιώτου, 2025-04-07

Η ΝΔ φθίνει πολιτικά και εκλογικά. Και η ισχυρή πρωθυπουργική...

Βασίλης Τραϊφόρος

ΚΑΝΤΕ ΤΟ ΟΠΩΣ ΤΟ Die Linke στη Γερμανία

Βασίλης Τραϊφόρος, 2025-04-06

...Ναι η κριτική στην κυβέρνηση πρέπει να είναι οξεία και...

Ποια είναι η κατάσταση σήμερα στην Τουρκία

Χρήστος Ροζάκης, 2025-04-06

Το καλό κλίμα στις ελληνοτουρκικές σχέσεις μπορεί να διατηρηθεί...

×
×