Να σώσουμε τα δάση -όσο κι αν κοστίζει!

Η σύγκριση Ελλάδας- Γαλλίας είναι καταλυτική: Στη Γαλλία -γράφει στην επίκαιρη και, πλέον, διάσημη μελέτη του, ο δασολόγος- περιβαλλοντολόγος Λευτέρης Σταματόπουλος (dasarxeio.com)- υπάρχουν 16 εκατ. εκτάρια δάσους, στην Ελλάδα μόνο 3,3 εκατ. Από αυτά, τα πευκοδάση καλύπτουν 4 εκατ. εκτάρια, στην Ελλάδα καλύπτουν μόνο 491 χιλ. εκτάρια. Η Γαλλία διαθέτει 64 εναέρια μέσα πυρόσβεσης, η Ελλάδα 92. Οι δύο χώρες διαθέτουν τον ίδιο περίπου αριθμό πυροσβεστικών οχημάτων. Στη Γαλλία αντιστοιχεί ένας πυροσβέστης ανά 1.644 κατοίκους, στην Ελλάδα ένας ανά 453 κατοίκους. Κι όμως, στη Γαλλία ο μέσος όρος των καμένων δασικών εκτάσεων ετησίως είναι μόλις 160 χιλ. στρέμματα την τελευταία 10ετία, ενώ στην Ελλάδα είναι 4 φορές μεγαλύτερος. Γιατί;

Διότι στη Γαλλία ασκούνται πολιτικές ενεργητικής διαχείρισης των δασών με μια ισχυρή δασική υπηρεσία, ενώ στην Ελλάδα τα δάση (από τη Δαδιά και τη Βάλια Κάλντα μέχρι τα περιαστικά…) έχουν αφεθεί στην -κακή- τύχη τους. Κατά τα λοιπά, οι δικαιολογίες για την καταστροφικότητα των πυρκαγιών αφθονούν. Άλλοτε «φταίνε» οι ύπουλες μυστικές υπηρεσίες ξένων κρατών. Κι όταν η ύφεση στο Αιγαίο δεν υποστηρίζει τέτοιου είδους συνωμοσιολογίες, φταίνε όλα τα υπόλοιπα: Φταίει η φετινή ανομβρία κι ο καύσωνας που τη διαδέχτηκε, η κλιματική κρίση, φταίνε -ασφαλώς- όσοι αποφασίζουν εγκληματικά να παίξουν με τη φωτιά -ενώ απαγορεύεται. Φταίνε. Αλλά, πάνω από όλα φταίει η έλλειψη πρόνοιας. Δεν υπάρχει η έγνοια που θα έπρεπε για τα ελληνικά δάση.

Ο πόλεμος με την πυρκαγιά δεν χάνεται την ώρα της σώμα με σώμα σκληρής μάχης του πυροσβέστη στο φλεγόμενο δάσος, σε συνθήκες καύσωνα και με ανέμους που τρελά στροβιλίζονται. Χάνεται πριν, από φθινόπωρο μέχρι άνοιξη, χάνεται κάθε ημέρα που περνά χωρίς να μπαίνουν στα δάση οι αρμόδιες υπηρεσίες και οι ομάδες εθελοντών, για να τα καθαρίσουν, να αφαιρέσουν τη σωρευμένη καύσιμη ύλη, να φροντίσουν να είναι ανοιχτοί οι δασικοί δρόμοι, να είναι σε λειτουργία οι πυροσβεστικοί κρουνοί, να ανοίξουν αντιπυρικές ζώνες. Οι καταστροφές είναι πολλαπλάσιες από εκείνες στη Γαλλία ή μια άλλη, κανονική, χώρα, γιατί χάνουμε τον πόλεμο κάθε μέρα, κάθε μήνα, που δεν κάνουμε αυτό που πρέπει. Κι αυτό έχει όνομα: Λέγεται πρόληψη.

Την θυμόμαστε κάθε φορά μετά από την καταστροφή. Είχε ειπωθεί με ένταση μετά τις καταστροφικές πυρκαγιές σε Αττική, Εύβοια και Ηλεία το 2021. Επανελήφθη προχτές. Είναι αλήθεια ότι μετά το 2021 έγινε μια σοβαρή προεργασία, κυρίως στην κατεύθυνση να υπάρχει επαρκής εξοπλισμός για την καταστολή των πυρκαγιών. Είναι επίσης αλήθεια ότι η πολιτική πρόληψης απαιτεί χρόνο, για αντικειμενικούς αλλά και υποκειμενικούς (υπηρεσιακές ρουτίνες και ακαμψίες γαρ…) λόγους. Αλλά αυτό (θα έπρεπε να) σημαίνει ότι είναι ανάγκη να προσπαθήσουμε πιο πολύ, πιο επίμονα, πιο αποτελεσματικά: Το δίλημμα τίθεται πάλι: Είτε θα παραδοθούμε στον εφησυχασμό της μοιρολατρίας -ως ότι καλοκαίρι είναι, καύσωνες έχουμε, πυρκαγιές θα γίνονται κοκ. Είτε θα αντιδράσουμε με έκτακτους τρόπους στις έκτακτες συνθήκες.

Εν αρχή, χρειάζεται μια πολιτική απόφαση: Θέτουμε στόχο να μην αφήσουμε να χαθεί ούτε μέτρο άλλο ελληνικό δάσος, όσα κι αν αυτό κοστίζει, ό,τι κι αν προϋποθέτει!

Επί του πρακτέου: Η κυβέρνηση δίνει εντολή στις αρμόδιες υπηρεσίες να συντάξουν μέσα σε 30 ημέρες μελέτη, τι πρέπει να γίνει σε ορίζοντα 5ετίας για πρόληψη και καταστολή, με πρόχειρο χρονοδιάγραμμα και περιγραφή των απαιτούμενων δαπανών - μεγαλύτερες τα πρώτα χρόνια, αφού η καταστολή θα πρέπει να υπεραντισταθμίζει τα κενά πρόληψης, μειούμενες εν συνεχεία. Η μελέτη κατατίθεται σε ειδική διαρκή επιτροπή της Βουλής, που καλεί φορείς και ειδικούς μέσα κι έξω από την Ελλάδα και, μέσα σε λίγες εβδομάδες, συντάσσει 5ετές σχέδιο δράσης. Υποβάλλει το σχέδιο στην Ολομέλεια, όπου εύλογο θα ήταν να εγκριθεί με ευρεία συναίνεση. Αμέσως, ο υπουργός Οικονομικών εντέλλεται να βρει τα (όσα) απαιτούμενα κονδύλια, εξοικονομώντας πόρους από άλλες δράσεις. Το σχέδιο μπαίνει σε εφαρμογή εντός του φθινοπώρου. Ανά εξάμηνο η κυβέρνηση παρουσιάζει απολογισμό δράσης και λογοδοτεί στο Κοινοβούλιο.

Είναι μια ιδέα. Θα υπάρχουν και άλλες ίσως πολύ καλύτερες. Ας συμφωνήσουμε σε ένα: Η (καλυμμένη) αδράνεια, δεν είναι επιλογή.