«Χρέος μας να δώσουμε ξανά ελπίδα στην κοινωνία, να νικήσουμε τον Μητσοτάκη»

Κατεβαίνει στην κούρσα της διαδοχής για την ηγεσία του ΣΥΡΙΖΑ-Π.Σ. έχοντας τον τίτλο του φαβορί. Η Εφη Αχτσιόγλου μιλάει στην «Εφ.Συν.» οκτώ μέρες πριν ανοίξουν οι εσωκομματικές κάλπες και αναλύει το όραμά της για την επόμενη μέρα του κόμματος. Βασικό ζητούμενο για την ίδια είναι η επανασύνδεση του ΣΥΡΙΖΑ με την κοινωνία, τα κινήματα, ώστε να επιτευχθεί μια κινητοποίηση «από τα κάτω» προκειμένου να μετασχηματιστεί σε πλειοψηφικό ρεύμα.

Τονίζει ότι ο ΣΥΡΙΖΑ είναι «ένα αριστερό, δημοκρατικό κόμμα που έχει στόχο τη διακυβέρνηση της χώρας», επισημαίνοντας παράλληλα ότι «δεν αρκεί ο πολιτικός αυτοπροσδιορισμός του ΣΥΡΙΖΑ για να πειστεί κάποιος/α να τον ψηφίσει». Τέλος, τονίζει ότι το μεγάλο στοίχημα είναι ο ΣΥΡΙΖΑ «να αποτελέσει το κόμμα εκείνο που θα εμπιστευτούν ξανά οι αριστεροί και προοδευτικοί άνθρωποι της χώρας».

● Είστε ενάντια στις κομματικές ταμπέλες και υπέρ της ουσίας της πολιτικής με περιεχόμενο. Αυτό πώς μεταφράζεται για την κοινωνία; Τι είναι ακριβώς ο ΣΥΡΙΖΑ σήμερα; Ενα αριστερό, πολυσυλλεκτικό κόμμα, ένα κεντροαριστερό κόμμα ή μήπως ένα κόμμα χωρίς σαφές ιδεολογικό πρόσημο, γεγονός που του στοίχισε σε σημαντικό βαθμό και τις εκλογές;

Ο ΣΥΡΙΖΑ-Π.Σ. είναι ένα αριστερό, δημοκρατικό κόμμα που έχει στόχο τη διακυβέρνηση της χώρας. Για να καταστεί αυτό εφικτό είναι αναγκαίο να ξαναπιστέψουμε στην παραγωγική δύναμη της πολιτικής. Τι σημαίνει όμως αυτό; Σημαίνει ότι επιχειρούμε να πείσουμε την κοινωνική πλειοψηφία ότι το πολιτικό μας πρόγραμμα, οι θέσεις και οι αξίες μας ανταποκρίνονται στις σύγχρονες κοινωνικές ανάγκες για μια καλύτερη ζωή.

Πιο αποτελεσματικό, δίκαιο και διαφανές κράτος, με κοινωνική λογοδοσία και σύγχρονες δημόσιες υπηρεσίες υγείας και παιδείας για όλους, προστασία και ενίσχυση της διαπραγματευτικής δύναμης των εργαζομένων, ένα νέο παραγωγικό μοντέλο που θα εγγυάται τη βιώσιμη και δίκαιη ανάπτυξη, διεύρυνση των ατομικών δικαιωμάτων και των δημοκρατικών ελευθεριών, πραγματική κοινωνική ασφάλεια σε μια περίοδο μεγάλων οικονομικών, περιβαλλοντικών και γεωπολιτικών προκλήσεων.

Αυτό σημαίνει με λίγα λόγια ότι δεν αρκεί ο πολιτικός αυτοπροσδιορισμός του ΣΥΡΙΖΑ για να πειστεί κάποιος/α να τον ψηφίσει. Γιατί υπάρχει μια άποψη που βλέπει την κοινωνία στατικά: υπάρχουν εκεί έξω έτοιμες πολιτικές ταυτότητες που απλώς αναζητούν στέγη και είτε επιλέγουμε κάποιες με βάση την ιδεολογική μας ταύτιση, είτε επιλέγουμε με βάση ποιες είναι οι πλειοψηφικές και προσαρμοζόμαστε στη βάση αυτής της διαπίστωσης. Δεν πιστεύω ότι έχουν έτσι τα πράγματα. Αντίθετα, πολιτική σημαίνει με τον λόγο και τη δράση σου να παρεμβαίνεις και να διαμορφώνεις αυτό που θέλεις να εκφράσεις. Αυτό εννοώ όταν λέω να πιστέψουμε στην παραγωγική δύναμη της πολιτικής.

● Υποστηρίζετε ότι ο ΣΥΡΙΖΑ είναι η μοναδική δύναμη που μπορεί να ορθώσει ανάστημα στη δεξιά πολιτική. Ωστόσο το κόμμα αποδοκιμάστηκε έντονα από την ελληνική κοινωνία στις δύο πρόσφατες εκλογικές αναμετρήσεις. Εκτιμώ ότι για να μπορέσει να ορθώσει ανάστημα, όπως λέτε, θα πρέπει προηγουμένως να σηκωθεί από το καναβάτσο. Πώς ακριβώς θα γίνει αυτό;

Είναι αναγκαίο πρώτα και κύρια να συζητήσουμε και να κατανοήσουμε τις μεταβολές και τις μετατοπίσεις της ελληνικής κοινωνίας. Οσες συντελέστηκαν μέσα στην προηγούμενη δεκαετία της κρίσης και όσες συντελούνται σήμερα, πάντοτε σε σύνδεση με τις αντίστοιχες τάσεις που διαμορφώνονται στην Ευρώπη αλλά και πέρα από αυτήν.

Και πρόκειται για τάσεις που αφορούν την οικονομία, τις ιδεολογικές πρακτικές, τα συναισθήματα φόβου και ανασφάλειας που παράγει η μόνιμη κρίση (permacrisis) στην οποία βρισκόμαστε. Και να επιχειρήσουμε να δώσουμε αριστερή και προοδευτική εναλλακτική λύση στον εφαρμοσμένο νεοφιλελευθερισμό.

Ολα αυτά όμως προϋποθέτουν την επανασύνδεση του ΣΥΡΙΖΑ-Π.Σ. με την κοινωνία, τις θεσμικές εκπροσωπήσεις της, αλλά και τα κοινωνικά κινήματα που αναπτύσσονται και αφορούν την εργασία, το περιβάλλον, τα δικαιώματα, τη δημοκρατία. Μια μεγάλη δηλαδή κινητοποίηση από τα κάτω ώστε να διαμορφώσουμε ένα νέο πλειοψηφικό ρεύμα. Και νομίζω ότι αυτό μόνο ο ΣΥΡΙΖΑ-Π.Σ. μπορεί να το επιτύχει σήμερα.

● Ας πάμε λίγο στους συνυποψηφίους σας. Θα ήθελα να μου σχολιάσετε τις τοποθετήσεις τους. Ο Ευκλείδης Τσακαλώτος ζητά περισσότερη Αριστερά, ο Νίκος Παππάς τάσσεται υπέρ της διεύρυνσης και εκτιμά ότι δεν πρέπει να μείνετε στη «φωλιά της ριζοσπαστικής Αριστεράς», ο Στέφανος Τζουμάκας λέει ότι ο ΣΥΡΙΖΑ «πρέπει να ξαναγίνει πολιτικό κόμμα και όχι μηχανισμός συσπειρώσεων» και ο κ. Κασσελάκης προτάσσει ένα μοντέλο ανασυγκρότησης. Πού διαφωνείτε και πού συμφωνείτε;

Νομίζω ότι ένας απλός σχολιασμός κάποιων τίτλων θα αδικούσε τις πολιτικές θέσεις των συνυποψηφίων αλλά και εμένα την ίδια. Η δική μου άποψη, σας το είπα και προηγουμένως, είναι ότι η πολιτική έχει παραγωγική δύναμη. Δεν έρχεται να εκφράσει ήδη δομημένες ταυτότητες που βρίσκονται τάχα εκεί έξω και περιμένουν, αλλά με μια ενιαία κίνηση διαμορφώνει και ενοποιεί πολιτικά τις κοινωνικές δυνάμεις που θέλει να εκφράσει. Με τον λόγο, με τη δράση, με το παράδειγμα, με το πρόγραμμα και την προοπτική που περιγράφει.

Οπότε αυτό που πρεσβεύω προσωπικά είναι ότι μπορούμε να δημιουργήσουμε αυτό το νέο πολιτικό πλειοψηφικό ρεύμα. Με έναν κρουστικό προγραμματικό λόγο που θα απαντά στις σημερινές προκλήσεις, με την ανασύνταξη του ΣΥΡΙΖΑ-Π.Σ. στους κοινωνικούς χώρους, με την επανασύνδεσή μας με τα κοινωνικά κινήματα.

Νομίζω ότι στόχος του ΣΥΡΙΖΑ-Π.Σ. πρέπει να είναι τελικά η δημιουργία μιας νέας πολιτικής παράδοσης. Ολοι προερχόμαστε από διαφορετικές πολιτικές διαδρομές, με διαφορετικές αγωνιστικές πορείες και έχουμε ξεχωριστές κληρονομιές. Νομίζω ότι τα καλύτερα στοιχεία από κάθε κληρονομιά της κοινής αριστερής μας μήτρας μπορούν να συναντηθούν και να δημιουργήσουν κάτι ριζικά νέο που θα βάλει τέλος στην κυριαρχία της Δεξιάς και του Κυριάκου Μητσοτάκη.

● Οι δημοσκοπήσεις σάς φέρνουν πρώτη στη διαδικασία εκλογής. Σας αγχώνει αυτό; Πώς φαντάζεστε την επόμενη μέρα στην περίπτωση που εκλεγείτε πρόεδρος του ΣΥΡΙΖΑ;

Το να με επιλέξουν οι πολίτες και τα μέλη του ΣΥΡΙΖΑ-Π.Σ. για την επόμενη πρόεδρο είναι πρωτίστως μια μεγάλη ευθύνη. Ωστόσο η ηγεσία ενός ιστορικού χώρου που στο πρόσφατο παρελθόν εξέφρασε τις προσδοκίες της πλειοψηφίας αποτελεί μια μεγάλη πρόκληση για να μπορέσουμε να καταφέρουμε τομές και αλλαγές στην οικονομία και την κοινωνία.

Θα χρειαστούν μεθοδολογία και σκληρή δουλειά. Νομίζω ότι την επόμενη ημέρα, με ενότητα, συλλογικότητα και σεβασμό, μπορούμε να τα καταφέρουμε. Και αυτό που θα προτάξουμε θα είναι μια ισχυρή αντιπολίτευση, μακριά από το νεοφιλελεύθερο μοντέλο του κ. Μητσοτάκη, το οποίο αντιλαμβάνεται την ομαλότητα σε μια χώρα με όρους χιλιάδων καμένων εκτάσεων, εργασιακής ανασφάλειας, ρατσιστικής βίας και οικονομικής ανέχειας.

● Ξέρετε, ο κόσμος του ΣΥΡΙΖΑ έχει ακούσει πολλά τα τελευταία χρόνια περί διεύρυνσης, διαδικασίες άμεσης δημοκρατίας στη βάση, κόμμα μελών και όχι μηχανισμών κ.λπ. Ωραία ακούγονται όλα αυτά, αλλά στην πράξη αποδείχθηκε πως τίποτε δεν έγινε. Η διαδικασία αναζήτησης υποψηφίων στις αυτοδιοικητικές εκλογές αποδείχθηκε δοκιμασία ακριβώς επειδή ο ΣΥΡΙΖΑ δείχνει να μην έχει γείωση στην κοινωνία. Πρακτικά, πώς αλλάζει αυτό το σκηνικό;

Δεν συμφωνώ ακριβώς με την τοποθέτησή σας, ότι δεν έγινε τίποτα. Αρχικά να πούμε ότι τα τελευταία χρόνια έγινε μια διαδικασία διεύρυνσης που πέτυχε σε μεγάλο βαθμό. Υπό την ηγεσία του Αλέξη Τσίπρα ένα μικρό κόμμα έφτασε να γίνει κυβέρνηση και να αυξήσει εντυπωσιακά τα μέλη του. Στο κάλεσμά μας όλο αυτό το διάστημα ανταποκρίθηκαν χιλιάδες πολίτες.

Σίγουρα μένει να γίνουν πολλά ακόμα και ήταν μια διαδικασία που δεν ολοκληρώθηκε, γι’ αυτό σας είπα και λίγο πιο πριν ότι χρειαζόμαστε η φωνή της βάσης να ακούγεται. Οσον αφορά την επιλογή στήριξης υποψήφιων δημάρχων και αυτοδιοικητικών σχημάτων, πράγματι υπήρξαν καθυστερήσεις και αδυναμίες στη λειτουργία μας. Η έννοια της δοκιμασίας μας είναι αυτονόητη στο ζήτημα αυτό, καθώς πρέπει να εξεταστούν μια σειρά από παράγοντες.

Για να μιλήσω ειδικά για τις δύο μεγάλες πόλεις, τόσο στην Αθήνα με τον Κώστα Ζαχαριάδη, όσο και στη Θεσσαλονίκη με τον Σπύρο Πέγκα, νομίζω έχουμε όλες τις δυνατότητες να διεκδικήσουμε τη νίκη. Χωρίς να υποτιμώ καμία μάχη. Ιδιαίτερη σημασία έχει και αυτή που δίνεται στον Βόλο από τον συνδυασμό του Νίκου Παπαπέτρου.

● Θα ζητούσατε τη συμβουλή ή την άποψη του Αλέξη Τσίπρα σε μια δύσκολη πολιτική στιγμή στο μέλλον;

Ο Αλέξης Τσίπρας είναι ένας άνθρωπος με τεράστια πολιτική εμπειρία και με βαθιά γνώση των θεμάτων. Για μένα είναι αυτονόητο να συζητάω μαζί του στρατηγικά, να ακούω τη συμβουλή του, το σκεπτικό του, να κερδίζω από την εμπειρία του αλλά και από το ιδιαίτερο, σχεδόν μοναδικό, πολιτικό του αισθητήριο. Και αυτό όχι μόνο στις δύσκολες στιγμές.

● Σε θέματα πειθαρχίας στο κόμμα, πολλοί λένε ότι θα πρέπει να μοιάσετε στη Μάργκαρετ Θάτσερ. Αν και νομίζω ότι είναι ατυχής η παρομοίωση, προτίθεστε να γίνετε η «σιδηρά κυρία» του ΣΥΡΙΖΑ;

Δεν με ενδιαφέρουν αυτοί οι παραλληλισμοί και οι χαρακτηρισμοί. Αυτό που με ενδιαφέρει ιδιαίτερα είναι η λειτουργία του κόμματος και η παραγωγή προτάσεων και ιδεών και λύσεων που θα ενδιαφέρουν τους πολίτες. Για να συντονιστούν αυτά μεταξύ τους χρειάζεται σεβασμός από όλους στις συλλογικές αποφάσεις και στους κανόνες που θα συνδιαμορφώνουμε. Ο σεβασμός στις αποφάσεις των κομματικών οργάνων θα θωρακίσει την ενότητα του κόμματος, ενώ οι προσωπικές στρατηγικές πλήττουν την προσπάθεια να επικοινωνήσουμε με τον κόσμο στέλνοντας ένα σαφές μήνυμα που θα περιλαμβάνει το κυβερνητικό μας πρόγραμμα.

● Υπάρχει μια γενική εκτίμηση που λέει ότι η Δεξιά θα ηττηθεί μόνο αν συνεργαστούν οι προοδευτικές δυνάμεις του τόπου. Αυτό πώς το ακούτε; Θα μπορούσε να υπάρξει μια ουσιαστική προγραμματική συμφωνία με το ΠΑΣΟΚ; Υπάρχει χρόνος έως τις επόμενες εκλογές ώστε να μην τρέχετε την τελευταία στιγμή...

Αυτό που μας ενδιαφέρει στον ΣΥΡΙΖΑ-Π.Σ. και μας ενδιέφερε πάντα είναι το εξής: να δυναμώσουμε όσο γίνεται περισσότερο, ώστε να κερδίσουμε την εμπιστοσύνη του κόσμου. Και φυσικά, χρέος μας είναι να νικήσουμε, να τελειώσουμε με την κυβέρνηση Μητσοτάκη και να δώσουμε ξανά ελπίδα στους πολίτες με μία προοδευτική κυβέρνηση που θα αποδείξει ότι μπορούμε να ζήσουμε καλύτερα. Ο αντίπαλός μας είναι η Νέα Δημοκρατία.

Σε ό,τι αφορά το ΠΑΣΟΚ, ο κ. Ανδρουλάκης έδειξε ότι δεν έχει την ίδια αντίληψη με εσάς, κύριε Τερζή, δεδομένου ότι άφηνε ανοιχτό το ενδεχόμενο συνεργασίας ακόμα και με τη Δεξιά κατά την προεκλογική περίοδο, παρά τις επανειλημμένες προτάσεις συνεννόησης από την πλευρά μας. Ενώ ακόμα και μετεκλογικά, βλέπουμε μέχρι και σήμερα να λειτουργεί οριακά συμπληρωματικά στην κυβέρνηση. Η στάση αυτή του κ. Ανδρουλάκη αναμφίβολα ευνόησε τον κ. Μητσοτάκη. Οπότε αυτή τη στιγμή έχουμε ένα στοίχημα: ο ΣΥΡΙΖΑ-Π.Σ. να αποτελέσει το κόμμα εκείνο που θα εμπιστευτούν ξανά οι αριστεροί και προοδευτικοί άνθρωποι της χώρας.