…Μετάβαση προς την απομάκρυνση από τα ορυκτά καύσιμα

Με τη φράση «Μετάβαση προς την απομάκρυνση από τα ορυκτά καύσιμα» αντί για την «σταδιακή κατάργηση των ορυκτών καυσίμων», διατύπωση που είχε γίνει το λάβαρο πίσω από το οποίο συντάσσονταν πάνω από 100 χώρες και χιλιάδες μη κυβερνητικές οργανώσεις, έκλεισε, με 24 καθυστέρηση, η 28η διάσκεψη του ΟΗΕ για την κλιματική αλλαγή. Ο κίνδυνος του απόλυτου φιάσκου αποτράπηκε. Αλλά, χωρίς αμφιβολία, αυτό δεν αρκεί.

Aλλοι μιλούν για μια «ιστορική συμφωνία» κι άλλοι εκφράζουν ανοιχτά απογοήτευση αποκαλώντας την απλώς μια γενικόλογη διακήρυξη αρχών χωρίς δεσμευτικό πλαίσιο

Ο σουλτάνος πρόεδρος της COP28 δήλωσε περήφανος και χαρακτήρισε την απόφαση της Συνόδου ιστορική. Ο Αντόνιο Γκουτέρες, απογοητευμένος, προειδοποίησε ότι «δεν υπάρχουν περιθώρια για καθυστερήσεις, αναποφασιστικότητα ή ημίμετρα». Η Ευρωπαϊκή Ένωση κάπου στη μέση, εκτίμησε ότι η απόφαση «σηματοδοτεί την αρχή της εποχής μετά τα ορυκτά καύσιμα». Στην ίδια γραμμή οι ΗΠΑ, ο Τζον Κέρι είδε στην απόφαση «ένα λόγο για αισιοδοξία». Οι αραβικές χώρες χαιρέτησαν την απόφαση «ως μεγάλη επιτυχία». Τα μικρά νησιωτικά κράτη, που απειλούνται άμεσα από την κλιματική κρίση, διατύπωσαν επιφυλάξεις και την ανησυχία τους.

Οπως και να ’χει, η COP28 ολοκληρώνεται με μια συμφωνία, τη λεγόμενη και «Συναίνεση των Εμιράτων», που για πρώτη φορά καλεί όλες τις χώρες να εργαστούν για τη σταδιακή κατάργηση των ορυκτών καυσίμων. Οι έντονες πιέσεις της πετρελαϊκής βιομηχανίας κατόρθωσαν ωστόσο να απαλείψουν οποιαδήποτε διατύπωση που θα μετέτρεπε την παραίνεση αυτή σε δέσμευση.

Ο συμβιβασμός αναζητήθηκε τελικά σε μια φόρμουλα που καλεί τις περίπου 200 χώρες, που συμμετείχαν στη σύνοδο να «συμβάλουν στις διεθνείς προσπάθειες για μια μετάβαση μακριά από τα ορυκτά καύσιμα σε ενεργειακά συστήματα με έναν δίκαιο, συντεταγμένο και ισότιμο τρόπο, επιταχύνοντας τη δράση τους την κρίσιμη δεκαετία που διανύουμε προκειμένου να πετύχουν τον στόχο των μηδενικών εκπομπών έως το 2050».

Η συμφωνία επαναλαμβάνει τις δεσμεύσεις για συγκράτηση της ανόδου της θερμοκρασίας του πλανήτη σε όχι περισσότερο από 1,5 βαθμό Κελσίου σε σχέση με τα προβιομηχανικά επίπεδα και ζητά μείωση των εκπομπών κατά 43% μέχρι το 2030 και κατά 60% το 2035 σε σχέση με τα επίπεδα του 2019. Οι χώρες καλούνται να «τριπλασιάσουν» τις δυνατότητές τους σε Ανανεώσιμες Πηγές Ενέργειας. Το κείμενο αναφέρεται επίσης σε «μεταβατικά καύσιμα», κάτι που για πολλές περιβαλλοντικές οργανώσεις αποτελεί ευφημισμό για το φυσικό αέριο, το οποίο οι ενεργειακές εταιρείες επιθυμούν να διατηρήσουν στην παραγωγή για πολύ περισσότερο διάστημα.

Το οξύμωρο εδώ είναι ότι η COP29 θα διεξαχθεί στο Αζερμπαϊτζάν, μια από τις μεγαλύτερες παραγωγούς φυσικού αερίου…