Γονεϊκότητα μέσω παρένθετης μητρότητας: Μια προσωπική επιλογή

Η γονεϊκότητα είναι ένα μοναδικό ταξίδι με πολλές χαρές και άλλες τόσες προκλήσεις. Ενα ταξίδι με πολλούς σταθμούς – το θετικό τεστ εγκυμοσύνης, η γέννα, οι πρώτες μέρες με το μωρό στο σπίτι και τα χρόνια του σχολείου είναι μόνο κάποιοι από αυτούς. Το γεγονός ότι κάποιος επιλέγει να ξεκινήσει το ταξίδι από μια ενδιάμεση στάση – και εδώ αναφέρομαι στην τεκνοθεσία, όταν κανείς ενώνεται με το παιδί του μήνες ή και χρόνια αφού αυτό έχει γεννηθεί – δεν τον καθιστά λιγότερο γονέα. Μπορούμε, όμως, να αρνηθούμε σε κάποιον, στη βάση του σεξουαλικού του προσανατολισμού, τη δυνατότητα να ξεκινήσει το ταξίδι της γονεϊκότητας από την πρώτη του στάση, εφόσον ο ίδιος το επιθυμεί;

Η γονεϊκότητα μέσω παρένθετης μητρότητας προσφέρει αυτήν ακριβώς τη δυνατότητα – το να βιώσει κανείς τη γονεϊκότητα από τη στιγμή της σύλληψης και να είναι παρών κατά τη διάρκεια της εγκυμοσύνης και της γέννας.

Ενα ακόμα πολύ σημαντικό στοιχείο είναι ότι η γονεϊκότητα μέσω παρένθετης μητέρας προσφέρει τη δυνατότητα απόκτησης βιολογικού παιδιού, η οποία είναι σημαντική για πολλούς. Κάποιοι ενδεχομένως να σταθούν στο γεγονός ότι στην περίπτωση των ομόφυλων ζευγαριών η βιολογική σχέση αφορά μόνο έναν από τους δύο γονείς. Το ίδιο όμως μπορεί να ισχύει και για τα ετερόφυλα ζευγάρια που αποφασίζουν να αποκτήσουν οικογένεια μέσω παρένθετης μητέρας, αφού η δωρεά ωαρίων αποτελεί σε πολλές περιπτώσεις μέρος της διαδικασίας. Τέλος, η δωρεά γαμετών (ωαρίων ή σπέρματος) είναι μια επίσης συχνή και κοινωνικά αποδεκτή πρακτική όταν τα ετερόφυλα ζευγάρια επιλέγουν τη μέθοδο της εξωσωματικής γονιμοποίησης για την απόκτηση των παιδιών τους.

Δεν πρέπει, επίσης, να ξεχνάμε ότι η δημιουργία οικογένειας μέσω παρένθετης μητέρας μπορεί να βοηθήσει να υπερκεραστούν προβλήματα τα οποία συχνά χαρακτηρίζουν την τεκνοθεσία, όπως είναι οι μεγάλες χρονικές καθυστερήσεις. Από την άλλη μεριά, η απόκτηση παιδιών μέσω παρένθετης μητρότητας συνοδεύεται από άλλου είδους προκλήσεις, όπως το υψηλό κόστος ή ακόμα και σειρά ηθικών ζητημάτων, τα οποία είναι ανεξάρτητα από τον σεξουαλικό προσανατολισμό των ατόμων που επιθυμούν να γίνουν γονείς.

Το ερώτημα που προκύπτει και αφορά την ψυχική υγεία των παιδιών ομόφυλων ζευγαριών τα οποία γεννιούνται μέσω παρένθετης μητέρας είναι φυσικά θεμελιώδες. Αυτό το ερώτημα μπορεί και έχει απαντηθεί μέσα από συστηματικές επιστημονικές μελέτες. Για παράδειγμα, πρόσφατα ο Green και οι συνεργάτες του από την California School of Professional Psychology at Alliant International University μελέτησαν 68 παιδιά ομόφυλων ζευγαριών που αποκτήθηκαν μέσω παρένθετης μητέρας και 68 παιδιά τα οποία είχαν τα ίδια χαρακτηριστικά (φύλο, ηλικία, εθνικότητα) και τα οποία μεγάλωναν με ετερόφυλα ζευγάρια. Τα ευρήματα έδειξαν ότι τα παιδιά των ομόφυλων ζευγαριών παρουσίαζαν λιγότερα προβλήματα εξωτερίκευσης (επιθετικότητα, παραβίαση κανόνων) και εσωτερίκευσης (άγχος, κατάθλιψη) σε σύγκριση με την ομάδα ελέγχου. Τα ευρήματα αυτά δημοσιεύτηκαν στο περιοδικό «Psychology of Sexual Orientation and Gender Diversity» που εκδίδει η Αμερικανική Ψυχολογική Εταιρεία.

Δεν επιθυμούν όλοι να γίνουν γονείς. Υπάρχουν πολλοί τρόποι για να ζήσουμε πλήρεις, δημιουργικές ζωές και η απόκτηση παιδιών είναι ένας από αυτούς. Η επιλογή όμως να πραγματοποιήσει κανείς το ταξίδι της γονεϊκότητας από τη στιγμή της σύλληψης ή από κάποιο άλλο σημείο εκκίνησης πρέπει να είναι μια επιλογή προσωπική και όχι μια επιλογή που κάνει το κράτος για λογαριασμό του πολίτη θέτοντας ως κριτήριο τον σεξουαλικό προσανατολισμό του τελευταίου.

---

H Μαριέττα Παπαδάτου-Παστού είναι επίκουρη καθηγήτρια Νευροψυχολογίας στο Εθνικό και Καποδιστριακό Πανεπιστήμιο Αθηνών