Όταν με "ευπρόσωπα προσχήματα" προσβάλλονται οι ατομικές ελευθερίες
Φώτης Κουβέλης, Αυγή της Κυριακής, Δημοσιευμένο: 2007-11-04
Το Αρχηγείο της Ελληνικής Αστυνομίας απηύθυνε ερώτημα στον εισαγγελέα του Αρείου Πάγου για το επιτρεπτό χρήσης καταγεγραμμένης εικόνας και ήχου με κάμερες, κατά τη διάρκεια δημοσίων συναθροίσεων, διαδηλώσεων και πορειών, με σκοπό τη διακρίβωση και την απόδειξη της διάπραξης αυτοφώρων εγκλημάτων στα δικαστήρια.
Ο εισαγγελέας του Αρείου Πάγου γνωμοδότησε θετικά.
Επισημαίνεται ότι η Αρχή Προστασίας Δεδομένων Προσωπικού Χαρακτήρα, με απόφασή της έχει απαγορεύσει τη χρήση καμερών και έχει επιβάλει πρόστιμο στο (τότε) υπουργείο Δημόσιας Τάξης για το λόγο ότι κάμερες που έχουν τοποθετηθεί στο κέντρο της Αθήνας, αποκλειστικά και μόνο για τη διαχείριση της κυκλοφορίας, χρησιμοποιήθηκαν για παρακολούθηση διαδηλώσεων.
Ο υπουργός Δημόσιας Τάξης προσέφυγε στο Συμβούλιο της Επικρατείας, με αίτηση ακύρωσης της προαναφερόμενης απόφασης της Αρχής και εκκρεμεί η έκδοση της απόφασης της ολομέλειας του ανωτάτου αυτού δικαστηρίου.
Ενώ αναμένεται η απόφαση του ΣτΕ, ο εισαγγελέας του Αρείου Πάγου γνωμοδοτεί την παραμονή του πανεκπαιδευτικού συλλαλητηρίου για ερώτημα που του υπεβλήθη το έτος 2006. Δικαιολογημένα κατά συνέπεια εγείρεται η σκέψη ή και η βεβαιότητα ότι ο χρόνος έκδοσης της γνωμοδότησης είναι απόλυτα συνδεδεμένος με την κινητοποίηση της εκπαιδευτικής κοινότητας.
Η ενοχλητική Αρχή Προστασίας Δεδομένων Προσωπικού Χαρακτήρα έπρεπε να παρακαμφθεί και για την παράκαμψή της, όσο και την περιφρόνησή της, επελέγη η διαδικασία της γνωμοδότησης του Εισαγγελέα του Α.Π., με την προφανή σκέψη - και όχι μόνο - της ηγεσίας της ΕΛ.ΑΣ. ότι ο Εισαγγελέας του Α.Π. είναι πλέον πρόσφορος για την αποδοχή των απόψεων και ενεργειών της αστυνομίας.
Ανεξάρτητα από το εάν είναι δικαίωμα του Εισαγγελέα του Α.Π να γνωμοδοτεί, το ζήτημα είναι γιατί αυτός έσπευσε να γνωμοδοτήσει ενώ αναμένεται η απόφαση του ΣτΕ, στο δικαστικό έλεγχο του οποίου υπόκεινται οι αποφάσεις της Αρχής, όπως και οι αποφάσεις και των άλλων ανεξάρτητων Αρχών.
Το άρθρο 9 Α του Συντάγματος επιτάσσει ότι "καθένας έχει δικαίωμα προστασίας από τη συλλογή, επεξεργασία και χρήση, ιδίως με ηλεκτρονικά μέσα, των προσωπικών δεδομένων, όπως νόμος ορίζει. Η προστασία των προσωπικών δεδομένων διασφαλίζεται από ανεξάρτητη αρχή, που συγκροτείται και λειτουργεί, όπως νόμος ορίζει".
Αυτή η αρχή και συγκροτημένη είναι και λειτουργεί σύμφωνα με νόμο και στο πλαίσιο των αρμοδιοτήτων της αποφάσισε την απαγόρευση της χρήσης καμερών πέραν της διαχείρισης της κυκλοφορίας των οχημάτων. Η ορθότητα ή μη της απόφασής της θα κριθεί από το ΣτΕ, την απόφαση του οποίου φαίνεται πως δεν άντεχαν να περιμένουν, ούτε η ηγεσία της ΕΛ.ΑΣ., ούτε ο γνωμοδοτήσας εισαγγελέας.
Ενοχλούν τον εγγενή αυταρχισμό της εκτελεστικής εξουσίας οι ανεξάρτητες αρχές, ιδιαίτερα εκείνες που αναφέρονται στο χώρο των ανθρωπίνων δικαιωμάτων και των ελευθεριών του πολίτη.
Δεν είναι άλλωστε η πρώτη φορά που εκδηλώνεται η υποτίμηση και η προσπάθεια αμφισβήτησης των ανεξαρτήτων αρχών από όργανα της εκτελεστικής εξουσίας.
Η προστασία και ο σεβασμός των προσωπικών δεδομένων είναι συνταγματικό δικαίωμα του πολίτη και υποχρεώνει σε σεβασμό του δικαιώματος αυτού και τη δικαιοσύνη, η οποία κατ εξοχήν πρέπει να το προστατεύει και να απέχει από ερμηνείες που το περιορίζουν και εν τέλει το αφυδατώνουν.
Η γνωμοδότηση του εισαγγελέα του Α.Π. στο πλαίσιο τέτοιας ερμηνείας κινείται και η τυχόν παραδοχή της διαμορφώνει συνθήκες συρρίκνωσης του προαναφερόμενου δικαιώματος και δυνατότητες σύγχρονου φακελώματος των πολιτών.
Βέβαια, η γνωμοδότηση του εισαγγελέα του Α.Π. δεν δεσμεύει την Αρχή Προστασίας Δεδομένων Προσωπικού Χαρακτήρα, δεν ακυρώνει την απόφασή της, η οποία συνεχίζει να υποχρεώνει την ΕΛ.ΑΣ. να μη χρησιμοποιεί τις κάμερες πέραν του σκοπού για τον οποίο τοποθετήθηκαν και αυτός είναι η διαχείριση της κυκλοφορίας των οχημάτων.
Κατά τα άλλα, η άρνηση και η απόκρουση ενεργειών και αποφάσεων που προσβάλλουν τις ατομικές ελευθερίες πρέπει να ενταθεί, γιατί αυτές βάλλονται και υπονομεύονται συνεχώς και μάλιστα με ευπρόσωπα προσχήματα, στο όνομα της ασφάλειας της κοινωνίας, την οποία συστηματικά φοβίζουν για να εκμεταλλεύονται το φόβο της.
Ο εισαγγελέας του Αρείου Πάγου γνωμοδότησε θετικά.
Επισημαίνεται ότι η Αρχή Προστασίας Δεδομένων Προσωπικού Χαρακτήρα, με απόφασή της έχει απαγορεύσει τη χρήση καμερών και έχει επιβάλει πρόστιμο στο (τότε) υπουργείο Δημόσιας Τάξης για το λόγο ότι κάμερες που έχουν τοποθετηθεί στο κέντρο της Αθήνας, αποκλειστικά και μόνο για τη διαχείριση της κυκλοφορίας, χρησιμοποιήθηκαν για παρακολούθηση διαδηλώσεων.
Ο υπουργός Δημόσιας Τάξης προσέφυγε στο Συμβούλιο της Επικρατείας, με αίτηση ακύρωσης της προαναφερόμενης απόφασης της Αρχής και εκκρεμεί η έκδοση της απόφασης της ολομέλειας του ανωτάτου αυτού δικαστηρίου.
Ενώ αναμένεται η απόφαση του ΣτΕ, ο εισαγγελέας του Αρείου Πάγου γνωμοδοτεί την παραμονή του πανεκπαιδευτικού συλλαλητηρίου για ερώτημα που του υπεβλήθη το έτος 2006. Δικαιολογημένα κατά συνέπεια εγείρεται η σκέψη ή και η βεβαιότητα ότι ο χρόνος έκδοσης της γνωμοδότησης είναι απόλυτα συνδεδεμένος με την κινητοποίηση της εκπαιδευτικής κοινότητας.
Η ενοχλητική Αρχή Προστασίας Δεδομένων Προσωπικού Χαρακτήρα έπρεπε να παρακαμφθεί και για την παράκαμψή της, όσο και την περιφρόνησή της, επελέγη η διαδικασία της γνωμοδότησης του Εισαγγελέα του Α.Π., με την προφανή σκέψη - και όχι μόνο - της ηγεσίας της ΕΛ.ΑΣ. ότι ο Εισαγγελέας του Α.Π. είναι πλέον πρόσφορος για την αποδοχή των απόψεων και ενεργειών της αστυνομίας.
Ανεξάρτητα από το εάν είναι δικαίωμα του Εισαγγελέα του Α.Π να γνωμοδοτεί, το ζήτημα είναι γιατί αυτός έσπευσε να γνωμοδοτήσει ενώ αναμένεται η απόφαση του ΣτΕ, στο δικαστικό έλεγχο του οποίου υπόκεινται οι αποφάσεις της Αρχής, όπως και οι αποφάσεις και των άλλων ανεξάρτητων Αρχών.
Το άρθρο 9 Α του Συντάγματος επιτάσσει ότι "καθένας έχει δικαίωμα προστασίας από τη συλλογή, επεξεργασία και χρήση, ιδίως με ηλεκτρονικά μέσα, των προσωπικών δεδομένων, όπως νόμος ορίζει. Η προστασία των προσωπικών δεδομένων διασφαλίζεται από ανεξάρτητη αρχή, που συγκροτείται και λειτουργεί, όπως νόμος ορίζει".
Αυτή η αρχή και συγκροτημένη είναι και λειτουργεί σύμφωνα με νόμο και στο πλαίσιο των αρμοδιοτήτων της αποφάσισε την απαγόρευση της χρήσης καμερών πέραν της διαχείρισης της κυκλοφορίας των οχημάτων. Η ορθότητα ή μη της απόφασής της θα κριθεί από το ΣτΕ, την απόφαση του οποίου φαίνεται πως δεν άντεχαν να περιμένουν, ούτε η ηγεσία της ΕΛ.ΑΣ., ούτε ο γνωμοδοτήσας εισαγγελέας.
Ενοχλούν τον εγγενή αυταρχισμό της εκτελεστικής εξουσίας οι ανεξάρτητες αρχές, ιδιαίτερα εκείνες που αναφέρονται στο χώρο των ανθρωπίνων δικαιωμάτων και των ελευθεριών του πολίτη.
Δεν είναι άλλωστε η πρώτη φορά που εκδηλώνεται η υποτίμηση και η προσπάθεια αμφισβήτησης των ανεξαρτήτων αρχών από όργανα της εκτελεστικής εξουσίας.
Η προστασία και ο σεβασμός των προσωπικών δεδομένων είναι συνταγματικό δικαίωμα του πολίτη και υποχρεώνει σε σεβασμό του δικαιώματος αυτού και τη δικαιοσύνη, η οποία κατ εξοχήν πρέπει να το προστατεύει και να απέχει από ερμηνείες που το περιορίζουν και εν τέλει το αφυδατώνουν.
Η γνωμοδότηση του εισαγγελέα του Α.Π. στο πλαίσιο τέτοιας ερμηνείας κινείται και η τυχόν παραδοχή της διαμορφώνει συνθήκες συρρίκνωσης του προαναφερόμενου δικαιώματος και δυνατότητες σύγχρονου φακελώματος των πολιτών.
Βέβαια, η γνωμοδότηση του εισαγγελέα του Α.Π. δεν δεσμεύει την Αρχή Προστασίας Δεδομένων Προσωπικού Χαρακτήρα, δεν ακυρώνει την απόφασή της, η οποία συνεχίζει να υποχρεώνει την ΕΛ.ΑΣ. να μη χρησιμοποιεί τις κάμερες πέραν του σκοπού για τον οποίο τοποθετήθηκαν και αυτός είναι η διαχείριση της κυκλοφορίας των οχημάτων.
Κατά τα άλλα, η άρνηση και η απόκρουση ενεργειών και αποφάσεων που προσβάλλουν τις ατομικές ελευθερίες πρέπει να ενταθεί, γιατί αυτές βάλλονται και υπονομεύονται συνεχώς και μάλιστα με ευπρόσωπα προσχήματα, στο όνομα της ασφάλειας της κοινωνίας, την οποία συστηματικά φοβίζουν για να εκμεταλλεύονται το φόβο της.
