Οι κάμερες

Το κύριο χαρακτηριστικό αυτού του τόπου είναι η ανασφάλεια. Δεν εννοώ μόνο την επαγγελματική και οικονομική ανασφάλεια. Εννοώ και τις καθημερινές ανασφάλειες, που κάνουν τη ζωή μας γκρίζα. Για παράδειγμα, δεν είσαι ποτέ σίγουρος αν έχεις όλα τα δικαιολογητικά για να βγάλεις ένα πιστοποιητικό: κατά καιρούς ή κατά περίπτωση χρειάζονται περισσότερα ή λιγότερα και αυτό δεν το γνωρίζεις από την αρχή. Το μαθαίνεις στην... πορεία. Δεν είσαι σίγουρος αν μια πινακίδα τροχαίας που σου υποδεικνύει ποιο δρόμο πρέπει να πάρεις, θα υπάρχει και στο επόμενο σταυροδρόμι, ή θα μείνεις σύξυλος, με την απορία. Δεν είσαι σίγουρος αν θα σούρθει μοτοσυκλέτα όταν περπατάς στο πεζοδρόμιο.

Όλα αυτά είναι συγκεχυμένα. Ένα από αυτά είναι οι κάμερες. Παραβιάζουν ή όχι τα προσωπικά δεδομένα, δηλαδή το δικαίωμα στην ιδιωτικότητα; Ισχύει και εδώ το κατά καιρούς και κατά περίπτωση. Οι κάμερες ήταν τοποθετημένες αυθαίρετα από το 2002. Το 2004, ρωτήθηκε η Αρχή Προστασίας Προσωπικών Δεδομένων. Έδωσε άδεια, αλλά με προθεσμία: μόνο για τη διάρκεια των Ολυμπιακών αγώνων. Προφανώς έκρινε ότι οι Ολυμπιακοί είναι υπεράνω των ατομικών δικαιωμάτων, ή μάλλον ότι τα ατομικά δικαιώματα άλλοτε είναι υπεράνω και άλλοτε υποκάτω, κατά περίπτωση. Μετά την Ολυμπιάδα, η Αρχή ενέκρινε αίτηση της ΕΛ.ΑΣ. για παράταση, αλλά μόνο για ρύθμιση της κυκλοφορίας. Στο μεταξύ όμως, το Πρωτοδικείο Πάτρας είχε απαγορεύσει πλήρως τις κάμερες. Έτσι, το κατά περίπτωση ατομικό δικαίωμα, απέκτησε και γεωγραφική σημασία: αλλού επιτρέπεται, αλλού απαγορεύεται.

Την ίδια στιγμή, η Αρχή άρχισε τις εκπτώσεις στην απαγόρευσή της: απαγορεύεται η μαγνητοσκόπηση εκδηλώσεων, αλλά όχι ποδοσφαιρικών. Ούτε όταν δίπλα ή παραδίπλα σου μένει κάποιος πρέσβης. Ωστόσο, βάζει πρόστιμα στην Αστυνομία όποτε παραβιάζει την απόφασή της. Σ’ αυτό τον διάτρητο καρνάβαλο δεν μπορείς να είσαι σίγουρος αν έχεις ή πότε έχεις δικαίωμα στη δημόσια ιδιωτικότητα.

Δημόσια ιδιωτικότητα. Νάτην η αντίφαση. Πώς μπορεί να υπάρχει ιδιωτικότητα σε δημόσιο χώρο; Ας πούμε π.χ. ότι το «κίνημα» καταφέρνει και εξαφανίζει τις κάμερες. Τι γίνεται με τους περαστικούς; Πρέπει να περνούν με κλειστά μάτια; Τι γίνεται με τον κουτσομπόλη, που θα βγάλει βούκινο αν σε δει σε εξωσυζυγικό ραντεβού;

Όμως ο καβγάς γίνεται για τις διαδηλώσεις. Είναι παράνομες οι κάμερες στις διαδηλώσεις; Τότε είναι παράνομα και τα πλάνα διαδηλώσεων στις ειδήσεις των οκτώ. Είναι παράνομη και η «Αυγή», που δημοσιεύει φωτογραφίες διαδηλωτών. Και αν ο φόβος είναι το φακέλωμα από την αστυνομία, πώς γλιτώνεις από τους αείποτε χαφιέδες; Να φύγουν οι χαφιεδο- κάμερες και να μείνουν οι χαφιέδες που κάνουν την ίδια δουλειά και σου κοστίζουν -ως φορολογούμενο- ακριβότερα;

Και στο κάτω κάτω γιατί, σε μια δημοκρατική κοινωνία, να απαγορεύεται η μαγνητοσκόπηση των διαδηλωτών; Σε όσους έχουν κάτι να κρύψουν (π.χ. μολότωφ), απάντησε με αξιοθαύμαστη παρρησία ο Νίκος Βούτσης σε δύσκολες γι’ αυτόν στιγμές: «με υπερβαίνουν τα όρια επιλογών που δεν εξαντλούνται στη συλλογική και ανοιχτή δράση».

Πιστεύω λοιπόν, ότι είναι χωρίς νόημα η έννοια της ιδιωτικότητας σε δημόσιο χώρο. Ούτε είναι στο δημόσιο χώρο επιτρεπτά κάποια δικαιώματα που σε ιδιωτικό χώρο είναι αναφαίρετα. Το λογικό λοιπόν θα ήταν να επιτρέπονται οι κάμερες να κάνουν σε δημόσιο χώρο ό,τι θέλουν. (Βέβαια, επειδή ζούμε στη χώρα της ανασφάλειας, ποιος εγγυάται ότι οι κάμερες δεν θα γυρίσουν προς ιδιωτικά δωμάτια και υπνοδωμάτια; Αυτό όμως είναι άλλο θέμα).

Η Αρχή είχε διαφορετική λογική. Και το θέμα έφτασε προς λύση στο αρμόδιο όργανο: το Συμβούλιο της Επικρατείας. Και ξαφνικά, ο εισαγγελέας Αρείου Πάγου αποφαίνεται ότι είναι όργανο ανώτερο από τη συνταγματικά προβλεπόμενη Αρχή και έκρινε το αντίθετο μ’ αυτήν. Από πότε οι εισαγγελείς αντικαθιστούν τη δικαιοσύνη;

Όμως, το μείζον ολίσθημα το διέπραξε ο υπουργός δικαιοσύνης, καλύπτοντας τον εισαγγελέα και εκστομίζοντας πομφόλυγες όπως: «το κοινωνικό δικαίωμα είναι τουλάχιστον εξίσου πολύτιμο με το ατομικό». Διάβολε, νομικός αυτός, πώς μπορεί να ξεστομίζει πράγματα για τα οποία θα κοβόταν πρωτοετής φοιτητής; Το κοινωνικό δικαίωμα δεν αντιπαρατίθεται στο ατομικό. Είναι ατομικό το ίδιο. Π.χ. το δικαίωμα στη μόρφωση, στην εργασία, στον ελεύθερο χρόνο είναι ατομικά δικαιώματα. Ο κ. Χατζηγάκης θέλησε μάλλον να μας υπενθυμίσει σε ποια χώρα ζούμε: στη χώρα της διαστρέβλωσης των εννοιών και της αυθαιρεσίας.

Όλα αυτά μαζί διαπαιδαγωγούν την κοινωνία στην άποψη ότι η Δημοκρατία δεν έχει σταθερές, απαραβίαστες αρχές. Ότι οι νόμοι μπορεί ενίοτε να καθεύδουν (αρχιεπίσκοπος). Η ανασφάλεια που γεννούν, γεννά με τη σειρά της τη γνωστή μας ανομία. Και η ανομία περισσότερη ανασφάλεια. Το σπιράλ συνεχίζεται...