Το Εργατικό κόμμα χρειάζεται νέα ηγεσία -ακόμα και με κομματικό πραξικόπημα, αν αυτό είναι απαραίτητο

Jackie Ashley, The Guardian, ppol.gr, Δημοσιευμένο: 2008-07-30

Ένα είναι βέβαιο: όλα τελείωσαν για τον Γκόρντον (Gordon).

Εκτός από τα μέλη της οικογένειάς του, ίσως να είμαι ο τελευταίος άνθρωπος σε αυτή τη χώρα που εξακολουθώ να τον θαυμάζω και τον συμπαθώ. Ότι κι αν λένε όσοι τον κοροϊδεύουν, είναι (βαθειά εισπνοή) ένας αξιοπρεπής, αδιάφθορος, πανέξυπνος, και σοβαρός άνδρας, που εμπνέεται από σωστές αξίες κι έχει ένα βαθύ αίσθημα χρέους και σεβασμού για το δημόσιο συμφέρον.

Ήλπιζα πως θα είχε επίσης το ένστικτο του ηγέτη και θα γινόταν καλός πρωθυπουργός. Έπεσα έξω.

Ότι όμως είναι θλιβερό για τον Γκόρντον Μπράουν, είναι καταστροφικό για το Εργατικό κόμμα. Διότι εδώ που βρισκόμαστε, τα πάντα πλέον είναι πιθανά. Το μέλλον διαφαίνεται δυσοίωνο, ταραχώδες. Σε αυτά τα σκοτεινά νερά, ακόμα κι η παραμικρή λεπτομέρεια μπορεί να αποβεί καθοριστική.

Η ενότητα του κόμματος απειλείται. Διακυβεύεται το ίδιο το μέλλον του Εργατικού κόμματος. Όσο θυμάμαι τον εαυτό μου, είχαμε δικομματισμό. Αλλά τα κόμματα συνίστανται από εκλογείς και καθορίζονται από τη συγκυρία, ούτε αιώνια είναι, ούτε υπάρχουν από μόνα τους.

Το επιχείρημα του Μπράουν για να παραμείνει στην ηγεσία είναι η αιματοχυσία και ο χαμός που θα επέφερε η μάχη για τη διαδοχή του. Τα πράγματα είναι σήμερα κακά, μας λένε, αλλά μπορεί να γίνουν πολύ χειρότερα.

Αυτό έστεκε στο παρελθόν. Σήμερα όμως δε στέκει, κι είναι σημαντικό να δούμε γιατί.

Πρώτον, ο πρωθυπουργός έχει πλέον απολέσει τόση νομιμοποίηση και κύρος που είναι πια αδύνατο να ξανασταθεί στα πόδια του. Δεν «γράφει» στους ψηφοφόρους. Η πρωθυπουργική κατοικία έχει μετατραπεί σε φωλιά εχιδνών, με τους μισούς εκεί μέσα να υποβλέπουν τους άλλους μισούς -πράγμα που πιθανότατα εξηγεί πολλές από τις επαναλαμβανόμενες επικοινωνιακές γκάφες.

Έχω μιλήσει με πολλούς ανθρώπους που υπέστησαν τις διαβόητες «κατσάδες» του -τρεις υπουργοί πρώτης γραμμής μού εμπιστεύτηκαν πως κανείς, ποτέ, δεν τους είχε μιλήσει κατ’ αυτόν τον τρόπο.

Το πρωθυπουργικό γραφείο έχει κατακλυσθεί από απολύτως ανόητες πολιτικά εκθέσεις. Στην προεκλογική εκστρατεία της Γλασκόβης, το πρωθυπουργικό γραφείο κατηγόρησε τον Τζον Ράιντ (John Reid), πρόεδρο σήμερα της Σέλτικ, διότι λέει δεν κατάφερε να σύρει την ομάδα στο στρατόπεδο των οπαδών των Εργατικών. Αυτό ήταν αυτοκτονικό: πρώτον, διότι έκανε έξω φρενών προσωπικά τον Ράιντ και τους μπλερικούς, δεύτερον διότι αποτελούσε εξόφθαλμη αποποίηση ευθυνών, τρίτον, διότι όποιος γνωρίζει στο παραμικρό τη Γλασκόβη ή το ποδόσφαιρο -και ο Μπράουν ξέρει καλά και τα δύο- συνειδητοποιεί πως ποτέ, μα ποτέ, δεν επικαλείσαι την υποστήριξη μόνο της Σέλτικ (ούτε μόνο της Ρέιντζερς). Θα μπορούσαμε να επικαλεστούμε πάμπολλα ακόμα ανάλογα παραδείγματα.

Έχει λοιπόν δίκιο το στρατόπεδο του Μπράουν όταν λέγει πως μία πραξικοπηματική του ανατροπή από την εξουσία θα μπορούσε να χειροτερέψει κι άλλο τα πράγματα.

Ας μην υποτιμάμε την ικανότητα των Εργατικών βουλευτών σε γκάφες και μπερδεψιές. Ένας κορυφαίος μπλερικός σχολίασε ως εξής τις διαδόσεις πως οι Τζακ Στρο (Jack Straw) και Τζεφ Χουν (Geoff Hoon) προετοιμάζονται να ανακοινώσουν στον πρωθυπουργό πως ήρθε η ώρα να παραιτηθεί: «αυτοί οι δύο δεν έχασαν ποτέ τους ευκαιρία να τα κάνουν θάλασσα. Η αλήθεια είναι πως όλοι τους περιμένουν κάποιον άλλο να "βγάλει το φίδι από την τρύπα". Διάφοροι έρχονται και μας λένε, "μα πότε επιτέλους θα τον ξεφορτωθείτε;". Ο κλήρος φυσικά πέφτει στο υπουργικό συμβούλιο, αλλά κανείς εκεί μέσα δεν έχει τα κότσια να προχωρήσει».

Ωχ, αυτό πόνεσε. Η αλήθεια όμως είναι πως σε κάποιο βαθμό οι περισσότεροι υπουργοί μοιάζει να φοβούνται σχεδόν ενστικτωδώς τον Μπράουν. Συζητούνε ασταμάτητα πώς να σκοτώσουν το βασιλιά, αλλά όταν εκείνος περνάει, χαμηλώνουν τα μάτια. Επίσης οι πολιτικές δολοφονίες σπανίως είναι «καθαρές». Δεν είναι δηλαδή καθόλου απίθανο να αντισταθεί ο Μπράουν σε μία ενδεχόμενη απόπειρα ανατροπής του. Όλοι λένε πως ποτέ δε θα ’κανε κάτι τέτοιο, αρκεί βέβαια να βγουν αληθινοί μέχρι πέντε λεπτά πριν την παραίτησή του. Αν γίνει έτσι, εντάξει.

Αν όμως δεν βγουν σωστοί, οι συνωμότες υπουργοί θα χρειαστεί να οδηγηθούν σε μία ανελέητη κατά μέτωπο σύρραξη, ελπίζοντας πως ο αριθμός τους θα κάμψει την αντίσταση του πρωθυπουργού. Και όπως ανακάλυψαν οι συντηρητικοί στην περίπτωση της ανατροπής της Θάτσερ (Thatcher), αυτού του είδους τα πραξικοπήματα προκαλούν πάθη που δεν καταλαγιάζουν πριν περάσουν χρόνια.

Τα πράγματα γίνονται πιο μπερδεμένα από την απουσία του προφανούς διαδόχου του πρωθυπουργού. Μοιάζει απίστευτο να δούμε π.χ. τον Ντέιβιντ Μίλιμπαντ (David Miliband) να παραχωρεί ευγενικά τη θέση του στον Τζακ Στρο. Ώστε λοιπόν, ακόμα και μετά το πραξικόπημα, θα χρειαστεί να υπάρξει αγώνας διαδοχής. Ποιοι θα είναι οι διεκδικητές; Ο Τζακ Στρο; O Τζέιμς Πέρνελ (James Purnell); O Εντ Μπολς (Ed Balls); H Χάριετ Χάρμαν (Harriet Harman); O ’Αλαν Τζόνσον (Alan Johnson); O Τζον Κρούντας (Jon Cruddas); Όλοι οι παραπάνω δικαιούνται να θέλουν το χρίσμα. Μία μάχη διαδοχής λοιπόν θα απαιτήσει χρήμα και χρόνο, κατά τη διάρκεια του οποίου η χώρα θα νιώθει ακέφαλη και ο Ντέιβιντ Κάμερον (David Cameron) θα δικαιούται να ξεφωνίζει ζητώντας πρόωρες εκλογές. Που βγάζει αυτό;

Λοιπόν, ας τα ξαναπάρουμε από την αρχή. Που είναι πως στις επόμενες εκλογές το Εργατικό κόμμα δε βαδίζει προς ήττα, αλλά προς πλήρη διάλυση. Οι σημερινοί υπουργοί, τριαντάρηδες ή σαραντάρηδες ακόμα, προορίζονται να περάσουν το μεγαλύτερο διάστημα της καριέρας τους μέσα στη μιζέρια της αντιπολίτευσης. Αν λοιπόν δεν κινηθούν εκείνοι, θα τους αναγκάσουν να κινηθούν οι απλοί Εργατικοί βουλευτές, πάνω-κάτω για τους ίδιους λόγους.

Ένα στέλεχος του κόμματος, που αποφάσισε να μη διεκδικήσει βουλευτική έδρα, μου ανέλυσε την κατάσταση ως εξής: το να είσαι βουλευτής «είναι η καλύτερη μορφή αυτοαπασχόλησης που υπάρχει· μοιάζει λες και διευθύνεις μια μικρή επιχείρηση, που την κάνεις ό,τι θες. Σήμερα όμως έχει πάνω από 100 τέτοιες μικρές επιχειρήσεις, που πάνε ολοταχώς για κλείσιμο, κι οι ιδιοκτήτες τους δεν έχουν ιδέα τι δουλειά να κάνουν στη συνέχεια. Αυτοί, αργά ή γρήγορα, θα στραφούν κατά του Γκόρντον».

Κάτι ακόμα: η εσωκομματική σύγκρουση δεν είναι μόνο αναπόφευκτη, είναι απαραίτητη. Η πραγματική αιτία για τη δυστυχία του Εργατικού κόμματος δεν είναι μόνο η ηγεσία του Μπράουν. Είναι πως, δέκα χρόνια μετά τους «νέους Εργατικούς», κανείς πια στο κόμμα δε γνωρίζει τι θέλει το κόμμα του. Είναι οι νέοι Εργατικοί, οι παλιοί, κανένας από τους δυο;

Το κόμμα χρειάζεται απεγνωσμένα νέα γραμμή: η «πρόοδος» η «πυξίδα», οι ακραίοι μπλερικοί, τα αριστερίζοντα συνδικάτα, οι πάντες οφείλουν να πουν τη γνώμη τους, δυνατά και καθαρά. Μόνο εφόσον γίνει αυτό θα μπορεί το κόμμα να αποφασίσει που θα πάει από εδώ και πέρα. Δείτε μόνο τις αποκλίνουσες αναλύσεις για το τι φταίει για τη σημερινή κατάσταση του Εργατικού κόμματος, και τις εντελώς διαφορετικές προτάσεις για την μελλοντική του πορεία. Οι νέοι Εργατικοί ήταν ένας λαμπρός, όσο και ασταθής συνασπισμός συμφερόντων, που η κατάρρευσή του δεν μπορεί πια να κρυφτεί

Είναι αλήθεια πως η χώρα δεν επιθυμεί μια μάχη διαδοχής ενώ ταυτόχρονα η χώρα βρίσκεται καταμεσής σε μια οικονομική κρίση. Από την άλλη, πάρα πολλοί συμπολίτες μας θεωρούν πως η χώρα είναι ήδη εντελώς ακυβέρνητη. Οπότε μοιάζει πιο επικίνδυνο να συνεχίσουμε τα παγωμένα χαμόγελα και το κρύψιμο των επιθυμιών μας, παρά την ανάληψη δράσης. Το δεύτερο θα έδινε τουλάχιστο την ευκαιρία να προκηρυχτούν βουλευτικές εκλογές για -ας πούμε- το επόμενο φθινόπωρο, ώστε να εκφράσει ο λαός την ετυμηγορία του για το νέο ηγέτη, μόλις εκείνος αναλάβει τη θέση του. Φοβάμαι πως η τελεσίδικη ετυμηγορία του λαού για τον Μπράουν έχει ήδη προ πολλού εκδοθεί.

Εντωμεταξύ, αυτήν την παραλυτική περίοδο, οι υπουργοί κάνουν μεγάλο σφάλμα προσπαθώντας να τραβήξουν την ουρά τους απ’ έξω. Μοιάζει σαν να λένε πως «φταίει ο Γκόρντον, ας φορτωθεί λοιπόν εκείνος την ευθύνη». Δουλειά τους όμως είναι να παίρνουν πολιτικές αποφάσεις. Ας τις πάρουν λοιπόν, κι ας εξηγήσουν στη χώρα γιατί το κάνουν -κι ας πάψουν να κλειδαμπαρώνονται στα γραφεία τους και να προσποιούνται πως όλα είναι εντάξει.

Δεν είμαι καθόλου σίγουρη ο οποιοσδήποτε επόμενος ηγέτης μπορεί να σώσει το Εργατικό κόμμα από την ήττα στις επόμενες εκλογές.

Μετά από 11 χρόνια στην εξουσία, το πράγμα κακοφόρμισε ως εκεί που δεν πάει. Ένας όμως νέος ηγέτης, θα μπορούσε να σταματήσει την αιμορραγία, να περιορίσει τις ζημιές.

Φτωχέ μου Γκόρντον... Δεν φταίει μόνο αυτός. Αλλά στην πολιτική, όπως όλοι ξέρουμε, δε χωράνε συναισθηματισμοί.

---------------------------------------------------------------

* Η Jackie Ashley είναι πολιτική συντάκτης της «Γκάρντιαν»

Θέματα επικαιρότητας: Ευρωπαϊκή Αριστερά

Στέργιος Καλπάκης

Η Γαλλία τρομάζει ήδη Μητσοτάκη και συμφέροντα

Στέργιος Καλπάκης, 2024-07-09

Ανησυχούν: Αυτό που έγινε για να αποτραπεί η νίκη της Ακροδεξιάς...

Περισσότερα
Φίλιππος Σαχινίδης

Κρίσεις, οικονομικά παραδείγματα και οι Ευρωπαίοι Σοσιαλιστές

Φίλιππος Σαχινίδης, 2022-06-26

Οι κρίσεις της τελευταίας δωδεκαετίας και οι αλλαγές στις...

Περισσότερα
Γιάννης Μπουρνούς

Καθόρισε τη γενιά μας, καθόρισε την ευρωπαϊκή και την ελληνική Αριστερά

Γιάννης Μπουρνούς, 2021-07-17

Οι διαδηλώσεις στη Γένοβα (19-21 Ιουλίου 2001), ενάντια στη σύνοδο...

Περισσότερα
Λουτσιάνα Καστελίνα

Η Ροσάντα μάς δίδαξε να αγωνιζόμαστε και να σκεφτόμαστε

Λουτσιάνα Καστελίνα, 2020-09-27

Η Ροσάντα δεν ήταν σε κανένα κόμμα, αλλά έμεινε ως το τέλος...

Περισσότερα
Θανάσης Γιαλκέτσης

Μια αιρετική και αμετανόητη κομμουνίστρια

Θανάσης Γιαλκέτσης, 2020-09-22

Η είδηση του θανάτου της Ροσάνα Ροσάντα (πέθανε προχθές...

Περισσότερα
Μαριλίζα Ξενογιαννακοπούλου

Ενας άλλος δρόμος είναι αναγκαίος και εφικτός

Μαριλίζα Ξενογιαννακοπούλου, 2020-06-05

Την τελευταία δεκαετία, εξαιτίας της χρηματοπιστωτικής...

Περισσότερα

Πορτογάλοι και Ισπανοί δείχνουν τον δρόμο!

Τάσος Παππάς, 2019-12-03

Μετά τη συμφωνία της σοσιαλδημοκρατίας με τη ριζοσπαστική...

Περισσότερα
Κώστας Καλλίτσης

Γιατί ζηλεύω την Πορτογαλία

Κώστας Καλλίτσης, 2019-05-19

«Αυτές οι μισθολογικές αυξήσεις δεν συνάδουν με τις δεσμεύσεις...

Περισσότερα

Άρθρα/ Πολιτική

Θανάσης Θεοχαρόπουλος

Bing bang στην Κεντροαριστερά

Θανάσης Θεοχαρόπουλος, 2024-10-06

...Ο ΣΥΡΙΖΑ - Προοδευτική Συμμαχία οφείλει να συμμετέχει...

Ζητούμενο η ποιότητα  της ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΑΣ

Ζητούμενο η ποιότητα της ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΑΣ

2024-09-28

Αν την ευθύνη για την χρεοκοπία και την πολυεπίπεδη κρίση...

Πάμε ΟΛΟΙ ΜΑΖΙ

Πάμε ΟΛΟΙ ΜΑΖΙ

2024-09-26

Πιστεύω ότι η ελληνική κοινωνία χρειάζεται έναν ΣΥΡΙΖΑ-ΠΣ...

Θόδωρος Τσίκας

Κρίσιμο όριο ο χειμώνας για το ουκρανικό μέτωπο

Θόδωρος Τσίκας, 2024-09-29

Ο χειμώνας αλλάζει τις συνθήκες του πολέμου στην περιοχή...

Γεράσιμος Μοσχονάς

Λάμψη, ταλέντο και μετά κενό

Γεράσιμος Μοσχονάς, 2024-09-22

Εν αρχή ην το γνωστικό κενό. Η μη καλή γνώση της χώρας, του...

Γιάννης Δρόσος

Η καθαίρεση

Γιάννης Δρόσος, 2024-09-16

Για ζητήματα κρίνει αποφασιστικά το ίδιο το κόμμα, μέσω...

Στέργιος Καλπάκης

3 σημεία για την επόμενη ημέρα στον ΣΥΡΙΖΑ – ΠΣ

Στέργιος Καλπάκης, 2024-09-12

Η διχαστική ομιλία Κασσελάκη στην έναρξη των εργασιών της...

Ελληνοτουρκικά, εξαΰλωση του ρεαλισμού

Κώστας Κωστής, 2024-09-22

Δεν είμαι ειδικός στις διεθνείς σχέσεις, πολύ περισσότερο...

Καταστατικό ΣΥΡΙΖΑ: Από την άγνοια, στη διαστρέβλωσή του

Τρύφων Αλεξιάδης, 2024-09-14

Οι πρόσφατες εξελίξεις στον ΣΥΡΙΖΑ, έφεραν ξανά στη δημοσιότητα...

Μαρία Ρεπούση

Η μεγάλη περιπέτεια του ΣΥΡΙΖΑ

Μαρία Ρεπούση, 2024-09-14

Μετά τη διπλή ήττα του ΣΥΡΙΖΑ-Προοδευτική Συμμαχία στις...

Θανάσης Θεοχαρόπουλος

H δημοκρατία έχει κανόνες, ο ΣΥΡΙΖΑ-Π.Σ. προχωρά μπροστά

Θανάσης Θεοχαρόπουλος, 2024-09-11

Πριν από περίπου έναν χρόνο εκλέχθηκε πρόεδρος του ΣΥΡΙΖΑ-Προοδευτική...

Κώστας Καλλίτσης

Καθημερινότητα και μεταρρυθμίσεις

Κώστας Καλλίτσης, 2024-09-08

Μεταρρυθμίσεις ή φροντίδα για την καθημερινότητα; Συνήθως...

×
×