Ανάκαμψη στην Ευρώπη, σ’ εμάς όμως;

Την απαρχή μιας ασθενούς ανάκαμψης διέκρινε η Ευρωπαϊκή Επιτροπή στις νέες της προβλέψεις χθες, τόσο για την Ευρωζώνη όσο και για την Ένωση των 27 συνολικά: μικρούς θετικούς ρυθμούς 0,2% το τρίτο τρίμηνο και 0,1% το τέταρτο, που δεν αλλάζουν πάντως την προβλεπόμενη μείωση του ΑΕΠ κατά 4% φέτος έναντι του 2008 (στο μεταξύ το πρώτο ιδίως τρίμηνο του έτους αποδείχθηκε χειρότερο από όσο νομιζόταν). Την αμυδρή βελτίωση απέδωσε ο αρμόδιος επίτροπος Χοακίν Αλμούνια στα «άνευ προηγουμένου χρηματικά ποσά που έριξαν στην οικονομία κεντρικές τράπεζες και κρατικές αρχές».

Αμέσως πρόσθεσε όμως ότι θα πρέπει να συνεχισθούν και το 2010 όσα μέτρα έχουν αποφασιστεί για την ανάκαμψη, αλλά και για τη θεραπεία του τραπεζικού συστήματος ώστε να δανείζει επαρκώς νοικοκυριά και επιχειρήσεις. Παράλληλα με την ανάγκη για «μια σαφή και αξιόπιστη στρατηγική εξόδου» που θα επαναφέρει τα δημόσια οικονομικά σε διατηρήσιμη πορεία (έκρηξη ελλειμμάτων σημειώνεται παντού σχεδόν), ο κ. Αλμούνια τόνισε επίσης την ανάγκη να εξευρεθούν πόροι για να αυξηθεί η δυναμικότητα ανάπτυξης και δημιουργίας απασχόλησης στην Ευρώπη.

Την υπογραμμίζουν άλλωστε οι χθεσινές ανακοινώσεις της Eurostat για ετήσια μείωση της απασχόλησης κατά 1,8% στην Ευρωζώνη και κατά 1,9% στην Ε.Ε.-27 συνολικά το δεύτερο τρίμηνο φέτος (χάθηκαν 702.000 θέσεις εργασίας στην Ευρωζώνη, 1.443.000 στην Ε.Ε. συνολικά), για νέα πτώση της βιομηχανικής παραγωγής τον Ιούλιο κατά 0,3% και 0,2% αντίστοιχα έναντι του Ιουνίου, κατά 15,9% και 14,7% έναντι του Ιουλίου του 2008.

Όταν ρωτήθηκε για την Ελλάδα ωστόσο, όπου επίσης η ανεργία ανεβαίνει ενώ πέφτει η παραγωγή, ο επίτροπος περιορίστηκε να επαναλάβει ότι ως το τέλος Οκτωβρίου αναμένει τα μέτρα για τη μείωση του ελλείμματος στο 3,7% του ΑΕΠ φέτος (όταν κανείς δεν ελπίζει καν σε 6%!). Στη συνέχεια θα αξιολογηθούν και θα αποφασιστεί η περαιτέρω διαδικασία με τους κανόνες του συμφώνου σταθερότητας, είπε, τονίζοντας ότι τα ελληνικά κόμματα είναι πλήρως ενήμερα. Ο κ. Αλμούνια φάνηκε έτσι να παρεμβαίνει στις εκλογές, επισείοντας το φόβητρο των κοινοτικών κυρώσεων.

Η κυβέρνηση που θα προκύψει στις 5 Οκτωβρίου οπωσδήποτε θα έχει περιθώρια διαπραγμάτευσης με την Επιτροπή, και ο πρόεδρος του ΠΑΣΟΚ ξεκαθάρισε από τη Θεσσαλονίκη ότι δεν θεωρεί εφικτό το έλλειμμα να πέσει στο 3% ούτε σε ένα, ούτε σε δύο χρόνια. Αντέκρουσε άλλωστε τις συντηρητικές προτάσεις της Ν.Δ., τονίζοντας εύλογα ότι με την οικονομία σε καθοδική πορεία, «όσους φόρους και να βάλουμε τα έσοδα θα είναι λίγα». Διόλου δεν αποσαφήνισε όμως τις πολιτικές που εξήγγειλε, αφήνοντας ανοικτό το πεδίο στους αντιπάλους του σημερινούς υπουργούς να κινδυνολογούν ότι θα διογκώσουν δραματικά περαιτέρω τα ελλείμματα. Θέλοντας να ακούγεται ευχάριστος και σωτήριος από όλους -εργαζόμενους κάθε κατηγορίας και ανέργους, επιχειρηματίες μικρούς και μεγάλους, τραπεζίτες, στελέχη του δημόσιου τομέα- στο κρίσιμο ερώτημα «ποιος θα πληρώσει για να βγούμε από την κρίση;» ο κ. Παπαντρέου δεν απαντά.

Δικαιολογημένα επομένως στο ΣΥΡΙΖΑ διαβάζουν στην ασάφεια του ΠΑΣΟΚ μια παραλλαγή των πολιτικών της Ν.Δ., απλώς «με ένα περιτύλιγμα συμπόνοιας», όπως είπε χθες ο πρόεδρος του Συνασπισμού Αλέξης Τσίπρας. Δεν μπορεί στην κρίση να βγαίνουν όλοι κερδισμένοι και ευχαριστημένοι, και όσοι θησαύριζαν πριν και όσοι έχαναν, πρόσθεσε: «Πώς θα ορθώσουμε μιαν ασπίδα προστασίας για τους ασθενέστερους, πώς θα βγούμε από την κρίση αν δεν ενισχύσουμε την απασχόληση;»

Χωρίς επιλογές, χωρίς να αλλάξουν οι συσχετισμοί δύναμης ανάμεσα στα αντιτιθέμενα κοινωνικά συμφέροντα, δεν γίνεται.