Πόσο σπρεντ δίνει ο Γκρίλο;

Παύλος Τσίμας, Τα Νέα, Δημοσιευμένο: 2013-03-01

Ο σημερινός δήμαρχος του Ρέικιαβικ, ο Τζον Γκναρ, εξελέγη το 2010, έναν χρόνο και κάτι μετά την οικονομική καταστροφή της Ισλανδίας, της πρώτης χώρας που μολύνθηκε από τον ιό της χρηματοπιστωτικής κρίσης. Παλιός πανκ - ρόκερ και δημοφιλής σατιρικός κωμικός, ο Γκναρ ανακοίνωσε μια μέρα ότι κατεβαίνει στις εκλογές. Εκανε μια παρωδία καμπάνιας, με υποσχέσεις του τύπου «θα φέρω πολικές αρκούδες στον ζωολογικό κήπο», δήλωσε την παραμονή των εκλογών πως «αν με ψηφίσετε, υπόσχομαι να αθετήσω κάθε υπόσχεση που σας έχω δώσει» και... σάρωσε.

Ως δήμαρχος διατήρησε κάτι από τη σατιρική του φλέβα - φόρεσε ξανθιά περούκα και μακριά τουαλέτα μια φορά και πήγε στο gay parade της πόλης και μια άλλη φορά βούτηξε με το κοστούμι του σε μια δημοτική πισίνα που είχε μόλις εγκαινιάσει. Αλλά, παράλληλα, αύξησε την τιμή του ηλεκτρικού ρεύματος, έκανε με το καλημέρα 60 απολύσεις στις δημοτικές επιχειρήσεις και κατήργησε πολλές σχολικές επιδοτήσεις.

Τον είχα συναντήσει στο χαοτικό του δημαρχιακό γραφείο. «Ξέρω ότι έχω πίσω μου πολύ θυμωμένους ανθρώπους» μου είχε πει, «αλλά δεν θέλω να γίνω το όχημα του θυμού τους, θέλω να κάνω τον θυμό δημιουργική δύναμη». Και όταν του ζήτησα μιαν εξήγηση για την εκλογική του επιτυχία, μου απάντησε: «Ηταν η στιγμή των κλόουν. Στο τσίρκο, όταν κάτι δεν πάει καλά, όταν αφηνιάζει ένα ζώο ή πέφτει ένας ακροβάτης, τότε φωνάζουν τους κλόουν, να κρατήσουν την παράσταση ζωντανή μέχρις ότου λυθεί το πρόβλημα. Ε, λοιπόν, εγώ είμαι ο κλόουν».

Θυμήθηκα τον κλόουν - δήμαρχο του Ρέικιαβικ παρακολουθώντας τον εκλογικό θρίαμβο του κλόουν Γκρίλο στην Ιταλία. Αν ο Γκναρ έχει δίκιο, τότε και στην Ιταλία, όπως προηγουμένως στην Ελλάδα, είχε έρθει η ώρα των κλόουν. Απλώς κάθε χώρα έχει την ποιότητα των κλόουν που της αξίζει. Αλλά το ερώτημα είναι: Και μετά τους κλόουν, τι τσίρκο θα έχουμε, τι τσίρκο θέλουμε;

Τρία χρόνια τώρα, τη ζωή της Ευρώπης την καθόριζε ένας μόνο παράγοντας: το σπρεντ. Η διαφορά, δηλαδή, στην απόδοση των ομολόγων μιας χώρας σε σχέση με την απόδοση των ισχυρότερων ομολόγων της πιάτσας, των γερμανικών. Η άνοδος και η πτώση των σπρεντ ανέβαζε και έριχνε κυβερνήσεις, κατέστρεφε ή έφτιαχνε καριέρες πολιτικών, έσφιγγε την κάνουλα των δημόσιων οικονομικών, συχνά μέχρις ασφυξίας.

Με οδηγό τα σπρεντ - την προθυμία ή την απροθυμία, δηλαδή, των αγορών να δανείσουν μια εθνική οικονομία - πορεύθηκε η Ευρώπη δεσμευμένη από την ιερή απόφασή της να μειώσει στο μισό όλα τα ελλείμματα ώς το 2013. Ο στόχος μεταφραζόταν σε μια γενικευμένη δίαιτα λιτότητας για όλους. Και το μοναδικό μέτρο της πολιτικής επιτυχίας μιας χώρας ήταν η επιβεβαιωμένη από τη μείωση του σπρεντ πορεία της προς την δημοσιονομική υγεία.

Εδω και μερικούς μήνες ο διεθνής Τύπος έχει πλημμυρίσει από μελέτες σοβαρών οίκων (του ΔΝΤ περιλαμβανομένου) και σοβαρών αναλυτών (σαν τον Paul de Grauwe του LSE) που αποδεικνύουν ότι η όλη σύλληψη ήταν εξ αρχής λάθος, ότι η συνταγή ήταν καταστροφική, η δόση της λιτότητας υπερβολική και η ευρωζώνη, τρία χρόνια τώρα, μετανοούσα και προσευχόμενη στη δημοσιονομική αρετή οδεύει κατʼ ευθείαν προς την οικονομική κόλαση.

Ηρθαν, λοιπόν, τη Δευτέρα και τα αποτελέσματα των ιταλικών εκλογών για να προσθέσουν το τελευταίο καρφί στο φέρετρο μιας ηττημένης πολιτικής σύλληψης, ενός νεκρού δόγματος.

Οι Ιταλοί, δίνοντας απελπισμένοι την ψήφο τους σε όποιον βρήκαν εμπρός τους - σε έναν ξεμωραμένο, υπερδιεφθαρμένο και αποτυχημένο μπουφόνο και σʼ έναν ελαφρώς γελοίο προφήτη της άμεσης ιντερνετικής δημοκρατίας -, δεν έκαναν επίδειξη συλλογικής αφροσύνης. Απλώς φώναξαν, με όλη την δύναμη της φωνής τους, basta! Δεν μπορεί η δημοκρατική ζωή να ορίζεται μόνον από τον δείκτη εμπιστοσύνης των αγορών. Από εδώ κι εμπρός - είπαν - εκτός από την καμπύλη απόδοσης των σπρεντ θα πρέπει να προσέχετε και την καμπύλη απόδοσης Γκρίλο.

Ολοι αντιλαμβανόμαστε τους μεγάλους κινδύνους που κρύβονται εδώ. Και για τους δημοκρατικούς θεσμούς και για την Ευρώπη ως όνειρο ευημερίας, ειρήνης και δημοκρατίας. Αλλά η πανουργία της Ιστορίας δεν βρήκε άλλον τρόπο για να μας θυμίσει ότι σημαντικότερη από την εμπιστοσύνη των αγορών στο ομόλογο είναι η εμπιστοσύνη των πολιτών στο πολίτευμα. Κι αν χαθεί το δεύτερο, δεν έχει καμία σημασία το πρώτο.

Θέματα επικαιρότητας: Οικονομική κρίση

Δημήτρης Λιάκος

Σκέψεις, με αφορμή το βιβλίο της Άνγκελα Μέρκελ

Δημήτρης Λιάκος, 2024-12-01

Η έκδοση των απομνημονευμάτων της Άνγκ. Μέρκελ και οι αναφορές...

Περισσότερα
Φίλιππος Σαχινίδης

Προοδευτικές προτάσεις για την οικονομία σε συνθήκες permcrisis

Φίλιππος Σαχινίδης, 2022-11-21

H λέξη της χρονιάς για το 2022 σύμφωνα με το λεξικό Collins είναι...

Περισσότερα
Θανάσης Θεοχαρόπουλος

Η αδιέξοδη οικονομική πολιτική θα φέρει λουκέτα και ανεργία

Θανάσης Θεοχαρόπουλος, 2021-02-02

Η πανδημία του Covid19 άλλαξε ριζικά τα δεδομένα παγκοσμίως...

Περισσότερα
Γιάννης Βούλγαρης

Τι μαθαίνουμε από την τριπλή κρίση;

Γιάννης Βούλγαρης, 2020-09-12

Λίγες ήταν ευτυχώς οι φορές που η μεταπολιτευτική Ελλάδα...

Περισσότερα

Εικόνα δύσβατης πορείας

Αντώνης Παπαγιαννίδης, 2020-06-25

Είναι αλήθεια πως στην Ελληνική πραγματικότητα συχνά υπάρχει...

Περισσότερα
Κώστας Καλλίτσης

Από τη χαμένη 10ετία, μην πάμε στη χαμένη γενιά

Κώστας Καλλίτσης, 2020-05-10

Η καταιγίδα έχει όνομα, λέγεται ανεργία. Και θα είναι σφοδρή....

Περισσότερα
Αντώνης Λιάκος

Πλοήγηση μέσω κρίσεων

Αντώνης Λιάκος, 2020-05-03

Η τωρινή κρίση της πανδημίας, και η οικονομική που σέρνει...

Περισσότερα

Μειώστε τους φόρους στους μισθωτούς

Αντώνης Καρακούσης, 2019-10-20

Η μακρόχρονη κρίση και το πλήθος των μέτρων, μνημονιακών...

Περισσότερα

Άρθρα/ Πολιτική

Σωκράτης Φάμελλος

Πολύ λίγα και πολύ αργά κύριε Μητσοτάκη....

Σωκράτης Φάμελλος, 2025-04-26

Οι εσπευσμένες ανακοινώσεις του κ. Μητσοτάκη, για τη διάθεση...

Σταμάτης Μαλέλης

Τι φταίει στην Κεντροαριστερά

Σταμάτης Μαλέλης, 2025-05-06

...Εάν τα βασικά κόμματα της Κεντροαριστεράς δεν εκσυγχρονιστούν...

Κώστας Καλλίτσης

Ο προπομπός

Κώστας Καλλίτσης, 2025-05-04

Η πολιτική ζωή σήμερα έχει δύο χαρακτηριστικά που ίσως...

Οι περιστάσεις

Τάσος Παππάς, 2025-04-22

Ο πρόεδρος του ΣΥΡΙΖΑ Σωκράτης Φάμελλος μιλώντας στο ΜEGA...

Δημήτρης Χατζησωκράτης

Οι προοδευτικές δυνάμεις σε κοινό ψηφοδέλτιο

Δημήτρης Χατζησωκράτης, 2025-04-20

…Ας σκεφτούμε και την προοπτική για την πρόοδο της χώρας,...

Κώστας Καλλίτσης

Αδύναμη κυβέρνηση

Κώστας Καλλίτσης, 2025-04-19

Διάχυτη είναι η πεποίθηση ότι τα πράγματα δεν πάνε καλά....

Διαφάνεια Ποτέμκιν

Πάσχος Μανδραβέλης, 2025-04-10

Θεσμοί υπάρχουν», που θα ‘λεγε και ο Γιώργος Παπανδρέου,...

Κατά φαντασίαν ιατρός

Παντελής Μπουκάλας, 2025-04-08

Πολλούς Απρίληδες πριν, το 1967, οι Ελληνες άκουγαν τον αρχιπραξικοπηματία...

Κώστας Ζαχαριάδης

Πρότυπο για τη συνεργασία το εγχείρημα του Δήμου της Αθήνας

Κώστας Ζαχαριάδης, 2025-04-08

Να επιλέξει ο κόσμος της παράταξης την ηγεσία του κόμματος...

Παναγιώτης Παναγιώτου

Συνεργασία ή πολιτική αυτοκτονία

Παναγιώτης Παναγιώτου, 2025-04-07

Η ΝΔ φθίνει πολιτικά και εκλογικά. Και η ισχυρή πρωθυπουργική...

Βασίλης Τραϊφόρος

ΚΑΝΤΕ ΤΟ ΟΠΩΣ ΤΟ Die Linke στη Γερμανία

Βασίλης Τραϊφόρος, 2025-04-06

...Ναι η κριτική στην κυβέρνηση πρέπει να είναι οξεία και...

Ποια είναι η κατάσταση σήμερα στην Τουρκία

Χρήστος Ροζάκης, 2025-04-06

Το καλό κλίμα στις ελληνοτουρκικές σχέσεις μπορεί να διατηρηθεί...

×
×