Το παράλληλο σύμπαν του Σόιμπλε

Παύλος Τσίμας, Τα Νέα, Δημοσιευμένο: 2013-10-25

Η σύγκρουση προς την οποία φαίνεται ότι βαδίζουμε είχε προαναγγελθεί.

Στις 16 του περασμένου Σεπτεμβρίου, πέντε ημέρες μόλις πριν από τις γερμανικές εκλογές, ο Βόλφγκανγκ Σόιμπλε, με ένα σημαδιακό άρθρο του στους «Φαϊνάνσιαλ Τάιμς», εξηγούσε γιατί η ευρωπαϊκή πολιτική της Γερμανίας δεν πρέπει να αλλάξει: Γιατί, απλούστατα, πέτυχε θριαμβευτικά! Και όποιος δεν το βλέπει ζει σε ένα «παράλληλο σύμπαν».

Η ευρωζώνη ανακάμπτει, υποστήριζε, η ύφεση τελειώνει, τα ελλείμματα μειώνονται, όλα πάνε καλά, αλλά - προσοχή - «τα σημάδια βελτίωσης δεν είναι λόγος να κάνουμε πίσω, είναι λόγος να συνεχίσουμε στον ίδιο δρόμο».

«Αν η ύφεση και η μαζική ανεργία θεωρούνται επιτυχίες, τότε πράγματι η δημοσιονομική προσαρμογή στην ευρωζώνη είναι ένας θρίαμβος», σάρκαζε την επόμενη ημέρα, στις στήλες της ίδιας εφημερίδας, ο κορυφαίος αρθρογράφος της Μάρτιν Γουλφ, δηλώνοντας ότι αν το σύμπαν του κ. Σόιμπλε είναι αυτό, ο ίδιος προτιμά να συνεχίσει να ζει σε ένα «παράλληλο σύμπαν».

Αλλά ο κ. Σόιμπλε έχει ένα μόνο, απλό, τετράγωνο και ακλόνητο επιχείρημα: Και η Γερμανία, λέει, ήταν στα τέλη της δεκαετίας του ’90 «ο μεγάλος ασθενής της Ευρώπης». Υπέβαλε, όμως, τον εαυτό της σε μια σκληρή δίαιτα λιτότητας, καθήλωσε μισθούς, απορρύθμισε την αγορά εργασίας και ανταμείφθηκε με μια ακμαία εξαγωγική βιομηχανία και απολαμβάνει ένα γιγάντιο πλεόνασμα στο ισοζύγιο των εξωτερικών της συναλλαγών. Ετσι και η Ευρώπη, κατά τον κ. Σόιμπλε, αν δεν «λιποψυχήσει», αν δεν διακόψει «πρόωρα» τη δίαιτα λιτότητας, θα βγει υγιέστερη και ισχυρότερη. Κάποτε...

Μάταια από τότε πολλοί, δημοσίως και κατ’ ιδίαν, εντός και εκτός Γερμανίας, προσπαθούν να εξηγήσουν στον σοφό κ. Σόιμπλε τα αυτονότητα.

n Πως, πρώτον, αν υπάρχει μια βελτίωση στην ευρωζώνη, αυτή δεν οφείλεται στο ότι η δική του συνταγή λιτότητας βελτίωσε τα βασικά οικονομικά μεγέθη (που δεν τα βελτίωσε) και επανέφερε εμπιστοσύνη, άρα αύξηση κατανάλωσης και επενδύσεων. Τίποτε τέτοιο δεν συμβαίνει. Απλώς, το πρόγραμμα αγοράς ομολόγων του κ. Ντράγκι (στο οποίο η Μπούντεσμπανκ έφερε μεγάλες αντιρρήσεις) κάλμαραν τον πανικό στις αγορές και έριξαν τα σπρεντ.

n Πως, δεύτερον, μία μόνη χώρα μπορεί αποτελεσματικά να υποβάλει τον εαυτό της σε εσωτερική υποτίμηση υπό την προϋπόθεση ότι όλες οι χώρες με τις οποίες συναλλάσσεται εμπορικά ακολουθούν αναπτυξιακές πολιτικές και, συνεπώς, απορροφούν τα πλεονάσματα που εκείνη θα δημιουργήσει - όπως συνέβη με την Γερμανία μετά το 2000. Οταν όμως όλη η ευρωζώνη καταδικάζεται στη λιτότητα, τότε το αποτέλεσμα δεν μπορεί να είναι άλλο από αυτό που βλέπουμε: μεγαλύτερες ανισορροπίες, παρατεταμμένη ύφεση, μαζική ανεργία, που δεν μειώνεται ακόμη και όταν οι ρυθμοί ανάπτυξης γίνονται θετικοί, διόγκωση του χρέους.

n Και πως, τρίτον, όταν μια μεγάλη οικονομία, όπως η γερμανική, έχει ένα εξωφρενικά μεγάλο εμπορικό πλεόνασμα, της τάξης του 5,9%, τότε δεν εξάγει στους εταίρους της μόνο προϊόντα. Εξάγει επίσης χρεοκοπίες και ανεργία.

Προς το παρόν, τα επιχειρήματα αυτά επαναλαμβάνονται σε ώτα μη ακουόντων.

Ο κ. Σόιμπλε, που δίνει μάχη να κρατήσει τη θέση του στη νέα κυβέρνηση στο Βερολίνο, επιμένει ότι η μόνη απειλή για την ευρωζώνη είναι να «λιποψυχήσει» και να σταματήσει τη λιτότητα. Στις Βρυξέλλες, η Κομισιόν επιμένει στον ρόλο που διάλεξε - τον ρόλο του «μπράβου» που προστατεύει τα συμφέροντα των δανειστριών χωρών αντί εκείνον του εγγυητή της ενότητας της ευρωζώνης. Και η Ελλάδα;

Η Ελλάδα, αφού έχει λάβει δημοσιονομικά μέτρα ύψους 48 περίπου δισ. για να μηδενίσει ένα έλλειμμα 24 δισ. (επονείδιστη κληρονομιά των ετών Καραμανλή), αφού έχει χάσει το 25% του εθνικού εισοδήματος και με ανεργία στο 27%, δίχως σημάδια κάμψης, είναι υποχρεωμένη να αναμετρηθεί με τη θεολογία της λιτότητας. Με το δόγμα Σόιμπλε «μη λιποψυχήσουμε». Γνωρίζοντας ότι αν τίποτε δεν αλλάξει στο περιβάλλον, τότε θα χρειαστεί ακόμη 50 χρόνια λιτότητας (σύμφωνα με έναν υπολογισμό καθηγητών του LSE), με πρωτογενές πλεόνασμα 2% κάθε χρόνο, για να μειώσει το χρέος της στο μισό, από 180% του ΑΕΠ σε 90% του ΑΕΠ.

Εφικτό; Βεβαίως. Αλλά σ’ ένα «παράλληλο σύμπαν».

Θέματα επικαιρότητας: Οικονομική κρίση

Δημήτρης Λιάκος

Σκέψεις, με αφορμή το βιβλίο της Άνγκελα Μέρκελ

Δημήτρης Λιάκος, 2024-12-01

Η έκδοση των απομνημονευμάτων της Άνγκ. Μέρκελ και οι αναφορές...

Περισσότερα
Φίλιππος Σαχινίδης

Προοδευτικές προτάσεις για την οικονομία σε συνθήκες permcrisis

Φίλιππος Σαχινίδης, 2022-11-21

H λέξη της χρονιάς για το 2022 σύμφωνα με το λεξικό Collins είναι...

Περισσότερα
Θανάσης Θεοχαρόπουλος

Η αδιέξοδη οικονομική πολιτική θα φέρει λουκέτα και ανεργία

Θανάσης Θεοχαρόπουλος, 2021-02-02

Η πανδημία του Covid19 άλλαξε ριζικά τα δεδομένα παγκοσμίως...

Περισσότερα
Γιάννης Βούλγαρης

Τι μαθαίνουμε από την τριπλή κρίση;

Γιάννης Βούλγαρης, 2020-09-12

Λίγες ήταν ευτυχώς οι φορές που η μεταπολιτευτική Ελλάδα...

Περισσότερα

Εικόνα δύσβατης πορείας

Αντώνης Παπαγιαννίδης, 2020-06-25

Είναι αλήθεια πως στην Ελληνική πραγματικότητα συχνά υπάρχει...

Περισσότερα
Κώστας Καλλίτσης

Από τη χαμένη 10ετία, μην πάμε στη χαμένη γενιά

Κώστας Καλλίτσης, 2020-05-10

Η καταιγίδα έχει όνομα, λέγεται ανεργία. Και θα είναι σφοδρή....

Περισσότερα
Αντώνης Λιάκος

Πλοήγηση μέσω κρίσεων

Αντώνης Λιάκος, 2020-05-03

Η τωρινή κρίση της πανδημίας, και η οικονομική που σέρνει...

Περισσότερα

Μειώστε τους φόρους στους μισθωτούς

Αντώνης Καρακούσης, 2019-10-20

Η μακρόχρονη κρίση και το πλήθος των μέτρων, μνημονιακών...

Περισσότερα

Άρθρα

Σωκράτης Φάμελλος

Πολύ λίγα και πολύ αργά κύριε Μητσοτάκη....

Σωκράτης Φάμελλος, 2025-04-26

Οι εσπευσμένες ανακοινώσεις του κ. Μητσοτάκη, για τη διάθεση...

Γιώργος Σιακαντάρης

Ο Πάπας της νεωτερικότητας

Γιώργος Σιακαντάρης, 2025-04-22

Ο Πάπας Φραγκίσκος άφησε την επίγεια πόλη ίσως για την ουράνια,...

Δημήτρης Λιάκος

Η αντιμετώπιση της δημογραφικής πρόκλησης

Δημήτρης Λιάκος, 2025-05-07

Ο πληθυσμός της χώρας αναμένεται να μειωθεί έως το 2050 κατά...

Σταμάτης Μαλέλης

Τι φταίει στην Κεντροαριστερά

Σταμάτης Μαλέλης, 2025-05-06

...Εάν τα βασικά κόμματα της Κεντροαριστεράς δεν εκσυγχρονιστούν...

Κώστας Καλλίτσης

Ο προπομπός

Κώστας Καλλίτσης, 2025-05-04

Η πολιτική ζωή σήμερα έχει δύο χαρακτηριστικά που ίσως...

Κώστας Ζαχαριάδης*

Γιατί η Αριστερά αγάπησε τον Πάπα;

Κώστας Ζαχαριάδης*, 2025-04-28

Τον Πάπα Φραγκίσκο δεν τον θρηνούν µόνο οι καθολικοί χριστιανοί...

Κώστας Καλλίτσης

Μειώσεις φόρων;

Κώστας Καλλίτσης, 2025-04-27

...Δεν χρειάζονται γενικά μειώσεις φόρων –και τί θα γίνει,...

Οι περιστάσεις

Τάσος Παππάς, 2025-04-22

Ο πρόεδρος του ΣΥΡΙΖΑ Σωκράτης Φάμελλος μιλώντας στο ΜEGA...

Δημήτρης Χατζησωκράτης

Οι προοδευτικές δυνάμεις σε κοινό ψηφοδέλτιο

Δημήτρης Χατζησωκράτης, 2025-04-20

…Ας σκεφτούμε και την προοπτική για την πρόοδο της χώρας,...

Κώστας Καλλίτσης

Αδύναμη κυβέρνηση

Κώστας Καλλίτσης, 2025-04-19

Διάχυτη είναι η πεποίθηση ότι τα πράγματα δεν πάνε καλά....

Κώστας Καλλίτσης

Δασμοί, συνέπειες και αντιδράσεις

Κώστας Καλλίτσης, 2025-04-13

Τα τύμπανα του δασμολογικού πολέμου δεν φαίνεται να σιγούν...

Διαφάνεια Ποτέμκιν

Πάσχος Μανδραβέλης, 2025-04-10

Θεσμοί υπάρχουν», που θα ‘λεγε και ο Γιώργος Παπανδρέου,...

×
×