Χάνονται κεκτημένα…
Π.Κ. Ιωακειμίδης, Τα Νέα, Δημοσιευμένο: 2016-04-21
Από το 1985 και μετά, όταν το ΠΑΣΟΚ ως κυβέρνηση έκανε τη μεγάλη στροφή στον Ευρωπαϊκό του προσανατολισμό, κύρια, συναινετική και σταθερή επιδίωξη της χώρας υπήρξε η μετεξέλιξη της Ευρωπαϊκής Ένωσης σε Πολιτική Ένωση με βασικά χαρακτηριστικά : 1) τη συγκρότηση κεντρικού κυβερνητικού σχήματος με υπερεθνικούς θεσμούς, 2) την ανάπτυξη πολιτικών για την προώθηση της συνοχής, σύγκλισης, αναδιανομής παράλληλα με την προώθηση της ενιαίας εσωτερικής αγοράς, 3 )την προικοδότηση της Ένωσης με ισχυρό προϋπολογισμό για τη χρηματοδότηση των αναδιανεμητικών πολιτικών,4) την εγκαθίδρυση της οικονομικής και νομισματικής ένωσης (ΟΝΕ), 5) την ανάπτυξη της κοινής εξωτερικής πολιτικής και πολιτικής ασφάλειας και άμυνας και, τέλος, τη διεύρυνση της Ένωσης με τις χώρες των Βαλκανίων περιλαμβανομένης και της Τουρκίας εφόσον εκπληρούσαν τις αναγκαίες προϋποθέσεις («κριτήρια της Κοπεγχάγης», κ.λπ.). Η Ελλάδα προωθούσε αυτό το πρότυπο ενοποίησης και ήταν πρόθυμη να εκχωρήσει την αναγκαία κυριαρχία για την επίτευξή του, καθώς έκρινε ότι έτσι εξυπηρετούνται τα πάγια και διαχρονικά συμφέροντα της χώρας. Ειδικότερα το πρότυπο αυτό ορθώς θεωρήθηκε ότι πρώτα απ’όλα διασφαλίζει την ανεξαρτησία, ακεραιότητα, γεωπολιτική θέση της χώρας σ’ένα ασταθές και ρευστό περιβάλλον παράλληλα με τον εκσυγχρονισμό/ εξευρωπαϊσμό της χώρας. Με αυτή τη λογική άλλωστε ο Κ. Σημίτης εργάστηκε για την ένταξη της Ελλάδας στην ΟΝΕ. Όπως χαρακτηριστικά είχε πεί, «η ένταξη στην ΟΝΕ αποτελεί εκτός όλων των άλλων και επένδυση ασφάλειας για τη χώρα». Βεβαίως ο εκσυγχρονισμός/ εξευρωπαϊσμός με τις αναγκαίες διαρθρωτικές προσαρμογές δεν επετεύχθη και γι’αυτό άλλωστε φθάσαμε στη δεινή οικονομική κρίση από το 2010 και μετά.
Παρά την κρίση όμως η γεωπολιτική διάσταση της συμμετοχής της χώρας στην Ένωση είχε μέχρι σχετικά πρόσφατα προστατευθεί αποφεύγοντας δεσμεύσεις ή παραχωρήσεις που θα αλλοίωναν ή ακύρωναν το περιεχόμενό της. Στην ίδια βάση η Ελλάδα της κρίσης συνέχισε να προβάλει ως επιθυμητό πρότυπο ενοποίησης αυτό της υπερεθνικής πολιτικής ένωσης, ανεξάρτητα από τις πραγματικές δυσκολίες για την υλοποίησή του. Έτσι η Ελλάδα εμφανιζόταν να ξέρει τουλάχιστον «τι είδους Ευρώπη ήθελε».
Το σημερινό κυβερνητικό σχήμα ωστόσο, πέρα από τις οποιεσδήποτε αστοχίες στη διαχείριση της οικονομικής κρίσης – που κλόνισαν την αξιοπιστία και οποιαδήποτε εκτίμηση για την επιστροφή της χώρας σε μια ευρωπαϊκή κανονικότητα – έχει αποδεχθεί ρυθμίσεις κυρίως στο πλαίσιο της διαχείρισης του προσφυγικού/ μεταναστευτικού ζητήματος (κλειστά σύνορα, συμφωνία ΕΕ-Τουρκίας, εγκατάλειψη Ελσίνσκι, κ.λπ.) που στο βάθος τους αλλοιώνουν τη γεωπολιτική διάσταση της ελληνικής ένταξης με απρόβλεπτες βλαπτικές συνέπειες. Και επιπλέον η κυβέρνηση φαίνεται να έχει εγκαταλείψει τον πάγιο διαχρονικό στόχο/ κεκτημένο της προώθησης της Ευρωπαϊκής, υπερεθνικής, Πολιτικής Ένωσης. ¨Ετσι η Ελλαδα εμφανίζεται σήμερα να μη ξερει ούτε που θέλει να πάει αλλα ούτε και τι Ευρώπη θέλει…
Παρά την κρίση όμως η γεωπολιτική διάσταση της συμμετοχής της χώρας στην Ένωση είχε μέχρι σχετικά πρόσφατα προστατευθεί αποφεύγοντας δεσμεύσεις ή παραχωρήσεις που θα αλλοίωναν ή ακύρωναν το περιεχόμενό της. Στην ίδια βάση η Ελλάδα της κρίσης συνέχισε να προβάλει ως επιθυμητό πρότυπο ενοποίησης αυτό της υπερεθνικής πολιτικής ένωσης, ανεξάρτητα από τις πραγματικές δυσκολίες για την υλοποίησή του. Έτσι η Ελλάδα εμφανιζόταν να ξέρει τουλάχιστον «τι είδους Ευρώπη ήθελε».
Το σημερινό κυβερνητικό σχήμα ωστόσο, πέρα από τις οποιεσδήποτε αστοχίες στη διαχείριση της οικονομικής κρίσης – που κλόνισαν την αξιοπιστία και οποιαδήποτε εκτίμηση για την επιστροφή της χώρας σε μια ευρωπαϊκή κανονικότητα – έχει αποδεχθεί ρυθμίσεις κυρίως στο πλαίσιο της διαχείρισης του προσφυγικού/ μεταναστευτικού ζητήματος (κλειστά σύνορα, συμφωνία ΕΕ-Τουρκίας, εγκατάλειψη Ελσίνσκι, κ.λπ.) που στο βάθος τους αλλοιώνουν τη γεωπολιτική διάσταση της ελληνικής ένταξης με απρόβλεπτες βλαπτικές συνέπειες. Και επιπλέον η κυβέρνηση φαίνεται να έχει εγκαταλείψει τον πάγιο διαχρονικό στόχο/ κεκτημένο της προώθησης της Ευρωπαϊκής, υπερεθνικής, Πολιτικής Ένωσης. ¨Ετσι η Ελλαδα εμφανίζεται σήμερα να μη ξερει ούτε που θέλει να πάει αλλα ούτε και τι Ευρώπη θέλει…