Τους τελευταίους μήνες εκδηλώνονται πρωτοβουλίες για τη συγκρότηση μιας κεντροαριστεράς που «θα καλύπτει το κενό ανάμεσα στη ΝΔ και τον ΣΥΡΙΖΑ». Πρωτοστατούν σ’ αυτές στελέχη και ομάδες που προέρχονται κυρίως από το μνημονιακό ΠΑΣΟΚ, καθώς και από τον προσκείμενο στη ΔΗΜΑΡ (εντός και εκτός της) «μεταρρυθμιστικό» χώρο. Το «υπόλοιπον» ΠΑΣΟΚ του Β. Βενιζέλου, εκδηλώνει κι αυτό έντονο ενδιαφέρον για τις κινήσεις αυτές, σε μια προσπάθεια να ανακόψει τη δική του διαλυτική πορεία. Αντίθετα, η ΔΗΜΑΡ φαίνεται να χάνει το ενδιαφέρον της, ίσως επειδή δεν επιθυμεί να δώσει σανίδα σωτηρίας στο ΠΑΣΟΚ, από το οποίο αντλεί και τον όγκο των οπαδών της.

Οι αλλαγές στην Ευρώπη πραγματοποιούνται βαθμιαία, μέσα από συμβιβασμούς και με οικοδόμηση συμμαχιών. Η ευρωπαϊκή συμμαχία που μπορεί να υπερβεί τη φιλοσοφία και πολιτική της ακραίας λιτότητας και των μνημονίων περιλαμβάνει την αριστερά, με επίκεντρο τη σοσιαλδημοκρατία, τους πράσινους, αλλά και άλλες ευρύτερες φιλοευρωπαϊκές δυνάμεις, καθώς και πολλούς από αυτούς που αντιτίθενται σε μια γερμανική ηγεμονία, καθώς φυσικά και τις χώρες της ευρωπαϊκής περιφέρειας. Η συρρίκνωση του δυνητικά νικηφόρου αυτού συνασπισμού σε μια συμμαχία μόνο με την πέραν των σοσιαλιστών αριστερά και τη ριζοσπαστική κοινωνία των πολιτών, κατά τη γνώμη μου αποδυναμώνει καίρια τη διαπραγματευτική μας δύναμη.

Στην ομιλία του στην Εθνική Συνδιάσκεψη του ΠΑΣΟΚ ο Ευάγγελος Βενιζέλος επιτέθηκε, μεταξύ άλλων, και εναντίον όσων «θέλουν να τα έχουν καλά με όλους», λέγοντας «ναι» στο ευρώ και ταυτόχρονα «όχι» στα μνημόνια. Προφανώς, ένας τουλάχιστον από τους αποδέκτες της κατηγορίας αυτής είναι ο Φώτης Κουβέλης και η δημοκρατική φιλοευρωπαϊκή αριστερά.

Ας αφήσουμε κατά μέρος το πρόβλημα αξιοπιστίας των ηγετών του ΠΑΣΟΚ που καθιστά σουρεαλιστικές τις δηλώσεις και τις εσωτερικές τους διαμάχες: χάνει κανείς το λογαριασμό πότε είπε ποιος τι και το αντίθετό του, με χαρακτηριστική περίπτωση τις αντιμνημονιακές κορώνες του Χρήστου Παπουτσή που ταυτόχρονα εγκωμίασε τον Γιώργο Παπανδρέου και το «έργο» της κυβέρνησής του!

(ανταπάντηση στο κείμενο του Μάνου Ματσαγγάνη «Αριστεροί, ευρωπαϊστές, μεταρρυθμιστές» 3/3/2012)

Η πολεμική που άσκησα στο άρθρο μου («Η άλλη Ευρώπη ενεργοποιείται») δεν στρέφεται εναντίον κειμένων όπως αυτό του φίλου Μάνου. Με το τελευταίο σε λίγα διαφωνώ, και ειδικότερα συμφωνώ με την ανάγκη οι αριστεροί μεταρρυθμιστές να διαμορφώσουμε μιαν αρθρωμένη στρατηγική και προτάσεις.

Την περασμένη εβδομάδα, παράλληλα με τις λοιδορίες κατά της χώρας μας του κ.Σόιμπλε και των συμμάχων του από τις χώρες-δορυφόρους, υπήρξε μια νέα, ελπιδοφόρα για την Ελλάδα, εξέλιξη. Για πρώτη φορά σε τέτοια έκταση, σημαντικές ευρωπαϊκές προσωπικότητες από ένα πλατύτατο φάσμα πολιτικών δυνάμεω, εκφράστηκαν με σαφήνεια κατά της ασκούμενης έναντι της Ελλάδας πολιτικής. Στο ευρωκοινοβούλιο και αλλού, Σουλτς, Σβόμποντα, Κον-Μπεντίτ, Φερχόιγκεν, αλλά και Φερχόφσταντ, Μόντι και Λεβί, προσέθεσαν τις φωνές τους σ’ αυτές των Σμιτ, Ολλάντ, Ντελόρ και αρκετών άλλων, για να καταγγείλουν τόσο την ουσία της πολιτικής της τρόικας

Πού πάει η Ευρώπη» είναι ο τίτλος της εκδήλωσης. Η απάντηση, πολύ φοβάμαι, είναι πως δεν γνωρίζουμε. Η αβεβαιότητα για το μέλλον έχει αυξηθεί στο έπακρο, καθώς οι εξελίξεις φαίνονται να καθορίζονται όλο και περισσότερο από τυφλές δυνάμεις, προϊόντα μεν της ανθρώπινης δράσης, αλλά μη υπαγόμενα σε συλλογικές βουλήσεις και αποφάσεις, καθώς οι τελευταίες αδυνατούν να διαμορφωθούν.
Η Ευρώπη φαίνεται σήμερα ακυβέρνητο πλοίο που κατευθύνεται προς την βραχώδη ακτή, ενώ κάποιοι προσπαθούν να το σώσουν επιταχύνοντας τον πλου προς τα βράχια (πάει πια η εποχή όπου μας έλεγαν ότι το πλοίο, ακυβέρνητο, κάνει κρουαζιέρες στην Καραϊβική).

...Υπάρχει λοιπόν επιτακτική ανάγκη δημοκρατικής νομιμοποίησης μέσα από την προσφυγή στις κάλπες. Το ότι πιθανόν οι κάλπες να μην βγάλουν ένα «επιθυμητό» αποτέλεσμα, ας λειτουργήσει ως καμπανάκι και κίνητρο για θετικές διεργασίες στο πολιτικό σύστημα και για να απελευθερωθεί το ΠΑΣΟΚ από το σύστημα Παπανδρέου. Πάντως η χώρα δεν θα είναι λιγότερο κυβερνήσιμη μετά απ’ ό,τι χωρίς εκλογές. Και σε κάθε περίπτωση, άλλος δρόμος δεν υπάρχει. Όσοι θέλουν την Ελλάδα στην Ενωμένη Ευρώπη, και μιαν Ευρώπη αντάξια των οραμάτων που επαγγέλλεται δεν θα πρέπει να ξεχνούν ότι αυτό δεν μπορεί παρά να συμβεί με τους πολίτες, όχι εναντίον τους.

"Ας κάνουν στην άκρη", συμβουλεύει ο Αλέξης Παπαχελάς (ΑΠ) τους πολιτικούς από τις στήλες της Καθημερινής (25/9). Ας περιοριστούν, μας λέει στο ρόλο των συμβούλων των τεχνοκρατών. Γιατί στις δύσκολες στιγμές που περνάει η χώρα, αυτοί οι τελευταίοι πρέπει να μας κυβερνήσουν. Πού θα τους βρούμε; Μα η Ελλάδα διαθέτει πληθώρα ικανών ανθρώπων. Κι ας εξαφανίσθηκαν προ πολλού, προσθέτει, οι γενικοί διευθυντές "που έπαιζαν τα θέματα στα δάχτυλα".
Αφού λοιπόν εξέλιπαν οι γενικοί διευθυντές, αυτά τα αστέρια που θα μπορούσαν να μας κυβερνήσουν χωρίς πολιτικούς, ας αυτοπροταθούν, λέω, οι ικανοί τεχνοκράτες. Κι αν οι υποψήφιοι είναι πολλοί, ας επιλεγούν από μιαν επιτροπή δημοσιογράφων του "Μέγκα".

Στον Λεωνίδα Κύρκο, όπως και στους Μίμη Δεσποτίδη, Κώστα Φιλίνη, Γρηγόρη Γιάνναρο και Ηλία Στάβερη, χρωστάω εν πολλοίς πως και σήμερα νιώθω υπερήφανος που επί τριάντα σχεδόν χρόνια ανήκα στη φυλή των κομμουνιστών και αριστερών της ανανέωσης.
Πρώτον, γιατί η φυλή αυτή πάλεψε για την ελευθερία και την κοινωνική δικαιοσύνη περισσότερο από κάθε άλλον σ’ αυτή τη χώρα. Κι αυτό ισχύει όποια και να είναι η κρίση της Ιστορίας για την τραγωδία του κομμουνισμού.

Στο πλαίσιο της υιοθέτησης του μεσοπρόθεσμου προγράμματος προσαρμογής που αποτελεί όρο για τη διασφάλιση των μέσων εξυπηρέτησης του ελληνικού χρέους τα επόμενα δύο χρόνια, η «τρόικα» επιβάλλει στη χώρα μας ένα εντυπωσιακό πρόγραμμα ιδιωτικοποιήσεων ύψους 50 δις ευρώ που θα πρέπει να υλοποιηθεί ως το 2015.

Τριάντα δύο σημαντικά ονόματα του δημόσιου βίου της χώρας υπέγραψαν πρόσφατα ένα κείμενο με τον τίτλο «Τολμήστε!». Σ’ αυτό εκφράζεται αγωνία ότι απειλούνται η ισότιμη ένταξη της χώρας στην Ευρώπη καθώς και σημαντικές πολιτικές, κοινωνικές και οικονομικές κατακτήσεις «που αποτελούν αναπόσπαστο μέρος της», ενώ καταγγέλλονται οι «φωνές του λαϊκισμού».

Αποτελεί πλέον κοινό τόπο η επισήμανση του παράδοξου ότι, στις συνθήκες της παγκόσμιας οικονομικής κρίσης και της κατάρρευσης του νεοφιλελευθερισμού, συνθήκες που θα νόμιζε κανείς ιδεώδεις για μιαν αντεπίθεση της αριστεράς, η σοσιαλιστική οικογένεια εμφανίζεται διεθνώς ως η μεγάλη ηττημένη